Με μια κίνηση υψηλού ρίσκου, και στην πιο κρίσιμη μεταμνημονιακή της καμπή, η Αθήνα κηρύσσει ανοιχτά τον νέο πόλεμο κατά Σόιμπλε και δείχνει – διακριτικά, αλλά καθαρά ― την πόρτα εξόδου στο ΔΝΤ. Είναι η επιχείρηση αντιπερισπασμού από μια, κατά την Die Welt, «αποδυναμωμένη κυβέρνηση» ή είναι το καθοριστικό βήμα που θα σφραγίσει τον άξονα των νέων συμμαχιών και το νέο status quo στην Ευρώπη;

Ads

Σε κάθε περίπτωση, η αμφισβήτηση της αναγκαιότητας συμμετοχής του ΔΝΤ στο τρίτο Μνημόνιο και η σύγκρουση με το «σύστημα Σόιμπλε» δεν είναι μια κίνηση αιφνιδιαστική. Η ρήξη έχει προαναγγελθεί, καλλιεργηθεί και, ως έναν βαθμό, έχει ενταχθεί στους στρατηγικούς σχεδιασμούς του Μαξίμου.

Η ρήξη με την «Ευρώπη του Σόιμπλε» και το ΔΝΤ

Κυβερνητικές πηγές διαμηνύουν σταθερά το τελευταίο δεκαήμερο ότι «ο Τσίπρας είναι έτοιμος για μεγάλη μάχη» με τους δανειστές στο ασφαλιστικό, ο ίδιος ο πρωθυπουργός δήλωσε την περασμένη εβδομάδα στη Βουλή ότι «εάν χρειαστεί, θα ξανασυγκρουστούμε» και ο υπουργός Επικρατείας Νίκος Παππάς άνοιξε πρώτος θέμα απεμπλοκής του ΔΝΤ από το τρίτο πρόγραμμα με την, από ιταλικού εδάφους, συνέντευξή του στο πρακτορείο Ansamed: «Δεν ζητήσαμε», είπε, «την παρουσία του ΔΝΤ στο πρόγραμμα, γιατί θεωρούμε ότι η Ευρώπη πρέπει να είναι ικανή να λύνει μόνη της τα προβλήματά της». Ακολούθησε το δημοσίευμα της κυριακάτικης «Αυγής» υπό τον εύγλωττο τίτλο «Την έξοδο βλέπει το ΔΝΤ από το ελληνικό πρόγραμμα» και προχθές ήρθε ο ίδιος ο πρωθυπουργός στη συνέντευξή του στην ΕΡΤ να δείξει ρήξη με την «Ευρώπη του Σόιμπλε» και να διαμηνύσει ότι η εμπλοκή του Ταμείου ίσως δεν είναι πια αναγκαία.

Ads

Kατόπιν αυτών, η παρέμβαση Σόιμπλε με τις συγκαλυμμένες νέες απειλές περί Grexit ήταν το αναμενόμενο casus belli και η σκληρή απάντηση του Μαξίμου, δια της κυβερνητικής εκπροσώπου Ολγας Γεροβασίλη, απλώς επισφράγισε την κήρυξη του πολέμου.

Το σχέδιο της Αθήνας

Η συγκρουσιακή αυτή τακτική της κυβέρνησης είναι μια επιλογή που δείχνει να εδράζεται σε μια νέα αυτοπεποίθηση για τη θέση της και τις σχέσεις της στην Ευρώπη. Η αίσθηση και το μήνυμα που εκπέμπουν κυβερνητικές πηγές, είναι ότι οι ευρωπαϊκοί συσχετισμοί έχουν αλλάξει υπέρ της Ελλάδας, ο ίδιος ο Αλέξης Τσίπρας δείχνει ως σταθμό την ανάδειξη της κυβέρνησης σοσιαλιστών – αριστεράς στην Πορτογαλία και το επιτελείο του Μαξίμου ποντάρει τη συμμαχία με τον Ολάντ και στην ρητορική Ρέντσι για «αλλαγή στην Ευρώπη». Εξ ου και το καθαρό άνοιγμα Τσίπρα στην «όμορη» ευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατία κατά την προχθεσινή του συνέντευξη.

