Η νέα έκκληση εκ μέρους της Τερέζα Μέι προς τους βουλευτές του κόμματός της προκειμένου να μην απορρίψουν για δεύτερη φορά τη συμφωνία, στην οποία κατέληξε η κυβέρνησή της με την ΕΕ αναφορικά με το Brexit, είναι μια ακόμη ένδειξη του αδιεξόδου στο οποίο έχει περιέλθει. Άλλωστε με την 29η Μαρτίου να βρίσκεται πλέον πολύ κοντά και τις νέες συζητήσεις μεταξύ των διαπραγματευτών Βρετανίας – ΕΕ για το περίφημο backstop στα σύνορα με την Ιρλανδία, τα περιθώρια ελιγμών για την ίδια μοιάζουν σχεδόν ανύπαρκτα.

Κάπως έτσι άλλωστε ερμηνεύεται και η σπουδή της να επαναλάβει τον κίνδυνο «η Βρετανία να μη φύγει ποτέ από την ΕΕ, εφόσον απορριφθεί εκ νέου η συμφωνία», κάτι που δε θα ήθελαν σε καμιά περίπτωση οι φανατικοί Brexiteers των Συντηρητικών. Την ίδια στιγμή όμως, φροντίζει να υπενθυμίζει στην ευρωπαϊκή ηγεσία ότι πολλά θα εξαρτηθούν και από τις επιλογές που θα κάνει η ίδια, αφήνοντας να εννοηθεί πως ένα Brexit χωρίς συμφωνία θα είναι καταστροφικό για όλες τις εμπλεκόμενες πλευρές.

Η «μέρα της Μαρμότας» για τη Μέι

Σε κάθε περίπτωση πάντως, όπως επισημαίνεται σε ρεπορτάζ του Politico, οι πιθανότητες να επιτύχει κάτι παραπάνω -είτε στο εσωτερικό της χώρας της είτε σε ευρωπαϊκό- η Βρετανίδα πρωθυπουργός φαντάζουν απειροελάχιστες. Τονίζεται δε ότι εφόσον τα πράγματα έχουν την αναμενόμενη εξέλιξη, δηλαδή να έχουμε μια νέα απόρριψη της συμφωνίας για το Brexit από το βρετανικό κοινοβούλιο στις 12 Μαρτίου, τότε δεν υπάρχουν περισσότερες από δυο πιθανότητες: η μια είναι η αποχώρηση της Βρετανίας από την ΕΕ χωρίς συμφωνία. Με δεδομένο όμως ότι η Βουλή έχει ξεκαθαρίσει -μέσω μιας σειράς ψηφισμένων τροπολογιών- ότι δε θα επιτρέψει κάτι τέτοιο, το πιθανότερο είναι ότι θα «στείλει» την Μέι στις Βρυξέλλες προκειμένου να ζητήσει παράταση για την ενεργοποίηση του άρθρου 50.

Άλλωστε τα σημάδια από την ηγεσία της ΕΕ δείχνουν πως θα αποδέχονταν μια τέτοια προοπτική, ακόμη κι αρκετές ευρωπαϊκές χώρες ζητούν από τη Βρετανίδα πρωθυπουργό να παρουσιάσει ένα νέο σχέδιο συμφωνίας πριν δώσουν τη συνκατάθεσή τους. Και οι περισσότεροι εκτιμούν ότι σε αυτή την κατεύθυνση κινούνται τα πράγματα. Μέχρι τώρα στόχος της Μέι ήταν να πείσει 100 σκληρούς Brexiteers βουλευτές του κόμματός της μαζί με τα στελέχη του συγκυβερνώντος Βορειοϊρλανδικού κόμματος DUP, χωρίς όμως να τα καταφέρει.

Το χρονοδιάγραμμα εφόσον απορριφθεί η συμφωνία

Σύμφωνα με πληροφορίες, ούτε τώρα θα μπορέσει να πείσει εκείνη την κρίσιμη μάζα που απαιτείται για να «γυρίσει το παιχνίδι». Όπως αναφέρει χαρακτηριστικά πρώην κυβερνητικό στέλεχος με γνώση των τάσεων στο εσωτερικό των Brexiteers: «δεν υπάρχει κάτι που να προμηνύει αλλαγή της στάσης όσων καταψήφισαν την προηγούμενη φορά». Άλλο κυβερνητικό στέλεχος προέβλεπε νέα επώδυνη κοινοβουλευτική ήττα της Μέι την Τρίτη με 60-90 ψήφους διαφορά.

Ας δούμε όμως τα βήματα που θα πρέπει να ακολουθηθούν εφόσον την Τρίτη απορριφθεί η συμφωνία από το Βρετανικό κοινοβούλιο.

