Σε ηλικία 47 ετών έφυγε από τη ζωή την Παρασκευή (7/2) ο Βασίλης Δημάκης στις φυλακές Κορυδαλλού, ο οποίος έγινε σύμβολο της αντίστασης στο σύστημα του κατ’ επίφαση «σωφρονισμού», και του οποίου το βιογραφικό προσέδωσε στην ζωή του όχι μόνο κινηματική βαρύτητα – αλλά και κινηματογραφική υπόσταση ενός αυθεντικού αντί-ήρωα. Μπήκε φυλακή 17 χρόνων και πέθανε σε αυτήν στα 47 του μετά από 30 χρόνια σχεδόν συνεχούς εγκλεισμού.
Η φυλακή και οι σπουδές
Το 1998, σε ηλικία 20 ετών, ο Βασίλης Δημάκης καταδικάστηκε για «έγκλημα τιμής» που αφορούσε την αδελφή του. Αφού αποφυλακίστηκε, κατηγορήθηκε για έξι ληστείες τραπεζών με ποινή κάθειρξης 44 ετών για ληστείες, παράνομη οπλοφορία και πλαστογραφία. Έμεινε γνωστός ως «ο ληστής με το καλάσνικοφ».
Το 2016, ενώ ήταν κρατούμενος στις φυλακές Γρεβενών, αποφάσισε να ολοκληρώσει τη φοίτησή του στο λύκειο. Είχε λάβει άδεια για 11 συνολικά ημέρες από την εισαγγελέα προκειμένου να δώσει εξετάσεις σε εσπερινό λύκειο της Πάτρας, ώστε να πάρει το απολυτήριο.
Αποφοίτησε ως αριστούχος με βαθμό 19,9, έδωσε πανελλαδικές εξετάσεις και πέτυχε την εισαγωγή του στο Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης του ΕΚΠΑ, στο οποίο εισήχθη ως δεύτερος καλύτερος.
Συνέχισε να σπουδάζει και να εκτίει την ποινή του κανονικά, είχε περάσει 25 από τα 25 μαθήματα που έδωσε στη σχολή και είχε δεχτεί μάλιστα υποτροφία από το Ίδρυμα Κρατικών Υποτροφιών.
Στις 14 Απριλίου του 2020, εν μέσω καραντίνας, ο Βασίλης Δημάκης μαζί με άλλους κρατούμενους κάνουν κινητοποίηση μέσα στο κατάστημα κράτησης Κορυδαλλού, για τα μέτρα υγειονομικού ενδιαφέροντος που ήταν ανύπαρκτα μέσα στις υπερπλήρεις ελληνικές φυλακές.
Δύο μέρες μετά στις 16 Απριλίου, το βράδυ της Μεγάλης Παρασκευής, άνδρες των ΕΚΑΜ μπαίνουν και αρπάζουν τον Βασίλη Δημάκη μέσα από το κελί του και ο ίδιος καταλήγει στις φυλακές Γρεβενών και μάλιστα σε απομόνωση για 2 βδομάδες.
Η μεταγωγή του δημιούργησε ένα αυθόρμητο μεγάλο κύμα συμπαράστασης και αλληλεγγύης προς το πρόσωπό του, ζητώντας την εκ νέου μεταγωγή του πάλι στις φυλακές Κορυδαλλού, όπου ήταν και η βάση του για να συνεχίσει να πηγαίνει στη σχολή του.
Στο πλευρό του και πλήθος καθηγητών πανεπιστημίου όπως οι Μιχάλης Σπουρδαλάκης (κοσμήτορας ΕΚΠΑ), Γιάννης Τασόπουλος (καθηγητής δημοσίου δικαίου στο ΕΚΠΑ), Παναγής Παναγιωτόπουλος, Τζένη Λαλιούτη, Αντωνης Μεταξάς, Γεώργιος Κ. Θεοδωρίδης (καθηγητές στο τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης) έχουν προβεί σε δηλώσεις συμπαράστασης, επιβεβαιώνοντας «την ακεραιότητα του ανθρώπου Δημάκη» αλλά και την «επιμέλεια του φοιτητή Δημάκη».
Στον απόηχο των αντιδράσεων και του ότι είχε – από τις 21 Απριλίου – ξεκινήσει απεργία πείνας, το Συμβούλιο Φυλακών Γρεβενών έκανε δεκτό το αίτημα της μεταγωγής του στις 30 Απριλίου του 2020, οπότε και έληξε την απεργία πείνας και δίψας.
Η Σοφία Νικολάου, τότε Γενική Γραμματέας Αντεγκληματικής Πολιτικής, στις 8 Μαΐου του 2020 υπογράφει την μεταγωγή του πίσω στις φυλακές Κορυδαλλού, όμως αντί τότε να επιστρέψει στην Δ΄ Πτέρυγα όπου ήταν πριν τη μεταγωγή του στις Φυλακές Γρεβενών, οδηγήθηκε στην ειδική πτέρυγα των κρατούμενων για τρομοκρατία στο υπόγειο των γυναικείων φυλακών Κορυδαλλού.
