Τις «κρίσιµες υποδοµές και τους βασικούς πόρους» επί ελληνικού εδάφους που αν δεχθούν πλήγµα βλάπτονται σοβαρά τα συμφέροντα… των ΗΠΑ, αναφέρει διπλωματικό τηλεγράφηµα της αµερικανικής πρεσβείας, από τον Φεβρουάριο του 2008 στην Αθήνα, που έφερε στο φως το Wikileaks. Από τον Πειραιά, μέχρι την «πολύτιμη» για τις ΗΠΑ ναυτική βάση της Σούδας, οι αμερικάνοι διπλωμάτες αξιολογούν το κόστος μιας τρομοκρατικής επίθεσης στα συμφέροντα της χώρας τους. “Η βοήθεια που µας παρέχει η Ελλάδα στη Σούδα και µε τις συχνές µεταφορτώσεις πυροµαχικών είναι θέµατα τα οποία θα ήθελαν να κρατηθούν µυστικά, αποφεύγοντας οποιαδήποτε δηµόσια αναγνώριση” σημειώνει ο τότε πρέσβης Ντάνιελ Σπέκχαρντ.

Ads

Εκτός από τροµοκρατικές ενέργειες στο διπλωματικό τηλεγράφημα, που δημοσιευεται σήμερα στην εφημερίδα Τα Νέα, εξετάζεται και το ενδεχόµενο διακοπής ή διαταραχής λειτουργίας λόγω φυσικών καταστροφών, ενώ στη λίστα που συνέταξαν οι αμερικανοί περιλαµβάνονται από αναµενόµενοι στόχοι, όπως η Ναυτική Βάση της Σούδας και αγωγοί πετρελαίου και φυσικού αερίου αλλά και «εκπλήξεις» όπως οι «σιδηροδροµικές γραµµές και δρόµοι της Βόρειας Ελλάδας» ή τα «υποθαλάσσια καλώδια». Την ίδια περίοδο που συντάχθηκε το εν λόγω τηλεγράφημα, οι ΗΠΑ ερευνούσαν και το προφίλ του «Επαναστατικού Αγώνα», από τον οποίο η πρεσβεία είχε δεχθεί χτύπηµα κατά την επίθεση µε το ρουκετοβόλο RPG τα ξηµερώµατα της 12ης Ιανουαρίου 2007.

Στην πρώτη θέση της αναφοράς για τις κρίσιµες υποδοµές που καταγράφονται στο τηλεγράφηµα βρίσκεται η ελληνική ναυτιλία: την εποχή του τηλεγραφήματος, στον ελληνικό εµπορικό στόλο περιλαµβάνονταν σχεδόν 3.400 σκάφη, τα οποία αντιστοιχούσαν στο 8,4% του συνολικού αριθµού εµπορικών σκαφών σε όλο τον κόσµο και στο 13,7% του τονάζ. «Ενώ µία επίθεση ή φυσική καταστροφή που αχρηστεύσει τη συγκεκριµένη βιοµηχανία θα έχει άµεση και αρνητική επίπτωση στις εµπορικές δραστηριότητες των ΗΠΑ, εκτιµούµε ότι η αποκεντρωµένη φύση αυτής της βιοµηχανίας καθιστά το συγκεκριµένο ενδεχόµενο εξαιρετικά απίθανο» τόνιζε ο πρεσβευτής Ντάνιελ Σπέκχαρντ.

Περίπου είκοσι μήνες αργότερα, σε τηλεγράφηµά του µε τίτλο «Οι Έλληνες εφοπλιστές πνίγονται από τις οικονοµικές πιέσεις» (09Athens2064) ο ίδιος ανέφερε: «Με το 25% των αµερικανικών εξαγωγών να µεταφέρονται από ελληνόκτητα πλοία, ο τρόπος µε τον οποίο οι Έλληνες πλοιοκτήτες αντιµετωπίζουν αυτές τις προκλήσεις και αν τα καταφέρνουν µε επιτυχία, θα επηρεάσει το πώς διακινούνται τα αµερικανικά αγαθά στις διεθνείς αγορές».