• Την αμέσως επόμενη μέρα (13 Μαρτίου) οι βουλευτές θα κληθούν να αποφασίσουν εάν θα η Βρετανία μπορεί να αποχωρήσει από την ΕΕ χωρίς συμφωνία
• Εφόσον ένα τέτοιο ενδεχόμενο απορριφθεί, στη συνεδρίαση της επόμενης μέρας (14 Μαρτίου) τα μέλη του βρετανικού κοινοβουλίου θα ψηφίσουν εάν εξουσιοδοτούν την Τερέζα Μέι να ζητήσει παράταση της ενεργοποίησης του άρθρου 50.Η ίδια η Βρετανίδα πρωθυπουργός έχει δηλώσει ότι αυτή παράταση δεν μπορεί να ξεπερνάει το χρονικό όριο του Ιουνίου.

Το θέμα είναι τι μπορεί να κάνει η Τερέζα Μέι με την συγκεκριμένη παράταση; Ελάχιστα σύμφωνα με τους περισσότερους, οι οποίοι εκτιμούςν πως στη συνέχεια θα ακολουθήσει η «ρώσικη ρουλέτα των πέναλτι».

Σύμφωνα με τον αρθρογράφο του Politico, τρεις βασικές επιλογές παραμένουν στο τραπέζι:

• Η αποχώρηση Βρετανίας από την ΕΕ χωρίς συμφωνία ακόμη και μετά την λήξης της περιόδου της παράτασης
• Το να βρεθεί μια πλειοψηφία στο βρετανικό κοινοβούλιο για μια διαφορετική συμφωνία
• Και τρίτον, να πάει η Βρετανία σε νέο δημοψήφισμα

«Κλειδί» το ερώτημα του νέου δημοψηφίσματος

Στο κυνήγι μια νέας συμφωνίας, εκείνο που θα αποτελούσε ενοποιητικό σημείο για μια νέα ενδεχόμενη πλειοψηφία είναι διατήρηση της τελωνειακής ένωσης με την ΕΕ, κάτι που στηρίζουν τόσο οι Εργατικοί όσο και μια μικρή ομάδα Συντηρητικών βουλευτών.

Σε ό,τι αφορά ένα δεύτερο δημοψήφισμα, η απόφαση του Εργατικού κόμματος να στηρίξει ένα τέτοιο ενδεχόμενο είναι απολύτως ενδεικτική. Το πως όμως αυτή η επιλογή τους θα αποτυπωθεί στην στρατηγική τους στη Βουλή μένει να φανεί. Πληροφορίες αναφέρουν πως η εργασία του κόμματος έχει επαφές με μερίδα των Συντηρητικών πάνω στη διατύπωση μιας τροπολογίας που θα ζητάει την διεξαγωγή ενός δεύτερου δημοψηφίσματος.

Σε κάθε περίπτωση, φαντάζει δύσκολο μια τέτοια πρόταση να συγκεντρώσει την απαραίτητη πλειοψηφία. Κι αυτό γιατί παρά το γεγονός ότι η σύσσωμη η αντιπολίτευση την στηρίζει, είναι πολύ μικρή η ομάδα των Tories που εμφανίζεται θετική, ενώ ανοιχτό είναι το ενδεχόμενο να δούμε ανταρσία κι εκ μέρους κάποιων Εργατικών βουλευτών, που θα την καταψηφίσουν.

Από την άλλη, όλοι σημειώνουν πως η έγκριση για παράταση θα είναι η απαρχή ενός νέου αγώνα δρόμου με όλα τα ενδεχόμενα ανοιχτά. Ένα Brexit χωρίς συμφωνία εξακολουθεί να είναι πιθανό το Ιούνιο ή τον Ιούλιο, τη στιγμή που η ΕΕ δεν δείχνει καμιά διάθεση για περαιτέρω χρονικά περιθώρια εκτός κι αν έχουν κάποιο σημαντικό λόγο για να κάνουν κάτι τέτοιο, όπως για παράδειγμα ένα νέο δημοψήφισμα.

Εδώ υπάρχει ένα ακόμη ενδιαφέρον ενδεχόμενο. Σύμφωνα με πηγές του Εργατικού κόμματος, είναι πιθανό να κατατεθεί πρόταση για έγκριση της συμφωνίας για το Brexit από τον βρετανικό λαό, στο πλαίσιο της οποία θα παρέχεται ως εναλλακτική επιλογή η παραμονή στην ΕΕ. Αυτό όμως προϋποθέτει πως θα έχει σχηματιστεί νωρίτερα πλειοψηφία γύρω από τη συμφωνία για την τελωνειακή Ένωση, η οποία αφού εγκριθεί από τη Βουλή θα τεθεί στην κρίση των Βρετανών πολιτών σε ένα δεύτερο δημοψήφισμα.

Όπως και να το δει κανείς, οι κρίσιμες εξελίξεις των επόμενων ημερών θα καθοριστούν από αυτόν που θα μπορέσει να συγκεντρώσει μια πλειοψηφία στη Βουλή. Και με τα υπάρχοντα δεδομένα μοιάζει απίθανο -εκτός κι αν κάνει κάποια θεματική κίνηση επιτυγχάνοντας νέα συμφωνία ή προκηρύσσοντας νέο δημοψήφισμα- αυτός ο άνθρωπος να είναι η Τερέζα Μέι.