Υπεγράφη σήμερα από τον υπουργό Μετανάστευσης & Ασύλου Νότη Μηταράκη, και την επίτροπο Εσωτερικών Υποθέσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης Ίλβα Γιόχανσον, Μνημόνιο Συνεργασίας για τη δημιουργία πρότυπης δομής φιλοξενίας προσφύγων και μεταναστών στη Λέσβο.

Σε ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σημειώνεται ότι το νέο «σύγχρονο» κέντρο υποδοχής θα είναι έτοιμο στις αρχές Σεπτεμβρίου 2021 και ότι η σημερινή συμφωνία «έρχεται επιπρόσθετα της χρηματοδότησης των 121 εκατ. ευρώ στην Ελλάδα τον περασμένο μήνα για την κατασκευή τριών μικρότερων κέντρων υποδοχής στη Σάμο, στην Κω και στη Λέρο, που επίσης θα πρέπει να ολοκληρωθούν μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2021».

«Με κοινό μας σύνθημα “όχι πια άλλη Μόρια”, δημιουργούμε τη νέα κλειστή- ελεγχόμενη δομή Λέσβου που θα μας επιτρέψει να κλείσουμε οριστικά την προσωρινή δομή στο Μαυροβούνι, καθώς και θα αποτελέσει οδηγό για τις νέες δομές στα υπόλοιπα νησιά του ανατολικού Αιγαίου», αναφέρει σε δήλωσή του ο Νότης Μηταράκης.

Όπως αναφέρει σε σχετική ανακοίνωσή της η Κομισιόν η κατασκευή του νέου κέντρου υποδοχής έχει σχεδιαστεί να παρέχει κατάλληλες συνθήκες και και να λειτουργεί με γρήγορες, δίκαιες και αποτελεσματικές διαδικασίες.

Το νέο ΚΥΤ θα περιλαμβάνει μια περιοχή κατοικιών με κοντέινερ, μια περιοχή για τους νεοαφιχθέντες για να τους βοηθήσει τις πρώτες μέρες, ιατρικά κοντέινερ για άμεση υγειονομική περίθαλψη, χώρους αναψυχής για σπορ, παιδικές χαρές και προκατασκευασμένα σπίτια για εκπαίδευση. Θα υπάρχουν επίσης κοινές κουζίνες και καταστήματα με βασικά είδη, ενώ προβλέπεται και η δημιουργία ειδικών χώρων για άτομα με αναπηρία.

Η Κομισιόν επισημαίνει επίσης ότι προβλέπεται βελτιωμένη διαχείριση των αφίξεων με διαδικασίες πλήροτας υποδοχής και ταυτοποίησης, συμπεριλαμβανομένου του ελέγχου υγείας και ασφάλειας σε μια ειδικά διαμορφωμένη περιοχή.

Η Ε.Ε. τονίζει ακόμα στην ανακοίνωσή της πως η συμφωνία με τις ελληνικές αρχές προβλέπει την απρόσκοπτη διαδικασία ασύλου και επιστροφής και μέτρα ένταξης για να διασφαλιστεί ότι κανείς δεν θα μείνει σε παρατεταμένη αβεβαιότητα.  Αναφέρει επίσης ότι θα υποστηριχθούν προγράμματα εθελοντικής επιστροφής και επανένταξης για άτομα που δεν δικαιούνται παραμονή στην Ε.Ε, αλλά θα δημιουργηθεί επίσης χώρος κράτησης για τη διευκόλυνση των  επιστροφών. Υπόσχεται πάντως καλύτερη υποστήριξη στα άτομα που χρειάζονται διεθνή προστασία.

Η Κομισιόν τονίζει ακόμα ότι η συμφωνία προβλέπει συνθήκες υποδοχής σύμφωνα με το δίκαιο της ΕΕ, λαμβάνοντας υπόψη τα διεθνή πρότυπα και τις βέλτιστες πρακτικές, ιδίως σε ό, τι αφορά την υγεία, την ασφάλεια, την υγιεινή, τα τρόφιμα, την παροχή πληροφοριών και την παροχή συμβουλών, είδη ένδυσης και τρόφιμα, και κοινούς χώρους.

Συμπληρώνει επίσης ότι θα ακολουθηθεί μια προσέγγιση με βάση το φύλο και τα δικαιώματα των παιδιών, λαμβάνοντας υπόψη τις ανάγκες των οικογενειών και των παιδιών (συνοδευόμενα και ασυνόδευτα), διασφαλίζοντας ταυτόχρονα τις ευπαθείς ομάδες.