Το λιμάνι του Πειραιά

Τη δεύτερη θέση στη λίστα των πιθανών στόχων εμφανίζεται ο Πειραιάς, που συγκαταλέγεται στα 10 λιµάνια της Ευρώπης µε τη µεγαλύτερη κίνηση κοντέινερ και αποτελεί το πιο δραστήριο στην Ανατολική Μεσόγειο: «Είναι επίσης το µεγαλύτερο επιβατικό λιµάνι στην Ευρώπη και ένα από τα µεγαλύτερα στον κόσµο. Εκτιµούµε ότι µία επίθεση ή φυσική καταστροφή στο λιµάνι, ανάλογα µε τη φύση και τη δριµύτητά της, µπορεί να έχει σοβαρές επιπτώσεις όσον αφορά τις απώλειες ζωών και τις τοπικές µεταφορές, και θα µπορούσε να έχει άµεσο αντίκτυπο στα εµπορικά συµφέροντα των ΗΠΑ».

Ήδη από τον Αύγουστο του 2005 η πρεσβεία των ΗΠΑ είχε εκφράσει τις ανησυχίες της για ζητήµατα ασφάλειας του λιµανιού του Πειραιά. Εκείνη την περίοδο, η ελληνική κυβέρνηση προχώρησε σε αίτηµα για την παράταση χρήσης της συσκευής ελέγχου των κοντέινερ που είχε δανειστεί από την αµερικανική Υπηρεσία Τελωνείων και Προστασίας Συνόρων πριν από τους Ολυµπιακούς Αγώνες.

Στις 12 Αυγούστου 2005 ο πρεσβευτής Τσαρλς Ρις µε τηλεγράφηµά του ενηµέρωσε τα κεντρικά του Στέιτ Ντιπάρτµεντ για τις ελλείψεις προσωπικού που διαπιστώνονται στο πρόγραµµα «Πρωτοβουλία για την ασφάλεια των κοντέινερ» που είχε αρχίσει το 2004. «Αν και η Υπηρεσία Τελωνείων και Προστασίας Συνόρων εκπαίδευσε 25 µε 30 αξιωµατούχους της Αστυνοµίας και των τελωνείων για την ορθή χρήση συσκευών µη επεµβατικής απεικόνισης (σ.σ.: σαν ακτίνες Χ που απεικονίζουν τα περιεχόµενα των κοντέινερ) πριν από τους Ολυµπιακούς, η στελέχωση από τότε έχει µειωθεί δραστικά σε δύο µόλις υπαλλήλους. Οι περισσότεροι εκπαιδευµένοι αξιωµατικοί διορίστηκαν να βοηθήσουν στον Πειραιά µόνο κατά την περίοδο των Ολυµπιακών Αγώνων (σηµείωση: απαιτούνται δύο υπάλληλοι για να χειριστούν τη συσκευή µη επεµβατικής απεικόνισης). Έτσι, µε την απουσία ενός Έλληνα υπαλλήλου, λόγω άδειας ή ασθένειας, ο έλεγχος είναι αδύνατος χωρίς τη βοήθεια αξιωµατικών των Τελωνείων και Προστασίας Συνόρων» έγραφε ο Ρις.

Ο αγωγός Μπουργκάς-Αλεξανδρούπολη

Βαρύτητα δίνεται από τους Αμερικανούς ειδικούς στον πετρελαιαγωγό Μπουργκάς – Αλεξανδρούπολης: σύµφωνα µε το διπλωµατικό έγγραφο, µία βλάβη στον αγωγό, µέσω του οποίου θα µεταφέρεται αργό πετρέλαιο από την Κασπία στο Αιγαίο, θα είχε µέτριες επιπτώσεις στις διεθνείς αγορές πετρελαίου. «Αν όµως επρόκειτο για µέρος συντονισµένης επίθεσης ή µεγάλης καταστροφής στα Στενά του Βοσπόρου, τότε θα µπορούσε οι διεθνείς αγορές πετρελαίου να δεχθούν σοβαρό πλήγµα», αναφέρεται.

