Οι φιλορώσοι αυτονομιστές προετοιμάζονται για το κυριακάτικο δημοψήφισμα για την απόσχιση της επαρχίας του Ντόνετσκ από την Ουκρανία μια ημέρα μετά την αιματοχυσία στην Μαριούπολη από τις δυνάμεις του Κιέβου και παρά τις προτροπές του προέδρου της Ρωσίας, Βλαντιμίρ Πούτιν, για μη διεξαγωγή δημοψηφισμάτων ανεξαρτησίας. Ένοπλες συγκρούσεις σημειώνονται και το Σάββατο στη Μαριούπολη. 

Σύμφωνα με τις τελευταίες πληροφορίες οι νεκροί από τις συγκρούσεις της Παρασκευής στη Μαριούπολη του Ντόνετσκ ανέρχονται στους 20, κυρίως πολίτες και ένοπλοι αυτονομιστές. Βίντεο που έχουν έρθει στη δημοσιότητα δείχνουν πυρά κατά άοπλων πολιτών. Στην πόλη σημειώθηκαν και ένοπλες συγκρούσεις μεταξύ των αυτονομιστών και των δυνάμεων της κυβέρνησης του Κιέβου, κατά την επιχείρηση ανακατάληψης κτιρίου της αστυνομίας, το οποίο τελικά τυλίχτηκε στις φλόγες.

Το γύρο του διαδικτύου κάνει και ένα βίντεο όπου δημοσιογράφος και πολίτες πυροβολούνται εν ψυχρώ και από απόσταση λίγων μέτρων από στρατιώτες του Κιέβου. Βίντεο δείχνουν νεκρούς στους δρόμους της πόλης. Οι στρατιώτες του Κιέβου συνοδεύονταν από άρματα μάχης. Πολίτες της Μαριούπολης στέκονταν μποστά στα τανκς και σε μια περίπτωση, όπως φαίνεται και στη κεντρική φωτογραφία, κατάφεραν να πάρουν υπό τον έλεγχό τους ένα από αυτά.

Οι ρωσόφωνοι αυτονομιστές προετοιμάζονται για το δημοψήφισμα ανεξαρτησίας της Κυριακής παρά το αίτημα του Βλαντιμίρ Πούτιν για αναβολή. Ουκρανοί αξιωματούχοι στις ανατολικές περιφέρειες της χώρας παραδέχονται πλέον ότι δεν μπορούν να εμποδίσουν τους φιλορώσους αποσχιστές να πραγματοποιήσουν την Κυριακή το δημοψήφισμα για την αυτονομία ή και την απόσχιση των συγκεκριμένων περιφερειών από την Ουκρανία.

Από το γραφείο του δημάρχου του Ντονέτσκ, της μεγαλύτερης πόλης της περιοχής, εκδόθηκε δήλωση στην οποία αναφέρεται πως δεν υπάρχουν αρκετοί αστυνομικοί διαθέσιμοι για να εμποδίσουν τη διεξαγωγή των δημοψηφισμάτων. Στη δήλωση προστίθεται πως, για χάρη της δημόσιας ασφάλειας, δεν θα γίνει προσπάθεια παρεμποδισμού των αυτονομιστών να στήσουν εκλογικά τμήματα σε χώρους όπως σχολεία.

Ο μεταβατικός πρόεδρος διεμήνυσε στις ανατολικές περιοχές ότι οδηγούνται στην καταστροφή αν ψηφίσουν «ναι» στο αυριανό δημοψήφισμα για την αυτονομία τους. Ο Τουρτσίνοφ έχει χαρακτηρίσει παράνομα τα δημοψηφίσματα στις περιοχές Ντονέτσκ και Λουχάνσκ, κάλεσε τους πολίτες να αποδεχτούν τη διεξαγωγή συνομιλιών στρογγυλής τραπέζης για μεγαλύτερη αυτονομία.

