Μετά τις διαφωνίες σχετικά με το Brexit, τον αγωγό Nord Stream και τις μεταρρυθμίσεις της Ευρωζώνης, οι κακές σχέσεις και οι αντιθέσεις μεταξύ Γαλλίας και Γερμανίας οξύνονται. Τώρα, υπάρχει μια ακόμη, νέα σύγκρουση: Ποιος πρέπει να γίνει πρόεδρος της Κομισιόν;

Σύμφωνα με το υφιστάμενο εθιμικό δίκαιο της Ε.Ε., τη θέση αυτή καταλαμβάνει ο επικεφαλής της ευρωομάδας με τη μεγαλύτερη δύναμη, την οποία έχει το Λαϊκό Κόμμα, κάτι που τώρα τίθεται σε αμφισβήτηση.

Οι χριστιανοδημοκράτες της Αγκελα Μέρκελ και  το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα, που διαθέτει 178 από τις 751 έδρες του νέου Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, πιέζουν ώστε ο Γερμανός Μ. Βέμπερ να είναι ο νέος πρόεδρος της Κομισιόν, ενώ οι σοσιαλδημοκράτες, οι Φιλελεύθεροι και οι Πράσινοι, με «σημαιοφόρο» τον Μακρόν, με συνολικά 320 έδρες φαίνεται να συγκροτούν μέτωπο κατά των συντηρητικών του ΕΛΚ με κύριο στόχο τη Γερμανία, προτείνοντας για τη θέση αυτή τον Ολλανδό σοσιαλδημοκράτη, Φρανς Τίμερμανς. Η απαιτούμενη δε πλειοψηφία είναι 376 ψήφοι.

Η «συγκρουσιακή» ιστορία

Προσερχόμενοι στη συνάντηση των Ευρωπαίων ηγετών, δύο ημέρες μετά τις ευρωεκλογές, η Γερμανίδα καγκελάριος και ο Γάλλος πρόεδρος εξέφρασαν τη στήριξή τους σε διαφορετικά πρόσωπα, γεγονός που καταδεικνύει ότι η διαδικασία εκλογής του διαδόχου του Ζαν Κλοντ Γιούνκερ δεν θα είναι εύκολη υπόθεση.

Η Άνγκελα Μέρκελ δήλωσε ότι στηρίζει τον κεντροδεξιό Γερμανό βουλευτή Μάνφρεντ Βέμπερ, ωστόσο, λίγα λεπτά αργότερα ο Εμανουέλ Μακρόν απάντησε, κατονομάζοντας την Επίτροπο για τον Ανταγωνισμό, τη Δανέζα Μαργκρέτε Βεστάγκερ, τον διαπραγματευτή της ΕΕ για το Brexit, τον κεντροδεξιό Γάλλο Μισέλ Μπαρνιέ και τον Ολλανδό Σοσιαλδημοκράτη Φρανς Τίμερμανς, όχι όμως τον Βέμπερ, ως τους κατάλληλους υποψηφίους.

Οι προτεραιότητες για τα επόμενα χρόνια περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, τις προκλήσεις στην οικονομία, όπως και την οικοδόμηση μιας Ευρώπης που προστατεύει τους πολίτες της, τόνισε ο Ε. Μακρόν, σημειώνοντας ότι οι αποφάσεις θα πρέπει να ληφθούν «στη βάση αυτής της φιλοδοξίας».

«Υποστηρίζουμε τον υποψήφιό μας, τον Μάνφρεντ Βέμπερ. Αλλοι υποστηρίζουν τον δικό τους. Είναι ξεκάθαρο», συνόψισε την κατάσταση η Γερμανίδα καγκελάριος.

Ωστόσο, σύμφωνα με την ανάλυση της ιστοσελίδας του Der Spiegel, «η αλληλεγγύη της Μέρκελ με τον Βέμπερ έχει όρια». Σύμφωνα με τις πληροφορίες και την εκτίμηση του γερμανικού περιοδικού, η Γερμανίδα καγκελάριος ναι μεν επιθυμεί ο – προερχόμενος από τις τάξεις των Βαυαρών εταίρων της – Βέμπερ να αναλάβει τη συγκεκριμένη θέση, όμως δεν θα διακινδυνεύσει να επιμείνει μέχρι τέλους εάν αυτό θα έχει ως κόστος το βέτο ισχυρών εταίρων της και ειδικά του Μακρόν σε άλλα σημαντικά θέματα που αφορούν τη λειτουργία και το μέλλον της ΕΕ, όπως είναι για παράδειγμα ο νέος επταετής προϋπολογισμός.

Η αλήθεια όμως είναι ότι οι σχέσεις μεταξύ Βερολίνου και Παρισιού είναι τεταμένες εδώ και αρκετό καιρό. Από τότε που ο Μακρόν μετακόμισε στο παλάτι του Ελιζέ πριν από δύο χρόνια, δηλώνοντας ότι θέλει να αλλάξει την Ευρώπη.

«Σίγουρα έχουμε αντιπαραθέσεις…υπάρχουν διαφορές στη νοοτροπία», είπε χαρακτηριστικά η Γερμανίδα Καγκελάριος, σε συνέντευξη που παραχώρησε στη γερμανική εφημερίδα Suddeutsche Zeitung.

Οι δύο ηγέτες διαφώνησαν για αρκετά ζητήματα τους τελευταίους μήνες, όπως το πάγωμα των πωλήσεων όπλων στη Σαουδική Αραβία που αποφάσισε η Γερμανία μετά το θάνατο του δημοσιογράφου Τζαμάλ Κασόγκι, το μέλλον τς Ευρωπαϊκής Ένωσης και το Brexit με τις αναβολές που δόθηκαν στο Ηνωμένο Βασίλειο.