Δύο χρόνια μετά, το 2022, προχώρησε σε τρίτη απεργία πείνας και δίψας, διαμαρτυρόμενος για την άρνηση χορήγησης εκπαιδευτικής άδειας που θα του επέτρεπε να ολοκληρώσει τις σπουδές του.
Ως φοιτητής ο Βασίλης Δημάκης είχε παραβιάσει το ηλεκτρονικό βραχιολάκι που του είχε επιβληθεί και απέδρασε, ωστόσο συνελήφθη σε διαμέρισμα στον Πειραιά έπειτα από έρευνα που έκανε η Αντιτρομοκρατική.
Οι απεργίες του ανέδειξαν, με τρόπο ενημερωμένο και σοβαρό, τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι κρατούμενοι φοιτητές στην Ελλάδα που παλεύουν για μόρφωση και επανένταξη.
Ο έρωτας με την Ερασμία Μάνου – κόρη της Σοφίας Βόσσου
Εν μέσω μίας απεργίας πείνας ένα μήνυμα συμπαράστασης στάθηκε αφορμή για να γνωριστεί η Ερασμία Μάνου, κόρη της Σοφίας Βόσσου με τον Βασίλη Δημάκη.
Του έστειλε μήνυμα στα social media για να δηλώσει τη στήριξή της στο έργο του. Τότε το προφίλ του το διαχειρίζονταν άλλοι, οι οποίοι και τους έφεραν σε επαφή. Ακολούθησαν επισκεπτήρια που πήγαινε να τον δει στον Κορυδαλλό κάθε 15 ημέρες. Στις 4 Μαΐου του 2023 υπέγραψαν σύμφωνο συμβίωσης.
Ωστόσο, χώρισαν τον Φεβρουάριο του 2024 με συναινετικό διαζύγιο, με τον Βασίλη Δημάκη να δηλώνει: «Είναι μια γυναίκα που αγαπάω, που αγάπησα και θα συνεχίσω να αγαπώ. Όπως κάθε γυναίκα που της είπα ότι την αγαπώ, γιατί όταν λες “σ’ αγαπώ”, σημαίνει ότι την αγαπάς».
«Τώρα θα πιάσω σπίτι στον παράδεισο» – Η τελευταία ανάρτηση
Ο Βασίλης Δημάκης ήταν ιδιαίτερα ενεργός στα social media και στο Facebook όπου ανέβαζε συχνά φωτογραφίες, βίντεο και την άποψη του σε σημαντικά θέματα της επικαιρότητας.
Πριν 3 μέρες ακριβώς στις 4 Φεβρουαρίου είχε ανεβάσει στο Facebook μια φωτογραφία του και από πίσω έπαιζε το γνωστό τραγούδι «Διόδια» και το σημείο που λέει «Τώρα θα πιάσω σπίτι στον παράδεισο».
Πέτρος Δαμιανός για Βασίλη Δημάκη: «Φύλαγε τις δικές του Θερμοπύλες»
Με μήνυμα στον προσωπικό του λογαριασμό στο Facebook αποχαιρετά τον Βασίλη Δημάκη, ο πρώην διευθυντής του σχολείου των φυλακών Αυλώνα, Πέτρος Δαμιανός, ο οποίος αποκάλυψε και τον σκοπό της πρόσφατης επικοινωνίας τους.
«Σοκ… Στο πρώτο άκουσμα δεν το πίστεψα. Ο Βασίλης Δημάκης βρέθηκε νεκρός στο κελί του…Πριν λίγες μέρες είχαμε τηλεφωνική επικοινωνία. Μου ζήτησε κάτι. Όχι για τον εαυτό του. Για δύο συγκρατούμενούς του, που ήθελαν να δώσουν πανελλήνιες εξετάσεις.
Πάντα στη διάθεση των άλλων. “Πάντα συντρέχοντες όπως μπορούνε…”. Άλλωστε φύλαγε τις δικές του Θερμοπύλες… Οι αρμόδιοι βρίσκονται στη θέση τους. Αν αποκλειστεί οτιδήποτε άλλο, τότε ο Βασίλης έχασε τη ζωή του στον αγώνα του για γνώση.
