Θύελλα έχει ξεσπάσει στην Κύπρο μετά τις αποκαλύψεις για τις συνθήκες παραχώρησης υπηκοότητας στον Μαλαισιανό καταζητούμενο από την Ιντερπόλ, Τζο Τάεκ Λόου, ο οποίος πήρε κυπριακό διαβατήριο μέσω του προγράμματος επενδύσεων, τον Σεπτέμβριο του 2015.

Ο διεθνούς φήμης χρηματιστής και επιχειρηματίας χαρακτηρίζεται από πολλούς ο πλέον καταζητούμενος επιχειρηματίας στον πλανήτη. Με αυτό το δεδομένο το γεγονός ότι απέκτησε κυπριακό διαβατήριο δημιουργεί ευλόγως αντιδράσεις και φυσικά ερωτήματα για τον τρόπο με τον οποίο το απέκτησε αλλά και την εμπλοκή της αρχιεπισκοπής της Κύπρου σε αυτή τη διαδικασία. 

Ο Τζο Λόου έγινε παγκοσμίως γνωστός το 2015 όταν ξέσπασε το σκάνδαλο του επενδυτικού ταμείου 1MDB της Μαλαισίας για την αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας της χώρας. Ο Λόου ήταν ο σύμβουλος του ταμείου που συστάθηκε το 2009. Έως το 2015 το ταμείο είχε καταρρεύσει ενώ το 2018 ήρθαν οι μεγάλες αποκαλύψεις. Αντί για κέρδη το ταμείο είχε χρέη 11,73 δισ. δολάρια ενώ πάνω από 4,5 δισ. δολάρια εκλάπησαν και μεταφέρθηκαν σε προσωπικούς λογαριασμούς των εμπλεκόμενων στην απάτη. 

Όσον αφορά τον ρόλο του Λόου, ο χρηματιστής φέρεται να δημιούργησε μια σειρά από παρένθετες εταιρείες – κελύφη, μέσω των οποίων διοχέτευσε εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια, μεγάλο μέρος των οποίων κατέληξε σε προσωπικούς του λογαριασμούς, κάτι που ο ίδιος αρνείται. Σε ένα φοβερό παραλειπόμενο της ίδιας ιστορίας ο Λόου ήταν σύμβουλος της εταιρείας παραγωγής της ταινίας «Ο λύκος της Wall Street». Ενδεχομένως δε να του οφείλεται κι ένα μέρος της επιτυχίας της αφού ο «λύκος της Μαλαισίας» ήξερε μάλλον πολύ καλά πως λειτουργούν τα πράγματα, πράγμα που μεταφέρθηκε στην μεγάλη οθόνη. Εδώ αξίζει να σημειωθεί ότι η μεγάλη έρευνα που γίνεται στις ΗΠΑ αφορά μεταξύ άλλων την εμπλοκή της διαβόητης Goldman Sachs που εμπλέκεται στην υπόθεση χρεοκοπίας του 1MDB αλλά και την προέλευση των χρημάτων που επενδύθηκαν στην ταινία!

Ο Τζο Λόου λοιπόν είναι ο άνθρωπος που πήρε – και μάλιστα εσπευσμένα – «χρυσή βίζα» στην Κύπρο και μάλιστα λίγο καιρό αφού είχε ξεσπάσει το σκάνδαλο στο οποίο είχε εμπλακεί το όνομά του. Ο πρώην πρωθυπουργός της Μαλαισίας Νατζίπ Ραζάκ συνελήφθη και το 2020 θα δικαστεί για απάτη και ξέπλυμα βρόμικου χρήματος. Για τον σύμβουλό του εκδόθηκε διεθνές ένταλμα σύλληψης και το 2016 η Ιντερπόλ εξέδωσε ερυθρά αναγγελία. Ο Λόου όμως είχε διαφύγει και γυρνούσε τον κόσμο με το κυπριακό διαβατήριό του.

Πώς κατάφερε να το πάρει; Μέσα από το πρόγραμμα «χρυσή βίζα» της Κύπρου και μάλιστα με διπλή παρέμβαση του αρχιεπισκόπου Νέας Ιουστινιανής και πάσης Κύπρου Χρυσόστομου Β’ προκειμένου, ώστε οι διαδικασίες να γίνουν ταχύτατα. Σύμφωνα με την κυπριακή εφημερίδα Πολίτης που έκανε τις σχετικές αποκαλύψεις, ο αρχιεπίσκοπος έστειλε δυο επιστολές 1η και 1η Σεπτεμβρίου του 2015 στον τότε υπουργό Εσωτερικών Σωκράτη Χάσικο ζητώντας την πολιτογράφηση του Λόου, ο οποίος θα πραγματοποιούσε επένδυση πέντε εκατομμυρίων ευρώ σε ακίνητο της Αγίας Νάπα και σε εκτάσεις ιδιοκτησίας της Εκκλησίας της Κύπρου. Αυτό ήταν. Στις 11 Σεπτεμβρίου, μόλις μια ημέρα μετά τη δεύτερη επιστολή, εγκρίθηκε ομόφωνα από το υπουργικό συμβούλιο της Κύπρου η πολιτογράφηση του «πλέον καταζητούμενου επιχειρηματία» στον κόσμο. Στις 22 Σεπτεμβρίου εκδόθηκε το διαβατήριο του Τζο Λόου. Την ίδια μέρα εκείνος έκοψε επιταγή 300.000 ευρώ εις πίστη της Αρχιεπισκοπής. 

