Στη Βουλή έρχεται το θέμα του αποκλεισμού από τις πανελλήνιες εξετάσεις ενός ασυνόδευτου ανήλικου. Σε σχετική ερώτησή τους προς την Υπουργό Παιδείας 25 βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, με πρωτοβουλία της Δώρας Αυγέρη, βουλευτή Β’ Θεσσαλονίκης και Αναπληρώτριας Τομεάρχη Υγείας ζητούν να μάθουν τι προτίθεται να κάνει το Υπουργείο Παιδείας προκειμένου να δοθεί η δυνατότητα σε ασυνόδευτο προσφυγόπουλο να συμμετάσχει στις επαναληπτικές Πανελλήνιες εξετάσεις έστω του του Σεπτεμβρίου.

Ο άδικος αποκλεισμός  προσφυγόπουλου από τις Πανελλήνιες εξετάσεις, αλλά και από τις επαναληπτικές του Σεπτεμβρίου, έχει προκαλέσει τις έντονες αντιδράσεις και την κινητοποίηση οργανώσεων γονέων, εκπαιδευτικών, απλών πολιτών, που στηρίζουν τις κοπιώδεις και συγκινητικές προσπάθειες του νεαρού μαθητή για πλήρη ένταξη στην ελληνική κοινωνία κι ένα καλύτερο μέλλον.

Η περιπέτεια του Σ.Α., που δεν άφησε την ελληνική κοινωνία ασυγκίνητη, καταγράφεται σε πλήθος ρεπορτάζ, τα οποία καταδεικνύουν την υπέρμετρη αυστηρότητα ενός καθηγητή προς έναν μαθητή του, σε μια περίοδο όπου το «κανένας μόνος του» δεν είναι μόνο σύνθημα, αλλά πολιτική πράξη ύψιστου ηθικού φορτίου. Εν προκειμένω, η υπουργός Παιδείας έχει μια μοναδική ευκαιρία να αποδείξει ότι διατηρεί ευήκοα ώτα απέναντι σε αντιπαιδαγωγικές και άδικες συμπεριφορές, που δεν συνάδουν με την αποστολή του σχολείου και την αναβάθμιση της εκπαιδευτικές διαδικασίας. Πόσο μάλλον όταν ο εν λόγω μαθητής θα μπορούσε να συμμετάσχει υπό ειδικές προϋποθέσεις στις επαναληπτικές εξετάσεις του Σεπτεμβρίου.

Μέσα σε σκληρές συνθήκες και αντιξοότητες, ως ασυνόδευτος ανήλικος, ο Σ.Α. ολοκλήρωσε φέτος τον τριετή κύκλο σπουδών του στο ΕΠΑΛ Βασιλικών. Έλαβε απολυτήριο με πολύ καλό βαθμό( «16,4»), πάνω από τον μέσο όρο της τάξης του. Πρωτίστως, όμως, κέρδισε την έξωθεν καλή μαρτυρία καθηγητών και συμμαθητών του. Ωστόσο, σε δύο αμιγώς εργαστηριακά μαθήματα (τα οποία πραγματοποιήθηκαν καθ’ όλη τη διάρκεια της χρονιάς εξ’ αποστάσεως, εξαιτίας της πανδημίας), ο Σ.Α. βαθμολογήθηκε με βαθμό λιγότερο από τη βάση και, μάλιστα, από τον ίδιο καθηγητή. Οι βαθμοί αυτοί, παράταιροι με τη συνολική επίδοσή του, του στερούν τη δυνατότητα να πάρει και το απαιτούμενο πτυχίο, καθώς για μισή μονάδα δεν συγκεντρώνει την απαιτούμενη βάση για συμμετοχή στις πανελλήνιες εξετάσεις.

Κανείς δεν μπορεί να μην σταθεί στο πλευρό ενός νέου ανθρώπου, ο οποίος ελπίζει στην κατανόηση του καθηγητή του μέσα από την επιστολή που απέστειλε στον ίδιο. Κανείς δεν μπορεί να μην δει στον αγώνα αυτού του μαθητή το νόημα κάθε προσπάθειας, ατομικής ή συλλογικής, για μια καλύτερη κοινωνία.

Με την ερώτησή τους οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ ζητούν από την αρμόδια Υπουργό Παιδείας να προχωρήσει σε όλες εκείνες τις ενέργειες, προκειμένου να δοθεί στον Σ.Α. η δυνατότητα συμμετοχής στις επαναληπτικές πανελλήνιες εξετάσεις του Σεπτεμβρίου.

Τα κοινοβουλευτικά ερωτήματα έρχονται να συναρμοστούν και με το αίτημα της εκπαιδευτικής κοινότητας προς την Υπουργό Παιδείας να αναλάβει νομοθετική πρωτοβουλία για την γενική διευθέτηση ενός ζητήματος που προκαλεί στρεβλώσεις. Ζητούν να κατατεθεί διάταξη, που θα επιτρέπει στους μαθητές της Γ’  Λυκείου των Γενικών Λυκείων και των ΕΠΑΛ, μετά τις εξετάσεις αναβαθμολόγησης του Σεπτεμβρίου, να δικαιούνται να συμμετάσχουν στις Πανελλαδικές Εξετάσεις που πραγματοποιούνται πάλι τον Σεπτέμβριο για άλλες κατηγορίες υποψηφίων.

Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της ερώτησης:

Η ιστορία του Σ.Α. έγινε ευρύτερα γνωστή εξαιτίας του άδικου αποκλεισμού του από τη διαδικασία των Πανελληνίων εξετάσεων και την προσπάθεια εισαγωγής του σε κάποια πανεπιστημιακή σχολή.

Ο Σ.A. ήρθε πριν τρία από τρία χρόνια στην Ελλάδα ως ασυνόδευτος-ανήλικος πρόσφυγας.  Στο σύντομο αυτό διάστημα κατέβαλε σκληρή προσπάθεια και επέδειξε ιδιαίτερο ζήλο να ενταχθεί στην εκπαιδευτική διαδικασία. Παρά τις σκληρές συνθήκες διαβίωσης- τις οποίες δυσχέραινε ακόμη περισσότερο η πανδημία- κατάφερε μετά από τρία έτη επιμελούς φοίτησης να ολοκληρώσει τις δευτεροβάθμιες σπουδές του στο Επαγγελματικό Λύκειο (ΕΠΑΛ) Βασιλικών και να λάβει το απολυτήριο με πολύ καλό βαθμό (πάνω από τον γενικό μέσο όρο της τάξης του).

Ωστόσο, παρότι έλαβε επιτυχώς το απολυτήριο, δεν έλαβε και το πτυχίο, που αποτελεί προαπαιτούμενο για την δυνατότητα συμμετοχής αποφοίτων του ΕΠΑΛ στη διαδικασία των Πανελληνίων εξετάσεων. Αιτία, η βαθμολόγησή του με βαθμό κάτω του «8» σε δύο αμιγώς εργαστηριακά μαθήματα από τον ίδιο καθηγητή!  Βαθμολογία  παράταιρη με όλους τους υπόλοιπους βαθμούς του και τη συνολική, καλή, επίδοσή του. 

Εάν ληφθεί υπόψη το γεγονός ότι τα μαθήματα – και πολύ περισσότερο τα εργαστηριακά- εξαιτίας της πανδημίας πραγματοποιούνταν σχεδόν όλη τη σχολική χρονιά διαδικτυακά,  δεν είναι μόνον υπέρμετρη η αυστηρότητα,  αλλά και αντιπαιδαγωγική, αντιεπιστημονική, αδικαιολόγητη και για αυτό ύποπτη.

Η αγωνία και το αίσθημα αδικίας αποτυπώνονται στο γράμμα που ο ίδιος ο μαθητής απέστειλε στον εν λόγω καθηγητή του:

«Είμαι ο μαθητής της γ’ τάξης S. Α. Έμαθα πως μου βάλατε 7 στο μάθημά σας και με αυτό το βαθμό δεν μπορώ να πάρω το πτυχίο μου. Κύριε Π, ήρθα εδώ από πολύ μακριά για να προσπαθήσω να έχω ένα καλύτερο μέλλον.

Για αυτόν τον λόγο, προσπάθησα πολύ, σε πολύ δύσκολες συνθήκες. Έμαθα την ελληνική γλώσσα, ολοκλήρωσα 3 χρόνια στο σχολείο και όλα αυτά έγιναν πραγματικά με πολύ κόπο. Το μόνο που ήθελα ήταν να τελειώσω το σχολείο και να μπω στο πανεπιστήμιο για να κάνω περήφανους τους γονείς μου και για να έχω μια καλύτερη εργασία από τα χωράφια. Γι αυτά τα πράγματα προσπαθώ ακόμη και θα συνεχίσω να προσπαθώ. Έφτασα ένα βήμα από το τέλος. Σας παρακαλώ λοιπόν να δείξετε λίγη επιείκεια και κατανόηση της κατάστασης μου και να μου βάλετε έναν βαθμό παραπάνω ώστε να μπορέσω να συνεχίσω τη διαδρομή μου, μη με ξαναγυρίσετε στην αρχή της. Ελπίζω σε κατανόηση». (Νεαρός πρόσφυγας χάνει τις Πανελλήνιες επειδή τον «κόβει» ένας καθηγητής, https://tvxs.gr/news/ellada/nearos-prosfygas-xanei-tis-panellinies-epeid…).

Αξίζει να επισημανθεί ότι ο μαθητής με την προσωπική εργώδη προσπάθειά του κατάφερε να ανταποκριθεί στις αυξημένες απαιτήσεις της εκπαιδευτικής διαδικασίας την περίοδο της πανδημίας, πολύ δε περισσότερο των εξ αποστάσεως (για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα) μαθημάτων μέσω του διαδικτύου. 

