Τις προηγούμενες ημέρες στο επίκεντρο των διεθνών μέσων ενημέρωσης βρέθηκε η υπόθεση εξάρθρωσης ακροδεξιάς οργάνωσης στη Γερμανία που είχε ως στόχο την ανατροπή του πολιτεύματος. Με τον θόρυβο να καταλαγιάζει, πολλοί θέτουν το ερώτημα: Πόσο πραγματικός ήταν ο κίνδυνος από την οργάνωση «Πολίτες του Ράιχ»;

«Από τις έρευνες προέκυψε ότι η οργάνωση είχε θέσει ως στόχο να εξαλείψει την υπάρχουσα κρατική τάξη στην Γερμανία και τη Δημοκρατία χρησιμοποιώντας βία και στρατιωτικά μέσα», ανέφερε ο Γενικός Εισαγγελέας, Πέτερ Φράνκ.

Επικεφαλής της ακροδεξιάς οργάνωσης ήταν ο πρίγκιπας Ερρίκος ο 13ος, διάδοχος του Οίκου των Ρόις. Εκ των ηγετικών στελεχών ήταν η πρώην βουλευτής του ακροδεξιού κόμματος «Εναλλακτική για τη Γερμανία» (AfD) Μπίργκιτ Μάλζακ-Βίνκεμαν, δικαστής στο Βερολίνο. Η Μπίργκιτ Μάλζακ-Βίνκεμαν προοριζόταν για «υπουργός Δικαιοσύνης» του Ράιχ. Μεταξύ άλλων, ήταν και απόστρατοι αξιωματικοί. Στην ετερόκλητη ηγετική ομάδα της οργάνωσης περιλαμβάνονται και πρώην στρατιωτικοί και αστυνομικοί, γιατροί, τενόρος ακόμη και ένας διάσημος σεφ στη Γερμανία.

Συνολικά συνελήφθησαν περισσότερα από 50 άτομα. Πρόκειται για συνονθύλευμα προσώπων και ομάδων από την ακροδεξιά σκηνή, τον νεοναζιστικό χώρο, τους κύκλους θεωριών συνωμοσίας και των αρνητών της πανδημίας. Οι υποστηρικτές της κατέγραψαν αύξηση τα τελευταία δύο χρόνια και εκτιμάται πως ανέρχονταν σε μερικές χιλιάδες, με το μέσο όρο ηλικίας να είναι πάνω από τα 50 έτη.

Τα μέλη της οργάνωσης αρνούνται την ύπαρξη της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας, όπως αυτή δημιουργήθηκε μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. Πιστεύουν πως το Ράιχ εξακολουθεί να υφίσταται στα προπολεμικά του όρια και πως το σημερινό κράτος δεν είναι παρά ένα διοικητικό κατασκεύασμα από τις δυτικές δυνάμεις (ΗΠΑ- Ηνωμένο Βασίλειο – Γαλλία), οι οποίες το έχουν και υπό τον πλήρη έλεγχό τους.

Αν και η οργάνωση σκόπευε να καταλύσει με όπλα το πολίτευμα στη Γερμανία, το οπλοστάσιο της δεν ήταν άξιο λόγου, όπως υπογραμμίζουν διεθνή ΜΜΕ, ενώ και τα οικονομικά κεφάλαια που εντοπίστηκαν ήταν περιορισμένα.

«Δεν τους λες και Αλ Κάιντα», αναφέρεται σκωπτικά σε άρθρο του Politico και σημειώνεται: «Δεν υπάρχει αμφιβολία πως μια τέτοια οργάνωση θα μπορούσε να εξελιχθεί σε μια τρομοκρατική οργάνωση που θα σκοτώνει ανθρώπους, ωστόσο το σχέδιο για ανατροπή του πολιτεύματος στην πολυπληθέστερη χώρα της ΕΕ είναι εκτός λογικής».

