Την έγκριση του Γραφείου Τύπου, δηλαδή της Άννας Παναγιωταρέα, Ειδικής Σύμβουλου Επικοινωνίας της υπουργού πολιτισμού Λίνας Μενδώνη, θα πρέπει να παίρνει στο εξής οποιαδήποτε ανακοίνωση ή δημόσια ανάρτηση υπαλλήλων του υπουργείου για να δημοσιοποιηθεί. Ακόμη και οι αναρτήσεις σε προσωπικούς λογαριασμούς στο facebook.

Με απλά και καθόλου υπερβολικά λόγια, πλέον κανένας αρχαιολόγος, μηχανικός, συντηρητής, αρχιτέκτονας ή οποιοσδήποτε εργαζόμενος στο ΥΠΠΟΑ δεν θα ανακοινώνει τίποτα, εάν δεν πάρει πράσινο φως από τη δημοσιογράφο Άννα Παναγιωταρέα.

Στο έγγραφο που εστάλη από τον γενικό γραμματέα Πολιτισμού Γιώργο Διδασκάλου στη Γενική Διεύθυνση Αρχαιοτήτων και Πολιτιστικής Κληρονομιάς και τη Γενική Διεύθυνση Αναστήλωσης, Μουσείων και Τεχνικών Έργων την Τρίτη 6 Αυγούστου (Α.Π ΥΠΠΟΑ/ΓΔΑΠΚ/427919/306277 και Α.Π. Αποστολέα: ΥΠΠΟΑ/ΓΓΓΠ/427910/7103), με θέμα «Ανακοινώσεις-δημόσιες αναρτήσεις για τα θέματα που άπτονται των αρμοδιοτήτων του ΥΠΠΟΑ» αναφέρεται χαρακτηριστικά: «Στο πλαίσιο του στρατηγικού συντονισμού και της ενιαίας οργάνωσης και λειτουργίας, του ΥΠ.ΠΟ.Α. και προκειμένου να διασφαλίζεται η βέλτιστη προστασία και προβολή του έργου του, καθώς και να αποτρέπεται οποιαδήποτε σύγχυση από την αποσπασματική διάδοση πληροφοριών και ειδήσεων που αφορούν στις δράσεις του, παρακαλούμε για τα εξής: πριν από οποιαδήποτε δημοσιοποίηση ή ανακοίνωση ή δημόσια ανάρτηση για θέματα που άπτονται των αρμοδιοτήτων του (για τις οποίες δεν απαιτείται από την κείμενη νομοθεσία προηγούμενη έγκριση), να ενημερώνεται εκ των προτέρων η αρμόδια Γενική Διεύθυνση του ΥΠ.ΠΟ.Α., ώστε σε συνεργασία με το Γραφείο Τύπου να γίνονται οι όποιες επίσημες ανακοινώσεις και ενημερώσεις».

Αναμφισβήτητα πρόκειται για τον ορισμό της λογοκρισίας, ενώ δεν διευκρινίζεται, σε ποιες περιπτώσεις θα δίνεται η έγκριση και σε ποιες όχι, με ποια κριτήρια, τι θα συμβεί αν κάποιος προχωρήσει σε ανάρτηση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, αν οι αρχαιολόγοι, οι προϊστάμενοι στις Εφορείες Αρχαιοτήτων, κ.λπ. θα πρέπει να παίρνουν έγκριση για να κάνουν δηλώσεις στους δημοσιογράφους.

Ίσως αναρωτιέται κανείς, γιατί να υπάρχει ανάγκη λογοκρισίας στο υπουργείο Πολιτισμού; Χρειάζεται να ελεγχθούν και να εγκριθούν απόψεις και θέσεις για ζητήματα όπως οι αρχαιότητες του Μετρό Θεσσαλονίκης, η μετατροπή των μεγάλων δημόσιων μουσείων σε Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου, το Ταμείο Αλληλοβοήθειας, στελέχη του οποίου ελέγχονται για κακουργηματικές πράξεις, όπως έχει αποκαλύψει και το tvxs;

«Το θέμα είναι πολύ σοβαρό. Καταρχάς γιατί είναι μείζον θέμα επιστημονικής, συνδικαλιστικής ελευθερίας και ελευθερίας λόγου -όλα αυτά που κατοχυρώνονται από το Σύνταγμα» συνδικαλιστές εργαζόμενοι του υπουργείου Πολιτισμού, επισημαίνοντας πως «Είναι ακόμη πιο σοβαρό γιατί στο ΥΠΠΟΑ έχουμε ήδη ζήσει μια φορά τα αποτελέσματα αυτού του τύπου της επικοινωνιακής διαχείρισης που θέλει να φιμώσει κάθε επιστημονική φωνή, που θέλει να ακρωτηριάσει το έργο της επαφής των Εφορειών Αρχαιοτήτων και των αρχαιολογικών Μουσείων με το κοινό (γιατί άραγε;), για να «στήνει» επικοινωνιακές φούσκες και να εργαλειοποιεί τα αρχαία και τις ανασκαφές για αμιγώς κομματικό όφελος».

