Την εβδομάδα που τελείωσε είχαμε δύο εξελίξεις στην υπόθεση του δυστυχήματος των Τεμπών, που, θεωρητικά, θα μπορούσαν να είναι εντελώς άσχετες μεταξύ τους. Το βράδυ της Παρασκευής η κυβερνητική πλειοψηφία καταψήφισε τις προτάσεις των ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ για σύσταση προανακριτικής επιτροπής. Είχαν προηγηθεί το περασμένο σαββατοκύριακο οι κραυγές απόγνωσης από τους συγγενείς των θυμάτων που άκουγαν την εκπρόσωπο της ιδιωτικής εταιρίας ερευνών να λέει πως εννέα μήνες μετά την τραγωδία, τα σκυλιά είχαν εντοπίσει στα συντρίμμια ανθρώπινα μέλη. Η διάψευση του Αρείου Πάγου ελάχιστα τους καθησύχασε.

«Παραλαμβάνουμε σε σακούλες τους ανθρώπους μας και οι σακούλες αυτές είναι ελλιπείς;», είπε στο MEGA η Μαρία Καρυστιανού, πρόεδρος του Συλλόγου Πληγέντων Δυστυχήματος «Τέμπη 2023» και μητέρα θύματος. Και ευλόγως το λέει, διότι η λογική – και η ηθική – ενός κράτους δικαίου επιτάσσει οι έρευνες στα συντρίμμια να είχαν ολοκληρωθεί εντός λίγων ημερών και οι συγγενείς των 57 νεκρών να είχαν λάβει τις σορούς με εγγύηση πως ό, τι ήταν να βρεθεί έχει βρεθεί. Αντ’ αυτού, εννέα μήνες μετά, ακούν για μέλη που βρέθηκαν, μέλη που ίσως είναι «δικά τους», μέλη που αν όντως βρεθούν, θα επιβάλουν εκταφές και εκ νέου ταφές. Ποιός φταίει για αυτή την τρομακτική ταλαιπωρία;

Γιατί τα σκυλιά μπήκαν τώρα στην έρευνα

Ακόμα και αν η διάψευση του Αρείου Πάγου είναι ουσιαστική και όντως δεν βρέθηκαν ανθρώπινα μέλη τις προηγούμενες ημέρες, παρά μόνο «μικρά υπολείμματα οστών και βιολογικού υλικού», η εύρεση του μαύρου κουτιού της εμπορικής αμαξοστοιχίας στις 17 Νοεμβρίου απέδειξε ότι ακόμα και τώρα είναι πιθανό να προκύψουν ευρήματα σημαντικής αξίας. Αν όχι για την πορεία των ερευνών, σίγουρα για την ψυχική ηρεμία όσων έχασαν τόσο άδικα τους ανθρώπους τους το βράδυ της 28ης Φεβρουαρίου.

Αυτή η πρόοδος που συντελέστηκε συνδέεται με την είσοδο στα συντρίμμια των ειδικά εκπαιδευμένων σκύλων μιας ιδιωτικής εταιρίας, κατόπιν απαίτησης των συγγενών των θυμάτων. Οι τελευταίοι επιμένουν, και από το ρεπορτάζ διασταυρώνεται, πως όντως μόνο αυτά τα σκυλιά στην Ελλάδα μπορούν να εντοπίζουν πτώματα σε τέτοια περιβάλλοντα. Γιατί λοιπόν τα σκυλιά αυτά δεν αξιοποιήθηκαν από την αρχή;

Η κα. Καρυστιανού υποστηρίζει πως ο ιδιοκτήτης της εταιρίας είχε ενημερώσει την Πολιτική Προστασία για τη δυνατότητά του να συνεισφέρει στις έρευνες αμέσως μετά το δυστύχημα, χωρίς να λάβει απάντηση. Τους μήνες που μεσολάβησαν, σύμφωνα με πληροφορίες, οι Αρχές επικαλέσθηκαν τυπικούς λόγους οι οποίοι δεν επέτρεπαν την παρουσία της συγκεκριμένης εταιρίας στον χώρο των ερευνών, καθώς ήταν Αστική Μη Κερδοσκοπική Εταιρία κι έτσι στερούνταν αριθμό μητρώου εθελοντικής ομάδας. Φαίνεται πως υπήρξε ακόμα ένα θέμα που αφορούσε το είδος της πιστοποίησης της εκπαίδευσης που είχαν λάβει οι σκύλοι.

