Ακόμα κι αν κάποιος καλόπιστα θέλει να πιστέψει την κυβέρνηση όταν λέει ότι με το νομοσχέδιο που βρίσκεται αυτές τις ημέρες στη Βουλή, δεν προωθεί την ιδιωτικοποίηση του νερού, είναι αντικειμενικό γεγονός πως η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας (ΡΑΕ) – ναι, η ΡΑΕ που έχει χειριστεί τον τελευταίο ενάμιση χρόνο την εκτίναξη των τιμών στην ενέργεια και τώρα η κυβέρνηση της «πασάρει» τον έλεγχο των υδάτων – δεν έχει τις προδιαγραφές για να εγγυηθεί ασφαλές και προσιτό νερό στην ελληνική κοινωνία.

Είναι οι ίδιοι οι εργαζόμενοι της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας που δηλώνουν ότι η δρομολογούμενη επέκταση των αρμοδιοτήτων της Αρχής «γίνεται άναρχα, χωρίς καμία προϋπόθεση για τη διασφάλιση της λειτουργίας των νέων κλάδων και με σοβαρούς κινδύνους για την απώλεια κάθε αποτελεσματικότητας για τον ήδη κλυδωνιζόμενο κλάδο της ενέργειας».

Μιλώντας στο tvxs.gr, η πρόεδρος του Συλλόγου Εργαζομένων της ΡΑΕ, Ευθυμία Ανεμοδουρά, τονίζει ότι η κυβέρνηση μετατρέπει την ήδη τραγικά υποστελεχωμένη ΡΑΕ – μόνο 22% των οργανικών θέσεων καλύπτονται από μόνιμους υπαλλήλους – σε Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων, ενισχύοντάς τη σε πρώτη φάση μόνο με πέντε συμβασιούχους και έξι μετακλητούς.

Με ένα στα δύο γραφεία… άδεια, η κυβέρνηση της δίνει το νερό που πίνουμε

Σχεδόν όλες οι ανεξάρτητες αρχές λειτουργούν σε συνθήκες υποστελέχωσης, όμως τα στοιχεία που παρουσίασαν οι εργαζόμενοι, σε συνέντευξη τύπου που έδωσαν την Δευτέρα για να εξηγήσουν την αντίδρασή τους στο επίμαχο νομοσχέδιο της κυβέρνησης, είναι αποκαρδιωτικά. Όπως φαίνεται στο παρακάτω διάγραμμα, ο αριθμός των θέσεων που καλύπτονται από μόνιμο προσωπικό βαίνει σταθερά μειούμενος, με την διαρροή προσωπικού να καλύπτεται σε πολύ μικρό μέρος αλλά και όλο και συχνότερα, από συμβασιούχους.

Μια πιο προσεκτική παρατήρηση του διαγράμματος οδηγεί σε δύο ακόμα συμπεράσματα.
Από το 2014 και μετά, η απόκλιση ανάμεσα στον αριθμό καλυμμένων θέσεων από μόνιμους υπαλλήλους και το ενεργό μόνιμο προσωπικό – δηλαδή ο αριθμός των αποσπασμένων σε άλλους φορείς του Δημοσίου – μεγαλώνει. Δεν είναι λίγοι βέβαια και εκείνοι που αποχωρούν εντελώς από την ΡΑΕ.

«Σκεφτείτε ότι αυτή η μείωση του προσωπικού οφείλεται σε τεράστιο ποσοστό σε αποχωρήσεις, καθώς μόλις φέτος είχαμε την πρώτη συνταξιοδότηση», σημειώνει η κα. Ανεμοδουρά. Οι εργαζόμενοι στην ΡΑΕ τονίζουν την μεγάλη διαφορά στις δικές τους απολαβές σε σχέση με άλλες επιλογές που, καλώς ή κακώς, έχουν τα έμπειρα στελέχη της Αρχής. Κι αυτό γιατί υπάρχουν αφενός οι υπό σχετικό δημόσιο έλεγχο οργανισμοί που όμως δεν υπόκεινται πλέον στα πλαφόν αμοιβών (ΔΕΗ, ΔΕΔΔΗΕ, ΔΕΣΦΑ, ΔΕΠΑ κτλ), αφετέρου οι ιδιωτικές εταιρίες με συναφές αντικείμενο, δηλαδή αυτές που η ΡΑΕ καλείται να ελέγχει. Αυτή η φυγή προσωπικού, αν μη τί άλλο μαρτυρά πόσο «μη ελκυστικό» είναι να εργάζεται κανείς σε μια τόσο κρίσιμη για το δημόσιο συμφέρον ανεξάρτητη αρχή, την σημασία της οποίας η κυβέρνηση θέλει να μεγιστοποιήσει, δίνοντάς της τον έλεγχο του νερού.

Ένα δεύτερο συμπέρασμα είναι ότι την περίοδο 2015-2019, επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, το σύνολο των ενεργών υπαλλήλων – μόνιμων που δεν έχουν αποσπαστεί και συμβασιούχων – βαίνει αυξανόμενο και χωρίς τεράστια απόκλιση από τον προβλεπόμενο αριθμό θέσεων. Έτσι το 2019, σε σύνολο 157 τακτικών θέσεων, εργάζονταν στην ΡΑΕ 117 υπάλληλοι. Η συνέχεια ήταν διαφορετική και αυτό σχετίζεται και με το παρακάτω διάγραμμα, που δείχνει την κατακόρυφη αύξηση του φόρτου εργασίας της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας.

