Από τα γεγονότα της 11ης Σεπτεμβρίου και μετά, ο αμερικανικός στρατός έχει τιμωρήσει εκατομμύρια στρατιώτες που δεν έκαναν σωστά τη δουλειά τους. Από το 2001, είτε για μικρά αδικήματα, όπως καθυστερήσεις, είτε για σοβαρά, όπως δολοφονίες οι επιθέσεις, υπήρξαν περισσότερες από 1 εκατομμύριο περιπτώσεις τιμωρίας στις ένοπλες δυνάμεις, σύμφωνα με τις ετήσιες εκθέσεις του Πενταγώνου.

Ads

Ωστόσο, οι στρατηγοί που παραπλάνησαν το Κογκρέσο και την αμερικανική κοινή γνώμη για τους πολέμους στο Αφγανιστάν και το Ιράκ, δεν χρειάζεται να ανησυχούν για κάποια αρνητική συνέπεια στην καριέρα τους. Έπειτα από 20 χρόνια διεξαγωγής μιας εκστρατείας παραπληροφόρησης σχετικά με το τι συνέβαινε πραγματικά στο πολεμικό πεδίο, κανένας Αμερικανός στρατηγός δεν αντιμετώπισε καμία τιμωρία. Βασικά, συνέβη το αντίστροφο. Τους δόθηκαν περισσότερα αστέρια, ενώ όταν αποσύρθηκαν απολάμβαναν γενναιόδωρές στρατιωτικές συντάξεις, ή συνέχιζαν καταλαμβάνοντας κάποια υψηλόβαθμη θέση σε εταιρικά συμβούλια, επωφελούμενοι από την ανειλικρίνειά τους.

Αυτό μοιάζει να αλλάζει. Πριν ένα μήνα, αξιωματικός του Ναυτικού δημοσίευσε ένα βίντεο, το οποίο έγινε viral, όπου ασκούσε έντονη κριτική στους στρατηγούς της χώρας για το χάος των εκκενώσεων στην Καμπούλ. Μπορεί το βίντεο να κυκλοφόρησε περισσότερο σε δεξιές πλατφόρμες, οι οποίες προτιμούν να επικεντρώνονται μόνο στο τέλος του πολέμου, βάζοντάς τα με τον Μπάιντεν, ωστόσο προκάλεσε ένα βαθύτερο κύμα κριτικής. Αξίζει να σημειωθεί πως ο Stuart Scheller λίγες ώρες μετά τη δημοσιοποίηση του βίντεο, απαλλάχθηκε από τα καθήκοντά του.

«Αξιωματικοί τεσσάρων αστέρων αντιμετωπίζονται με μεγάλο σεβασμό στον στρατό», έγραψε ο Andrew Milburn, συνταξιούχος Συνταγματάρχης. «Η υψηλόβαθμη θέση τους δεν θα έπρεπε να τους επιτρέπει να συνεχίσουν χωρίς αμφιβολίες έναν ατελείωτο και δαπανηρό πόλεμο. Ή, χειρότερα, να προσφέρουν συχνά διαβεβαιώσεις πως όλα πήγαιναν καλά, ενώ κάτι τέτοιο δεν συνέβαινε. Κανένας τέτοιος αξιωματικός δεν έχει απομακρυνθεί λόγω ανικανότητας».

Ads

Στο Αφγανιστάν και το Ιράκ, αρκετές εκατοντάδες χιλιάδες πολίτες και μαχητές έχουν χαθεί (συμπεριλαμβανομένων περισσότερων από 7.000 Αμερικανών στρατιωτών), εκατομμύρια έχουν γίνει πρόσφυγες και τρισεκατομμύρια δολάρια έχουν δαπανηθεί. Υπεύθυνοι ήταν οι πολιτικοί, οι αναλυτές, οι λεγόμενοι ειδικοί, αλλά και τα think tanks. Ωστόσο οι στρατηγοί ήταν πιο κοντά απ’ όλους στον πόλεμο, και γνώριζαν, ή θα έπρεπε να γνωρίζουν, τι συνέβαινε, καλύτερα από τον καθένα. Λίγοι έζησαν περισσότερα ή αποκόμισαν περισσότερα κέρδη από δυο συγκεκριμένους ανθρώπους: Τον στρατηγό Lloyd Austin, ο οποίος τώρα είναι υπουργός Άμυνας, και ο στρατηγός David Petraeus, μιας από τις στρατιωτικές προσωπικότητες που έχουν επαινεθεί περισσότερο τα τελευταία 20 χρόνια.

Η συνάντηση στη Βαγδάτη

Οι ΗΠΑ είχαν καταλάβει την πρωτεύουσα του Ιράκ, η οποία βυθίστηκε κατευθείαν στο χάος. Λίγο μετά, ο Austin συναντήθηκε με τον διευθυντή του διυλιστηρίου, Dathar Khashab, ο οποίος είχε πέσει θύμα νυχτεριών λεηλασιών. «Υπάρχει πρόβλημα στην ασφάλεια», είπε στον Austin, ο οποίος κατηγόρησε για αυτές τις ενέργειες εγκληματίες που νωρίτερα είχαν απελευθερωθεί από φυλακές. Του είπε πως τα πράγματα βελτιώνονταν καθημερινά, κάτι το οποίο ήταν ψέμα.

