Ανάλυση / Τραμπ ξανά – Η δεύτερη 11η του Σεπτέμβρη

Η επίθεση στους δίδυμους πύργους και την Ουάσιγκτον στις 11 Σεπτεμβρίου του 2001, άλλαξε τις ΗΠΑ και όλον τον πλανήτη. Σχεδόν ένα τέταρτο του αιώνα αργότερα, η δεύτερη θητεία του Ντόναλντ Τραμπ θα προκαλέσει ανάλογες, μεγάλες  διεθνείς εξελίξεις.

Τότε, η τρομοκρατική επίθεση της Αλ Κάιντα είχε ως άμεση συνέπεια την περιστολή των δημοκρατικών ελευθεριών, τα Γκουαντάναμο, την αμερικανική επίθεση στο Αφγανιστάν και την εισβολή στο Ιράκ με τη γνωστή συνέχεια τα επόμενα χρόνια: εκατοντάδες χιλιάδες νεκροί και άλλοι τόσοι πρόσφυγες, εμφάνιση του Ισλαμικού Κράτους, τρομοκρατικές επιθέσεις στην Ευρώπη και στις ΗΠΑ, μεγαλύτερη περιστολή των ελευθεριών στο όνομα του αντιτρομοκρατικού αγώνα.

Αν η επιχείρηση στο Ιράκ το 2003 είχε ονομαστεί “Σοκ και Δέος”, τώρα τα ίδια αισθήματα προκάλεσαν οι ομιλίες του Τραμπ και τα πρώτα μέτρα που ανακοίνωσε. Η τακτική του 2003 είχε στόχο να παραλύσει τον εχθρό μέσω ενός συνδυασμού καταστροφικής ισχύος και ψυχολογικού τρόμου, ώστε να καταρρεύσει η θέληση για αντίσταση.

Από την αποχώρηση των ΗΠΑ από τη Συμφωνία του Παρισιού για την κλιματική κρίση και τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας μέχρι την αμνήστευση χιλιάδων κατάδικων που είχαν σκοτώσει αστυνομικούς επιτιθέμενοι στη Βουλή, τον στρατό στα σύνορα και τις απειλές κατά του Παναμά,  το τραμπικό  τσουνάμι προκάλεσε ανάλογα συναισθήματα και αντιδράσεις.

Τα χθεσινά μέτρα ήταν έτοιμα και είχαν τον ίδιο στόχο: να προκαλέσουν σύγχυση και παράλυση, περιορίζοντας τις αντιδράσεις και φοβίζοντας τους « εχθρούς».

Όμως η κατάσταση είναι χειρότερη σήμερα. Η Ευρώπη το 2003 ήταν σε πολύ καλύτερη κατάσταση, Γαλλία και Γερμανία αντιστάθηκαν στον πόλεμο. Τώρα η λεγόμενη «ατμομηχανή της Ευρώπης» έχει μείνει από καύσιμα και στις Βρυξέλλες μια ψοφοδεής ηγεσία είναι έτοιμη να κρυφτεί στα καταφύγια, πριν ξεσπάσει πόλεμος.

Τη δεκαετία του 2000, η  κυβέρνηση Μπους δεν είχε σοβαρά ερείσματα στις ευρωπαϊκές κοινωνίες, αντίθετα με τους ακροδεξιούς ομοϊδεάτες του Τραμπ που φυτρώνουν σαν γαϊδουράγκαθα  σε όλη τη Γηραιά Ηπειρο και θα ενισχυθούν με πολλούς τρόπους από την κυβέρνηση Τραμπ.

Πολύ μακριά από την τελειότητα,  η Δικαιοσύνη καθώς και το Κράτος Δικαίου ήταν επίσης σε καλύτερη θέση. Στις μέρες μας έχει υποχωρήσει, το ξέρουμε καλά στην Ελλάδα, αλλά αυτό που συνέβη με την αμνήστευση των 1500 φυλακισμένων οπαδών του Τραμπ είναι χωρίς προηγούμενο: δεν πρόκειται πια για τη δυνατότητα του προέδρου να δίνει χάρη σε κάποια άτομα, συνήθως με την αποχώρηση του.