Σημαντική θέση στη λίστα µε τις «κρίσιµες υποδοµές» βρίσκεται και ο αγωγός φυσικού αερίου TGI που ήδη συνδέει την Ελλάδα µε την Τουρκία, ενώ σε λίγα χρόνια αναµένεται να συνδέσει και την Ελλάδα µε την Ιταλία. «∆ιακοπή της λειτουργίας του TGI θα είχε καταστροφικές επιπτώσεις στην ιταλική αγορά αερίου, η οποία θα λαµβάνει 8 δισεκατοµµύρια κυβικά µέτρα αερίου µέσω του αγωγού. Εκτιµούµε ότι δεν θα υπήρχαν επιπτώσεις στην αµερικανική αγορά αερίου» αναφέρουν οι διπλωμάτες των ΗΠΑ.

Η «πολύτιμη» για τις ΗΠΑ ναυτική βάση της Σούδας

Από την λίστα των πιθανών στόχων δεν λείπει η ναυτική βάση της Σούδας, η οποία στο τηλεγράφηµα χαρακτηρίζεται ως µείζονος σηµασίας υποδοµή εφοδιασµού και υποστήριξης των αµερικανικών δυνάµεων που πλέουν στη Μεσόγειο, κυρίως προς και από τη Μέση Ανατολή. Όπως επισηµαίνουν οι διπλωμάτες των ΗΠΑ, µία επίθεση ή φυσική καταστροφή, συµβατικού ή µη χαρακτήρα, «θα µπορούσε πιθανώς να έχει σηµαντικές αλλά όχι καταστροφικές βραχυπρόθεσµες επιπτώσεις στις επιχειρήσεις των ΗΠΑ και των συµµαχικών δυνάµεων στο Ιράκ και στο Αφγανιστάν».

Σε αυτή την περίπτωση αναφέρεται ότι, παρά τις δυσκολίες, θα πρέπει να βρεθούν γρήγορα λύσεις για να διασφαλιστεί η υποστήριξη των Συµµαχικών ∆υνάµεων. «Μία επίθεση στις αµερικανικές δυνάµεις της Ναυτικής Βάσης στη Σούδα θα είχε σηµαντικές επιπτώσεις στις στρατιωτικές επιχειρήσεις των ΗΠΑ στη Μεσόγειο, ειδικότερα του αµερικανικού Πολεµικού Ναυτικού και της Αεροπορίας» τονίζεται.

Η µεγάλη σηµασία της συγκεκριµένης στρατιωτικής υποδοµής στο νησί της Κρήτης φαίνεται και σε απόρρητο τηλεγράφηµα µε πληροφορίες για την προετοιµασία του ναυάρχου Μαρκ Π. Φιτζέραλντ ενόψει της επίσκεψής του στην Αθήνα την άνοιξη του 2008. Εκεί αναφέρεται ότι αν και η συµµετοχή της Ελλάδας στο Ιράκ και το Αφγανιστάν θεωρείται περιορισµένη, οι ελληνικές συνεισφορές σε άλλες σηµαντικές πρωτοβουλίες για τον «Πόλεµο Κατά της Τροµοκρατίας» είναι ουσιώδεις και δεν πρέπει να παραβλεφθούν.

Ο Ντάνιελ Σπέκχαρντ στο µήνυµά του υπενθύµιζε στον ναύαρχο ότι όταν η Τουρκία αρνήθηκε να επιτρέψει στις ΗΠΑ και τις συµµάχους τους να επιχειρήσουν από βάσεις εντός τουρκικού εδάφους κατά τη διάρκεια του τελευταίου πολέµου, η αµερικανική Πολεµική Αεροπορία µετέφερε 6KC-135 τάνκερ από το Ιντσιρλίκ στο αεροδρόµιο της Σούδας, όπου οι Έλληνες βοήθησαν στον εφοδιασµό τους µε καύσιµα.

