Ο Αντώνης Σαμαράς και ο Ευάγγελος Βενιζέλος περνούν καλά μιλώντας για την ελληνική προεδρία της Ε.Ε. το πρώτο εξάμηνο του 2014. Είναι η μοναδική ευχάριστη προοπτική που έχουν μπροστά για να ενισχύσουν το προσωπικό τους προφίλ και είναι η μοναδική ιστορία που έχουν να αφηγηθούν χωρίς να τρομάξουν το ακροατήριο. Γράφει η Αγγελική Σπανού.

Ads

Αλλά το ερώτημα είναι πώς φτάνουν μέχρι εκεί. Θα πρέπει να έχουν περάσει τον κάβο της ψηφοφορίας για το νέο Μεσοπρόθεσμο των ετών 2014-2017 ή και για το νέο μνημόνιο, εφόσον συμφωνηθεί νέο δάνειο για την κάλυψη των χρηματοδοτικών κενών. Θα πρέπει επίσης να έχουν αποφύγει κάποιο ατύχημα σε άλλες ψηφοφορίες για θέματα που άπτονται των απολύσεων στο Δημόσιο, των ιδιωτικοποιήσεων ή της άρσης της απαγόρευσης για τους πλειστηριασμούς πρώτης κατοικίας.

Η πλειοψηφία των 155 εδρών δεν εμπνέει εμπιστοσύνη στους δύο κυβερνητικούς εταίρους. Π. Κουκουλόπουλος και Απ. Κακλαμάνης (ΠΑΣΟΚ) διαφοροποιήθηκαν στην ψήφιση του πολυνομοσχεδίου (προαπαιτούμενο για την εκταμίευση δόσης), Ν. Κακλαμάνης και Δ. Κυριαζίδης (ΝΔ) ψήφισαν «παρών» για τη διαθεσιμότητα των εκπαιδευτικών με μεταπτυχιακά (επίσης προαπαιτούμενο για την εκταμίευση δόσης) και η Θ. Τζάκρη (ΠΑΣΟΚ) διαφοροποιήθηκε στην ψηφοφορία για την εξόφληση των χρεών του Δημοσίου προς την ΕΥΔΑΠ, προκειμένου να ιδιωτικοποιηθεί.

Υπάρχουν, δηλαδή, ήδη πέντε βουλευτές της συμπολίτευσης που δεν πειθαρχούν και περισσότεροι από άλλους τόσους που έχουν αφήσει να εννοηθεί ότι το φθινόπωρο «θα το πάρουν αλλιώς». Ειδικά το ενδεχόμενο άρσης της απαγόρευσης πλειστηριασμών πρώτης κατοικίας αντιμετωπίζεται ως casus belli από διψήφιο αριθμό βουλευτών.

Όπου φύγει φύγει

Στο καφενείο της Βουλής οι συζητήσεις μονοπωλούνται από ανταλλαγές πληροφοριών για υποψηφιότητες στις αυτοδιοικητικές εκλογές. Όλο και περισσότεροι βουλευτές επαρχίας (της συμπολίτευσης) αναζητούν διέξοδο σε κάποιο δήμο ή περιφέρεια. Ο υφυπουργός Παιδείας Κώστας Γκιουλέκας δήλωσε «παρών» για το Δήμο Θεσσαλονίκης, ο Νικήτας Κακλαμάνης έχει προαναγγείλει υποψηφιότητα ακόμη και χωρίς γαλάζιο χρίσμα στο Δήμο Αθηναίων, ενώ φημολογείται ότι ανάλογη επιδίωξη έχει η Θεοδώρα Τζάκρη του ΠΑΣΟΚ για την Έδεσσα και οι κακές γλώσσες λένε ότι ως εκ τούτου το γύρισε στο αντάρτικο.

Ακούγεται ακόμη ότι η Λένα Μακρή (ΝΔ) ενδιαφέρεται για την Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας, ο Λάζαρος Τσαυδαρίδης (ΝΔ) για το Δήμο της Βέροιας, ο Κώστας Κουκουδήμος (ΝΔ) για την Αντιπεριφέρεια Πιερίας, ο ανεξάρτητος Μάρκος Μπόλαρης για την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας.

