Το σύστημα τροφοδοσίας με αγαθά σε αφθονία που λειτουργούσε μέχρι σήμερα στην παγκόσμια οικονομία διαλύεται εκτιμά ανάλυση του Bloomberg.

Η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία και τα αυστηρά lockdown της Κίνας – τακτική γνωστή και ως «Covid Zero» – σταματούν τις αλυσίδες εφοδιασμού, «σφυροκοπούν» την ανάπτυξη και ωθούν τον πληθωρισμό σε υψηλά σαράντα ετών. Αυτοί είναι οι κύριοι λόγοι για τους οποίους το Bloomberg Economics μείωσε κατά το αστρονομικό ποσό των 1,6 τρισεκατομμυρίων δολαρίων την πρόβλεψή του για το παγκόσμιο ΑΕΠ το 2022.

Τι γίνεται, όμως, αν ο πόλεμος στην Ουκρανία και τα lockdown στην Κίνα που μείωσαν την ανάπτυξη και αύξησαν τον πληθωρισμό, αποτελούν μόνο ένα αρχικό χτύπημα; Ο πόλεμος και η πανδημία δεν θα διαρκέσουν για πάντα. Αλλά το υποκείμενο πρόβλημα – ένας κόσμος που διαιρείται όλο και περισσότερο μέσω συνεχόμενων γεωπολιτικών ρήξεων – φαίνεται ότι θα επιδεινωθεί, λένε οι αυντάκτες της ανάλυσης.

Το Bloomberg Economics έκανε μια προσομοίωση για το πώς μπορεί να μοιάζει μακροπρόθεσμα μια επιταχυνόμενη αντιστροφή της παγκοσμιοποίησης.

Δείχνει έναν πολύ φτωχότερο και λιγότερο παραγωγικό πλανήτη, με το εμπόριο να έχει επανέλθει στα επίπεδα πριν από την ένταξη της Κίνας στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου. Ένα επιπλέον πλήγμα: ο πληθωρισμός θα ήταν πιθανότατα υψηλότερος και πιο ασταθής.

Για τους επενδυτές, ένας κόσμος δυσάρεστων εκπλήξεων σχετικά με την ανάπτυξη και τον πληθωρισμό δεν μπορεί να ευνοήσει τις αγορές μετοχών ή ομολόγων.

Μέχρι στιγμής το 2022, τα εμπορεύματα – όπου η σπανιότητα οδηγεί τις τιμές υψηλότερα – ήταν μεταξύ των μεγάλων νικητών, μαζί με εταιρείες που τα παράγουν ή τα εμπορεύονται. Οι μετοχές των αμυντικών εταιρειών ενισχύθηκαν επίσης, καθώς οι παγκόσμιες εντάσεις εκτινάσσονται στα ύψη.

Αλλά «ο κατακερματισμός θα παραμείνει», λέει ο Robert Koopman, επικεφαλής οικονομολόγος του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου. Αναμένει μια «αναδιοργανωμένη παγκοσμιοποίηση» που θα έχει κόστος: «Δεν θα μπορέσουμε να χρησιμοποιήσουμε την παραγωγή χαμηλού κόστους και οριακού κόστους τόσο εκτενώς όσο κάναμε».

Για τρεις δεκαετίες, ένα καθοριστικό χαρακτηριστικό της παγκόσμιας οικονομίας ήταν η ικανότητά της να παράγει όλο και περισσότερα αγαθά σε όλο και χαμηλότερες τιμές.

Η είσοδος περισσότερων από ένα δισεκατομμύριο εργαζομένων από την Κίνα και το πρώην σοβιετικό μπλοκ στην παγκόσμια αγορά εργασίας, σε συνδυασμό με την πτώση των εμπορικών φραγμών και τα υπερ-αποδοτικά logistics, δημιούργησαν μια εποχή αφθονίας για πολλούς.

Όμως τα τελευταία τέσσερα χρόνια έφεραν μια κλιμακούμενη σειρά αναταραχών. Οι δασμοί πολλαπλασιάστηκαν κατά τη διάρκεια του εμπορικού πολέμου ΗΠΑ – Κίνας. Η πανδημία έφερε lockdown. Και τώρα, οι κυρώσεις και οι έλεγχοι των εξαγωγών ανατρέπουν την προσφορά εμπορευμάτων και αγαθών.

Όλα αυτά κινδυνεύουν να αφήσουν τις προηγμένες οικονομίες να αντιμετωπίσουν ένα πρόβλημα που πίστευαν ότι είχαν νικήσει εδώ και πολύ καιρό: αυτό της σπανιότητας.

Οι αναδυόμενες χώρες θα μπορούσαν να δουν πιο έντονες απειλές για την ενεργειακή και επισιτιστική ασφάλεια, όπως αυτές που προκαλούν ήδη αναταραχή σε χώρες από τη Σρι Λάνκα έως το Περού. Και όλοι θα πρέπει να αντιμετωπίσουν υψηλότερες τιμές.

Μερικοί αριθμοί απεικονίζουν την κλίμακα των νέων φραγμών.

• Δασμοί: Ο εμπορικός πόλεμος οδήγησε τις αμερικανικές επιβαρύνσεις για κινεζικά προϊόντα να αυξηθούν από 3% σε περίπου 15% κατά τη διάρκεια της προεδρίας του Ντόναλντ Τραμπ.
• Lockdowns: Η καταστολή του Covid στην Κίνα έχει θέσει σε κίνδυνο εκατοντάδες δισεκατομμύρια δολάρια σε εξαγωγές και έχει διαταράξει τις αλυσίδες εφοδιασμού για εταιρείες από την Apple Inc. έως την Tesla Inc.
• Κυρώσεις: Το 1983, οι ροές του εμπορίου που υπόκεινταν σε απαγορεύσεις εξαγωγών ή εισαγωγών αντιστοιχούσαν μόνο στο 0,3% του παγκόσμιου ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος. Μέχρι το 2019, αυτό το μερίδιο είχε υπερπενταπλασιαστεί. Τα σαρωτικά εμπάργκο που προκλήθηκαν από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία και οι προσπάθειες των χωρών να εξασφαλίσουν τις δικές τους προμήθειες εμποδίζοντας τις πωλήσεις στο εξωτερικό – όπως η πρόσφατη απαγόρευση των εξαγωγών σιταριού από την Ινδία – έχουν ωθήσει τον αριθμό ακόμη υψηλότερα.