Επιπλέον, για τις επίγειες δυνάµεις των ΗΠΑ, το συγκρότηµα του λιµανιού της Σούδας και το αεροδρόµιο επέτρεψε στο 4ο Μηχανοκίνητο Τµήµα Πεζικού να µετακινηθεί γρήγορα από τον Βορρά στον Νότο εγκαίρως για την έναρξη του πολέµου. «Η Ελλάδα επιτρέπει περισσότερες από 24.000 υπερπτήσεις ετησίως και συµµετέχει στις επιχειρήσεις Operation Active Endeavor (για τις τροµοκρατικές ενέργειες), Operation Enduring Freedom (πόλεµος στο Αφγανιστάν), KFOR (δυνάµεις στο Κόσοβο) και UNIFIL (δυνάµεις Ηνωµένων Εθνών στον Λίβανο). Αν και είναι εξόχως καλό να τους ευχαριστούµε κατ’ ιδίαν σε συναντήσεις, το ελληνικό κοινό αίσθηµα τίθεται σθεναρά κατά του πολέµου κι έτσι η βοήθεια που µας παρέχει η Ελλάδα στη Σούδα και µε τις συχνές µεταφορτώσεις πυροµαχικών είναι θέµατα τα οποία θα ήθελαν να κρατηθούν µυστικά, αποφεύγοντας οποιαδήποτε δηµόσια αναγνώριση»έγραφε ο Σπέκχαρντ.

Σιδηροδρομικές γραμμές, δρόμοι, υποθαλάσσια καλώδια

Πλήγμα στις ΗΠΑ θα µπορούσαν να επιφέρουν τροµοκρατικές ενέργειες ή φυσικές καταστροφές στα οδικά και σιδηροδροµικά δίκτυα της Βόρειας Ελλάδας, σύµφωνα πάντα µε την αναφορά διπλωματών των ΗΠΑ που περιλαµβάνεται στο τηλεγράφηµα της αµερικανικής πρεσβείας στην Αθήνα µε ηµεροµηνία 15 Φεβρουαρίου 2008.

«Μεγάλες ποσότητες υλικοτεχνικής υποστήριξης για τις ∆υνάµεις ∆ιεθνούς Βοήθειας για την Ασφάλεια στο Αφγανιστάν (ISAF) περνούν από σιδηροδροµικές γραµµές και δρόµους µέσω Θεσσαλονίκης», αναφέρεται και επισηµαίνεται πως η επίθεση ή η καταστροφή των σιδηροδρόµων και των οδικών αρτηριών προς και από Θεσσαλονίκη προς τον Βορρά θα επηρέαζε σηµαντικά την υποστήριξη στα στρατεύµατα του ISAF. «Ωστόσο, υπάρχουν άλλες επιλογές εφοδιασµού που θα µπορούσαν να εφαρµοστούν γρήγορα για να αποκατασταθεί η υλικοτεχνική υποστήριξη της περιοχής» σηµειώνουν οι Αμερικανοί.

Μια ακόµα κρίσιµη υποδοµή θεωρούνται τα υποθαλάσσια καλώδια οπτικών ινών που χρησιµοποιούνται στις διεθνείς τηλεπικοινωνίες και εντοπίζονται σε ελληνικά ύδατα. «Κυρίως το SEA-ME-WE-3, που παρέχει συνδέσεις στην Ευρώπη, τη Μέση Ανατολή και την Ασία, και το Mednautilus που συνδέει την περιοχή της Μεσογείου µε τη ∆υτική Ευρώπη και τις ΗΠΑ», αναφέρεται στο τηλεγράφηµα και διευκρινίζεται πως η καταστροφή ενός από αυτά τα καλώδια θα προκαλούσε µεγάλα προβλήµατα στην επικοινωνία των ΗΠΑ σε αυτές τις περιοχές.

«Εκτιµούµε ότι είναι απίθανο να έχουν οι τροµοκράτες την τεχνική δυνατότητα να κόψουν αυτά τα καλώδια, καθώς οι θέσεις τους εντοπίζονται σε µεγάλα βάθη της Μεσογείου. Υποθέτουµε ότι τα καλώδια σχεδιάστηκαν µε τέτοιο τρόπο που να αντέχουν στα φυσικά φαινόµενα» καταλήγει η αναφορά που φέρει την υπογραφή του Σπέκχαρντ.