Έχουν σημασία όλα αυτά; Μεγάλη. Γιατί δείχνουν ότι οι βουλευτές της συμπολίτευσης κινούνται σε κλίμα «όπου φύγει φύγει». Επομένως ενδιαφέρονται πρωτίστως για την εξασφάλιση των συνθηκών της επαγγελματικής τους επιβίωσης και προς αυτή την κατεύθυνση δεν βοηθάει το «ναι σε όλα».

Φθινόπωρο απολύσεων

Ένας αόρατος ζουρλομανδύας έχει τυλίξει τα πάντα. Στο τέλος Σεπτεμβρίου θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί το πρόγραμμα διαθεσιμότητας που αφορά 12.500 υπαλλήλους και να βρεθούν άλλοι 12.500 για τον Δεκέμβριο. Η κυβέρνηση ισχυρίζεται ότι οι περισσότεροι «διαθέσιμοι» θα αξιοποιηθούν σε άλλες υπηρεσίες. Δηλαδή εκπαιδευτικοί σε νοσοκομεία, νοσηλευτικό προσωπικό στην αστυνομία και πάει λέγοντας. Η τρόικα υποστηρίζει ότι τουλάχιστον οι μισοί από τους «διαθέσιμους» θα απολυθούν. Το υπουργείο Διοικητικής Μεταρρύθμισης μιλά για αξιολόγηση, εξορθολογισμό και επιμένει ότι για κάθε απόλυση θα γίνεται μία πρόσληψη. Ποιο είναι το δημοσιονομικό όφελος σε μια τέτοια περίπτωση κανείς δεν εξηγεί, αλλά δεν είναι και το μόνο ανεξήγητο του κυβερνητικού σχεδιασμού.

Στουρνάρας όπως Παπακωνσταντίνου;

Ένα από τα κεντρικά πολιτικά συμπεράσματα των τελευταίων ημερών είναι ότι υπάρχει σωρευμένη ένταση στις Κοινοβουλευτικές Ομάδες της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ εναντίον του υπουργού Οικονομικών Γιάννη Στουρνάρα.

Το ποτάμι έχει φουσκώσει και κανείς δεν μπορεί να προβλέψει πού θα βρίσκεται η στάθμη του το φθινόπωρο, όταν θα ξεκινήσει ο πολιτικός χειμώνας. Βουλευτές της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ σε ιδιωτικές συνομιλίες τους λένε ήδη ότι κάποιος πρέπει να πάρει την ευθύνη για τη φοροκαταιγίδα και τα συνεχή χτυπήματα που δέχεται η μεσαία τάξη. Μάλιστα κάποιοι αναφέρονται στο παράδειγμα του Πορτογάλου υπουργού Οικομομικών Β. Γκασπάρ, ο οποίος ανέλαβε την ευθύνη για την αποτυχία εκπλήρωσης των δημοσιονομικών στόχων αλλά και αναγνώρισε την αδυναμία εφαρμογής ενός προγράμματος που δεν έχει λαϊκό έρεισμα.

Ο Νικήτας Κακλαμάνης ζήτησε την Πέμπτη από τον Γ. Μιχελάκη να μεταφέρει στον Γ. Στουρνάρα ότι «δεν θα τον ανατρέψουμε, θα τον αλλάξουμε και όποιος κατάλαβε, κατάλαβε».

Είχε προηγηθεί μια εμπρηστική συζήτηση στη διάρκεια ενημέρωσης που έκανε την Τετάρτη ο υπουργός Διοικητικής Μεταρρύθμισης Κυριάκος Μητσοτάκης σε βουλευτές της ΝΔ ενόψει της ψήφισης της τροπολογίας για το κλείσιμο οργανισμών του Δημοσίου με προεδρικά διατάγματα εξελίχθηκε σε πυρ ομαδόν εναντίον του υπουργού Οικονομικών.

Κούραση για τις… σαχλαμάρες.