«Και μόνο η δομή του Γερμανικού κράτους με τα 16 ομόσπονδα κρατίδια, που επιβλήθηκε μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο για να αποτραπεί ο συγκεντρωτισμός της εξουσίας, καθιστά πολύ δύσκολο το πραξικόπημα ακόμη και για μια πολύ καλά οργανωμένη δύναμη, πόσο μάλλον από μια οργάνωση όπως οι ‘’Πολίτες του Ράιχ’’».

Είναι γεγονός, όπως προκύπτει από τις έρευνες των αρχών, πως η ομάδα βρισκόταν πολύ μακριά από την επίτευξη των στόχων της. Η οργάνωση των «Πολιτών του Ράιχ» μπορεί σε αρκετούς να φαίνεται για γέλια, ωστόσο η ύπαρξή της δεν είναι καθόλου αστείο και έχει προκαλέσει σοβαρό προβληματισμό στη γερμανική κοινωνία.

«Μπορεί κανείς να διαβάσει την ιστορία ενός τρελού πρίγκιπα και να την κατατάξει καταλλήλως. Θα ήταν όμως σφάλμα να απορρίψει το περιβάλλον αυτό ως περιθωριακό και να αφήσει το ζήτημα μόνο στις αρχές ασφαλείας», εκτίμησε η σχολιάστρια Μπάρμπαρα Γιούνγκε στην εφημερίδα TAZ και πρόσθεσε:

«Οταν ένας πρίγκιπας, μια πρώην βουλευτής, ένας τραγουδιστής, ένας πιλότος, μια γιατρός και μερικοί στρατιώτες και αστυνομικοί εισέρχονται από κοινού σε ένα ντελίριο ανατροπής και αρχίζουν να κάνουν σχέδια, τότε έχει πρόβλημα η κοινωνία. Μέχρι τώρα δεν έχει βρεθεί απάντηση. Εφόσον άνθρωποι όπως ο Χανς-Γκέοργκ Μάασεν (ο ακροδεξιών τάσεων πρώην επικεφαλής των υπηρεσιών πληροφοριών) χαρακτηρίζονται αβλαβείς και δεν αποκλείονται, δεν θα αργήσει να υπάρξει συνέχεια», υποστήριξε.

Όλοι συμφωνούν πως πρακτικά ένα πραξικόπημα στη Γερμανία είναι αδύνατο, ωστόσο οι αναλυτές, όπως αναφέρει η Deutsche Welle, προειδοποιούν πως δεν πρέπει να υποτιμηθεί η οργάνωση. «Η ομάδα είναι τρελά επικίνδυνη» ανέφερε ο Σεμπάστιαν Φίλντερ, εκπρόσωπος για την πολιτική της ποινικής δικαιοσύνης του κυβερνώντος σοσιαλδημοκρατικού κόμματος. «Τα μέλη της οργάνωσης  “Πολίτες του Ράιχ” είναι ικανά και πρόθυμα να πραγματοποιήσουν σοβαρές τρομοκρατικές επιθέσεις», ανέφερε ο ειδικός σε θέματα τρομοκρατίας Πέτερ Νόιμαν.

Τι κάνει τη συγκεκριμένη ομάδα τόσο επικίνδυνη; Είναι ένας συνδυασμός της σύνθεσής της και της ιδεολογίας που δένει τα μέλη της. Το κοινό τους στοιχείο είναι η απόρριψη του δημοκρατικού πολιτεύματος, ωστόσο δεν είναι όλοι πρόσωπα που βρίσκονται στο περιθώριο. Υπήρχαν πολλά άτομα, ιδιαίτερα στην ηγετική ομάδα, που έχουν επαφές, γνώσεις για τους δημοκρατικούς θεσμούς και οικονομικούς πόρους.

«Πρόκειται για ανθρώπους που βρίσκονται μπροστά από τη “σκηνή”, αλλά μπορούν εύκολα να οικοδομούν μια παράλληλη κοινωνία στο παρασκήνιο», σημείωσε στη Deutsche Welle ο κοινωνιοψυχολόγος Αντρεας Ζικ, επικεφαλής του Ινστιτούτου Διεπιστημονικής Έρευνας για τις Συγκρούσεις και τη Βία στο Πανεπιστήμιο του Μπίλεφελντ. «Μπορούν μέσα από τα χρόνια να αναπτύξουν ένα συνεκτικό περιβάλλον και σφυρηλατήσουν συμμαχίες με άλλες ομάδες», πρόσθεσε.

