Το φως της δημοσιότητας είδε το πόρισμα του ανακριτή, Αθανάσιου Μαρνέρη, για την τραγωδία στο Μάτι στις 23 Ιουλίου του 2018, που στοίχισε τη ζωή σε περισσότερους από 100 ανθρώπους.

Το πόρισμα, που αριθμεί 97 σελίδες, εντοπίζει βαριές ευθύνες στο Πυροσβεστικό Σώμα, κάνοντας λόγο για αμέλεια και αδιαφορία εκ μέρους υπευθύνων για την αντιμετώπιση της πυρκαγιάς, η οποία φτάνει, όπως αναφέρει, μέχρι τα όρια του δόλου. Στο πόρισμα δεν επιρρίπτονται ευθύνες στην Περιφέρεια Αττικής και την τότε Περιφερειάρχη Ρένα Δούρου, η οποία είχε βρεθεί στο επίκεντρο της κριτικής από τη ΝΔ. 

Αναλυτικότερα, ο πόρισμα του έκτου τακτικού ανακριτή, Αθ. Μαρνέρη αναφέρει: «Η αδιαφορία που επιδείχτηκε συναρτώμενη με την αυξημένη ευθύνη των υπαιτίων συνιστά ενδεχόμενο δόλο επίτασης του κινδύνου, στον οποίο βρίσκονταν οι πολίτες, οι οποίοι σε περίπτωση πυρκαγιάς σε κατοικημένη περιοχή εξαρτώνται φυσικά άμεσα κυρίως από την Πυροσβεστική Υπηρεσία και όχι π.χ. από τον Δήμαρχο ή την Αστυνομία,που προφανώς έχουν ευθύνη, αλλά κατώτερου βαθμού και σημασίας. Αυτό το γνώριζαν οι αρμόδιοι και παρόλα αυτά αδιαφόρησαν επιδεικτικά και παρακολουθούσαν αμέτοχοι επί της ουσίας τις εξελίξεις στο Νταού Πεντέλης – Νέο Βουτζά – Μάτι ωσάν τον Ξέρξη, όταν παρακολουθούσε τη ναυμαχία της Σαλαμίνας από το χρυσό του θρόνο στο όρος Αιγάλεω».

► Διαβάστε επίσης: Μάτι: Επιστολή συγγενών θυμάτων σε Μητσοτάκη – «Διώξε αυτόν που επιβράβευσες και έκανες αρχηγό»

Στάδιο πρόληψης

Α. Απουσία εναέριας επιτήρησης – Καθηλωμένο αεροσκάφος τύπου PZL
B. ανεκμετάλλευτα τα DRONES

Στάδιο πυρκαγιάς

α. Ισχυροί ή θυελλώδεις άνεμοι
β. Υψηλή θερμοκρασία
γ. Χαμηλή υγρασία
δ. Φαινόμενο κηλίδωσης

Διάσπαση πυρκαγιάς σε δύο μέτωπα

Α. Ν. Βουτζάς –Μάτι- Κόκκινο Λιμανάκι
Β. Καλλιτεχνούπολη

Ενημέρωση και κινητοποίηση

Πρώτη ενημέρωση στο Ενιαίο Συντονιστικό Κέντρο Επιχειρήσεων (ΕΣΚΕ) ήταν 16:41 και όχι 16:49

Σύμφωνα με την απολογία στελέχους της πυροσβεστικής: «Στις 16:48 επικοινώνησα από το κινητό μου με το Διοικητή του ΕΣΚ και κατά λέξη του είπα: “Δε στέλνεις, Γιάννη, κανένα εναέριο, μην ανοίξουμε δουλειές εκεί πέρα;” Μου απάντησε ότι θα δει τι μπορεί να κάνει». Στις 16:50 το πρώτο εναέριο μέσο λαμβάνει εντολή εκτροπής από Κινέτα για Νταού Πεντέλης. Εκτιμώμενος χρόνος άφιξης 17:10. Στις 17:30 επιχειρεί ένα ελικόπτερο. 

Σύμφωνα με το πόρισμα ανακριτή: «Αν μέχρι τις 17:30 το ΕΣΚΕ είχε αντιδράσει άμεσα στέλνοντας 3 εναέρια μέσα, τα οποία είχε τη δυνατότητα να στείλει, η πυρκαγιά είναι πολύ πιθανό αν όχι να είχε κατασβηστεί, τουλάχιστον να είχε ελεγχθεί… Κατά το χρονικό διάστημα από 18:10 έως 18:30 δεν επιχειρεί κανένα εναέριο μέσο στο Νταού Πεντέλης (η φωτιά σημειώνεται ότι μπαίνει στο Νέο Βουτζά 18:06, περνάει τη Λ. Μαραθώνος περίπου 18:20 και μπαίνει στο Μάτι από τις 18:25 και μετά)».

Απομάκρυνση πολιτών

«Κανένας από τους αρμοδίους, ήτοι τους επικεφαλής της πυρκαγιάς δεν εισηγείται την απομάκρυνση των πολιτών, ενώ η σύγκληση του ΣΟΠΠ, όπου θα ετίθετο το ζήτημα της απομάκρυνσης των πολιτών γίνεται πολύ αργά, όταν πλέον δεν ήταν εφικτή», αναφέρει το πόρισμα του ανακριτή. 