Ο γραμματέας της Κοινοβουλευτικής Ομάδας της ΝΔ Θ. Μπούρας και ο βουλευτής Γ. Βλάχος ξέσπασαν, με αφορμή τη δήλωση Στουρνάρα για «κόπωση βουλευτών», λέγοντας ότι δεν υπάρχει καμία κόπωση και οι βουλευτές χρειάζονται σεβασμό και ενημέρωση. «Δεν είναι δυνατόν να μαθαίνουμε τις νομοθετικές πρωτοβουλίες της κυβέρνησης από την τηλεόραση» είπαν χαρακτηριστικά. Μάλιστα εξήραν την πρωτοβουλία του Κυριάκου Μητσοτάκη να καλέσει και να ενημερώσει τους βουλευτές την παραμονή της ψήφισης του νομοσχεδίου, αφήνοντας σαφείς αιχμές εναντίον του υπουργού Οικονομικών, που δεν δείχνει ανάλογη ευαισθησία.

Ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος της ΝΔ Μάκης Βορίδης φέρεται να είπε ειρωνικά –αναφερόμενος στη δήλωση του υπουργού Οικονομικών– ότι ήταν μία ακόμη ώριμη τοποθέτηση του κ. Στουρνάρα. Κατά τις ίδιες πληροφορίες, ο Κυριάκος Μητσοτάκης χαρακτήρισε «φάουλ και αρρυθμία» τον τρόπο με τον οποίο εισήχθησαν στο μέτρο της διαθεσιμότητας οι εκπαιδευτικοί με μεταπτυχαικά, ενώ διαφώνησε ανοιχτά με την άποψη ότι υπάρχει «κόπωση των βουλευτών» και επομένως πολιτικός, όχι οικονομικός, κίνδυνος, όπως υποστήριξε ο Γ. Στουρνάρας.

Και τι δεν άκουσε ο υπουργός Οικονομικών μετά απ’ όσα είπε στο Reuters για τους «κουρασμένους» βουλευτές. Η εκπρόσωπος Τύπου της ΝΔ Άννα Ασημακοπούλου ανέφερε (ΣΚΑΪ) ότι «οι βουλευτές αξίζουν τα εύσημα για την προσπάθεια που κάνουν και έχουν σταθεί στο ύψος των περιστάσεων σε όλες τις ψηφοφορίες», ενώ σε υψηλούς τόνους κινήθηκε η κοινοβουλευτική εκπρόσωπος της ΝΔ Σοφία Βούλτεψη: «Εμείς δεν έχουμε κουραστεί, είμαστε μια χαρά. Μου έκανε εντύπωση η δήλωση του κ. Στουρνάρα. Κουραζόμαστε μόνο όταν γίνονται σαχλαμάρες» δήλωσε (Real FM).

Σχολιάζοντας την τοποθέτηση του υπουργού Οικονομικών, ο υπουργός Εσωτερικών Γιάννης Μιχελάκης σε συνέντευξή του στον ΑΝΤ1 τόνισε ότι «το ζήτημα το σημαντικό είναι η κόπωση της κοινωνίας».

Με άλλα λόγια, όλοι είχαν κάτι κακό να πουν για τον υπουργό Οικονομικών. 

Όχι κόπωση, αδιέξοδο

Τι κρύβει αυτή η γαλάζια γκρίνια; Το αδιέξοδο στο οποίο βρίσκονται οι βουλευτές, που δεν ξέρουν πότε θα γίνουν εκλογές, αν έχουν σοβαρές πιθανότητες επανεκλογής, ενώ την ίδια ώρα πιέζονται από τους ψηφοφόρους τους στις εκλογικές τους περιφέρειες και δεν βρίσκουν επιχειρήματα για να υποστηρίξουν μια πολιτική την ώρα που πέφτει διαρκώς το βιοτικό επίπεδο των πολλών και φως δεν φαίνεται πουθενά μπροστά.

Έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον το γεγονός ότι στο παιχνίδι της αμφισβήτησης του οικονομικού επιτελείου έχει μπει δυναμικά η Ντόρα Μπακογιάννη, η οποία κατά τη συζήτηση που προηγήθηκε της ψήφισης του πολυνομοσχεδίου άσκησε δριμύτατη κριτική σε φορολογικά μέτρα, κάνοντας λόγο για «γελοιότητες» (ειδικά για το μπρος-πίσω με τις αποδείξεις και το έκτακτο τέλος στα αυτοκίνητα άνω των 2.000 κυβικών ανεξάρτητα από την εμπορική τους αξία).

Ο Νικήτας Κακλαμάνης έχει στοχοποιήσει εδώ και καιρό τον Γιάννη Στουρνάρα, ο οποίος παραμένει κόκκινο πανί για τους περισσότερους βουλευτές του ΠΑΣΟΚ.