Την έντονη αντίδραση και διαμρτυρία του εκφράζει με μακροσκελή ανακοίνωση και ο Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων, που ζητά την «άμεση απόσυρση της προληπτικής λογοκρισίας και δηλώνει ότι θα υπερασπισθεί με κάθε τρόπο  την δημοκρατία εντός της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας, την ελευθερία του λόγου και την επιστημονική ελευθερία των μελών του». Όπως αναφέρουν χαρακτηριστικά, μεταξύ άλλων, οι αρχαιολόγοι: «Ζητάμε την απόσυρση των εγγράφων. Δηλώνουμε ότι δεν θα επιτρέψουμε με κανένα τρόπο την επιστροφή  στην  εποχή επικοινωνιακής διαχείρισης τύπου Αμφίπολης. Ζητάμε οι Εφορείες Αρχαιοτήτων και τα Μουσεία να διευκολύνονται και να υποβοηθούνται στο έργο της επικοινωνίας τους με το κοινό και κάθε εξωστρεφούς δράσης, στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων και των καθηκόντων τους. Ζητάμε να γίνει ευρύς διάλογος και σχετική ανοιχτή ημερίδα  που θα καταλήξει σε έναν Κώδικα Δεοντολογίας για το θέμα της δημοσιοποίησης του αρχαιολογικού έργου. Δηλώνουμε ότι, αν δεν αποσυρθούν τα έγγραφα αυτά, θα προασπίσουμε με κάθε νόμιμο μέσο τα συμφέροντα και τα δικαιώματα των μελών μας, το κύρος και τη λειτουργία της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας και οπωσδήποτε σε καμία περίπτωση δεν θα ανεχτούμε περιορισμό της συνταγματικά κατοχυρωμένης ελευθερίας της έκφρασης που αποτελεί θεμελιώδες δικαίωμα και αγαθό όλων των πολιτών της Ευρωπαϊκής Ένωσης».

Υπενθυμίζεται δε, πως έντονες αντιδράσεις είχε προκαλέσει ο τρόπος με τον οποίο είχε ασκήσει την επικοινωνιακή πολιτική η Αννα Παναγιωταρέα στην περίπτωση της ανασκαφής στην Αμφίπολη το 2014, με τους αρχαιολόγους να καταγγέλλουν τότε το βιαστικό τρόπο διεξαγωγής της ανασκαφής που έθεσε σε κινδύνους το σπουδαίο μνημείο. Τα «ηνία» της ανασκαφής της Αμφίπολης, κρατούσαν η Κατερίνα Περιστέρη, η Λίνα Μενδώνη και η Αννα Παναγιωταρέα.

Η καταγγελία της Ενωτικής Αγωνιστικής Κίνησης αρχαιολόγων στο υπουργείο Πολιτισμού: Λογοκρισία α λά… Ερντογάν στο Υπουργείο Πολιτισμού;

«Μετά την επαναφορά της Άννας Παναγιωταρέα στην θέση της (άμισθης) επικοινωνιακής συμβούλου (αυτή τη φορά του ΥΠΠΟΑ) ήταν ζήτημα χρόνου να συμβεί… Και όντως συνέβη: Σήμερα ήρθε εγκύκλιος του Γενικού Γραμματέα Γ. Διδασκάλου στις Υπηρεσίες σύμφωνα με την οποία ουσιαστικά απαγορεύεται στις Υπηρεσίες και στους υπαλλήλους του ΥΠΠΟΑ να κάνουν «οποιαδήποτε δημοσιοποίηση ή ανακοίνωση ή δημόσια ανάρτηση» χωρίς να έχει λάβει γνώση το… Γραφείο Τύπου του ΥΠΠΟΑ!

Προσέξτε: οποιαδήποτε δημόσια ανάρτηση ή ανακοίνωση. Και μάλιστα, όπως ο ίδιος ο ΓΓ αναφέρει, από εκείνες τις εκδηλώσεις και ανακοινώσεις που ΔΕΝ απαιτούν άδεια του ΥΠΠΟΑ κατά τον νόμο!

