Το 2001, η Λόρα Μπους ως πρώτη κυρία και σύζυγος του 43ου προέδρου των Ηνωμένων Πολιτειών τάχθηκε υπέρ του γάμου μεταξύ ομόφυλων και του δικαιώματος των γυναικών στην άμβλωση. Η πρώτη κυρία ήρθε σε αντίθεση με τον σύζυγό της και πρόεδρο σε ένα θέμα μεγάλης σημασίας. Η κίνηση αυτή ήταν μια υπολογιζόμενη πολιτική πράξη που αποσκοπούσε στην άμβλυνση των ανησυχιών των ψηφοφόρων του Μπους με πιο μετριοπαθείς απόψεις για την άμβλωση: “Αφού μπορεί να διαφωνεί η Πρώτη Κυρία, όλοι μπορούμε να διαφωνούμε και ας είμαστε υποστηρικτές του Μπους”, σκέφτηκαν τότε πολλοί. 

Την περασμένη εβδομάδα, η ιστορία επαναλήφθηκε. Η Μελάνια και η Ιβάνκα Τραμπ, σύζυγος και κόρη, ύψωσαν το ανάστημά τους, αντιδρώντας δημόσια με τις απόψεις του προέδρου των ΗΠΑ. Η εκπρόσωπος Τύπου της πρώτης κυρίας έκανε μια δήλωση προς υποστήριξη του Λεμπρόν Τζέιμς, αρκετές ώρες μετά το tweet του Τραμπ που υπονοούσε ότι ο αστέρας του μπάσκετ του NBA είναι “ηλίθιος”. Αφορμή για το tweet ήταν η συνέντευξη που παραχώρησε ο ΛεΜπρόν Τζέιμς στο CNN στην οποία ανέφερε πως ο Ντόναλντ Τραμπ με τις πολιτικές του έχει ενισχύσει τον ρατσισμό. Δεν ήταν η πρώτη φορά που η Ιβάνκα και η Μελάνια έχουν πάρει θέση κατά του Ντόναλντ Τραμπ. Η πιο ηχηρή διαφοροποίηση ήταν στο προσφυγικό ζήτημα και τις πολιτικές διαχωρισμού των παιδιών από τους μετανάστες γονείς τους. 

Αυτή η στάση έχει δύο πτυχές, υπογραμμίζει το αμερικανικό Slate. Η πρώτη, και πιο επιφανειακή, είναι ότι η δήλωση της Μελάνια Τραμπ δείχνει μια “αιχμάλωτη μαχήτρια” που υπομένει τον άντρα της, ενώ για την Ιβάνκα ένα σταθερό και συμπονετικό χέρι βοηθείας για να καθοδηγεί τον πατέρα της όταν βρίσκεται εκτός ελέγχου. H Μελάνια και η Ιβάνκα εμφανίζονται ως επικριτές, απογοητευμένες με τη σκληρότητα και την έλλειψη αξιοπρέπειας του Ντόναλντ Τραμπ. Κάθε φορά που αποφασίζουν να μιλήσουν εναντίον του, πολλά μίντια κάνουν λόγο για μεγάλη γενναιότητα και προσπάθεια να αλλάξει γνώμη ο ίδιος και οι οπαδοί του.

Η δεύτερη ερμηνεία όμως είναι βαθύτερα πολιτική και υπάρχει αντίστοιχη εμπειρία από το παρελθόν. Αυτές οι δηλώσεις δεν είναι αυθόρμητες αλλά προμελετημένες και αποσκοπούν στο να δελεάσουν και να μαλακώσουν την εικόνα του Τραμπ, χωρίς να αλλάζουν επί της ουσίας την πολιτική του. 

Οι γυναίκες ως όπλο επικοινωνίας

Η στρατηγική της αποστολής ενός γυναικείου μέλους της οικογένειας για να οργανώσει μια δημόσια διαφωνία ήταν ιστορικά δημοφιλής στους Ρεπουμπλικάνους πολιτικούς, όταν λάμβαναν σκληρές συντηρητικές αποφάσεις. Την ίδια στρατηγική είχε ακολουθήσει ο Τζέραλντ Φορντ με τη Μπέτυ Φορντ στο θέμα των αμβλώσεων ή η Λόρα και η Μπάρμπαρα Μπους επί προεδρίας Τζορτζ Μπους, πατέρα και υιού. 

Η πρόθεση είναι πάντα πολιτική και στόχος είναι πάντα οι ψηφοφόροι, όπως υπογραμμίζει το Slate. Οι δημόσιες επικρίσεις από ένα μέλος της οικογένειας, ακόμη κι αν στην αρχή δημιουργεί κάποιες αρνητικές εντυπώσεις και ενδεχομένως αναστέλει προσωρινά την εφαρμογή συγκεκριμένων μέτρων, τελικά δίνει πολιτικές διεξόδους αλλά και την αίσθηση μιας ποικιλίας θέσεων και απόψεων, που όμως στην πραγματικότητα ελάχιστα επηρεάζει τη γενική πολιτική κατεύθυνση. Για παράδειγμα η κριτική της Μελάνια και της Ιβάνκα όσον αφορά τα κέντρα κράτησης μεταναστών έδωσε στον Τραμπ τον πιο εύκολο τρόπο για να δικαιολογήσει την υποχώρηση σε ένα μέτρο που προκάλεσε γενικευμένες αντιδράσεις, ακόμη και εντός του κόμματός του, όμως αυτό δεν σημαίνει πως εγκατέλειψε τη στάση του σχετικά με τους μετανάστες.

Βάσει αυτής της στρατηγικής, οι αναφορές για την Ιβάνκα και τη Μελάνια που δεν ακολουθούν τη γραμμή και συγκρούονται με τον Τραμπ, ίσως τελικά να έχουν υπερτιμηθεί και υπερπροβληθεί. Εξάλλου στις ΗΠΑ η επικοινωνία αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα πολιτικά εργαλεία και έχει εξελιχθεί σε… επιστήμη.