Με αφορμή την επέτειο απελευθέρωσης της Αθήνας από τα ναζιστικά στρατεύματα, δείτε στο tvxs.gr το τελευταίο ντοκιμαντέρ της τριλογίας του Ρεπορτάζ Χωρίς Σύνορα «Η Ελλάδα του Χίτλερ», με τίτλο «Η Πικρή Απελευθέρωση».

Ads

Η 16χρονη Τιτίκα Γκελντή έχει καταφύγει με την οικογένεια της στο βουνό για να γλιτώσει από τις διώξεις των συνεργατών των Γερμανών. Όταν ακούει ότι ο ΕΛΑΣ φτιάχνει μια διμοιρία γυναικών, λέει ψέματα ότι είναι ενήλικη, για να την δεχτούν. Το «Ρεπορτάζ Χωρίς Σύνορα» παρουσιάζει μια σειρά ντοκιμαντέρ, όπου οι πρωταγωνιστές των ημερών εκείνων περιγράφουν τα γεγονότα όπως τα έζησαν. Σπάνια ιστορικά ντοκουμέντα στην «Ελλάδα του Χίτλερ». Δείτε σήμερα το τρίτο μέρος «Η πικρή απελευθέρωση».

Οι αντάρτες ελέγχουν ένα μεγάλο μέρος της ηπειρωτικής Ελλάδας. Στην Αθήνα διεξάγονται μεγάλες επιχειρήσεις σαμποτάζ και τα στρατεύματα κατοχής αποσύρονται από κάποιες γειτονιές. Στην Καισαριανή, οι κάτοικοι μαζεύουν φαγητό για τους  αντάρτες του ΕΛΑΣ.

Η ήττα των Γερμανών είναι προδιαγεγραμμένη, όμως η εθνική ομοψυχία που επικράτησε τα πρώτα δυο χρόνια της κατοχής δεν υπάρχει πια. Ο  φιλοκομμουνιστικός προσανατολισμός του ΕΛΑΣ ανησυχεί τους Βρετανούς, που υποστηρίζουν τη δεύτερη σε μέγεθος αντιστασιακή οργάνωση, τον ΕΔΕΣ.

Ads

Στα βουνά ξεκινούν συγκρούσεις ανάμεσα στις δυνάμεις του ΕΔΕΣ και του ΕΛΑΣ και τον Απρίλη του 1944, ο ΕΛΑΣ εκτελεί τον Δημήτρη Ψαρρό που είχε ιδρύσει την τρίτη αντιστασιακή οργάνωση, το σύνταγμα 542.

Ο διχασμός όμως των αντιστασιακών ομάδων δεν υπάρχει ανάμεσα στους φυλακισμένους του στρατοπέδου του Χαϊδαρίου. Ο Λουκάς Κόκκινος που βοηθούσε την ομάδα του Ψαρρού και θεωρούνταν εθνικόφρων, οδηγείται στο κτίριο της οδού Μέρλιν, όπου βασανίζεται για να καταδώσει κομμουνιστές. Δε θα μαρτυρήσει κανέναν. “Είχαμε βγάλει όλοι μια απόφαση κει μέσα, ότι μοιραίως, δε θα βγούμε ζωντανοί, θα πεθάνουμε. Λοιπόν, έπρεπε, πάση θυσία, να κρατήσουμε το στόμα κλειστό, να μην προδώσουμε“.

Ο Λουκάς Κόκκινος θα γλιτώσει την τελευταία στιγμή την εκτέλεση στο σκοπευτήριο της Καισαριανής. Θα οδηγηθεί όμως σε στρατόπεδο συγκέντρωσης στην Γερμανία, απ’ όπου θα τον απελευθερώσει το 1945 ο Κόκκινος Στρατός.

Η κατοχή και η αντίσταση μέσα από το ημερολόγιο μιας μαθήτριας. Η Μαρία Μανωλάκου ξεφυλλίζει τις παλιές τις σημειώσεις και μιλάει για την πείνα, την αντίσταση των παιδιών και τη νέα κατηγορία νεόπλουτων, τους μαυραγορίτες  και τα κορίτσια που έκαναν χαλάουα με ζάχαρη.

Για να αντιμετωπίσει τον κομμουνιστικό κίνδυνο, η κατοχική κυβέρνηση του Ιωάννη Ράλλη ιδρύει το 1943 στην Αθήνα και την Πελοπόννησο τα τάγματα ασφαλείας. Στη βόρεια Ελλάδα, εμφανίζονται πολλές αντικομουνιστικές ομάδες που συνεργάζονται με τους Γερμανούς. Μία από τις σκληρότερες ήταν η ομάδα του Συνταγματάρχη Πούλου. Ο Παύλος Παπαδόπουλος από την Κρύα Βρύση, κατατάσσεται στην ομάδα του Πούλου γιατί “είναι χριστιανός ορθόδοξος”. “Φορούσαμε γερμανική στολή με ελληνική σημαία”, λέει στο φακό του ΡΧΣ. Μετά τον πόλεμο θα καταταγεί στον εθνικό στρατό για να πολεμήσει τους κομμουνιστές.

Οι τελευταίοι μήνες της Κατοχής βάφονται με αίμα. Οι Γερμανοί, σίγουροι πλέον για την ήττα τους εκδικούνται. Κομμένο, Καλάβρυτα, Δίστομο, Εύβοια, Χορτιάτης και Γιαννιτσά.

Η εκδίκηση των ηττημένων Γερμανών. Τα σπέρματα ενός νέου εθνικού διχασμού. Η πικρή απελευθέρωση.