Τον Δεκέμβριος του 1980 η χώρα βρίσκεται μπροστά σε τεκτονικές αλλαγές στην πολιτο- οικονομική ζωή της. Δύο μήνες πριν έχει επιστρέψει στο στρατιωτικό σκέλος του ΝΑΤΟ -“ξεχνώντας” το ρόλο του στην τουρκική εισβολή στην Κύπρο-, ενώ ο Κωνσταντίνος Καραμανλής έχει “προλάβει” να μεταπηδήσει από την ηγεσία της Ν. Δ στη Προεδρία της Δημοκρατίας, αφήνοντας τον Γεώργιο Ράλλη να διαχειριστεί το επερχόμενο πολιτικό “τσουνάμι” των εκλογών του επόμενου έτους με το ΠΑΣΟΚ να “καλπάζει” προς την εξουσία.

Ads

Σημαντικότερο όλων όμως είναι, ότι ένα μόλις έτος μετά την επίσημη είσοδο της Ελλάδας στην, τότε, ΕΟΚ ο λαός δεν έχει κατανοήσει ακόμα τι συνέπειες μπορεί να έχει αυτό στην καθημερινότητά του. Όσα συμβαίνουν τα ξημερώματα της 19ης Δεκεμβρίου υποχρεώνουν τον, άμαθο για τέτοιες μεθόδους, εμπορικό κόσμο της χώρας να μάθει, βίαια, τι σημαίνει “εμπορικός πόλεμος”… 

Η έκρηξη που ακούγεται στις 3.10 τα ξημερώματα αυτής της εφιαλτικής βραδιάς στο “Μινιόν” και αυτή που ακολουθεί μόλις πέντε λεπτά αργότερα στο, μερικά μέτρα  παρακάτω, “Κατράντζος Σπορ”, τυλίγουν μέσα σε ελάχιστα λεπτά στις φλόγες τα δύο πολυκαταστήματα στο κέντρο της πρωτεύουσας. Μέχρι τα ξημερώματα, δεκάδες χιλιάδες τετραγωνικά με εποχιακά είδη και εμπορεύματα γίνονται στάχτη, ενώ η κατάρρευση των τελευταίων ορόφων του “Κατράντζος Σπορ” το ίδιο βράδυ θυμίζει, κατ’ αναλογία, σκηνικό που βλέπουμε  αρκετά χρόνια αργότερα στη Νέα Υόρκη.  

Από την πρώτη στιγμή όλοι αναζητούν ποιοι μπορεί να κρύβονται πίσω από δύο εμπρησμούς που στέλνουν στην  ανεργία τουλάχιστον 1.500 εργαζόμενους στις δυο αυτές επιχειρήσεις, και πλήττουν καίρια εκατοντάδες άλλες μικρότερες, μια και η τεράστια πλειοψηφία των εμπορευμάτων είναι, ακόμα, προϊόντα μικρών βιοτεχνιών με εγχώριες πρώτες ύλες. Σημειώνουμε,  ότι είναι τέτοιο το μέγεθος της καταστροφής που εκτός των δύο πολυκαταστημάτων, κλείνουν λόγω ζημιών μέσω εορταστικής περιόδου, δεκάδες μικροεπιχειρήσεις που βρίσκονται σε διπλανά κτίρια. Όλες οι πολιτικές παρατάξεις καταδικάζουν σε συζήτηση στη βουλή τους εμπρησμούς, με τον Ανδρέα Παπανδρέου να ζητά από την κυβέρνηση να προχωρήσει σε “…αποκάλυψη των μηχανισμών που κινούν αυτές τις πράξεις”. Εκτός των συλλήψεων των “συνήθων υπόπτων” οι έρευνες τις αστυνομίας κινούνται στο σκοτάδι και δεν έχουν κανένα αποτέλεσμα.  

