Από τα συμπληρώματα διατροφής και τις κρυοθεραπείες, στα εμφυτεύματα και την ψηφιακή αθανασία, το κίνημα του «βιοχάκινγκ», της προσέγγισης δηλαδή του ανθρώπινου σώματος και εγκεφάλου ως ένα «σύστημα» που επιδέχεται μεγάλη βελτίωση, τόσο μέσω της τεχνολογίας, όσο και μέσα από «φυσικές» μεθόδους, αποκτά ολοένα και μεγαλύτερη δημοσιότητα.

Το «πείραμα» του Ντουμπάι και η «απλή» όψη του βιοχάκινγκ

Μπάνιο σε πάγο για τη μείωση των φλεγμονών και την αύξηση της παραγωγής κολλαγόνου, εφαρμογές και συσκευές που παρακολουθούν τον καρδιακό ρυθμό, τον ύπνο και τη συνολική κατάσταση της υγείας ενός ατόμου και προτείνουν διάφορες θεραπείες σε πραγματικό χρόνο ανάλογα με τις ανάγκες του, χυμοί «ειδικών» μανιταριών, συμπληρώματα διατροφής, κρεβάτια θεραπείας ερυθρού φωτός και ενδοφλέβιες εγχύσεις βιταμινών, είναι μόνο μερικές από τις μεθόδους και πρακτικές που ακολουθούν αρκετά άτομα πλέον στο Ντουμπάι, προσπαθώντας να «βελτιώσουν την απόδοση τους», όπως δηλώνει σε σχετικό ρεπορτάζ του Euronews, ο ιατρικός διευθυντής και ειδικός σε θέματα λειτουργικής ιατρικής στο DNA Health του Ντουμπάι, Νασρ Αλ Τζαφάρι.

«Το βιοχάκινγκ έχει να κάνει με αυτούς που θέλουν να ζήσουν περισσότερο και με υγεία, κατά τη διάρκεια του βίου τους», συνεχίζει ο Αλ Τζαφάρι, περιγράφοντας παράλληλα τον τρόπο με τον οποίο προβαίνει στο δικό του βιοχάκινγκ: «Εξετάζω τα τέσσερα βασικά στοιχεία της ζωής μου: τη διατροφή, την άσκηση, τον έλεγχο του στρες και τον ύπνο. Και επιπλέον, αφού έχω χρησιμοποιήσει πολύ αναλυτικά στοιχεία, που οι περισσότεροι άνθρωποι δεν χρησιμοποιούν στον εαυτό τους, εφαρμόζω πρωτόκολλα υψηλής ακρίβειας σε σχέση με τα συμπληρώματα που πρέπει να λάβω, είτε είναι από το στόμα, είτε είναι ενδοφλέβια θεραπεία».

Εκ πρώτης όψεως, τα όσα δηλώνει ο Αλ Τζαφάρι, αλλά και οι μέθοδοι βιοχάκινγκ που εφαρμόζονται στο Ντουμπάι, θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν και ως μια προσπάθεια για έναν πιο υγιή τρόπο ζωής.

«Το βιοχάκινγκ μπορεί να ακούγεται τρελό αλλά δεν είναι. Αφορά μόνο την επιθυμία ενός ανθρώπου να ζήσει καλύτερα», δηλώνει στο ίδιο μήκος κύματος η ερευνήτρια της BCC Research, Smruti Munshi, με τον Mark Moschel, συνεργάτη της εταιρείας Bulletproof, η οποία ασχολείται εντατικά με το βιοχάκινγκ, να επισημαίνει με τη σειρά του πως, «τόσο η έκθεση στον ήλιο, όσο και ο διαλογισμός, αποτελούν μεθόδους βιοχάκινγκ».

Η «δυστοπική» (;) πλευρά του βιοχάκινγκ

Παρ’ όλα αυτά όμως, οι μέθοδοι και οι πρακτικές του βιοχάκινγκ, δεν σταματούν εδώ.

Αντίθετα, εκτείνονται σε «μονοπάτια» που κάποιοι θα μπορούσαν να χαρακτηρίσουν και ως «δυστοπικά». Ένα τέτοιο παράδειγμα, ήταν το επιτυχημένο πείραμα της εταιρείας του Ίλον Μάσκ, Neuralink, κατά το οποίο, μια μαϊμού, κατάφερε να παίξει ένα βιντεοπαιχνίδι, χρησιμοποιώντας μόνο το μυαλό της, με τη βοήθεια ενός μικροτσίπ. Το σχετικό βίντεο, αναρτήθηκε στις αρχές του Απριλίου του 2021:

Ο Μασκ, βέβαια, είχε ήδη διατυπώσει το «όραμα» του για «αναβάθμιση» του ανθρώπου, μέσω εμφυτευμάτων στον εγκέφαλο, από τον Αύγουστο του 2019, σε ένα διεθνές φόρουμ στη Σαγκάη. Συγκεκριμένα, ο αμφιλεγόμενος και γνωστός για τις χείριστες συνθήκες εργασίας που επικρατούν στις εταιρείες του, Ίλον Μάσκ, είχε κάνει λόγο για τον συνδυασμό 1) μιας «νευρωνικής δαντέλας», δηλαδή ενός «ψηφιακού στρώματος που θα τοποθετηθεί πάνω από τον εγκεφαλικό φλοιό» και 2) τεσσάρων αισθητήρων (N1 Sensors) οι οποίοι θα μπορούν να επικοινωνούν με ένα μικροτσίπ, τοποθετημένο πίσω από το αφτί, μέσω των οποίων, ο άνθρωπος, θα μπορεί να επικοινωνεί και να συνδέεται ασύρματα, μέσω ευρυζωνικής διασύνδεσης, με υπολογιστές και κινητά τηλέφωνα, γενικά με οποιαδήποτε συσκευή συνδέεται στο διαδίκτυο.

