Όρια επικίνδυνης κλιμάκωσης στην ανατολική Μεσόγειο δοκιμάζει ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν επιμένοντας στις παράνομες γεωτρήσεις στην κυπριακή ΑΟΖ – γεωτρήσεις που, σύμφωνα με ανεπιβεβαίωτες πληροφορίες της Λευκωσίας, είναι πιθανό να έχουν ήδη ξεκινήσει από το γεωτρύπανο του «Πορθητή» στα δυτικά της Πάφου.

Η έκτακτη συνεδρίαση του ΚΥΣΕΑ χθες στην Αθήνα και ο διπλωματικός συναγερμός σε Αθήνα, Λευκωσία αλλά και στο Στέητ Ντηπάρτμεντ και τις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες  αποτυπώνουν και την ιδιαίτερα αυξημένη θερμότητα στη γεωπολιτική σκακιέρα της περιοχής, με την τρέχουσα εβδομάδα να θεωρείται ιδιαίτερα κρίσιμη.

Οι επαναληπτικές δημοτικές εκλογές της επόμενης Κυριακής στην Κωνσταντινούπολη, που αποτελούν κορυφαίο εσωτερικό πολιτικό στοίχημα για τον τούρκο πρόεδρο, γίνονται ντε φάκτο καταλύτης και επιταχυντής της προκλητικότητας Ερντογάν, ενώ καθοριστικό ρόλο θα παίξει από εδώ και στο εξής η στάση του διεθνούς παράγοντα και κυρίως της Ουάσιγκτον και της ΕΕ. Η σκληρή ανακοίνωση των Med 7 και η ευθεία καταδίκη της τουρκικής επιθετικοτητας απο το αμερικανικό υπουργείο Εξωτερικών έχουν ήδη διαμορφώσει συνθήκες υψηλής διπλωματικής έντασης για την Άγκυρα με ενδεικτική την οξεία – και πέραν κάθε διπλωματικού ορίου – επίθεση του Ταγίπ Ερντογάν προς τον Γάλλο πρόεδρο Εμμανουέλ Μακρόν.

Σ’ αυτό το υπόβαθρο είναι κρίσιμη  η σημερινή συνεδρίαση του Συμβουλίου Εξωτερικών Υποθέσεων της ΕΕ όπου ο Κύπριος υπουργός Εξωτετικών Νίκος Χριστοδουλίδης από κοινού με τον έλληνα ομόλογο του Γιώργο Κατρούγκαλο αναμένεται να θέσουν ζήτημα άμεσης επιβολής κυρώσεων στην Τουρκία για τις παράνομες γεωτρήσεις στην κυπριακή ΑΟΖ.

«Είχα συνομιλία με τον Κύπριο πρόεδρο Νίκο Αναστασιάδη για να διαμορφώσουμε από κοινού τα βήματα Ελλάδας και Κύπρου μέσα στο πλαίσιο της Ε.Ε. και συμφωνήσαμε να κινηθούμε για να προετοιμαστούμε την επόμενη εβδομάδα, εν όψει της Συνόδου Κορυφής της Ε.Ε. , έτσι ώστε να λάβει τις κατάλληλες αποφάσεις, ακόμα και κυρώσεις σε βάρος της Τουρκίας, εάν επιβεβαιωθεί ότι έχει γίνει γεώτρηση εντός της κυπριακής ΑΟΖ», δηλωσε ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας μετά την χθεσινή συνεδρίαση του ΚΥΣΕΑ.

Την ίδια ώρα οι πληροφορίες από την Λευκωσίας ανέφεραν πως η κυπριακή πλευρά θα επιδιώξει μια ευρωπαϊκή απόφαση– ή τουλάχιστον μια σαφή προειδοποίηση – για κυρώσεις προς την Τουρκία ανάλογες με αυτές που είχαν επιβληθεί στην Ρωσία για την Κριμαία. Δεν πρόκειται ωστόσο για εύκολο στόχο, με δεδομένες τις επιφυλάξεις που εκφράζονται από ορισμένες χώρες και, κυρίως από την Βρετανία. Χαρακτηριστική εδώ είναι και η παραδοχή από κυπριακές διπλωματικές πηγές ότι επιδίωξη αποτελεί να βρεθεί  η χρυσή τομή, ώστε τα όποια μέτρα ληφθούν  να είναι μεν αποτρεπτικά για την Τουρκία, ταυτόχρονα όμως να είναι και συμβατά με τις προτεραιότητες όλων των εταίρων. Κατά τις ίδιες πηγές οι αποφάσεις που θα ληφθούν προκειμένου να είναι αποτελεσματικές θα πρέπει να έχουν την ομόφωνη έγκριση των κρατών- μελών.

Η ελληνική πλευρά, κατά την πάγια εθνική γραμμή, θα στηρίξει πλήρως τις κινήσεις της Κύπρου, εστιάζοντας στο γεγονός πως οι παράνομες γεωτρήσεις δεν αποτελούν διμερές ζήτημα της Τουρκίας και της Κύπρου, ή της Τουρκίας και της Ελλάδας, αλλά είναι ευρωτουρκικό ζήτημα και ως τέτοιο πρέπει να αντιμετωπιστεί. Υπενθυμίζεται πως στη Σύνοδο των χωρών του Ευρωπαϊκού Νότου, η ελληνική θέση υιοθετήθηκε ως κεντρική, ενώ όπως τόνιζαν χθες διπλωματικές πηγές στην Αθήνα το καθαρό μήνυμα της ελληνικής κυβέρνησης θα είναι ότι όποιος δεν σέβεται το διεθνές δίκαιο θα πρέπει να υφίσταται τις συνέπειες.

Πέραν των διπλωματικών αυτών κινήσεων, τα υπουργεία Εξωτερικών και Άμυνας παρακολουθούν στενά όλες τις κινήσεις της Τουρκίας, καθώς ουδείς γνωρίζει μέχρι που μπορεί να τραβήξει το σχοινί ο Ερντογάν και ουδείς αποκλείει μια απόπειρα για παράνομες γεωτρήσεις όχι πλέον μόνον στην κυπριακή ΑΟΖ αλλά και στην ελληνική υφαλοκρηπίδα, στην περιοχή του Καστελόριζου.

Μέχρι στιγμής το σενάριο αυτό δεν θεωρείται ισχυρό, πρόκειται όμως για ένα σενάριο που αποτελεί απόλυτη «κόκκινη γραμμή» για την Ελλάδα. Και, όπως ήδη έχει καταστεί σαφές τόσο από τον υπουργό Εξωτερικών Γιώργο Κατρούγκαλο στον Τούρκο ομόλογο του Μεβλούτ Τσαβούσογλου όσο και από τον υπουργό Άμυνας Ευαγγελο Αποστολάκη στην αμερικανική πλευρά, εάν επιχειρηθεί η εφαρμογή του η απάντηση θα είναι άμεση – και θα είναι απάντηση «δράσης».