Ο Austin επεσήμανε πως οι ΗΠΑ δεν υποσχέθηκαν ποτέ ότι μια πόλη 6 εκατομμυρίων θα απαλλαγεί από τα εγκλήματα. Ωστόσο, ο Khashab του είπε πως τα πράγματα απλώς χειροτέρευαν.

Οι Αμερικανικοί στρατηγοί φαίνεται δεν καταλάβαιναν αυτό που συνέβαινε μπροστά στα μάτια τους, ή έκαναν πως δεν καταλαβαίνουν. Η συζήτηση στο διυλιστήριο είναι αντιπροσωπευτική:

  • Austin: Συγκρίνετε τα στατιστικά στοιχεία που έχετε σήμερα, μετά από πόλεμο, με οποιαδήποτε πόλη του κόσμου. Έχετε εμφανώς λιγότερο έγκλημα.
  • Khashab: Ναι, αλλά ο Ιρακινός λαός συγκρίνει το έγκλημα τώρα, με αυτό που επικρατούσε πριν 2 μήνες!
  • Austin: Αυτό που είχατε πριν από δύο μήνες ήταν ένας βίαιος δικτάτορας που σκότωσε χιλιάδες ανθρώπους.
  • Khashab: Ναι, αλλά δεν είχαμε ανθρώπους να κλέβουν αυτοκίνητα και να ληστεύουν σπίτια.

Θανάσιμα σφάλματα

Σε συνεντεύξεις σε ΜΜΕ, στο Κογκρέσο και στις ομιλίες στα στρατεύματά τους, ο Austin και οι άλλοι στρατηγοί δεν έλεγαν την αλήθεια. «Οι αφγανικές δυνάμεις είναι καλύτερες απ’ ό,τι πιστεύαμε», δήλωσε ο στρατηγός Marine John Allen στο Κογκρέσο το 2012. Ο διάδοχός του, λίγο καιρό μετά, τόνισε από την Καμπούλ το 2013: «Μιλάω πολύ για τη νίκη αυτές τις μέρες και πιστεύω ακράδαντα ότι βρισκόμαστε σε μια πορεία για να κερδίσουμε».

Ο ίδιος ο Austin το 2016, δήλωσε στη Γερουσία ότι «ο αφγανικός στρατός απομακρύνει τους Ταλιμπάν και γίνεται ισχυρότερος και πιο ικανός». Είναι σημαντικό ωστόσο να καταλάβουμε τι δεν έλεγαν οι Αμερικανοί στρατηγοί. Για παράδειγμα, ο Austin, κάποια στιγμή συνεχάρη τον Αφγανικό στρατό, επειδή είχε αποκαταστήσει την ασφάλεια «σε σημαντικές περιοχές, όπως η Kunduz. Αυτό που δεν είπε είναι ότι η μάχη για την Kunduz περιλάμβανε μια επίθεση ενός αεροσκάφους των ΗΠΑ σε νοσοκομείο, όπου είχαν σκοτωθεί 42 πολίτες. Οι στρατηγοί λοιπόν τις περισσότερες φορές δεν αναφέρονταν σε αυτές τις «λεπτομέρειες».

Θα ήταν αρκετά θλιβερό αν οι στρατηγοί πίστευαν όσα έλεγαν, αλλά στην πραγματικότητα ούτε αυτό συνέβαινε, όπως εξηγεί το νέο βιβλίο του δημοσιογράφου Craig Whitlock, «The Afghanistan Papers». Με βάση τις μυστικές συνεντεύξεις που διεξήγαγε η κυβέρνηση με αξιωματικούς και πολίτες που υπηρέτησαν στο Αφγανιστάν, το βιβλίο του Whitlock προσφέρει συντριπτικές αποδείξεις ότι οι στρατιωτικοί γνώριζαν ότι ο πόλεμος αποτυγχάνει. Ο συνταγματάρχης Bob Crowley, λέει, όπως αναφέρεται στο βιβλίο, πως «τα δεδομένα άλλαζαν για να παρουσιαστεί η καλύτερη δυνατή εικόνα».

Αποτυχίες και ψέματα

«Ένας αξιωματικός που παραποίησε πληροφορίες, παραπλάνησε και είπε ψέματα στο Κογκρέσο, σύμφωνα με τα πρότυπα του ενιαίου Κώδικα Στρατιωτικής Δικαιοσύνης, έχει διαπράξει έγκλημα», σημείωσε ο Paul Yingling, συνταξιούχος αξιωματικός του στρατού και συγγραφέας ενός ευρέως διαδεδομένου άρθρου σχετικά με τους στρατηγούς που αποφεύγουν την ευθύνη. «Οι αξιωματικοί αντιμετωπίζουν συνέπειες όλη την ώρα εάν ψεύδονται ή εμπλέκονται αλλιώς σε ανέντιμη συμπεριφορά. Το μόνο που θα ήθελα να ζητήσω είναι να εφαρμόσουμε τα ίδια πρότυπα και όσον αφορά τη διεξαγωγή του πολέμου».