Ασφαλώς όμως, δεν είναι μόνο ο Μασκ. Ο Dave Asprey που ισχυρίζεται ότι εφήυρε τον όρο «biohacking», ισχυρίζεται ότι, ξόδεψε 300.000 δολάρια προκειμένου να αγοράσει το πρώτο του ηλεκτροεγκεφαλογράφο για να μελετήσει αναλυτικά τον τρόπο που δουλεύει ο εγκέφαλός του και να καταφέρει, έτσι, με τη λήψη των κατάλληλων συμπληρωμάτων και την πραγματοποίηση ορισμένων «διανοητικών ασκήσεων», να χάσει 45 κιλά χωρίς δίαιτα και υπερβολική γυμναστική, να μειώσει τη βιολογική του ηλικία και να αυξήσει κατά 20 μονάδες το I.Q. του.

«Όλα έχουν να κάνουν με την πλαστικότητα του εγκεφάλου», δήλωνε χαρακτηριστικά σε συνέντευξη του το 2019 ο Asprey, αναφερόμενος στην ικανότητα του ανθρώπινου νου να αλλάζει και να προσαρμόζεται, με το βιοχάκινγκ, κατά τον ίδιο, να αποτελεί τη μέθοδο, μέσω της οποίας, ο ανθρώπινος εγκέφαλος θα αλλάξει προς το καλύτερο με τα κατάλληλα ερεθίσματα.

Κάποιοι όμως, προχώρησαν ακόμα παραπέρα, τουλάχιστον θεωρητικά, επιθυμώντας όχι απλά την «αναβάθμιση» του εγκεφάλου, αλλά την (ψηφιακή) αθανασία του. Συγκεκριμένα, το 2016, δύο ερευνητές του MIT, έστησαν την εταιρεία Netcome, έχοντας μια ιδιαίτερη φιλοδοξία: Να καταφέρουν να βρουν τον τρόπο, ώστε, μετά τον θάνατο, ο εγκέφαλος να παγώσει μέσω μιας τεχνικής που ονομάζεται «κρυογενική διατήρηση με σταθεροποίηση μέσω αλδεΰδης», και να φορτωθεί σε ένα υπολογιστικό νέφος (Cloud), συνεχίζοντας να λειτουργεί ψηφιακά. Το έσχατο όριο της φιλοδοξίας μάλιστα, όπως αναφέρει ο Π.Παπακωνσταντίνου (2020, 280 , «Άνθρωποι και Ρομπότ») είναι «να τεθεί εκ νέου σε λειτουργία κάποια στιγμή αφού ξεπαγώσει, με την προϋπόθεση ότι θα μπορεί στο μέλλον να εισαχθεί σε έναν φυσικό ξενιστή».

Βέβαια, στο σημείο αυτό προκύπτει ένα εύλογο ερώτημα: Είναι πράγματι πιθανό να υπάρξει ένας «υπεράνθρωπος;»

Μιλώντας στο Atlantic, o Doug Weber, , εγκεκριμένος νευρολόγος, από το πανεπιστήμιο του Pittsburg, έδινε τη δική του απάντηση:

«Υπάρχουν κάποιες προκλήσεις οι οποίες είναι αδύνατο να ξεπεραστούν. Πρώτον, όταν οι επιστήμονες τοποθετούν ηλεκτρόδια μέσω εμφυτευμάτων στον εγκέφαλο, αυτά αποτυγχάνουν πάντα. Το πιο δισεπίλυτο πρόβλημα, είναι η διαρροή του αίματος που προκαλείται από κάθε τέτοια συσκευή, καθότι, κάθε φορά που ένα ξένο αντικείμενο μπαίνει στον εγκέφαλο, υπάρχει η εξής διαδικασία: ο εγκέφαλος αρχικά ματώνει, έπειτα θεραπεύει την πληγή, έπειτα ξαναματώνει και όλο αυτό συνεχίζεται, με τον εγκέφαλο να «αντιστέκεται» σε κάθετι θεωρεί ως «εισβολή», με αποτέλεσμα, το άτομο να αρρωσταίνει. Η δεύτερη πρόκληση, είναι πως ο εγκέφαλος δεν είναι σαν έναν υπολογιστή. Μέσω των νευρώνων, όλες οι πληροφορίες που έχουμε, βρίσκονται παντού, ακόμη και την ίδια στιγμή. Η τεχνολογία λοιπόν που θα μπορεί να λειτουργήσει σε όλη αυτή την κυκλοφορία πληροφοριών, βρίσκεται πολύ πολύ μακριά ακόμα».