Ads

Η “απάντηση” έρχεται στις 22 Δεκεμβρίου, όταν η πρωτοεμφανιζόμενη επαναστατική οργάνωση “Οκτώβρης 80”, αναλαμβάνει την ευθύνη με προκήρυξη  που στέλνει στις εφημερίδες. Σε αυτήν, η οργάνωση προσπαθεί να πείσει για την “ανατρεπτική” της δράση, με αφελή επαναστατική φρασεολογία :“Στις αποθήκες φορτώνουν και ξεφορτώνουν τόνους κάθε μέρα, στις πωλήσεις ορθοστασία, το κολατσιό στο πόδι και στα κλεφτά, όλη τη μέρα πρέπει με το χαμόγελο στα χείλη να εξυπηρετείς τους πελάτες (δεν μπορεί να έχεις δικά σου προβλήματα και δική σου διάθεση, πάνω απ’ όλα το πρόσωπο του καταστήματος)”. Καταλήγει, ζητώντας από τον λαό «Να απαλλοτριώνουμε ότι χρειαζόμαστε για τις ανάγκες μας από τα αφεντικά. Ότι δεν μπορούμε ή δεν χρειαζόμαστε να το απαλλοτριώνουμε, να το καταστρέφουμε γιατί η μόνη χρησιμότητά του είναι να δίνει κέρδη στα αφεντικά –ιδιοκτήτες. Να αρνηθούμε έμπρακτα τη νομιμότητα και τις αξίες της κοινωνίας των αφεντικών”. 

Ο γραφολόγος της ελληνικής αστυνομίας Βολινδράς λέει ότι η προκήρυξη στέλνεται από τον ίδιο τύπο γραφομηχανής με αυτές που πετάχτηκαν στη δολοφονία του Μάλλιου, αλλά από διαφορετικό μοντέλο. Η “17 Νοέμβρη” αρνείται κάθε συμμετοχή της στην ενέργεια, αφήνοντας μάλιστα υπονοούμενα για τους εμπνευστές και τους στόχους της :“Γιατί πράγματι, ή αυτές οι ενέργειες ήταν επιτυχημένες, οπότε δεν θα πρέπει να αφήσουμε σούπερ μάρκετ όρθιο -γιατί πρόκειται για πολύ εύκολες πρακτικά ενέργειες χωρίς πολλά ρίσκα που απαιτούν απλώς μια ωρολογιακή εμπρηστική- ή είναι λαθεμένες ενέργειες, οπότε θα πρέπει να ξεκαθαρίσουμε τους λόγους και τις συνέπειές τους και να τις εγκαταλείψουμε το γρηγορότερο”.   

Ανεξαρτήτως στόχων, προθέσεων και θεωριών, το βέβαιο είναι ότι ο ακατανόητος εμπρησμός των πολυκαταστημάτων “Μινιόν” και “Κατράντζος Σπορ” εκείνη τη φλεγόμενη βραδιά, αλλά και η αντίστοιχη πυρπόληση των επιχειρήσεων «Κλαουδάτος» στην πλατεία Δημαρχείου, «Ατενέ» στην οδό Σταδίου, «Δραγώνας» στην οδό Αιόλου, και «Λαμπρόπουλος» στον Πειραιά το επόμενο εξάμηνο, οδηγούν σε κατάρρευση τον εμπορικό “πνεύμονα” της πρωτεύουσας  κάτι που έχει, σταδιακά, συνέπειες στο υπόλοιπο εμπορικό “σώμα” της χώρας. Ο “Θάνατος του εμποράκου” έρχεται, τα εγχώρια προϊόντα γίνονται μειοψηφία, και πάνω στα αποκαΐδια του ελληνικού λιανεμπορίου επελαύνουν, χωρίς αντίπαλο, οι σημερινές πολυεθνικές επιχειρήσεις… 

image

Τα πολυκαταστήματα στις φλόγες. 

image

Ένας από τους εμπρηστικούς μηχανισμούς που έκαψαν “Μινιόν” και “Κατράντζος Σπορ”. Θα ακολουθήσουν και άλλοι…

image

Φυσικά οι δράστες των εμπρησμών δεν βρίσκονται ποτέ.

image

image

Κάποια από τα εξώφυλλα της επόμενης ημέρας. 

image

Λίγες ημέρες μετά φτάνει η προκήρυξη της “Οκτώβρης 80” που αναλαμβάνει την ευθύνη της ενέργειας, αλλά όχι τις συνέπειες της…