Δομή-πιλότος

Όπως επισημαίνεται στην ανακοίνωση του υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου πρόκειται για «πρότυπη» δομή ποιυ «θα πληρεί όλες τις ευρωπαϊκές προδιαγραφές, θα έχει σύγχρονες και ανθεκτικές υποδομές, θα παρέχει πλήρη υγειονομική περίθαλψη και θα λαμβάνει υπόψη τις ανάγκες των γυναικών, των παιδιών και των οικογενειών».

Σύμφωνα με την ίδια ανακοίνωση, «η παραμονή στη δομή θα είναι σύντομη (μερικών μηνών), έως ότου εκδοθεί είτε απόφαση ασύλου είτε απόφαση επιστροφής».

«Η υπογραφή του Μνημονίου Συνεργασίας αποτελεί τον πυλώνα για μια ολιστική προσέγγιση της μετανάστευσης, όπως αναμένεται αυτή να αντικατοπτρίζεται στο νέο Σύμφωνο για τη Μετανάστευση και το Άσυλο, για τη διασφάλιση της τήρησης των υποχρεώσεων του Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ, όσον αφορά τους Ευρωπαίους και τους υπηκόους Τρίτων Χωρών. Παράλληλα, συνδέεται με την εφαρμογή και περαιτέρω ανάπτυξη μιας στρατηγικής προσέγγισης σχετικά με την υποδοχή, τα παιδιά και τους ασυνόδευτους ανηλίκους στη μετανάστευση, την ένταξη, το άσυλο και τη διαχείριση της μετανάστευσης συνολικά», αναφέρει επίσης το υπουργείο.

Σύμφωνα με το Μνημόνιο «οι πόροι αλλά και η τεχνογνωσία παρέχονται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η οποία θα βρίσκεται σε στενή συνεργασία με τις ελληνικές αρχές για την από κοινού παρακολούθηση και εποπτεία της διαχείρισης του έργου. Οι ελληνικές Αρχές και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα συνεργαστούν για όλα τα βασικά στρατηγικά ζητήματα σχετικά με τη σύσταση του Κέντρου και την εφαρμογή του προγράμματος».

Η νέα δομή θα δημιουργηθεί με τη συνεργασία της ελληνικής κυβέρνησης, της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και των ευρωπαϊκών οργάνων (EASO, FRONTEX, EUROPOL, FRA).

Στη δήλωσή του ο Ν. Μηταράκης έκανε αναφορά και στη δήλωση Ε.Ε- Τουρκίας. «Με την ευκαιρία αυτή, θέλω να υπογραμμίσω ότι δεν πρέπει να λησμονούμε την Κοινή Δήλωση ΕΕ-Τουρκίας, η οποία προβλέπει τον τερματισμό της παράτυπης διέλευσης. Αντιθέτως, πρέπει να προστατεύσουμε την ανθρώπινη ζωή και να εμποδίσουμε τους λαθροδιακινητές που θέτουν τους ανθρώπους σε κίνδυνο. Με μη αξιόπλοες, μη καταγεγραμμένες βάρκες, που οδηγούνται από ανθρώπους χωρίς άδεια και εμπειρία. Η διεθνής κοινότητα, η Ύπατη Αρμοστεία των Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες, οι ΜΚΟ, ιδίως η ΕΕ πρέπει να θέσουν τέλος σε αυτό. Έτσι, δεν θα βλέπουμε ανθρώπους να πνίγονται ξανά στο Αιγαίο, όπου χθες η τουρκική ακτοφυλακή δεν έσωσε ανθρώπους που προσπαθούσαν να περάσουν στα ελληνικά ύδατα, αλλά τους προέτρεψε να συνεχίσουν».

Από τη μεριά της η πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν σημείωσε, ότι «η Ευρώπη και η Ελλάδα εργάζονται χέρι- χέρι για τους ανθρώπους στα ελληνικά νησιά. Υπογράψαμε σήμερα συμφωνία για νέα δομή στη Λέσβο έως τον Σεπτέμβριο του 2021. Θα προσφέρουμε αξιοπρεπείς συνθήκες στους μετανάστες και τους πρόσφυγες και θα υποστηρίξουμε τις τοπικές κοινότητες».