Η εισαγγελία του Μονάχου εξέδωσε τελικά ένταλμα σύλληψης εις βάρος του John Demjanjuk, 88 ετών, του επονομαζόμενου και «Ιβάν του τρομερού», ο οποίος είναι ύποπτος ότι υπήρξε δεσμοφύλακας στο ναζιστικό στρατόπεδο εξόντωσης του Sobibor, στην κατεχόμενη τότε Πολωνία.

Η γερμανική Δικαιοσύνη θεωρεί ότι ο John Demjanjuk ήταν ένας από τους σαδιστές δεσμοφύλακες του διαβόητου ναζιστικού στρατοπέδου συγκέντρωσης Sobibor κι ότι εμπλέκεται στη δολοφονία περίπου 29.000 Εβραίων. Έχει εκφράσει την πρόθεση να δικαστεί στο Μόναχο αλλά η οικογένειά του προέβαλλε το επιχείρημα ότι ο 88χρονος είναι πολύ γέροντας και με αδύναμη υγεία για να εκδοθεί – και ότι, όπως και να έχει, είναι αθώος.

Ο Demjanjuk βρέθηκε στο στόχαστρο των Αμερικανών κυνηγών ναζί το 1977. Του αφαίρεσαν το αμερικανικό διαβατήριο και τον εξέδωσαν στο Ισραήλ, όπου επιθυμούσαν τον απαγχονισμό του. Τον κατονόμαζαν «Ιβάν τον Τρομερό» και χειριστή των βάρβαρων θαλάμων αερίου στο στρατόπεδο συγκέντρωσης της Treblinka.

Ωστόσο, το 1993 το Ισραήλ τον απελευθέρωσε κρίνοντας πως μάλλον επρόκειτο για λάθος άνθρωπο. Ο Demjanjuk έγινε ξανά δεκτός στις ΗΠΑ. Από τότε όμως, όλο και περισσότερα στοιχεία έχουν έρθει στο φως τα οποία υποδεικνύουν τον Demjanjuk πιθανώς ως τον φύλακα του στρατόπεδου θανάτου του Sobibor, στην Πολωνία.

Ο γιος του κατηγορούμενου δηλώνει ότι η υγεία του πατέρα του είναι «πολύ εύθραυστη» καθώς υποφέρει από «ανωμαλίες στο κυκλοφορικό και το μυελό των οστών» κάτι που τον υποχρεώνει να επισκέπτεται μηνιαίως το νοσοκομείο για μεταγγίσεις αίματος και προσθέτει ότι η υγεία του πατέρα του έχει σημειώσει τέτοια επιδείνωση μέσα στο τελευταίο χρόνο που θεωρεί ότι δεν θα αντέξει τη δοκιμασία μιας δίκης. Ωστόσο, η οικογένεια του Demjanjuk προβάλλει αυτή τη δικαιολογία για δεκαετίες.

Πριν από εννέα χρόνια ο Jonathan Drimmer αποτελούσε μέλος των Ειδικών Ερευνητών του υπουργείου Δικαιοσύνης των ΗΠΑ και συνέφερε στην αφαίρεση της αμερικανική ιθαγένειας από τον Demjanjuk. «Εκείνη την εποχή ήταν ακόμα ένας τεράστιος τύπος. Μέχρι το τέλος της διαδικασίας ήμουν εξαντλημένος αλλά εκείνος συνέχιζε ακμαίος. Το 2000 ήταν δυνατός σαν βόδι», υποστηρίζει ο Drimmer, τονίζοντας ότι ο Demjanjuk μπορούσε να δίνει κατάθεση για μια ολόκληρη μέρα.

Ένας γείτονας του Demjanjuk υποστηρίζει ότι σήμερα ο κατηγορούμενος μοιάζει πράγματι με 88χρονο γέροντα του οποίου τα αδύναμα γόνατα δεν του επιτρέπουν να σταθεί η να περπατήσει για πολύ ώρα. Ωστόσο, σημειώνει, μετά από μια χιονοθύελλα ο γέροντας είχε βγει να φτυαρίσει το χιόνι από την αυλή του ενώ ο γείτονάς του δηλώνει πως ποτέ δεν τον έχει δει σε αναπηρική καρέκλα.

«Ο πατέρας μου ποτέ δεν σκότωσε κάποιον στη ζωή του» ισχυρίζεται ο γιος του και συμπληρώνει ότι «δεν υπάρχει καμία απόδειξη που να συνδέει προσωπικά τον πατέρα μου με οποιαδήποτε δολοφονία». Επιπλέον, θεωρεί ότι «δεν υπάρχει καμία περίπτωση ποινικό δικαστήριο να καταδικάσει τον πατέρα μου για οτιδήποτε». Για τον γιο του, ο Demjanjuk ήταν ένας απλός στρατιώτης που βρέθηκε εν μέσω των γεγονότων του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.

Η ύπαρξη, ωστόσο, επτά διαφορετικών εγγράφων από διαφορετικά αρχεία και υπηρεσίες, που αποδεικνύουν ότι ο Demjanjuk υπηρέτησε στο στρατόπεδο συγκέντρωσης του Sobibor, στάθηκαν επαρκείς αποδείξεις ώστε να εκδοθεί τελικά ένταλμα σύλληψης για το άτομο του.

Όπως υποστηρίζει ο γιος του, δεν υπάρχει ούτε ένας αυτόπτης μάρτυρας για να καταθέσει κατά του πατέρα του. Αλλά όταν τίθενται ερωτήματα για το παρελθόν του πατέρα του και ο ίδιος τηρεί σιγή ιχθύος.