Κατά τη γνώμη τους λοιπόν, ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ:

-Να κάνουμε ανοιχτές ξεναγήσεις στους αρχαιολογικούς χώρους ή εκδηλώσεις στα μουσεία, εκπαιδευτικά προγράμματα και ομιλίες, που δεν έχει «εγκρίνει» η κ. Παναγιωταρέα;

-Να βγάζουμε δελτία τύπου για τις εκδηλώσεις των Υπηρεσιών, αν δεν τις έχει εγκρίνει το Γραφείο Τύπου του ΥΠΠΟΑ –ή μήπως σε λίγο θα απαγορευτεί να κάνουμε και εκδηλώσεις «μη εγκεκριμένου περιεχομένου»;

-Να κάνουμε επιστημονικές ανακοινώσεις, αν δεν έχει λάβει γνώση και δεν έχει εγκρίνει το Γραφείο Τύπου του ΥΠΠΟΑ; –κάτι για επιστημονική ελευθερία είναι άγνωστες λέξεις εκεί στον 5ο μάλλον.

-Να κάνουμε δημόσιες αναρτήσεις, ως υπάλληλοι του Υπουργείου, στα προφίλ μας, αν δεν τις έχει εγκρίνει το Γραφείο Τύπου του ΥΠΠΟΑ;

Γιατί άραγε; Εζήλωσαν ο κος Διδασκάλου, η κα Παναγιωταρέα και η κα Μενδώνη τη δόξα του Ερντογάν λοιπόν; Γιατί δεν λένε κατευθείαν ότι απαγορεύεται να έχουμε και προφίλ στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης –γιατί τολμάμε και λέμε τη γνώμη μας– ή ότι επιτρέπονται μόνο τα προφίλ που υμνούν τη «λαοπρόβλητη κυβέρνηση» της ΝΔ;

Το θέμα είναι πολύ σοβαρό. Καταρχάς γιατί είναι μείζον θέμα επιστημονικής, συνδικαλιστικής ελευθερίας και ελευθερίας λόγου -όλα αυτά που κατοχυρώνονται από το Σύνταγμα!

Είναι ακόμη πιο σοβαρό γιατί στο ΥΠΠΟΑ έχουμε ήδη ζήσει μια φορά τα αποτελέσματα αυτού του τύπου της επικοινωνιακής διαχείρισης που θέλει να φιμώσει κάθε επιστημονική φωνή, που θέλει να ακρωτηριάσει το έργο της επαφής των ΕΦΑ και των αρχαιολογικών Μουσείων με το κοινό (γιατί άραγε;), για να «στήνει» επικοινωνιακές φούσκες και να εργαλειοποιεί τα αρχαία και τις ανασκαφές για αμιγώς κομματικό όφελος!

Ούτε τότε μασήσαμε, ούτε και τώρα. Ο αυταρχισμός δεν θα περάσει.

Η εγκύκλιος του ΓΓ πρέπει να αποσυρθεί άμεσα!

Καλούμε όλα τα σωματεία και τους συναδέλφους και συναδέλφισσες να αντιδράσουν στην προληπτική λογοκρισία!

ΥΓ. Θα ήταν αστείο, αν δεν ήταν επικίνδυνο: μέσα στη «συλλογιστική» που αναπτύσσει η Λ. Μενδώνη για τη μετατροπή των Μουσείων σε ΝΠΔΔ, είναι και το φοβερό επιχείρημα ότι τα δημόσια Μουσεία δεν έχουν αρκετή «εξωστρέφεια» -κι αν γίνουν ΝΠΔΔ θα την αποκτήσουν. Αυτό βέβαια είναι ένα προφανές ψέμα, αρκεί να δει κάποιος τις εκδηλώσεις των δημόσιων Μουσείων (όπως για παράδειγμα του Αρχαιολογικού Μουσείου Θεσσαλονίκης) και να τις συγκρίνει με αυτές του Μουσείου Ακρόπολης. Απλώς αν γίνουν ΝΠΔΔ θα μπορεί η πολιτική ηγεσία να επιλέγει απευθείας το ΔΣ και τον Διευθυντή τους, οπότε δεν θα χρειάζεται να του επιβάλλουν λογοκρισία!

Τι κάνει όμως τώρα η εγκύκλιος του ΓΓ; Ουσιαστικά βάζει ένα επιπλέον γραφειοκρατικό πρόσκομμα στη δημόσια παρουσία των δημόσιων Μουσείων, να αναγκάζονται να παίρνουν άδεια «από το Γραφείο Τύπου ΥΠΠΟΑ» ακόμη και για να βγάζουν δελτίο τύπου για μια εκδήλωση, από αυτές που (όπως παραδέχεται το χαρτί του ΓΓ) «δεν χρειάζονται αδειοδότηση από το ΥΠΠΟΑ»! Αφού πρώτα φροντίσει να μπλοκάρει καλά καλά την εξωστρέφεια των Μουσείων, μετά θα το χρησιμοποιεί ως επιχείρημα για την μετατροπή τους σε ΝΠΔΔ. Ευχαριστούμε, δεν θα πάρουμε!».