Ο ουσιαστικός λόγος για τον οποίο οι Αρχές δεν επέτρεψαν στην εταιρία αυτή να εμπλακεί στις έρευνες λέγεται ότι σχετίζεται με προσωπικές διαφορές στελεχών της Πυροσβεστικής με τον ιδιοκτήτη της εταιρίας. Σε κάθε περίπτωση, πηγή με πολύ καλή γνώση του θέματος επισημαίνει πως σκύλοι με παρόμοια εκπαίδευση υπάρχουν στη Ρουμανία, χώρα με την οποία συνεργάζεται στενά η Ελλάδα σε επίπεδο πολιτικής προστασίας. Κι όμως, τα σκυλιά μπήκαν στα συντρίμμια μήνα Νοέμβρη.

Αν δεν είχαν μεταφερθεί τα βαγόνια… και τα πρακτικά που αναζητούνται

Οι συγγενείς των θυμάτων διαμαρτύρονται επίσης για το γεγονός ότι τα βαγόνια των κατεστραμμένων από την σφοδρή σύγκρουση τρένων είχαν μεταφερθεί πολύ γρήγορα από τον τόπο του δυστυχήματος, στον χώρο του ΟΣΕ στην τοποθεσία Κουλούρι. Η μεταφορά είχε γίνει από υπηρεσίες της Περιφέρειας Θεσσαλίας στις 5-6 Μαρτίου και για τον λόγο αυτό, τον Αύγουστο ο Σύλλογος Πληγέντων είχε στείλει εξώδικο στον, απερχόμενο πλέον, περιφερειάρχη Θεσσαλίας, Κώστα Αγοραστό.

Εκείνες τις ημέρες τα ρεπορτάζ έλεγαν πως στο Κουλούρι θα στηνόταν ένα «εργαστήριο ερευνών» από τις Αρχές. Δηλαδή μόλις πέντε ημέρες μετά το δυστύχημα, και ενώ υπήρχε ακόμα ένας αγνοούμενος, οι Αρχές αποφάσισαν να μην επιχειρήσει στον τόπο του δυστυχήματος η Διεύθυνση Εγκληματολογικών Ερευνών (ΔΕΕ) της Αστυνομίας, που αντίθετα από την Πυροσβεστική, κάνει πολύ πιο σχολαστικούς ελέγχους… με το τσιμπιδάκι.

Και τελικά το μαύρο κουτί βρέθηκε εννέα μήνες μετά, ενώ, όπως παραδέχεται ο Άρειος Πάγος, μικρά κομμάτια οστών βρίσκονται ακόμα. Προκύπτει λοιπόν η απορία, τί θα μπορούσε να είχε βρεθεί αν τα συντρίμμια δεν είχαν μεταφερθεί τόσο νωρίς και είχαν γίνει τις πρώτες εκείνες ημέρες εξονυχιστικές έρευνες είτε από την ΔΕΕ, είτε από ειδικά εκπαιδευμένους σκύλους;

Την απάντηση οι συγγενείς των θυμάτων ίσως δεν τη μάθουν ποτέ, κάτι το οποίο αναμφίβολα συνεπάγεται πολιτικές, αν όχι ποινικές, ευθύνες. Μια… γεύση για αυτές έδωσε ο Κώστας Αγοραστός, απαντώντας στο εξώδικο των συγγενών. Όπως δημοσίευσε πρόσφατα το documentonews.gr, στην απάντησή του ο κ. Αγοραστός παραπέμπει σε συνεδριάσεις του Συντονιστικού Οργάνου Πολιτικής Προστασίας στις οποίες συμμετείχαν μεταξύ άλλων ο τότε υπουργός Υγείας, Θάνος Πλεύρης, ο τότε υφυπουργός Μεταφορών Μιχάλης Παπαδόπουλος, ο γενικός γραμματέας Πολιτικής Προστασίας, Βασίλης Παπαγεωργίου.

Όπως πρέπει να συμβαίνει σε κάθε συνεδρίαση κρατικού οργάνου… η λογική λέει ότι στις συνεδριάσεις αυτές κρατήθηκαν πρακτικά, από τα οποία θα προκύπτει το σκεπτικό με το οποίο δόθηκε εντολή, όπως φαίνεται, στον κο. Αγοραστό να μεταφέρει τα βαγόνια των αμαξοστοιχιών μόλις πέντε ημέρες μετά το δυστύχημα. Τα πρακτικά αυτά προς το παρόν… αναζητούνται. Εν τω μεταξύ η κυβέρνηση δεν θεωρεί σκόπιμη την σύσταση προανακριτικής επιτροπής.