Τι λέει η κυπριακή πλευρά; Ο υπουργός Εσωτερικών, κ. Χάσικος, σε ανάρτησή του στο facebook ισχυρίζεται ότι αποτελεί ψεύδος ότι το διαβατήριο δόθηκε λόγω της παρέμβασης του Αρχιεπισκόπου και υποστηρίζει ότι ακολουθήθηκαν οι νόμιμες διαδικασίες. Συγκεκριμένα: «Εάν πράγματι ο Αρχιεπίσκοπος ζητά την έκδοση διαβατηρίου σε κάποιον και μέσα σε δύο μέρες εκδίδεται, τότε πρόκειται για τερατώδες σκάνδαλο. Αλλά πρόκειται για τερατώδες ψέμα. Ο ενδιαφερόμενος υπέβαλε, μέσω ελεγκτικού οίκου αίτηση δυόμισι μήνες νωρίτερα και εξασφάλισε διαβατήριο σε χρόνο, που και άλλοι κατ’ εξαίρεση αιτητές ήταν δυνατό να εξασφαλίσουν τότε. Η Ιντερπόλ διαβεβαίωσε ότι δεν είχε πληροφορίες εναντίον του αιτητή, η Κυπριακή Αστυνομία επιβεβαίωσε το λευκό ποινικό μητρώο του και η Τράπεζα Κύπρου πιστοποίησε την καθαρότητα των χρημάτων της επένδυσης. Μετά τα όσα επακολούθησαν, η Κυπριακή Δημοκρατία θα πρέπει να του αφαιρέσει την υπηκοότητα, όπως συνέβη με δική μου απόφαση σε προηγούμενη περίπτωση».

Από την πλευρά του ο Αρχιεπίσκοπος σε δηλώσεις του στο ΡΙΚ είπε ότι παρενέβη σε τρεις υποθέσεις για το καλό της Κύπρου και αποκάλυψε ότι η έπαυλη που αγόρασε ο Τζο Τάεκ Λόου χτίστηκε σε γη που είχε πωλήσει η Εκκλησία σε επιχειρηματία. Σε δήλωσή του στο sigmalive.com σχετικά με το θέμα του χρυσού διαβατηρίου, ο Αρχιεπίσκοπος Χρυσόστομος ανέφερε: «Η δήλωση Σωκράτη Χάσικου με καλύπτει πλήρως. Πράγματι, επιχειρηματίας ανάπτυξης γης, με ειδικότητα την ανέγερση επαύλεων, με πλησίασε και μου είπε κατά πόσο μπορώ να στείλω επιστολή στον Υπουργό Εσωτερικών κύριο Χάσικο, για παραχώρηση υπηκοότητας σε πολυεκατομμυριούχο από τη Μαλαισία, ο οποίος ήθελε να αγοράσει επειγόντως έπαυλη. Ήρθε ο άνθρωπος, τον γνώρισα και έστειλα επιστολή στον Υπουργό Εσωτερικών για να μελετήσει το θέμα και εφόσον πληροί τις προϋποθέσεις της διαδικασίας και του νόμου, να του παραχωρηθεί χωρίς καθυστέρηση η υπηκοότητα».

Ο Πρόεδρος της Κύπρου Νίκος Αναστασιάδης ρωτήθηκε, τόσο για την περίπτωση του Μαλαισιανού, όσο και για την περίπτωση των μελών του καθεστώτος της Καμπότζης και το κατά πόσο θα αφαιρεθούν διαβατήρια. «Βεβαιότατα και ναι. Απλώς θα πρέπει να γίνει η δέουσα έρευνα για να αιτιολογείται και με βάση τον Νόμο της Κυπριακής Δημοκρατίας η αφαίρεση της υπηκοότητας. Νομίζω μιλούν από μόνες τους κάποιες περιπτώσεις, αλλά δεν είναι μόνο αυτές που έχουν δει το φως της δημοσιότητας, ενδεχόμενα να υπάρχουν και άλλες», δήλωσε ο κ. Αναστασιάδης.

Το ενδεχόμενο να υπάρχουν και άλλες δείχνει ότι τα πράγματα με τις «χρυσές βίζες» μόνο καθαρά και αθώα δεν είναι, αφού οι έλεγχοι για την προέλευση των χρημάτων είναι το λιγότερο ελλιπείς. Και το ζήτημα αυτό δεν αφορά φυσικά μόνο την Κύπρο αλλά και την Ελλάδα, ειδικά με δεδομένο το πρόσφατο σκάνδαλο με τα κινεζικά κεφάλαια που ήρθαν στην Ελλάδα για αγορά κατοικίας μέσω POS και τον νέο αναπτυξιακό νόμο που διευκολύνει και με το παραπάνω τις εν λόγω κινήσεις.