Οι πρόσφατες διώξεις κατά των δημοσιογράφων Κώστα Βαξεβάνη και Γιάννας Παπαδάτου, καθώς και του εκδότη Γιάννη Φιλλιπάκη δεν αποτελούν μοναδικό φαινόμενο διώξεων λειτουργών του Τύπου σε καθεστώς δημοκρατίας, αφού έχει προηγηθεί τριάντα δύο χρόνια πριν, η σύλληψη και φυλάκιση επτά δημοσιογράφων στα πλαίσια του “τρομονόμου” που έχει ψηφίσει η κυβέρνηση Κωνσταντίνου Μητσοτάκη, πατέρα του σημερινού πρωθυπουργού. 

Ads

Αρχικά, λέγοντας “τρομονόμο” εννοούμε τον νόμο 1916/1990, ένας από τους πρώτους που ψηφίζει η κυβέρνηση της Ν.Δ όταν ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης γίνεται πρωθυπουργός μετά από τρεις συνεχόμενες εκλογικές μάχες. Σε αυτόν, η κυβέρνηση ταυτίζει την πολιτική βία με τη δράση του κοινού οργανωμένου εγκλήματος, ενώ παράλληλα απαγορεύει τη “δημοσίευση προκηρύξεων τρομοκρατών και τρομοκρατικών οργανώσεων” πιστεύοντας ότι έτσι κόβει το δίαυλο “επικοινωνίας” μεταξύ ένοπλης δράσης  και πολιτών. Τα πράγματα όμως δεν είναι τόσο απλά…

Από την πρώτη στιγμή, κορυφαίοι ποινικολόγοι σε Ελλάδα και εξωτερικό αναφέρονται σε κατάφωρη αντισυνταγματικότητα του νόμου, ενώ με μια “προφητική” κοινή ανακοίνωση τους τα Διοικητικά Συμβούλια των Ενώσεων Ιδιοκτητών και Συντακτών Ημερησίων Εφημερίδων Αθηνών, αναφέρουν ότι “Όταν, όμως, διατάξεις του νομοσχεδίου απειλούν να πλήξουν την ελευθερία του Τύπου, χωρίς συγχρόνως να θωρακίζουν την πολιτεία από την τρομοκρατία, κρίνεται βλαπτικό για το δημοκρατικό πολίτευμα. Φοβούμεθα δε ότι, εάν γίνει νόμος, η σχετική με τον Τύπο διάταξη, θα αποδεχτεί ανεφάρμοστη”.

Ακόμα και έτσι όμως, αρχικά, ο νόμος δείχνει να ατονεί πριν καν εφαρμοστεί, αφού η “Ελευθεροτυπία” δημοσιεύει προκήρυξη της “17 Ν” για τον πόλεμο στον Κόλπο, η οποία αναπαράγεται από τις “Αυγή”, “Αυριανή”, “Επικαιρότητα”, “Νέα” και “Ριζοσπάστης” χωρίς καμία δίωξη, και αργότερα, πάλι, οι εφημερίδες “¨Ελευθεροτυπία”, ¨Νέα” και “Ποντίκι” δημοσιεύουν κοινή προκήρυξη των οργανώσεων “ΕΛΑ” και “1η Μάη” χωρίς συνέπειες. 

Ads

Όμως στις 6 Ιουνίου 1991 τα πράγματα αλλάζουν. Τότε, η “Ελευθεροτυπία” λαμβάνει προκήρυξη της “17Ν” την οποία, όπως αναφέρει η εφημερίδα, δημοσιεύει “για λόγους αρχής” και συνεχίζει :“Πιστεύουμε ότι το αναγνωστικό κοινό, όλοι οι Έλληνες πολίτες έχουν δικαίωμα να ενημερώνονται, έστω και αν διαφωνούν απόλυτα, για τις ενέργειες και το σκεφτικό μιας οργάνωσης, που εδώ και 16 χρόνια παραμένει ασύλληπτη από τις διωκτικές αρχές όλων των κυβερνήσεων”.

Την ίδια ημέρα ο Σεραφείμ Φυντανίδης συλλαμβάνεται, στη μια το μεσημέρι, και οδηγείται στον εισαγγελέα Δερβέντζα που του απαγγέλει την κατηγορία, ενώ η αναζήτηση του ιδιοκτήτη της εφημερίδας Χρήστου Τεγόπουλου αποβαίνει άκαρπη. Εν συνεχεία ο δημοσιογράφος οδηγείται στο αυτόφωρο και από εκεί την επόμενη ημέρα στο δικαστήριο, όπου σε δηλώσεις του αρνείται την κατηγορία λέγοντας ότι τέτοια ζητήματα δεν μπορούν να εξαντλούνται με μια απαγορευτική διάταξη, ενώ θεωρεί απαράδεκτο τον τρόπο σύλληψης του ως κοινού εγκληματία.

image 

Σύσσωμα τα κόμματα της αντιπολίτευσης και δημοσιογραφικές οργανώσεις βγάζουν καταδικαστικές της σύλληψης ανακοινώσεις., ενώ ο, τότε, κυβερνητικός εκπρόσωπος Βύρων Πολύδωρας δηλώνει πως η κυβέρνηση είναι υποχρεωμένη να μην παρέμβει στο έργο της δικαιοσύνης και ότι ο πρωθυπουργός δεν έχει ενημερωθεί για τη σύλληψη… Ο Φυντανίδης αφήνεται ελεύθερος αλλά η προκήρυξη αναπαράγεται και από άλλες εφημερίδες οι οποίες σύρονται και αυτές σε με την σειρά τους στο δικαστήριο. 