Οι απεργίες πείνας και δίψας που έκανε, προκειμένου να του επιτραπεί η συμμετοχή στα μαθήματα της σχολής του, προφανώς κλόνισαν την υγεία του…
Ας είναι ο Βασίλης ο τελευταίος φοιτητής που κάνει απεργία πείνας και χάνει τη ζωή του, για να σπουδάσει…
Βασίλη, όπου κι αν βρίσκεσαι, κάνε αυτό που έκανες πάντα. Προστάτευε τους κρατούμενους μαθητές μας. Προς κάθε ενδιαφερόμενο: Από 16/1 κάνει απεργία πείνας ένας άλλος μαθητής μας, με αίτημα τη φοίτησή του στη σχολή που πέρασε…».
Ερασμία Μάνου: Η ανάρτησή της για τον θάνατο του Βασίλη Δημάκη
Ανάρτηση για τον θάνατο του Βασίλη Δημάκη έκανε στον προσωπικό της λογαριασμό στο Facebook η Ερασμία Μάνου.
Στην ανάρτησή της η Ερασμία Μάνου, δημοσίευσε μια φωτογραφία, ενώ έγραψε πως θα τον αγαπά για πάντα.
«Δεν βγαίνει καμία λέξη
Μόνο σιωπή και ατελείωτες αναμνήσεις
Αυτό το χαμόγελο σου
Αυτό το κολάζ με τις φωτογραφίες μας
Πόνος!
Θα σ’ αγαπάω όσο αναπνέω όπως σου υποσχέθηκα
Αντίο ψυχή μου
Πέτα ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ
Θα βρεθούμε και πάλι,
για όσα αφήσαμε στη μέση»
ΣΥΡΙΖΑ: Πάλεψε για την εκπαίδευσή του, να διερευνηθούν τα αίτια θανάτου του
Ανακοίνωση εξέδωσε ο ΣΥΡΙΖΑ Π.Σ για τον αιφνίδιο θάνατο του Βασίλη Δημάκη στις φυλακές. Όπως σχολιάζει:
«Ο θάνατος του κρατούμενου Βασίλη Δημάκη μέσα στις φυλακές, ενός ανθρώπου που απέδειξε με τις προσπάθειες του ότι μπορεί να αριστεύσει και πάλεψε με όπλο το ίδιο του το σώμα για το δικαίωμα του στην εκπαίδευση, συνιστά ένα πλήγμα για το σωφρονιστικό σύστημα της χώρας μας.
Τα αίτια του θανάτου του οφείλουν να διερευνηθούν καθώς η μεταχείριση των κρατουμένων συνιστά δείγμα πολιτισμού στις ευνομούμενες πολιτείες».
Η Βουλευτής Επικρατείας και Τομεάρχης Δικαιοσύνης του κόμματος αρμόδια για την Ισότητα και τα Ανθρώπινα Δικαιώματα Έλενα Ακρίτα, σε ανάρτησή της στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, σχολίασε:
Νέα Αριστερά: Φωτεινό παράδειγμα αγώνα σε σκοτεινούς καιρούς
Ο πρώην υφυπουργός και στέλεχος της Νέας Αριστεράς, Γαβριήλ Σακελλαρίδης, αναφορικά με το θάνατο του Βασίλη Δημάκης, δήλωσε σε ανάρτησή του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης πως ο Δημάκης αγωνίστηκε για μια ζωή με αξιοπρέπεια, διεκδίκησε σεβασμό στα δικαιώματα των κρατουμένων, ενώ επισήμανε πως θα μνημονεύεται ως φωτεινό παράδειγμα σε σκοτεινούς καιρούς.
Αναλυτικά η ανάρτηση του κ. Σακελλαρίδη:
«Ο Βασίλης Δημάκης αγωνίστηκε για μια ζωή με αξιοπρέπεια πίσω από τις μπάρες των φυλακών, μέσα σε συνθήκες δύσκολες. Δεν κοίταξε την πάρτη του, διεκδίκησε σεβασμό στα δικαιώματα όλων των κρατουμένων με προσωπικό κόστος.
Οι αγώνες του για πρόσβαση στην πανεπιστημιακή μόρφωση μέσα από την φυλακή εμπνέουν τις συλλογικές μάχες για το δίκαιο, την αξιοπρέπεια και την ισονομία.
Θα τον θυμόμαστε ως φωτεινό παράδειγμα αγώνα σε σκοτεινούς καιρούς».
Στην Ελλάδα τα ΜΜΕ που στηρίζουν τις νεοφιλελεύθερες πολιτικές, χρημαδοτούνται από το ... κράτος. Tο tvxs.gr στηρίζεται στους αναγνώστες του και αποτελεί μια από τις ελάχιστες ανεξάρτητες φωνές στη χώρα. Mε μια συνδρομή, από 2.9 €/μήνα,ενισχύετε την αυτονομία του tvxs.gr και των δημοσιογραφικών του ερευνών. Συγχρόνως αποκτάτε πρόσβαση στα ντοκιμαντέρ και το περιεχόμενο του 24ores.gr.
Δες τα πακέτα συνδρομών >
