Για χαλαρή διπλωματία στα ζητήματα παραβίασης ανθρωπίνων δικαιωμάτων κατηγορεί τα Ηνωμένα Έθνη και την Ευρωπαϊκή Ένωση η ΜΚΟ Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (HRW) σε ετήσια έκθεσή της. Σύμφωνα με την HRW είναι αναγκαία η δημόσια καταδίκη καταπιεστικών καθεστώτων και όχι ο παρασκηνιακός διάλογος.

Ads

Θεμελιώδες σφάλμα χαρακτηρίζει η έκθεση της HRW τη διπλωματική τακτική ΕΕ και ΟΗΕ απέναντι σε καταπιεστικά καθεστώτα και κατάφωρες παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Εστιάζει μάλιστα την «αποτυχία των χωρών που υποτίθεται ότι είναι οι πρωταθλητές των δικαιωμάτων αυτών», σύμφωνα με τον Κένεθ Ροθ, γενικό διευθυντή της HRW.

Σύμφωνα με το Ροθ, ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ Μπαν Γκι-μουν και πολλές από τις χώρες της Επιτροπής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων ακολουθούν τακτική διαλόγου και συνεργασίας με τα κράτη που παραβιάζουν τα ανθρώπινα δικαιώματα αντί να τους ασκήσουν δημόσια πίεση.

«Ο Μπαν Γκι-μουν υπερεκτιμά την ικανότητά του να πείθει μέσω προσωπικών επαφών με ανθρώπους όπως ο Σουδανός πρόεδρος Ομάρ ελ-Μπασίρ, ο αρχηγός της στρατιωτικής χούντας της Βιρμανίας Θαν Σούε και ο πρόεδρος της Σρι Λάνκα Μαχίντα Ρατζαπάκσα», υποστηρίζει ο Ροθ.

Μάλιστα ο Ροθ επέλεξε τις Βρυξέλλες για την παρουσίαση της έκθεσης θεωρώντας ότι και η ΕΕ κινείται προς την ίδια κατεύθυνση «καθώς η Ύπατη Εκπρόσωπός της για τις εξωτερικές υποθέσεις, η Κάθριν Άστον, έχει εκφράσει επανειλημμένα την προτίμησή της για μια ‘ήρεμη διπλωματία’, όποιες κι αν είναι οι συνθήκες».

Τα παραδείγματα τέτοιας διπλωματίας είναι αρκετά. Καταρχάς ο Ροθ χαρακτηρίζει «δουλοπρεπή» την προσέγγιση της ΕΕ έναντι του Ουζμπεκιστάν και του Τουρκμενιστάν. Μάλιστα ο πρόεδρος του Ουζμπεκιστάν Ισλάμ Καρίμοφ πραγματοποιεί επίσκεψη στις Βρυξέλλες.

Υποχωρητικές απέναντι στην Κίνα χαρακτηρίζονται στην έκθεση η Γερμανία, η Γαλλία και η Βρετανία. Επειδή η έκθεση καλύπτει διάστημα μέχρι το Νοέμβριο του 2010 δεν αναφέρεται στην αμφισβητούμενη διπλωματική στάση της Γαλλίας κατά την κρίση στην Τυνησία.

Για «σχεδόν καθολική δειλία απέναντι στην επιδείνωση των ελευθεριών των πολιτών στην Κινα» μιλά ο Ροθ, επικρίνοντας όχι μόνο ΕΕ και ΟΗΕ αλλά και τις ΗΠΑ που δεν επενέβησαν με σθένος σε Κίνα, Ινδία και Ινδονησία όταν χρειάστηκε. Ειρωνικός εμφανίζεται απέναντι στον πρόεδρο Μπαράκ Ομπάμα ο οποίος «μερικές φορές χάνει την περίφημη ευφράδειά του».

Η έκθεση εξετάζει 100 χώρες, ανάμεσα στις οποίες ξεχωρίζει το βορειοκορεατικό καθεστώς με το σύστημα του γκουλάγκ και τους 200.000 κρατούμενους σε φρικτές συνθήκες. Αφρικανικά κράτη πλήττονται από δράστες μαζικών βιασμών, κυρίως η Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό (με σχεδόν 8.000 κρούσματα κατά το πρώτο εξάμηνο του 2010), η Ακτή του Ελεφαντοστού και το Τσαντ. Στην Κολομβία ασκείται τρομοκρατία από παραστρατιωτικές συμμορίες.

Η Ρωσία, σύμφωνα με την HRW, επέδειξε μεγαλύτερο άνοιγμα στη διεθνή συνεργασία για τα δικαιώματα του ανθρώπου ωστόσο το κλίμα στο εσωτερικό της παραμένει αρνητικό. Στις ΗΠΑ βρίσκονται φυλακισμένα 2.574 πρόσωπα που ήταν ανήλικα όταν διέπραξαν το έγκλημα και εκτίουν ποινή ισόβιας κάθειρξης. Στην Ευρώπη οι Ρομά, η μεγαλύτερη μειονότητα, «υφίσταται διακρίσεις, αποκλεισμό και ακραία φτώχεια», μάλιστα η Γαλλία απέλασε πολλούς Βούλγαρους και Ρουμάνους Ρομά.

Η HRW επισημαίνει ότι «Η βράβευση με το Βραβείο Νόμπελ Ειρήνης του διαφωνούντα Λιού Σιαομπό αποτέλεσε μια μεγάλη στιγμή για το κίνημα των δικαιωμάτων του Ανθρώπου στην Κίνα», ωστόσο «οι νομικές μεταρρυθμίσεις που υιοθετήθηκαν από το Πεκίνο, βάσει των οποίων δεν γίνονται δεκτές αποδείξεις που λαμβάνονται με βασανιστήρια, παρέμειναν στην πράξη νεκρό γράμμα».