Εδώ καταργείται κάθε έννοια δικαστικού συστήματος. Πρόκειται για εγκαθίδρυση νέου καθεστώτος, που απελευθερώνει τους φυλακισμένους του προηγούμενου.

Από όλα όμως τα παραπάνω, νομίζω ότι υπάρχει κάτι πιο βαθύ και επικίνδυνο στο «κίνημα Τραμπ»: η άρνηση της λογικής και της επιστήμης. Τα μέτρα που πήρε ο νέος πρόεδρος περιφρονούν όλα τα επιστημονικά δεδομένα, είτε αφορούν την κλιματική κρίση -την οποία χαρακτηρίζει φάρσα- ή τους «εγκληματίες μετανάστες»: όλες οι έρευνες δείχνουν ότι η εγκληματικότητα στις ΗΠΑ έχει εσωτερικές, βαθύτερες κοινωνικές αιτίες.

Το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η τοποθέτηση του αντιεμβολιαστή Ρόμπερτ Κένεντι  Τζούνιορ στη θέση του υπουργού Υγείας. Μάταια 77 νομπελίστες ζήτησαν από τη Γερουσία να μην εγκρίνει τον διορισμό ενός συνωμοσιολόγου αρνητή των εμβολίων.

Η πλήρης περιφρόνηση του Τραμπ για την επιστήμη και τη λογική, θυμίζει την ανάλογη απαξίωση τους στον ναζισμό. Η θεωρία των Ναζί για την «παγκόσμια συνωμοσία των Εβραίων», ήταν  κατ εξοχήν συνωμοσιολογική. Η επιστήμη που δεν εξυπηρετούσε τη ναζιστική ιδεολογία είτε λογοκρινόταν είτε εγκαταλείπονταν.

Οτιδήποτε συσχετιζόταν με τους Εβραίους, όπως η θεωρία της σχετικότητας του Αϊνστάιν, απορριπτόταν ως «εβραϊκή επιστήμη ». Ο Τραμπ αποδίδει τις προειδοποιήσεις ολόκληρης της διεθνούς επιστημονικής κοινότητας για το κλίμα, σε «επιστήμη της Αριστεράς». Η  θεωρία για την ανωτερότητα της Αρείας φυλής δεν είχε καμία επιστημονική βάση, αλλά  επάνω της στηρίχθηκε ένας καταστροφικός παγκόσμιος πόλεμος.

Η ίδια επιστροφή του Τραμπ στην εξουσία στηρίχθηκε σε θεωρίες συνωμοσίας (η δήθεν νοθεία στις εκλογές του 2020), σε χονδροειδή fake news (οι Αϊτινοί μετανάστες τρώνε τις γάτες της γειτονιάς) τα οποία  διαψεύστηκαν παταγωδώς. Χωρίς η διάψευση να στερήσει την επικοινωνιακή τους δύναμη, παρά την πλήρη αγνόηση στοιχείων και δεδομένων. Την άρνηση της ίδιας της πραγματικότητας.

Όλα μπορούν κάποια στιγμή να αντιμετωπιστούν, ακόμη και οι καταστροφικές συνέπειες της 11ης του Σεπτέμβρη και της εισβολής στο Αφγανιστάν και το Ιράκ. Αλλά συνδυασμένες με το μίσος και την εκδίκηση, η άγνοια, η βλακεία και η συνωμοσιολογία είναι ανίκητες.

Πρόκειται για έναν διαφορετικό κόσμους, που δεν επικοινωνεί με την υπόλοιπη ανθρωπότητα. Αυτός ο άλλος κόσμος είναι στην εξουσία της ισχυρότερης δύναμης του πλανήτη. Γι αυτό η δεύτερη τετραετία Τραμπ ίσως θα έχει ακόμη μεγαλύτερες, ανυπολόγιστες επιπτώσεις.