Οι αξιωματούχοι της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ (Fed) πρόκειται να διατηρήσουν την επόμενη εβδομάδα την σκληρή στάση τους, θέτοντας τις βάσεις για την αύξηση επιτοκίων στο 5% έως τον Μάρτιο του 2023, γεγονός που φαίνεται αρκετά πιθανό να προκαλέσει ύφεση στις ΗΠΑ και παγκοσμίως, σύμφωνα με οικονομολόγους που συμμετείχαν σε έρευνα του Bloomberg.

Συγκεκριμένα, η Ομοσπονδιακή Επιτροπή Ανοικτής Αγοράς (FOMC) θα αυξήσει τα επιτόκια κατά 75 μονάδες βάσης για τέταρτη συνεχή συνεδρίαση, σύμφωνα με την έρευνα.

Τα επιτόκια προβλέπεται σύμφωνα με το γερμανικό πρακτορείο να αυξηθούν άλλη μισή μονάδα τον Δεκέμβριο και στη συνέχεια κατά ένα τέταρτο της μονάδας στις δύο επόμενες συνεδριάσεις. Οι προβλέψεις της Fed που δημοσιεύθηκαν στη συνεδρίαση του Σεπτεμβρίου έδειχναν ότι τα επιτόκια θα φθάσουν το 4,4% φέτος και το 4,6% το επόμενο έτος, πριν από τη μείωση το 2024.

Οι οικονομολόγοι θεωρούν ότι η Fed είναι αποφασισμένη να μην κάνει στροφή, τουλάχιστον σύντομα, καθώς η τράπεζα προσπαθεί να βάλει ένα «χαλινάρι» στον πληθωρισμό, ο οποίος βρίσκεται σε υψηλό 40 ετών. Η κίνηση προς ένα υψηλότερο ποσοστό θα αντανακλούσε την αύξηση των τιμών καταναλωτή, εξαιρουμένων των τροφίμων και της ενέργειας, η οποία ήταν μεγαλύτερη του αναμενόμενου για τους δύο τελευταίους μήνες. Η έρευνα μεταξύ 40 οικονομολόγων διεξήχθη την περίοδο 21-26 Οκτωβρίου.

«Οι πληθωριστικές πιέσεις παραμένουν έντονες και η Fed θα προχωρήσει σε αύξηση κατά 75 μονάδες βάσης τον Νοέμβριο», δήλωσε ο James Knightley, επικεφαλής διεθνής οικονομολόγος της ING Groep NV. «Προς το παρόν προβλέπουμε μια πιο συγκρατημένη αύξηση κατά 50 μονάδες βάσης τον Δεκέμβριο, δεδομένης της εξασθένησης της οικονομίας και της αγοράς, αλλά οι κίνδυνοι στρέφονται προς μια πέμπτη αύξηση κατά 75 μονάδες βάσης», σημείωσε.

Ο πρόεδρος της Fed, Τζερόμ Πάουελ, έχει δηλώσει ότι η τράπεζα είναι αποφασισμένη να αποκαταστήσει τη σταθερότητα των τιμών και έχει επανειλημμένα επικαλεστεί τον προκάτοχό του, Πολ Βόλκερ, ο οποίος αύξησε τα επιτόκια σε πρωτοφανή επίπεδα για να χαλιναγωγήσει τον πληθωρισμό στις αρχές της δεκαετίας του 1980, προειδοποιώντας μάλιστα ότι η διαδικασία θα είναι επώδυνη.

Ο Πάουελ και οι συνάδελφοί του ωστόσο δεν έχουν εγκαταλείψει την ελπίδα ότι μπορούν να πετύχουν μια ήπια προσγείωση της οικονομίας. Όμως, για πρώτη φορά στις έρευνες πριν από τη συνεδρίαση του FOMC, η πλειοψηφία των οικονομολόγων (3/4) θεωρεί πιθανή την ύφεση μέσα στα επόμενα δύο χρόνια, ενώ οι περισσότεροι από τους υπόλοιπους βλέπουν μια σκληρή προσγείωση με μια περίοδο μηδενικής ή αρνητικής ανάπτυξης.