Η δίκη ξεκινά στις 2 Σεπτεμβρίου μέσα σε βαρύ πολιτικό κλίμα, και ολοκληρώνεται μια εβδομάδα μετά με καταδίκη εφημερίδων και δημοσιογράφων. Οι Δημήτρης Μαρούδας (“Νίκη”), Χρήστος Θεοχαράτος (“Έθνος”) και Κώστας Κοντοπάνος (“Αυριανή”) καταδικάζονται σε δεκάμηνη φυλάκιση, οι Κώστας Γερονικολός (“Λόγος”), Σπύρος Καρατζαφέρης (“48 Ώρες”)και Κώστας Παπαϊωάννου (“Ποντίκι”) σε πεντάμηνη φυλάκιση, ενώ την ίδια τύχη έχει και ο Σεραφείμ Φυντανίδης (“Ελευθεροτυπία”), που την ημέρα της απόφασης βρίσκεται στην Ιταλία για δημοσιογραφικό συνέδριο, και επιστρέφει στην Ελλάδα για να φυλακιστεί… Τις ίδιες κατηγορίες αντιμετωπίζουν και οι διευθυντές των εφημερίδων “Νέα” και “Ελεύθερη Ώρα”, αλλά η δίκη τους διαχωρίζεται για τυπικούς λόγους. Αξίζει να σημειωθεί ότι με αντίστοιχες ποινές καταδικάστηκαν ερήμην και οι εκδότες Χρήστος Τεγόπουλος και Γιώργος Μπόμπολας, μόνο που στη δική τους περίπτωση προκύπτουν μια σειρά γραφειοκρατικά προβλήματα (δεν καθαρογράφεται και δεν του κοινοποιείται η απόφαση) με αποτέλεσμα την μη δίωξή τους…

image

Παρότι η απόφαση έχει ανασταλτικό χαρακτήρα και οι ποινές είναι εξαγοράσιμες προς 1.000 δρχ. την ημέρα, οι δημοσιογράφοι αιφνιδιάζουν το δικαστήριο, αρνούμενοι να ασκήσουν έφεση, με αποτέλεσμα ν’ αναζητείται τελευταία στιγμή εισαγγελέας για να δώσει εντολή φυλάκισής τους… Έτσι οδηγούνται στις φυλακές Κορυδαλλού, απ’ όπου δίνουν στη δημοσιότητα το παρακάτω κείμενο :

“Εμείς οι έξι κρατούμενοι Διευθυντές εφημερίδων, που οδηγηθήκαμε σήμερα από το τμήμα Μεταγωγών στις φυλακές Κορυδαλλού, διαμαρτυρόμαστε :
1. Γιατί μας έβαλαν στις φυλακές από την πίσω πόρτα (απ’ όπου απέδρασαν οι 81), προκειμένου να αποφύγουν τα μέσα δημοσιότητας  που βρίσκονταν στην είσοδο.  
2. Διότι δεν μας έδωσαν την άδεια να συναντηθούμε με τους συναδέλφους μας δημοσιογράφους.
Και δηλώνουμε : Ακόμα και μέσα από τις φυλακές θα συνεχίσουμε τον αγώνα ασυνθηκολόγητα, μέχρι να καταργηθεί ο αντισυνταγματικός νόμος. Ευχαριστούμε τον κόσμο που μας συμπαραστάθηκε, τόσο στο Μεταγωγών, όσο και στις φυλακές. Οι έξι Διευθυντές εφημερίδων”.   

Οι εκδότες – δημοσιογράφοι παραμένουν στη φυλακή για 13 ημέρες με τις φωνές διαμαρτυρίας σε Ελλάδα και εξωτερικό να κλιμακώνονται, ενώ στις 19 Σεπτεμβρίου μάλιστα, έξω από τις φυλακές Κορυδαλλού διοργανώνεται συναυλία συμπαράστασης με τους Γιώργο Νταλάρα, Μαρία Φαραντούρη, Θάνο Μικρούτσικο και Λουκιανό Κηλαιδόνη. Έτσι ο “τρομονόμος” απαξιώνεται πολιτικά, καταργείται τυπικά από την επόμενη κυβέρνηση, με, μόνο πια, τον Κωνσταντίνο Μητσοτάκη μετά την δολοφονία του Στήβεν Σόντερες το 2000, να ζητά την επαναφορά του αλλά αυτή τη φορά χωρίς αποτέλεσμα…