Στο πλαίσιο αυτό υιοθετήθηκε και η γραμμή της, «βελούδινης» κατά κυβερνητική πηγή, απαγκίστρωσης από το ΔΝΤ. Κομβικό ρόλο, δε, στην απόφαση αυτή έπαιξε το θερμό κλίμα της πρόσφατης επίσκεψης του αμερικανού υπουργού Εξωτερικών Τζον Κέρι στην Αθήνα. Σύμφωνα με τις πληροφορίες, στο επιτελείο του Μαξίμου θεωρούν ότι η στήριξη της Ουάσιγκτον στον εθνικό στόχο της μείωσης του χρέους έχει κλειδώσει ανεξαρτήτως της εμπλοκής ή μη του ΔΝΤ και επιδιώκουν εμφανώς πια την έξοδο των «σκληρών» του Ταμείου που αξιώνουν και τα πιο βαριά κοινωνικά μέτρα στο μέτωπο του ασφαλιστικού. «Ζητούν αίμα», ήταν το χαρακτηριστικό σχόλιο κυβερνητικού στελέχους στην «Αυγή» της Κυριακής για τις απαιτήσεις του ΔΝΤ στο θέμα των συντάξεων – ένα σχόλιο, που προσδιορίζει και την επιλογή της ρήξης.

Στο δεύτερο επίπεδο αυτής της στόχευσης, κατά τις ίδιες πληροφορίες, βρίσκεται η δημιουργία ενός νέου αμιγώς ευρωπαϊκού «κουαρτέτου»: Χωρίς τη συμμετοχή του ΔΝΤ, με το πιο μετριοπαθές Ευρωκοινοβούλιο να παίρνει τη θέση του στο ελληνικό πρόγραμμα, και με την Αθήνα να παίζει κύριο ρόλο στη νέα, κεντροαριστερή τάξη πραγμάτων στην Ευρώπη.

Η «στάμνα» του Σόιμπλε

Ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε απαντά σε όλα αυτά με την παροιμία της «στάμνας» και την πλάγια επαναφορά της απειλής του Grexit: «Η στάμνα δεν πρέπει να πηγαίνει στο πηγάδι τόσο συχνά μέχρι να σπάσει. Αυτό δεν είναι για το καλό της στάμνας» είπε χθες, διαμηνύοντας ότι «δεν είναι προς το συμφέρον της Ελλάδας να αμφισβητεί την συμμετοχή του ΔΝΤ στο πρόγραμμα διάσωσης».

Την ίδια ώρα, οι δορυφόροι του και τα γερμανικά media σπεύδουν να υπενθυμίσουν τον εύθραυστο χαρακτήρα των όποιων νέων συμμαχιών στην Ευρώπη και, δη, εκείνων με την αδύναμη οικονομικά Γαλλία μετά τις επιθέσεις στο Παρίσι και την κορύφωση της προσφυγικής κρίσης: «Εκτός Ελλάδας επικρατεί μάλλον δυσπιστία, επειδή δεν προχωρούν αρκετά γρήγορα οι μεταρρυθμίσεις. Όσον αφορά δε τη διασφάλιση των ευρωπαϊκών εξωτερικών συνόρων, εκτιμάται ότι η χώρα έχει αποτύχει παταγωδώς. Γερμανία και Γαλλία σκέφτονται μάλιστα να αποστείλουν αναγκαστικά τους συνοριοφύλακες της Frontex στην Ελλάδα», έγραψε χαρακτηριστικά η Die Welt, υποδεικνύοντας σαφώς ότι οι κρίκοι του γαλλογερμανικού άξονα είναι πολλοί και, ενίοτε, αναγκαστικοί.

Τη σκυτάλη στη γερμανική «εκστρατεία» για τη συμμετοχή του ΔΝΤ στο ελληνικό πρόγραμμα πήρε σήμερα και ο Ευρωπαίος Επίτροπος Νομισματικών και Οικονομικών Υποθέσεων Πιέρ Μοσκοβισί, ο οποίος δήμλωσε ότι η παρουσία του ΔΝΤ είναι «απαραίτητη».

Ο ρόλος των αμερικανών

Στις Βρυξέλλες η νέα αναμέτρηση Βερολίνου – Αθήνας παρακολουθείται στενά και άνευ επίσημων σχολίων επί του παρόντος. Διπλωματικές πηγές ωστόσο, επεσήμαναν χθες ότι η απεμπλοκή στο τρίγωνο Σόιμπλε – Ελλάδα – ΔΝΤ είναι πολύ πιο σύνθετη απ’ όσο φαίνεται. Σημείωναν, δε, ότι ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε παραμένει ο ισχυρός παίκτης στην εσωτερική πολιτική της Γερμανίας με μια αποδυναμωμένη λόγω προσφυγικού Μέρκελ, τόνιζαν ότι η απομείωση του χρέους, της οποίας ο πιο θερμός υπέρμαχος είναι το ΔΝΤ, δεν είναι ακόμη «κλεισμένη υπόθεση» και υπενθύμιζαν ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες, ανεξαρτήτως της στήριξης προς την Αθήνα και της δομικής κόντρας τους με το Βερολίνο, παραμένουν ο μεγαλύτερος μέτοχος του Ταμείου…