«Νομίζω ότι το πιο σημαντικό πράγμα που πρέπει να προσέξουμε είναι το πώς ο Πάουελ θα επικοινωνήσει την πιθανή μείωση του ρυθμού αύξησης των επιτοκίων. Θα θελήσει να αποφύγει να δώσει την εντύπωση ότι επίκειται στροφή, ειδικά όταν ο πληθωρισμός εξακολουθεί να είναι ισχυρός», δήλωσε η Anna Wong, επικεφαλής οικονομολόγος του Bloomberg στις ΗΠΑ.

Οι οικονομολόγοι θεωρούν επίσης ότι η Fed ενδεχομένως να σκληραίνει υπερβολικά τη νομισματική πολιτική της. Ειδικότερα, το 75% των οικονομολόγων δήλωσε ότι υπάρχει μεγαλύτερος κίνδυνος η τράπεζα να αυξήσει τα επιτόκια υπερβολικά και να προκαλέσει έναν «πόνο» που είναι περιττός, σε αντίθεση με το να μην προχωρήσει σε αύξηση και να αποτύχει να περιορίσει τον πληθωρισμό.«

«Οι καθυστερήσεις στη νομισματική πολιτική εξακολουθούν να υποτιμούνται», δήλωσε ο Thomas Costerg, υψηλόβαθμος οικονομολόγος στις ΗΠΑ στην Pictet Wealth Management. «Το πλήρες αποτέλεσμα της τρέχουσας σύσφιξης μπορεί να μην γίνει αισθητό μέχρι τα μέσα του 2023. Μέχρι τότε, μπορεί να είναι πολύ αργά. Ο κίνδυνος ενός λάθους είναι μεγάλος».

Η πορεία των επιτοκίων που αναμένουν οι οικονομολόγοι είναι παρόμοια με αυτή που προβλέπουν οι αγορές. Οι επενδυτές αναμένουν συμφωνούν πως θα πραγματοποιηθεί μια αύξηση 75 μονάδων βάσης την Τετάρτη, τείνουν προς μια αύξηση 50 μονάδων βάσης τον Δεκέμβριο και προσδοκούν ότι τα επιτόκια θα κορυφωθούν γύρω στο 4,8%.

Αν η Fed κάνει άλλη μια κίνηση 75 μονάδων βάσης την επόμενη εβδομάδα, η συνδυασμένη αύξηση των 375 μονάδων βάσης από τον Μάρτιο θα αντιπροσωπεύει την πιο απότομη αύξηση των επιτοκίων της Fed από τη δεκαετία του 1980.

«Με τη Fed αντιμέτωπη με την επιλογή είτε να κάνει πάρα πολλά είτε πολύ λίγα, τα μέλη της πιθανότατα θα επιλέξουν να κάνουν πάρα πολλά», δήλωσε ο Joel Naroff, πρόεδρος της Naroff Economics LLC.

Οι οικονομολόγοι αναμένουν ότι η Fed θα συνεχίσει τις μειώσεις του ισολογισμού της, οι οποίες ξεκίνησαν τον Ιούνιο. Η τράπεζα μειώνει τα περιουσιακά στοιχεία έως και κατά 1,1 τρισ. δολάρια ετησίως. Οι οικονομολόγοι προβλέπουν ότι αυτό θα φέρει τον ισολογισμό στα 8,5 τρισ. δολάρια μέχρι το τέλος του έτους και ύστερα στα 6,7 τρισ. δολάρια τον Δεκέμβριο του 2024.

Η ανακοίνωσε της FOMC αναμένεται να διατηρήσει την καθοδήγηση για τα επιτόκια, η οποία υπόσχεται συνεχείς αυξήσεις, αν και ένα τέταρτο αναμένει ηπιότερη γλώσσα που θα σηματοδοτεί μικρότερες αυξήσεις.

Πέρα από την επιβράδυνση των αυξήσεων των επιτοκίων, οι οικονομολόγοι θεωρούν ότι η Fed τελικά θα αντιστρέψει την πορεία της ως απάντηση στη μείωση της ανάπτυξης και του πληθωρισμού. Οι περισσότεροι βλέπουν μια μικρή πρώτη μείωση των επιτοκίων στο β’ εξάμηνο του 2023, με μεγαλύτερες μειώσεις το 2024.