Συνεχίζεται η αντίδραση της αρχαιολογικής κοινότητας στην απόφαση της κυβέρνησης να ξηλώσεις τις σημαντικές αρχαιότητες από το σταθμό «Βενιζέλος» στο μετρό Θεσσαλονίκης.

Ads

Μετά τους αρχαιολόγους, τη «σκυτάλη» πήρε η Πανελλήνια Ένωση Συντηρητών Αρχαιοτήτων, η οποία, σε ανακοίνωσή της, σημειώνει, πως «η πολιτική βούληση της κυβέρνησης, όπως εκφράστηκε από τις δηλώσεις του κου Μητσοτάκη στην ΔΕΘ, απαξιώνουν την σημασία της Πολιτιστικής Κληρονομιάς και ιδίως του βυζαντινού παρελθόντος της Θεσσαλονίκης. «Προοιωνίζουν κινδύνους για ένα μοναδικό μνημειακό σύνολο των βυζαντινών χρόνων, το σταυροδρόμι του decumanus maximus και του cardo, καθώς και για τα δημόσια κτίρια που το περιβάλλουν.».

Ολόκληρη η ανακοίνωση έχει ως εξής:

«Ο πρωθυπουργός, από το βήμα της 84ης ΔΕΘ, ανακοίνωσε την πρόθεση της κυβέρνησης να αποσπαστούν και να επανατοποθετηθούν τα αρχαιολογικά ευρήματα που
αυτή τη στιγμή βρίσκονται στη συμβολή των οδών Εγνατίας και Βενιζέλου, προκειμένου να προχωρήσουν τα έργα για την κατασκευή του Μετρό και συγκεκριμένα του σταθμού
Βενιζέλου.

Ads

Η πρόθεση αυτή της κυβέρνησης να επιστρέψει στην Υπουργική Απόφαση του 2014 που προβλέπει την απόσπαση – απομάκρυνση των αρχαιοτήτων από την θέση τους, μας προκαλεί ιδιαίτερο προβληματισμό σχετικά με τους λόγους που λήφθηκε, δεδομένων των εξής: α) Όλοι οι συναρμόδιοι επιστημονικοί κλάδοι αποφάνθηκαν ότι η κατά χωράν διατήρηση των αρχαιοτήτων είναι εφικτή. β) Το 2017 το ΚΑΣ αποφάσισε την κατά χώραν διατήρηση των αρχαιοτήτων και την παράλληλη λειτουργία του σταθμού Βενιζέλου δημιουργώντας στην πραγματικότητα έναν Σταθμό-Μουσείο. γ) Εκπονήθηκαν και εγκρίθηκαν οι μελέτες για την διατήρηση των αρχαιοτήτων και οι εργασίες εκτελέστηκαν. δ) Στον κατασκευαστικό τομέα οι μελέτες (στατικές, αρχιτεκτονικές, ηλεκτρομηχανολογικές, δίκτυα) εκπονήθηκαν και εγκρίθηκαν και σε ένα ποσοστό οι εργασίες εκτελέστηκαν. ε) Οι μελέτες και οι εργασίες που έχουν γίνει έχουν ήδη πληρωθεί.

Η επαναφορά στην Υ.Α. του 2014 δεν προέκυψε ως αποτέλεσμα ενός νέου γόνιμου επιστημονικού διαλόγου. Δεν υπάρχει καμία νέα απόφαση του ΚΑΣ. Δεν έχουν εκπονηθεί σχετικές μελέτες για τον κατασκευαστικό τομέα, ούτε για την απομάκρυνση και επανατοποθέτηση των αρχαιοτήτων. Υποτιμάται το κόστος που θα προκύψει από την άρση των ήδη γενόμενων εργασιών (αποξηλώσεις, αποχωματώσεις, νέες μελέτες, αποζημιώσεις καθυστερήσεων, κ.α.). Δεν διασφαλίζεται η επανατοποθέτηση των αρχαιοτήτων σε ένα ενιαίο σύνολο στον χώρο τους. Δεν υπολογίζεται η δοκιμασία των αρχαιοτήτων από τέτοιας εμβέλειας δραστικές και μεγάλης έντασης (πιεστικά χρονοδιαγράμματα) εργασίες. Δεν λαμβάνεται υπόψη ότι σε περίπτωση απομάκρυνσης των καταλοίπων της Βυζαντινής περιόδου, θα αναδειχθούν νέα ευρήματα από προγενέστερα αρχαιολογικά στρώματα.

Η επίκληση ως “προηγούμενου” των ανάλογων εργασιών στον σταθμό Αγίας Σοφίας είναι ατυχής και παραπλανητική. Κυρίως γιατί η Διεθνής Δεοντολογία ορίζει την απόσπαση και μεταφορά αρχαιοτήτων ως την έσχατη λύση, όταν επιστημονικά έχουν αποκλειστεί όλες οι άλλες λύσεις. Επιπλέον, ακριβώς επειδή στον σταθμό Αγίας Σοφίας δεν κατέστη εφικτή η επανατοποθέτηση του συνόλου των αποσπασμένων αρχαιοτήτων.

Η πολιτική βούληση της κυβέρνησης, όπως εκφράστηκε από τις δηλώσεις του κου Μητσοτάκη στην ΔΕΘ, απαξιώνουν την σημασία της Πολιτιστικής Κληρονομιάς και ιδίως του βυζαντινού παρελθόντος της Θεσσαλονίκης. Προοιωνίζουν κινδύνους για ένα μοναδικό μνημειακό σύνολο των βυζαντινών χρόνων, το σταυροδρόμι του decumanus maximus και του cardo, καθώς και για τα δημόσια κτίρια που το περιβάλλουν.

Επαναλαμβάνουμε την σταθερή θέση του Σωματείου μας όπως έχει διατυπωθεί με ψήφισμα της Γενικής Συνέλευσής μας στις 28/11/2014, ότι «οι σημαντικές αρχαιότητες είναι αναγκαίο να ενταχθούν στην ζωή της σύγχρονης πόλης και να αποτελέσουν εστία κοινωνικής και ιστορικής γνώσης, αλλά και οικονομικής ανάπτυξης για την περιοχή».

Δηλαδή να δημιουργήσουν προστιθέμενη αξία στην πόλη.

Η ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑ ΕΝΩΣΗ ΣΥΝΤΗΡΗΤΩΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΩΝ εκφράζει την υποστήριξή της και τη συμμετοχή της στον αγώνα που δίνουν οι συλλογικότητες, οι επιστημονικοί σύλλογοι και η τοπική κοινωνία της Θεσσαλονίκης έτσι ώστε να εφαρμοσθεί η τεχνική λύση που θα διατηρεί τις σημαντικές βυζαντινές αρχαιότητες κατά χώραν και θα τις αναδεικνύει».