Ωστόσο, αναφερόμενος στους ενόπλους που έχουν καταλάβει κυβερνητικά κτήρια και αρχηγεία της αστυνομίας, ξεκαθάρισε ότι «οι τρομοκράτες» δεν μπορεί να συμμετέχουν στον διάλογο. Σύμφωνα με τον Ουκρανό πρόεδρο, η απόσχιση από την Ουκρανία «θα ήταν ένα βήμα προς την άβυσσο για αυτές τις περιοχές». Όπως είπε, «εκείνοι που υποστηρίζουν την αυτονομία δεν αντιλαμβάνονται ότι αυτό θα σήμαινε την απόλυτη καταστροφή της οικονομίας, των κοινωνικών προγραμμάτων και της ζωής γενικότερα για το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού σε αυτές τις περιοχές».

Εξάλλου μήνυμα προς του φιλορώσους της ανατολικής Ουκρανίας έστειλαν και οι Άνγκελα Μέρκελ και Φρανσουά Ολάντ, οι οποίο επίσης χαρακτήρισαν «παράνομα» τα δημοψηφίσματα. Παράλληλα έστειλαν μήνυμα στη Ρωσία πως θα υπάρξουν νέες κυρώσεις «αν δεν διεξαχθούν οι προεδρικές εκλογές της 25ης Μαΐου», που όπως είπαν είναι «υψίστης σημασίας». Ταυτόχρονα κάλεσαν όλες τις εμπλεκόμενες πλευρές να ξεκινήσουν τον αφοπλισμό των παραστρατιωτικών δυνάμεων υπό την αιγίδα του Οργανισμού για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία (ΟΑΣΕ) στην Ευρώπη το αργότερο μέχρι τις 15 Μαϊου.

Εν τω μεταξύ ο Ρώσος πρόεδρος σε μια κίνηση υψηλού συμβολισμού επισκέφτηκε την «Ημέρα της Νίκης» ενάντια στον ναζισμό την Κριμαία. Πρόκειται για την πρώτη επίσκεψή του στην περιοχή μετά την προσάρτηση της χερσονήσου από τη Ρωσία, τον Μάρτιο. Στη Σεβαστούπολη, το λιμάνι όπου ελλιμενίζεται ο Ρωσικός Στόλος της Μαύρης Θάλασσας, ο Πούτιν συμμετείχε στις εορταστικές εκδηλώσεις για τη νίκη της ΕΣΣΔ επί της ναζιστικής Γερμανίας, το 1945, επέτειος που στις πρώην σοβιετικές δημοκρατίες τιμάται στις 9 Μαρτίου.

Πριν από λίγες ημέρες ο πρόεδρος της Ρωσίας προχώρησε και σε μια ακόμη διπλωματική κίνηση αναγνωρίζοντας ως «θετική» τη διεξαγωγή προεδρικών εκλογών στην Ουκρανία, ενώ ανακοίνωσε και την απόσυρση των ρωσικών δυνάμεων από τα σύνορα με την Ουκρανία. Ωστόσο Δύση και Κίεβο εξέφρασαν τη δυσπιστία τους στις ανακοινώσεις Πούτιν. Η Μέρκελ είπε ότι ο ρώσος πρόεδρος έχει κάνει ενθαρρυντικά βήματα απευθυνόμενος στους φιλορώσους ενόπλους να αναβάλουν το αυριανό δημοψήφισμα, «ωστόσο ο ρώσος πρόεδρος πρέπει να δώσει περισσότερα σημάδια αποκλιμάκωσης». 

Ο υπουργός Εξωτερικών της Ρωσίας ζήτησε από τον αμερικανό ομόλογό του Τζον Κέρι, με τον οποίο είχε τηλεφωνική επικοινωνία, να ασκήσει πιέσεις στις ουκρανικές αρχές ώστε να σταματήσουν οι στρατιωτικές επιχειρήσεις στη νοτιοανατολική Ουκρανία. Ωστόσο το Κίεβο διαμηνύει πως δεν πρόκειται να σταματήσει τις επιχειρήσεις για την αποκατάσταση της τάξης στις ρωσόφωνες επαρχίες. 

* Φωτογραφίες από το EPA