Ο Yingling, σημείωνε στο άρθρο του: «Όπως έχουν τα πράγματα τώρα, ένας απλός στρατιώτης που χάνει ένα τουφέκι, αντιμετωπίζει πολύ μεγαλύτερες συνέπειες από έναν στρατηγό που χάνει έναν πόλεμο». Το 2012, ο δημοσιογράφος Thomas Ricks, ο οποίος είχε περάσει μεγάλο μέρος της ζωής του καλύπτοντας και μελετώντας τον Αμερικανικό στρατό, έγραψε ένα άρθρο που περιγράφει την ιστορία των Αμερικανών στρατηγών μετά τις 9/11 ως «μια ιστορία ανικανότητας που επιδεινώνεται από μια τρομερή έλλειψη λογοδοσίας».

Το αφήγημα της επιτυχίας

Το 2005, ο πιο διάσημος στρατηγός της εποχής, ο David Petraeus, έλεγε πόσο θαυμάσια πήγαιναν τα πράγματα. Οι ΗΠΑ είχαν διανείμει 98.000 θώρακες σώματος στις νέες ιρακινές δυνάμεις, δήλωνε ο Petraeus με ενθουσιασμό ή αυτό που ήθελε να γίνει κατανοητό ως ενθουσιασμός. Αυτοί οι Ιρακινοί μαχητές είχαν επίσης εφοδιαστεί με εκατομμύρια πυρομαχικά, 100.000 τουφέκια Καλάσνικοφ και 5.400 βαριά πολυβόλα. «Οι άνθρωποι συνεχίζουν να ρωτούν πότε θα αναλάβουν οι Ιρακινοί. Έχουν αναλάβει ήδη συγκεκριμένες περιοχές».

Ωστόσο επρόκειτο για μυθοπλασία. Οι εν λόγω δυνάμεις ήταν γενικά αναποτελεσματικές, και εξαρτημένες εξ ολοκλήρου από τις αμερικανικές προμήθειες αλλά και τους Αμερικανούς στρατιώτες. Ο Petraeus συνδύαζε λοιπόν τα δεδομένα, προσπαθώντας να παρουσιάσει το αφήγημα της επιτυχίας. Οι στρατηγικές που χρησιμοποιούνταν γενικά είχαν ένα κοινό: Παρείχαν μια δικαιολογία για τη διατήρηση του Πολέμου, προσφέροντας μια ψευδαίσθηση νίκης στον ορίζοντα.

Ο Whitlock σημειώνει στο βιβλίο του: «Οι αξιωματικοί γνώριζαν ότι όλοι αυτοί οι αριθμοί δεν σήμαιναν τίποτα». Η πιο σημαντική αλήθεια ήταν ότι οι απώλειες αμάχων αυξάνονταν. «Τα στοιχεία των τραυματιών και των θυμάτων έδειχναν ότι το Αφγανιστάν γινόταν πιο ασταθές και ανασφαλές». Αναλυτές πληροφοριών και της CIA και του στρατού προετοίμαζαν αρκετά απαισιόδοξες αναφορές, στις οποίες όμως ποτέ δεν αναφέρονταν δημόσια οι αξιωματούχοι.

Μάλιστα, η Sarah Chayes, πρώην σύμβουλος του Petraeus στο Αφγανιστάν, είχε προχωρήσει σε προτάσεις σχετικά με την εξάλειψη της διαφθοράς στην κυβέρνηση που υποστηριζόταν από τις ΗΠΑ στην Καμπούλ. «Κανένα από αυτά τα σχέδια δεν εφαρμόστηκε ποτέ. Συνειδητοποίησα ότι δεν είχε καμία πρόθεση να ενεργήσει σύμφωνα με τις συστάσεις μου», έγραψε πριν λίγες μέρες.

Ο αναλυτής Yingling γνωρίζει ότι η επιθυμία του για μια ενδελεχή έρευνα του Κογκρέσου είναι πιθανώς μια φαντασία, επειδή οι πολιτικοί ηγέτες της Αμερικής ήταν το ίδιο υπεύθυνοι με τους στρατηγούς, σχετικά με τη διατήρηση αυτής της αιματοχυσίας στο εξωτερικό. Καθώς η σκόνη πλέον πέφτει κάτω, έπειτα από 20 χρόνια Αμερικανικού Πολέμου στο Αφγανιστάν, το Κογκρέσο βρίσκεται σκοπεύει να εγκρίνει τον μεγαλύτερο στρατιωτικό προϋπολογισμό που έχει εγκριθεί ποτέ.

Με πληροφορίες από το Intercept