Επίσης σημειώνει: «Λαμβάνοντας υπόψη την επικινδυνότητα της κατάστασης, αυτό που θα έπρεπε να γίνει είναι να έχει συγκληθεί όσο τον δυνατόν νωρίτερα το ΣΟΠΠ (δεδομένου ότι η πυρκαγιά είχε περάσει τα όρια δύο δήμων), όπου θα έπρεπε οι επικεφαλής της πυρκαγιάς να εισηγηθούν την ασφαλή απομάκρυνση των πολιτών, όπως έγινε στην Κινέτα. (…) Γενικότερα, η στάση των αρμοδίων δείχνει ότι δεν έδωσαν ουσιαστικά καμία σημασία στην πυρκαγιά και την άφησαν να πάρει ανεξέλεγκτες διαστάσεις αδιαφορώντας παράλληλα εντελώς για την απομάκρυνση των πολιτών»

Όλοι οι φορείς του ΕΣΚΕ γνώριζαν όλα τα στοιχεία για την εν εξελίξει πυρκαγιά, την πορεία, την επικινδυνότητά της και την αναγκαιότητα επέμβασης εναέριων μέσων.

Διάσωση πολιτών

Επιπλέον σύμφωνα πάντα με το πόρισμα του ανακριτή: «Δεν εκτελέστηκε κανένα σχέδιο για την ορθή και έγκαιρη διάσωση των κατοίκων και επισκεπτών της περιοχής παρότι οι αρμόδιοι γνώριζαν ότι, πρώτον, δεν είχαν διατεθεί επαρκή εναέρια και επίγεια μέσα, και, δεύτερον, δεν υπήρξε απόφαση απομάκρυνσης των πολιτών». «Στη συνέχεια κάποιοι εκ των αρμοδίων, δεν δίστασαν μετά την αποκάλυψη του εύρους της τραγωδίας, να προσπαθήσουν να συγκαλύψουν την πραγματικότητα, στρεφόμενοι ακόμη και κατά του ίδιου του πραγματογνώμονα Δημητρίου Λιότσιου, ο οποίος βέβαια, οφείλουμε να επισημάνουμε ότι αγνόησε όλες τις παρεμβάσεις και εκτέλεσε προσηκόντως το έργο που του ανατέθηκε».

«Από τις απομαγνητοφωνήσεις του καταγραφικού της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας προέκυψε ότι ο Νικόλας Τόσκας (σ.σ. τότε υπουργός Προστασίας του Πολίτη) και όσοι παρευρίσκονταν στο ΕΣΚΕ (Εθνικό Συντονιστικό Κέντρο) γνώριζαν για την ύπαρξη νεκρών, τουλάχιστον από την ώρα 18.36. Έτσι, τόσο κατά το χρόνο άφιξης του τότε Πρωθυπουργού, Αλέξη Τσίπρα, στο ΕΣΚΕ (μετά τις 23.00) όσο και κατά τη διάρκεια της φερόμενης ενημέρωσης του Πρωθυπουργού από τον Ματθαιόπουλο (σ.σ. αναφέρεται στον τότε υπαρχηγό της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας Βασίλη Ματθαιόπουλο) και τα λοιπά στελέχη του ΕΣΚΕ ήταν γνωστό σε όλους τους αρμόδιους ότι στο Μάτι και το Ν.Βουτζά υπήρχε μεγάλος αριθμός νεκρών».

Και drones για την έκδοση πορίσματος

Για πρώτη φορά, σε ανάκριση, χρησιμοποιήθηκαν ακόμη και drones, τα οποία χρειάστηκε να επιστρατεύσει ο ανακριτής, ο κ. Μαρνέρης για να καταλήξει στο πόρισμά του για τη φονική πυρκαγιά στο Μάτι.

Στο πόρισμά του, ο ανακριτής καταδεικνύει τις ποινικές ευθύνες οι οποίες, κατά την κρίση του προκύπτουν για πράξεις και παραλείψεις που οδήγησαν στο εγκληματικό αυτό αποτέλεσμα, όπως τονίζει. Προφανώς οι υπαίτιοι ήταν απασχολημένοι με άλλα ζητήματα και δεν ήθελαν να αναμειχθούν επιχειρησιακά με τη διαχείριση της πυρκαγιάς για να μην τους χρεωθεί μία ενδεχόμενη αποτυχία που θα είχε επίπτωση στις προαγωγές τους, σημειώνει ο ανακριτής.

Για αυτό και κάποιοι αν και πήραν εντολή δεν πήγαν ποτέ στο σημείο που θα έπρεπε να είναι. Αντίθετα, σύμφωνα με τον κ. Μαρνέρη, επιχειρησιακό ρόλο είχε, αν και δεν προβλέπεται, ο τότε αναπληρωτής υπουργός ο κ. Τόσκας, τον οποίο, από τις απομαγνητοφωνημένες συνομιλίες, φαίνεται ότι ρωτούσαν τα στελέχη της Πυροσβεστικής για τα εναέρια μέσα. Σύμφωνα πάντως με τον τότε αρχηγό της Πυροσβεστικής υπήρχε ένα παράλληλο σύστημα επικοινωνίας για άλλους σκοπούς, ενώ η επίσημη ενημέρωση ήταν συνήθως ελλειματική ή δυστυχώς λανθασμένη.