Σφοδρή προαιωνίζεται η σύγκρουση κυβέρνησης – αντιπολίτευσης με αφορμή το νομοσχέδιο του υπουργείου Οικονομικών με τίτλο «Ρύθμιση Οφειλών και Παροχή Δεύτερης Ευκαιρίας», που κατατέθηκε αργά το βράδυ της Δευτέρας στη Βουλή, αφού για πρώτη φορά εισάγεται η έννοια της «πτώχευσης» και για τα φυσικά πρόσωπα, προβλέποντας ακόμη και την «εισφορά» της πρώτης κατοικίας του οφειλέτη, προκειμένου να απαλλαγεί από τα χρέη του.

Ads

Το νομοσχέδιο εισάγεται για επεξεργασία στην αρμόδια επιτροπή της Βουλής την ερχόμενη Πέμπτη στις 10 το πρωί. περιλαμβάνοντας 270 άρθρα και προβλέποντας 45 κοινές υπουργικές αποφάσεις.

Το νέο πλαίσιο, που αλλάζει εκ βάθρων τη μέχρι σήμερα «κουλτούρα» διευθέτησης των οφειλών που λάμβανε αρκετά υπόψην τον οφειλέτη, ενσωματώνει την Οδηγία 1023/2019 για την αναδιάρθρωση και την αφερεγγυότητα, με την οποία εισάγεται η έννοια της πτώχευσης και για τα φυσικά πρόσωπα. Τα οποία αποκτούν τη δυνατότητα να απαλλαγούν από χρέη εντός τριετίας από την κήρυξη της πτώχευσης (εκτός αν ελέγχονται για δόλιες ενέργειες ή αρνούνται να συνεργαστούν με τα όργανα της πτώχευσης) και σε περίπτωση που εισφέρουν στην πτωχευτική περιουσία στοιχεία σημαντικής αξίας, όπως λ.χ. την κύρια κατοικία τους, η απαλλαγή επέρχεται ταχύτερα, μετά την πάροδο ενός έτους από την κήρυξη της πτώχευσης.

«Με τον τρόπο αυτό ο νόμος ανταποκρίνεται στην υπόδειξη της οδηγίας για την αναδιάρθρωση και την αφερεγγυότητα, για την εφαρμογή των διατάξεων περί απαλλαγής από τα χρέη στους καταναλωτές το συντομότερο δυνατόν», αναφέρεται στην αιτιολογική έκθεση.

Ads

Η ταχύτητα βέβαια είναι ένα ζήτημα, αλλά το να μείνεις άστεγος είναι ένα μεγαλύτερο, παρά τις προβλέψεις του νομοσχεδίου για τους ευάλωτους οφειλέτες, οι οποίες, όμως, αποσκοπούν στην προστασία της στέγασης και όχι της περιουσίας.

Φυσικά, η αντιπολίτευση είναι στα «κάγκελα» από καιρό. Σε κοινή τους δήλωση οι αρμόδιοι τομεάρχες του ΣΥΡΙΖΑ Εφη Αχτσιόγλου (Οικονομικών), Θ. Ξανθόπουλος (Δικαιοσύνης) και Αλ. Χαρίτσης (Ανάπτυξης) κάνουν λόγο για: «Οριστική ταφόπλακα στην προστασία της α’ κατοικίας των νοικοκυριών με τις κατ’ ευφημισμό ρυθμίσεις περί δήθεν δεύτερης ευκαιρίας και κατάσχεση μέρους των μισθών και συντάξεων των οφειλετών προβλέπει το νομοσχέδιο για τον νέο Πτωχευτικό Κώδικα που κατέθεσε η κυβέρνηση στη Βουλή (…). Το μέλλον που επιφυλάσσει στους οφειλέτες-νοικοκυριά που θα πτωχεύουν είναι εφιαλτικό, αφού θα εκποιείται το σύνολο της περιουσίας τους».

Στην ανακοίνωσή τους υπογραμμίζουν ότι δεν δίνεται «δεύτερη ευκαιρία», αλλά προβλέπεται ότι κάθε εισόδημα που έχει ένας πολίτης και υπερβαίνει τις εύλογες δαπάνες διαβίωσης (611 ευρώ) θα κατάσχεται και θα χρησιμοποιείται για την ικανοποίηση των τραπεζών. «Δηλαδή και μισθοί και συντάξεις που μέχρι τώρα ήταν ακατάσχετες», τονίζεται χαρακτηριστικά.

Ενστάσεις όμως υπάρχουν και από την πλευρά των πιστωτών. Έτσι, σε ό,τι αφορά την εξωδικαστική διαδικασία, όπου προβλέπεται  ρύθμιση οφειλών προς Δημόσιο και τράπεζες μέσω ηλεκτρονικής πλατφόρμας ώστε να αποφευχθεί η πτώχευση των φυσικών προσώπων και να διασώσουν την περιουσία τους, οι τράπεζες είχαν εκφράσει ισχυρές ενστάσεις κυρίως ως προς την ένταξη ενήμερων οφειλών καθώς, όπως υποστηρίζουν, θα πλήξει την κουλτούρα πληρωμών.

Ωστόσο το άρθρο 7 προβλέπει ότι ο οφειλέτης με εξυπηρετούμενες ή ενήμερες οφειλές προς το σύνολο των πιστωτών του θα μπορεί να υπαχθεί στη διαδικασία μόνο αν αιτιολογεί την επιδείνωση της οικονομικής του κατάστασης κατά τουλάχιστον 20%, η οποία μπορεί να οφείλεται είτε στη μείωση των εισοδημάτων είτε σε αύξηση των δαπανών του (π.χ. μείωση μισθού, τέκνο που σπουδάζει σε άλλη πόλη κ.ά.).

Επιπρόσθετα, για επιδότηση των δόσεων δανείων για τους ευάλωτους, προβλέπονται κριτήρια που ισχύουν σωρευτικά και ορίζεται στα 5 έτη η χρονική διάρκεια της «κρατικής αρωγής».

Το νομοσχέδιο καταργεί και ενιοποιεί σε έναν κώδικα τον νόμο Κατσέλη αλλά και τον ισχύοντα πτωχευτικό κώδικα για επαγγελματίες και επιχειρήσεις, αντιμετωπίζοντάς τα ενιαία. Στην πράξη, όμως, όπως είχε τονίσει στο Tvxs.gr, ο νομικός σύμβουλος του Ελληνικού Ινστιτούτου Δανειοληπτών, δικηγόρος Πάρης Αναστασάκος, διαλύει κάθε λογική κρατικής παρέμβασης στη ρύθμιση των οφειλών υπέρ του δανειολήπτη, όπως ίσχυε με το προηγούμενο νομικό πλαίσιο, παραδίδει τον οφειλέτη στις τράπεζες για απευθείας εξωδικαστική ρύθμιση, καταργεί όλα τα εργαλεία προστασίας του και προβλέπει άμεση ρευστοποίηση του συνόλου της περιουσίας του.