Στην Αμερική, μια ήπειρο όπου η πιο δημοφιλής χώρα πρωτοστατεί στο εμπόριο όπλων παγκοσμίως και έχει αλλάξει κυβερνήσεις στην υπόλοιπη ήπειρο περισσότερες από 40 φορές μέσα στον 20ο αιώνα (ReVista: Harvard Review of Latin America – J.Coatsworth, March 2005), υπάρχει και μια άλλη χώρα, μικρή σε έκταση, αλλά μεγάλη σε ανάστημα, που δεν παύει να στηρίζει ως και σήμερα το πρωταρχικό της όραμα για μια σταθερή ειρήνη, αλλά και να επιχειρεί συνεπώς μέσα στο βάθος των χρόνων, να εμπνέει και να ενθαρρύνει και άλλες χώρες να ακολουθήσουν το πετυχημένο της παράδειγμα.

Η αναφορά είναι για την Costa Rica, μια χώρα χωρίς στρατό, αλλά με αξιοπρεπή χρηματοδότηση της παιδείας, του συστήματος υγείας και πρωτοπόρο στην χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Στο εξαιρετικό “A Bold Peace”, βλέπουμε την πορεία της χώρας μέσα από τις τεράστιες δοκιμασίες που είχε να αντιμετωπίσει για να πραγματοποιήσει το όραμα αυτό, αλλά και μέχρι σήμερα τις απειλές που καραδοκούν απέναντί του.

Βλέπουμε πώς στα μέσα του 20ου αιώνα η χώρα κατάφερε να πραγματοποιήσει το φαινομενικά ακατόρθωτο, κυρίως χάριν σε μια πολύ ιδιαίτερη συμμαχία, αλλά και με την ισχυρή βούληση ανθρώπων σαν τον Jose Figueres Ferrer. Από τις βασικές μεταρρυθμίσεις που θέσπισε, πέρα από την κατάργηση του στρατού, ήταν η χορήγηση του δικαιώματος ψήφου στις γυναίκες και στο ΑφροΑμερικάνικο κομμάτι του πληθυσμού, η φορολόγηση των γιγαντιαίων επιχειρήσεων των ΗΠΑ που δραστηριοποιούνταν στη χώρα, εφάπαξ φόρος 10% στους πλουσίους, κρατικοποίηση των τραπεζών και της επιχείρησης ηλεκτρισμού, αλλά και διεύρυνση του συστήματος κοινωνικής ασφάλειας.

Πρόκειται για μια εξέχουσα, πολυσχιδή προσωπικότητα που συνδύασε αρμονικά την ιδεολογία του με τις ρεαλιστικές δυνατότητες, προς όφελος του ευρύτερου κοινωνικού συνόλου. Όπως μας λέει ο ίδιος: “Ακούμε πολλή κριτική για το γεγονός ότι αποστρατιωτικοποιηθήκαμε και το βάλαμε και στο σύνταγμά μας, ότι οι στρατοί καταργούνται για πάντα. Είναι γεγονός ότι για 40 χρόνια χρησιμοποιούμε μια εναλλακτική για τα όπλα και τους στρατούς, που είναι το διεθνές σύστημα δικαιοσύνης. Όπως προστατεύεις το σπίτι σου, τηλεφωνώντας στην αστυνομία, σε κάποιον δικαστή ή δικηγόρο, και όχι με το να βγάλεις όπλο, η Costa Rica προστατεύεται εφαρμόζοντας τους νόμους του διεθνούς δικαίου. Νομίζω πως είμαστε, σε αυτό το συγκεκριμένο σημείο, λίγο πιο πολιτισμένοι από πολλές άλλες κοινότητες στη γη.”

Μέσα από συζητήσεις με ανθρώπους που έχουν παίξει καθοριστικό ρόλο στη σύγχρονη πολιτική ιστορία της χώρας, αλλά και με απλούς πολίτες, γνωρίζουμε μια πραγματικότητα που δε φαίνεται να μπορεί να συγκριθεί με οποιαδήποτε άλλη. Γνωρίζουμε μια χώρα όπου οι άνθρωποι πιστεύουν πως η παιδεία και η υγεία είναι δικαιώματα για όλους, κάτι που σίγουρα συμβάλλει στο γεγονός ότι βρίσκεται αρκετά σταθερά στην πρώτη θέση της λίστας με τους πιο χαρούμενους ανθρώπους στον κόσμο (Happy Planet Index). Με άλλα λόγια πρόκειται για μια χώρα που δημιουργησε και υπερασπίζεται τις συνθήκες που κάνουν εφικτό το να μη χρειάζεται στρατός.

Κι αν οι ΗΠΑ απομακρύνονται όλο και περισσότερο από το όραμα του Thomas Jefferson, ενός από τους ιδρυτές της, που προσέβλεπε σε μια δημοκρατία που δε θα χρειάζεται στρατό, εδώ βλέπουμε κάτι τελείως διαφορετικό. Βασιζόμενη στη λογική ότι το διεθνές δίκαιο είναι ισχυρότερο από τον πόλεμο και τα εργαλεία του, η Costa Rica φαίνεται ακόμη και σήμερα να πραγματώνει το όραμα ενός από τους πρώτους προέδρους της, του José María Castro Madriz που είχε πει: “Το σπαθί είναι ο εχθρός της ελευθερίας. Ας μην του δώσουμε δύναμη.”

Την πορεία προς την εξασφάλιση αυτής της πολύ ιδιαίτερης πραγματικότητας, έχουμε την ευκαιρία να τη δούμε στο εξαιρετικό, πολυβραβευμένο ντοκιμαντέρ “A Bold Peace”, σε σκηνοθεσία και παραγωγή των Matthew Eddy και Michael Dreiling.

Δωρεάν το αυτό το Σαββατοκύριακο για τους συνδρομητές του Tvxs.gr (ΚΛΙΚ ΕΔΩ), πλήρως υποτιτλισμένο στα αγγλικά, ή από την ερχόμενη εβδομάδα στην πλατφόρμα με επιλεγμένα ντοκιμαντέρ, souldefinition.net  Συνδράμοντας στην πλατφόρμα υποστηρίζετε ισότιμα όλες τις παραγωγές που την απαρτίζουν.