Στο «κόκκινο» οι σχέσεις Ιράν – Ελλάδας μετά την κατάσχεση των δύο τάνκερ στον Περσικό Κόλπο, την ευθύνη για την οποία ανέλαβε η παραστρατιωτική οργάνωση Φρουροί της Επανάστασης του Ιράν.

Η ιρανική οργάνωση εξέδωσε ανακοίνωση στην ιστοσελίδα της, κατηγορώντας τα δεξαμενόπλοια, που δεν κατονομάζει, για αδιευκρίνιστες παραβιάσεις, όπως μετέδωσε το Associated Press.

Σύμφωνα με τις πληροφορίες, ελικόπτερα του ιρανικού πολεμικού ναυτικού προσγειώθηκαν στα δύο πλοία και συνέλαβαν τα πληρώματα, οδηγώντας τα πλοία σε ιρανικά χωρικά ύδατα, όπου και παραμένουν αγκυροβολημένα. Το Delta Poseidon είχε ως πλήρωμα  25 άτομα δύο εκ των οποίων είναι  Έλληνες. Οσον αφορά στο πλοίο Prudent Warrior έχουν συλληφθεί επτά Ελληνες ναυτικοί.

Οι «Φρουροί της Επανάστασης», το επίλεκτο στρατιωτικό σώμα του Ιράν, εξέδωσαν ανακοίνωση στην οποία ανέφεραν: «Σήμερα (Παρασκευή) το Πολεμικό Ναυτικό του IRGC κατέλαβε δύο ελληνικά πετρελαιοφόρα στον Περσικό Κόλπο λόγω παραβιάσεων που διαπράχθηκαν».

Αξιωματούχος της άμυνας των ΗΠΑ, μιλώντας υπό καθεστώς ανωνυμίας, είπε ότι φαίνεται ότι τα δύο πλοία πλησίασαν, αλλά δεν εισήλθαν, στα ιρανικά χωρικά ύδατα την Παρασκευή πριν παρασυρθούν στα ιρανικά ύδατα. «Τα πλοία είχαν επίσης απενεργοποιήσει τις συσκευές εντοπισμού» είπε ο Αμερικανός αξιωματούχος σύμφωνα με το AP.

«Ωστόσο, κανένα από τα δύο δεν είχε εκδώσει σήμα κινδύνου ή έκκληση για βοήθεια», πρόσθεσε.

Το διάβημα του Ελληνικού Υπουργείου Εξωτερικών και η ταξιδιωτική οδηγία για το Ιράν

Το υπουργείο Εξωτερικών  πραγματοποίησε διάβημα διαμαρτυρίας στον Ιρανό Πρέσβη στην Αθήνα, τονίζοντας πως οι πράξεις αυτές ισοδυναμούν ουσιαστικά με πράξεις πειρατείας και αντιβαίνουν σε θεμελιώδεις κανόνες του Διεθνούς Δικαίου και της Διεθνούς Ναυσιπλοΐας. Κάλεσε για την άμεση απελευθέρωση των πλοίων και των πληρωμάτων τους και ανέφερε ότι οι πράξεις αυτές θα έχουν ιδιαίτερα αρνητικές επιπτώσεις στις διμερείς σχέσεις, καθώς και στις σχέσεις ΕΕ-Ιράν.

«Το Υπουργείο Εξωτερικών έχει ήδη προβεί σε ενημέρωση της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Εξωτερικής Δράσης, του Διεθνούς Οργανισμού Ναυτιλίας, καθώς και συμμάχων και εταίρων της Ελλάδας. Υπό το φως των ανωτέρω, το Υπουργείο Εξωτερικών συνιστά στους Έλληνες πολίτες να αποφεύγουν ταξίδια στο Ιράν. Τα πλοία ελληνικής σημαίας καλούνται να ακολουθούν τις οδηγίες του Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, με το οποίο το Υπουργείο Εξωτερικών βρίσκεται σε στενό συντονισμό και συνεχή επικοινωνία», αναφέρεται επίσης στην σχετική ανακοίνωση.

Ιρανικά αντίποινα

Πάντως η εν λόγω κίνηση εκ μέρους της Τεχεράνης φαίνεται πως έρχεται ως αντίποινα για την απάντληση ιρανικού πετρελαίου από ρωσικό πλοίο που δεσμεύτηκε στις ελληνικές ακτές. Υπενθυμίζεται πως το δεξαμενόπλοιο «Pegas» ή «Lana» δεσμεύτηκε από τις ελληνικές αρχές και κατέπλευσε στον κόλπο της Καρύστου τη 14η Απριλίου από τη Μαρμαρίδα της Τουρκίας, μεταφέροντας στις δεξαμενές του πάνω από 100.000 τόνους πετρελαίου.

Αρχικά, το δεξαμενόπλοιο δεσμεύθηκε με απόφαση της Αρχής για το Ξέπλυμα, με το επιχείρημα ότι ανήκε στη ρωσική Promsvyazbank. Πρόκειται για μία από τις τράπεζες της Ρωσίας εναντίον της οποίας έχουν τεθεί σε ισχύ οικονομικές κυρώσεις μετά τη στρατιωτική εισβολή στην Ουκρανία.

Μεσολάβησαν μερικά εικοσιτετράωρα έως ότου αποσαφηνιστεί ότι τη 17η Μαρτίου, δηλαδή πριν από τον κατάπλου του σε ελληνικό λιμάνι, το πλοίο είχε μεταβιβαστεί στην Transmorflot, που ναι μεν έχει την έδρα της στη Ρωσία, αλλά δεν συγκαταλέγεται στις εταιρείες που υπόκεινται σε οικονομικές κυρώσεις.

Η Αρχή ήρε την απόφαση δέσμευσης, ωστόσο, το πλοίο παρέμεινε στο αγκυροβόλιο της Καρύστου, κατόπιν παρέμβασης των ΗΠΑ. Αυτό συνέβη γιατί το «Pegas» ή «Lana» βρισκόταν ήδη από το καλοκαίρι του 2021 στη «μαύρη» λίστα των ΗΠΑ για μεταφορά ιρανικού πετρελαίου.

Μάλιστα οι ΗΠΑ, σύμφωνα με τη Lloyd’s, αποφάσισαν να αντλήσουν όλο το πετρέλαιο από το πλοίο και να το μεταφέρουν στις ΗΠΑ. Για αυτόν τον σκοπό ναύλωσαν δεξαμενόπλοιο ελληνικής ιδιοκτησίας, που σύμφωνα με τις πληροφορίας ελέγχεται από τον Γιώργο Προκοπίου. 

Στο μεταξύ, το ιδιωτικό ιρανικό πρακτορείο Tasnim μετέδωσε αργά το βράδυ της Παρασκευής ότι τουλάχιστον 17 ελληνικά πλοία βρίσκονται αυτή τη στιγμή στον Περσικό Κόλπο και προειδοποίησε ότι και άλλα πλοία, πέρα απ’τα δύο που ήδη τελούν υπό κατάληψη, ενδέχεται να δεσμευτούν από τις ιρανικές αρχές σε περίπτωση συνεχιζόμενων καταστροφικών ενεργειών από την Ελλάδα.

Σύμφωνα με την πηγή που επικαλείται το πρακτορείο, η Ελλάδα θα πρέπει επίσης να λάβει μέτρα το συντομότερο δυνατό για να αποζημιώσει τη ζημιά σε σχέση με το δεξαμενόπλοιο με ιρανικό πετρέλαιο που δέσμευσε σε ελληνικά ύδατα.