Και τώρα, μετά τις ευρωπαϊκές εκλογές που η ΕΕ βρίσκεται στη διαδικασία επιλογής νέων προσώπων για τις κορυφαίες θέσεις της, το Παρίσι και το Βερολίνο έχουν επίσης αντικρουόμενα συμφέροντα, όπως αναφέρει το Spiegel. Ο Μακρόν θέλει να επωφεληθεί από την ευκαιρία να ξανακερδίσει την πολιτική πρωτοβουλία για το μέλλον της ΕΕ. Για να γίνει αυτό, χρειάζεται έναν ενεργό πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που μοιράζεται τους στόχους του. Η Μέρκελ, εν τω μεταξύ, πρέπει να υποστηρίξει τον Βέμπερ τον Γερμανό επικεφαλής υποψήφιο για το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα (ΕΛΚ), την κεντροδεξιά ομάδα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στην οποία ανήκουν και οι Χριστιανοδημοκράτες της Μέρκελ (CDU).

Για την Μέρκελ τα πράγματα είναι ακόμη πιο δύσκολα αφότου εγκατέλειψε τη θέση της ως προέδρου του CDU και ανακοίνωσε την επικείμενη αποχώρησή της από την πολιτική. Η καγκελάριος πρέπει να αποδείξει ότι εξακολουθεί να εκπροσωπεί και προωθεί τα γερμανικά συμφέροντα στις Βρυξέλλες. Πρέπει λοιπόν να εμποδίσει την επιλογή ενός προέδρου της επιτροπής, τον οποίο δεν επιθυμούν οι Γερμανοί.

Προσοχή στα όρια

Η Μέρκελ γνωρίζει όμως ότι υπάρχει ένα όριο υποστήριξης στον Βέμπερ. Ήδη στην άτυπη συνάντηση των ευρωπαίων ηγετών υποστήριξε ότι η ΕΕ πρέπει να παραμείνει λειτουργική και ότι η κατάσταση δεν μπορεί να αφεθεί να γίνει τόσο αμφιλεγόμενη ώστε η ΕΕ να μπλοκάρει. Έστειλε έτσι μια προειδοποίηση στη σύνοδο κορυφής ότι οι ηγέτες πρέπει «να αλληλεπιδρούν προσεκτικά μεταξύ τους».

Ωστόσο, οι διπλωμάτες των Βρυξελλών φοβούνται ότι ο Μακρόν είναι αποφασισμένος να χρησιμοποιήσει την αδυναμία της Μέρκελ και να γιορτάσει την ήττα της ως νίκη του.

Η ήττα του CDU της Μέρκελ στις ευρωπαϊκές εκλογές αλλά και ο κατήφορος των εταίρων της στην κυβέρνηση Σοσιαλδημοκρατών, έχουν αποδυναμώσει καθοριστικά τη «σιδηρά καγκελάριο». Έτσι, το πεδίο μένει ελεύθερο για τον Μακρόν ο οποίος, παρά το πλήγμα που υπέστη από την Λεπέν, πηγαίνει στις Βρυξέλλες ενισχυμένος, αφού ουσιαστικά δεν αμφισβητείται από κανέναν από τους πολιτικούς του αντιπάλους εντός και εκτός Γαλλίας.

Μέχρι πρότινος, αυτός ο ρόλος ανήκε στην Ανγκελα Μέρκελ, η οποία επιβεβαίωνε διαρκώς τον κανόνα που θέλει τους Γερμανούς να κερδίζουν πάντα στο τέλος. Τα πράγματα, όμως, ως φαίνεται έχουν αλλάξει.

«Η γερμανική προβλεψιμότητα είναι περισσότερο ανάμνηση παρά πραγματικότητα, κάτι που προκαλεί σε κάποιους ανασφάλεια στην Ευρώπη. Την Γαλλία κυβερνά ένας πρόεδρος που περνά βαθιά κρίση. Ο Εμμανουέλ Μακρόν τη γλύτωσε φτηνά στις ευρωεκλογές. Πολιτικά έχει ωριμάσει, αλλά η μαγεία της αρχής έχει εξανεμιστεί. Με τις προτάσεις του αγγίζει τους Ευρωπαίους αλλά μέσα στην κυβέρνησή του έχει λίγους έμπιστους φίλους». Αυτά γράφει η γερμανική Handelsblatt και περιγράφει τις προκλήσεις της Ευρώπης από την Κίνα και τις ΗΠΑ και τις προσπάθειες που κάνουν οι δυο χώρες να τις αντιμετωπίσουν αλλά και τους κινδύνους από τους εθνικιστές, τους οποίους αποκαλεί «πεμπτοφαλαγγίτες στην υπηρεσία ξένων δυνάμεων».

Το μεγαλύτερο γερμανογαλλικό εγχείρημα, που ακούει στην αποτελεσματική προστασία της Ευρώπης σε σχέση με την εμπορική, αμυντική και τεχνολογική πολιτική της, φαίνεται να καλύπτεται από μικροκομματική λογική και εθνική φιλαρέσκεια, εκτιμούν οι αναλυτές. Κάθε χώρα αναζητά τη μεγαλύτερη εκπροσώπηση στους ευρωπαϊκούς θεσμούς. Αυτό που μέχρι τώρα είχε γίνει ρουτίνα στην Ευρώπη, γίνεται αυτή τη φορά κρίσιμα πολύπλοκο.