Το Πολωνικό Συνταγματικό Δικαστήριο κήρυξε την απόλυτη υπεροχή του συντάγματος της χώρας έναντι των συνθηκών της ΕΕ, σε μια πρωτοφανή απόφαση η οποία ερμηνεύεται από πολλούς ως έναρξη της «αντίστροφης μέτρησης για το Polexit».

Ενώ η κυβέρνηση πανηγυρίζει για την απόφαση, η αντιπολίτευση προειδοποιεί για «είσοδο σε ναρκοπέδιο».

Το Συνταγματικό Δικαστήριο εξέτασε το ζήτημα της υπεροχής του δικαίου της ΕΕ σε τέσσερις συνεδριάσεις από την άνοιξη κατόπιν αιτήματος του ευρωσκεπτικιστή πρωθυπουργού Ματέους Μοραβιέτσκι. Η τελική απόφαση καθυστερούσε συνεχώς.

Στην απόφασή του, το ανώτατο δικαστήριο της Βαρσοβίας έκρινε ότι πολλά άρθρα της Συνθήκης της ΕΕ θεωρούνται αντισυνταγματικά και ότι πολλαπλές αποφάσεις του ΔΕΕ παραβιάζουν το πολωνικό δίκαιο.

Συνεπώς η υπεροχή του δικαίου της ΕΕ δεν είναι πλέον άνευ όρων στην Πολωνία και περιορίζεται αυστηρά στις αρμοδιότητες που ανατίθενται στην ΕΕ. Ταυτόχρονα, το Πολωνικό Δικαστήριο αμφισβήτησε την αρχή της πιστής και ειλικρινούς συνεργασίας.

Επίσης το πολωνικό δικαστήριο πρότεινε μια νέα δομή στην οποία ολόκληρο το νομικό σύστημα, οι αποφάσεις, οι οδηγίες και οι κανονισμοί της ΕΕ θα υπόκεινται σε συνταγματικό έλεγχο από το Πολωνικό Συνταγματικό Δικαστήριο.

Το ανώτατο δικαστήριο της Βαρσοβίας έκρινε επίσης ότι ορισμένες από τις ερμηνείες των Συνθηκών από το ΔΕΕ ήταν λανθασμένες καθώς «μεταξύ των αρμοδιοτήτων που μεταφέρθηκαν από την Πολωνία στην ΕΕ, δεν υπάρχει κάποια αρμοδιότητα που να σχετίζεται με τη δημιουργία ή την οργάνωση ή το σύστημα της δικαστικής εξουσίας».

Επομένως, σύμφωνα με το Δικαστήριο της Βαρσοβίας, το ανώτατο δικαστήριο της ΕΕ δεν έχει κανένα λόγο στην οργάνωση της πολωνικής δικαιοσύνης.

Σκληρή αντίδραση στις Βρυξέλλες

Στις Βρυξέλλες προκλήθηκε πολιτικός σεισμός από την απόφαση του πολωνικού δικαστηρίου με την Κομισιόν να επιμένει σε ανακοίνωσή της ότι «το δίκαιο της ΕΕ υπερισχύει του εθνικού δικαίου, συμπεριλαμβανομένων των συνταγματικών διατάξεων».

Η δήλωση αναφέρει επίσης ότι «όλες οι αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου είναι δεσμευτικές για τις αρχές όλων των κρατών μελών, συμπεριλαμβανομένων των εθνικών δικαστηρίων».

Η ΕΕ ανέστειλε ήδη την αποδέσμευση 57 δισεκατομμυρίων ευρώ που δικαιούται η Πολωνία από το Ταμείο Ανάκαμψης.

Σύμφωνα με τον υπουργό Δικαιοσύνης, Zbigniew Ziobro, «το Συνταγματικό Δικαστήριο έβαλε ένα εμπόδιο στην αναρχοποίηση της δικαστικής εξουσίας και ολόκληρου του κράτους».

«Επιβεβαίωσε την υπεροχή του πολωνικού Συντάγματος έναντι του δικαίου της ΕΕ και των πολιτικών κρίσεων του ΔΕΕ», είπε, προσθέτοντας ότι «έθεσε τα συνταγματικά όρια της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης και την επιτρεπόμενη παρέμβαση της ΕΕ σε πολωνικές υποθέσεις».

Polexit;

Σύμφωνα με την αντιπολίτευση, οι εξελίξεις συνιστούν «αντίστροφη μέτρηση για το Polexit» και «είσοδος σε ναρκοπέδιο».

Ο ηγέτης της πολωνικής αντιπολίτευσης και πρώην πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ κάλεσε «όλους εκείνους που θέλουν να υπερασπιστούν την ευρωπαϊκή Πολωνία» σε μια μαζική διαμαρτυρία στη Βαρσοβία την Κυριακή.

Η Αντιπρόεδρος του πολωνικής κάτω βουλής, Małgorzata Kidawa-Błońska (PO, EPP), δήλωσε ότι το όνειρο του Jarosław Kaczyński – αρχηγός του κυβερνώντος κόμματος PiS – για μια Πολωνία εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης γίνεται πραγματικότητα.

Ο Adam Bodnar, πρώην εκπρόσωπος ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ειδικός σε συνταγματικά θέματα, είπε στο EURACTIV: «Αυτό είναι ένα παράδειγμα ακραίας πολιτικοποίησης του Συνταγματικού Δικαστηρίου καθώς η απόφασή του είναι ιδανική για την επίτευξη των πολιτικών στόχων του κυβερνώντος κόμματος».

Ο Michał Wawrynkiewicz, γνωστός δικηγόρος που αντιτίθεται στην κυβέρνηση, υποστηρίζει ότι «χωρίς να σέβεται αυτές τις δύο αξίες, η Πολωνία δεν μπορεί να παραμείνει πλήρες μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης».

«Είναι δύσκολο να πιστέψουμε τις πολωνικές αρχές και το κόμμα PiS όταν ισχυρίζονται ότι δεν θέλουν να θέσουν τέρμα στην ένταξη της Πολωνίας στην ΕΕ. Οι ενέργειές τους πηγαίνουν προς την αντίθετη κατεύθυνση», έγραψε στο Twitter ο ευρωβουλευτής Jeroen Lenaers, εξ ονόματος του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος.

Πηγή: euroactiv.gr