Ενώ λοιπόν η ΡΑΕ αναλαμβάνει να ρυθμίσει ακόμα περισσότερα πεδία, με αποτέλεσμα ο αριθμός των προβλεπόμενων θέσεων να αυξηθεί σε 211, ο αριθμός των ενεργών υπαλλήλων μειώνεται, για να φτάσει τους 104 τον Δεκέμβριο του 2022. «Έχουμε στείλει επιστολή στον κο. Σκρέκα από τις 13 Ιανουαρίου, στην οποία τον ενημερώσαμε για τα προβλήματα και ζητήσαμε συνάντηση μαζί του. Απάντηση δεν λάβαμε ποτέ», τονίζει η πρόεδρος των εργαζομένων.

Στην καταιγίδα των τιμών, η ΡΑΕ απέτυχε

Χωρίς καμία πρόθεση να αμφισβητηθεί η επάρκεια των στελεχών της ΡΑΕ, πόσο μάλλον η ηθική τους ακεραιότητα, είναι αντικειμενικό γεγονός πως την περίοδο μεταξύ Αυγούστου 2021 – Ιουλίου 2022, δεν κατάφερε να περιορίσει την κατακόρυφη αύξηση στις τιμές λιανικής της ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου. Τουλάχιστον όχι σε βαθμό που υποτυπωδώς να αντιστοιχεί στην αγοραστική δύναμη της πλειοψηφίας των πολιτών. Νοικοκυριά και επιχειρήσεις καλούνταν επί μήνες να πληρώνουν λογαριασμούς τριπλάσιους σε ύψος σε σχέση με τους αντίστοιχους περσινούς.

Μιλώντας στο tvxs.gr, η κα. Ανεμοδουρά υπογραμμίζει πως η Αρχή έχει να θετικό έργο για την κοινωνία – αποτροπή προβλημάτων ενεργειακού εφοδιασμού ή αποχώρησης παρόχων από την αγορά, μείωση των χρεώσεων για υπηρεσίες κοινής ωφέλειας μετά από ελέγχους στα μη διασυνδεδεμένα νησιά κατά 591 εκατ. ευρώ την πενταετία 2014-2018 – αναγνωρίζει ωστόσο ότι «όσο περισσότεροι είμαστε, τόσο περισσότερους ελέγχους θα κάνουμε». Οι εργαζόμενοι συνδέουν δηλαδή την αποτελεσματική εξυπηρέτηση του δημοσίου συμφέροντος με την επαρκή στελέχωση. Προφανές; Όπως φαίνεται, όχι για την κυβέρνηση.

Με 5 συμβασιούχους και 6 μετακλητούς το νερό στη «νέα ΡΑΕ»

Στο νομοσχέδιο με το οποίο η κυβέρνηση δίνει τον έλεγχο των υδάτων στη «νέα ΡΑΕ», τις συνέπειες της κίνησης αυτής σκιαγράφησε στο tvxs.gr ο Γιώργος Αυγερόπουλος, προβλέπεται η μεταφορά πλήθος αρμοδιοτήτων αλλά υπάρχει μόνο ένα μικρό άρθρο για την ενίσχυσή της σε επίπεδο ανθρώπινου δυναμικού.

Στο άρθρο 21 λοιπόν διαβάζουμε ότι για την υποστήριξη του έργου της ΡΑΑΕΥ «συστήνονται πέντε θέσεις με σύμβαση εργασίας ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρόνου για την υποστήριξη του έργου του κλάδου ενέργειας, τρεις θέσεις για την υποστήριξη του έργου του κλάδου αποβλήτων και τρεις θέσεις για την υποστήριξη του έργου του κλάδου υδάτων». Δηλαδή στην Αρχή με τις 107 κενές οργανικές θέσεις, η κυβέρνηση μεταφέρει κρισιμότατες αρμοδιότητες δίνοντάς της σε πρώτο στάδιο μόνο 11 επιπλέον υπαλλήλους και χωρίς να προβλέπει κίνητρα που θα καθιστούσαν τις θέσεις αυτές πιο ελκυστικές για έμπειρα και ικανά στελέχη.

Με βάση όλα τα παραπάνω, ποιός μπορεί να εγγυηθεί ότι με τον έλεγχο των υδάτων στην νέα ΡΑΕ, το νερό που πίνουμε θα μείνει ασφαλές και με προσιτό σε όλο τον κόσμο αντίτιμο; Παρά το βήμα πίσω που έκανε η κυβέρνηση μετά τις αντιρρήσεις κυρίως των δήμων αναβάλλοντας κατά μία εβδομάδα την ψήφιση του νομοσχεδίου, η πρόθεσή της να περάσει το ζωτικό αυτό αγαθό στην αρμοδιότητα της υποστελεχωμένης και όχι πετυχημένης στον τομέα της ενέργειας ΡΑΕ, είναι δεδομένη.