Η ΑΡΣΙΣ- η οποία φιλοξενεί τον Σ.Α σε δομή της για Ασυνόδευτους Ανήλικους – αναφέρει για τον μαθητή:

«Πρόκειται για μία όχι πολύ συνηθισμένη περίπτωση μαθητή, που οι καθηγητές του τον περιγράφουν ως επίμονο και επιμελή, που παλεύει για τη ζωή του και την κοινωνική ένταξη μέσω της εκπαίδευσης. Προσπαθώντας σκληρά κατάφερε και αποφοίτησε από το λύκειο με γενικό βαθμό 16,4. Ωστόσο, σε ένα εργαστηριακό μάθημα ειδικότητας ο βαθμός του έχει πολύ μεγάλη απόκλιση από τον μέσο όρο της βαθμολογίας που συγκεντρώνει στα υπόλοιπα μαθήματα.

Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα ο ασυνόδευτος ανήλικος να αποκλείεται από τις πανελλήνιες εξετάσεις, αφού για μισή μονάδα δεν συγκεντρώνει την απαιτούμενη βάση. Το αίτημα του μαθητή, που αγωνίζεται για μια καλύτερη ζωή, είναι να επαναξιολογηθεί στο συγκεκριμένο εργαστηριακό μάθημα ώστε να μπορέσει να συμμετάσχει στις επαναληπτικές πανελλήνιες εξετάσεις. Στον αγώνα του αυτόν έχει συμπαραστάτες τους καθηγητές που τον υποστηρίζουν, καθώς και την Κοινωνία των Πολιτών που πιστεύει στην αξία της εκπαίδευσης για την άρση των ανισοτήτων και τη δημιουργία μιας δικαιότερης κοινωνίας με ίσες ευκαιρίες για όλους».

Η ομάδα «Ανάδοχοι εκπαιδευτικοί»,  εθελοντική ομάδα στήριξης ασυνόδευτων προσφυγόπουλων, απέστειλε προς τον  καθηγητή του σχολείου σχετική επιστολή επισημαίνοντας μεταξύ άλλων την αξιέπαινη προσπάθεια που κατέβαλε ο μαθητής καθ’ όλη τη διάρκεια του σχολικού έτους: «[…]κατά τη διάρκεια της χρονιάς το παιδί έκανε μαθήματα μαζί μας κι ότι έδειξε ιδιαίτερο ζήλο και φιλομάθεια. Μπορούμε να πούμε ότι με τη συμμετοχή του στις Πανελλαδικές έχει σοβαρές αξιώσεις. Θα θέλαμε επομένως να σου ζητήσουμε να ξαναδείς την περίπτωση του μαθητή από μια άλλη οπτική και να του δώσεις την ευκαιρία να ολοκληρώσει αυτήν την προσπάθειά του που είναι πραγματικά αξιέπαινη».

Ερωτηματικά προκαλεί και ο τρόπος αποκλεισμού του μαθητή από την διαδικασία των εξετάσεων Συγκεκριμένα, ο Σ.Α. ενημερώθηκε ότι δεν μπορεί να δώσει εξετάσεις- και ότι συνεπώς πρέπει να αποχωρήσει- όταν είχε ήδη προσέλθει στην αίθουσα εξετάσεων με όλα τα αναγκαία έγγραφα.

Ο αποκλεισμός του Σ.Α. έγινε ευρύτερα γνωστός χάρη στην άμεση κινητοποίηση της εκπαιδευτικής κοινότητας και των οργανώσεων, ενώ ο ίδιος ο μαθητής προσπαθεί να εξαντλήσει κάθε μέσο, ώστε να έχει τη δυνατότητα  συμμετοχής στις επαναληπτικές Πανελλήνιες του Σεπτεμβρίου, ένα όνειρο ζωής για αυτόν.

Επειδή, το δικαίωμα πρόσβασης στην εκπαίδευση και παροχής ίσων ευκαιριών σε όλους, χωρίς διακρίσεις, είναι βασική συνταγματική υποχρέωση.

Επειδή, ο μαθητής, ο οποίος ανήκει σε ευάλωτη πληθυσμιακά ομάδα, είχε καταβάλει μεγάλη προσπάθεια για να διεκδικήσει μια θέση σε ένα πανεπιστημιακό ίδρυμα και να ενταχθεί και να ενσωματωθεί στην ελληνική κοινωνία.

Επειδή, ο αποκλεισμός του έγινε με τρόπο που δεν του άφηνε χρονικά περιθώρια να αντιδράσει και  να μπορέσει να βρει κάποια εναλλακτική λύση.

Επειδή, ο Σ.Α. θα μπορούσε να συμμετέχει υπό ειδικές προϋποθέσεις στις επαναληπτικές εξετάσεις του Σεπτεμβρίου.

Ερωτάται η κα Υπουργός

Τι μέτρα προτίθεται να λάβει προκειμένου να δοθεί η δυνατότητα συμμετοχής  στον Α.Σ. στις επαναληπτικές Πανελλήνιες εξετάσεις, να μην χαθούν άδικα οι κόποι όλων των προηγούμενων ετών και να μην υποχρεωθεί ο μαθητής να επαναλάβει τη σχολική χρονιά;