Αν και δύσκολα μπορούν λοιπόν να προχωρήσουν σε ένα πραξικόπημα, τα παραπάνω στοιχεία καθιστούν τους συλληφθέντες μια σημαντική απειλή, καθώς μέρη της ιδεολογίας τους μπορούν να διαδοθούν και να αγκαλιαστούν από άλλες εξτρεμιστικές ομάδες ή ακόμα και από άτομα στο κυρίαρχο ρεύμα της κοινωνία, σημειώνει ο Ζικ.

Οι διαμαρτυρίες για τον COVID έφεραν κοντά τους εξτρεμιστές

Ο κοινωνιολόγος προειδοποιεί ότι πολλοί άνθρωποι ενώνονται με αυτό που έχει γίνει ένα επικίνδυνο ιδεολογικό μείγμα. Μερικοί από αυτούς πιστεύουν ότι υπάρχει «ένα κράτος μέσα σε ένα κράτος» που λειτουργεί μυστικά και προσυπογράφουν αντισημιτικές θεωρίες συνωμοσίας. «Κεντρικό σε αυτό είναι επίσης ότι πολλές από τις ομάδες απαιτούν ουσιαστικά την ανατροπή του συστήματος, επειδή δεν αναγνωρίζουν τη μορφή διακυβέρνησης και τη δημοκρατία στον πυρήνα της», εξήγησε ο Ζικ.

Πολλοί ειδικοί υπογραμμίζουν και το ρόλο της πανδημίας του Covid στην ενίσχυση τέτοιων ομάδων. Μερίδα των πολιτών έχασε την πίστη του στο κράτος. Πρόκειται για ανθρώπους που πλέον είναι «ανοιχτοί» σε τέτοιου είδους αντιλήψεις και στις φωνές για μια αλλαγή στο κράτος. «Οι διαδηλώσεις για τον κορωνοϊό συγκέντρωσαν διάφορες ομάδες από τη μεσαία τάξη, τον δεξιό λαϊκισμό, την ακροδεξιά, το χώρο των συνωμοσιολόγων κα», σημειώνει ο Ζικ.

«Σίγουρα δεν πρόκειται για τους ακροδεξιούς εξτρεμιστές, αλλά είναι κάτι που αποκαλώ εξτρεμισμό της συνωμοσίας, οπότε θα μπορούσαμε καλύτερα να μιλάμε για μια ακροδεξιά τρομοκρατία της συνωμοσίας», εξήγησε ο εκπρόσωπος του SPD για την εγκληματική πολιτική, Σεμπάστιαν Φίντλερ.

Η πολιτική και η κοινωνία προφανώς δεν έχουν βρει ακόμη τρόπο να καταπολεμήσουν τέτοιου είδους φαινόμενα, σημειώνουν οι αναλυτές στη Deutsche Welle. Αδυνατούν ακόμη να αναλαμβάνουν δράση για την αντιμετώπιση των θεωριών συνωμοσίας και όπως υπογραμμίζουν οι ειδικοί σημαντικό βήμα για ένα σχέδιο πρόληψης είναι η ανάλυση αυτών των ομάδων αλλά και των κρίσεων που απομακρύνουν τους ανθρώπους από τη Δημοκρατία, η οποία πολλές φορές φαίνεται σε κάποιους αρκετά περίπλοκη αντίθετα με την ελαφρότητα και την απλότητα των θεωριών συνωμοσίας, στοιχεία που σε αρκετούς τις καθιστούν και τόσο ελκυστικές.

Καταλήγοντας ο Ζικ προειδοποιεί: «Τείνουμε να επικεντρωνόμαστε στην πλειονότητα των ανθρώπων, αλλά είναι μικρές ομάδες όπως οι τρομοκρατικοί πυρήνες που μπορούν να κάνουν ένα κράτος ασταθές».