Κάποιος να πληρώσει…

Η ουσία είναι ότι όλο και περισσότεροι βουλευτές αισθάνονται πλέον την ανάγκη να βγάλουν σε κάποιον το λογαριασμό, διαπιστώνοντας ότι οι κοινωνικές εντάσεις μεγαλώνουν και μπορεί να επιδράσουν καταλυτικά στη διαμόρφωση των πολιτικών εξελίξεων.

Τι γίνεται με τη φοροδιαφυγή, πώς θα αντέξουν μισθωτοί και συνταξιούχοι ακόμη μεγαλύτερους φόρους, πού θα φτάσει η ανεργία, πόσο θα διαρκέσει η ύφεση, είναι ερωτήματα που δίνουν και παίρνουν, και επειδή απάντηση δεν βρίσκεται, αναζητείται κάποιος να φορτωθεί το πρόβλημα.

Ο Γιάννης Στουρνάρας δεν είχε την τύχη να πιστωθεί προσωπικά ούτε τη μείωση του ΦΠΑ στην εστίαση, αφού ο πρωθυπουργός κατέστησε σαφές στο διάγγελμά του ότι είχε πάρει πάνω του την προσπάθεια για μήνες και ότι ο ίδιος κατάφερε να πείσει την τρόικα να το δοκιμάσει, παρόλο που δεν το πιστεύει.

Η αλήθεια είναι ότι ο πρωθυπουργός εξακολουθεί να εμπιστεύεται και να στηρίζει τον υπουργό Οικονομικών, όπως δείχνει ακόμη και η «γλώσσα του σώματος», αν τους παρατηρήσει κανείς όταν κάθονται δίπλα δίπλα στα έδρανα του Κοινοβουλίου. Του αναγνωρίζει ότι έχει βρει κώδικα συνεννόησης με εταίρους και πιστωτές, ότι εργάζεται σκληρά, ότι αγνοεί το πολιτικό κόστος, ότι υπερασπίζεται με πάθος τις κεντρικές επιλογές της κυβέρνησης. Ο Ευ. Βενιζέλος από τότε που έγινε αντιπρόεδρος της κυβέρνησης έχει πάψει να τον ενοχλεί, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι έχει άρει τις επιφυλάξεις του για την αποτελεσματικότητα του Γ. Στουρνάρα.

Ο ίδιος στις δημόσιες παρεμβάσεις του δεν κρύβει ούτε προβάλλει τις πολιτικές φιλοδοξίες του και δεν επιβεβαιώνει κανένα από τα σενάρια που διακινούνται σχετικά με το πολιτικό του μέλλον. Έχει εγκαταλείψει το προφίλ του αυστηρού τεχνοκράτη, εκφράζοντας όλο και περισσότερο, ειδικά στις αντιπαραθέσεις με τον ΣΥΡΙΖΑ,  την πολιτικοποίησή του. Η παρεξηγήσιμη αισιοδοξία του δεν είναι μόνο επαγγελματική, αποτελεί και στοιχείο της ιδιοσυγκρασίας του, το οποίο γνωρίζουν φίλοι και αντίπαλοί του.

Οι τελευταίοι πληθύνονται. Ο υπουργός Οικονομικών δεν ήταν από την αρχή δημοφιλής στις Κοινοβουλευτικές Ομάδες της ΝΔ, του ΠΑΣΟΚ και της ΔΗΜΑΡ, και πλέον η δημοτικότητά του βρίσκεται στο ναδίρ. Του χρεώνουν ενδοτικότητα στις διαπραγματεύσεις με την τρόικα, διοικητική ανεπάρκεια σε μείζονα ζητήματα, όπως η καταπολέμηση της φοροδιαφυγής ή, τώρα τελευταία, ο υπολογισμός του ενιαίου φόρου ακινήτων.

Κατά μία εκδοχή, χτυπούν το σαμάρι αντί για τον γάιδαρο, δηλαδή στρέφουν εναντίον του υπουργού Οικονομικών την ενόχλησή τους για τα αντιλαϊκά μέτρα προκειμένου να μη θίξουν τον πρωθυπουργό. Είτε έτσι είτε αλλιώς, το φθινόπωρο θα είναι βαρύ –και– για τον Γιάννη Στουρνάρα.