Στο συμπέρασμα ότι η Ελλάδα δεν πιέζει για την επιβολή κυρώσεων στην Τουρκία καταλήγει το γερμανικό περιοδικό Spiegel, σε μια αποτίμηση των επισκέψεων του Γερμανού υπουργού Εξωτερικών, Χάικο Μάας σε Αθήνα και Άγκυρα τα προηγούμενα 24ωρα.

Ειδικότερα, σε άρθρο του για την επίσκεψη του Μάας σε Ελλλάδα και Τουρκία, με στόχο την «αποκλιμάκωση» της έντασης, το γερμανικό περιοδικό σημειώνει: «Σε τελική ανάλυση, σε μια συνομιλία με τον Πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, ο Γερμανός Υπουργός Εξωτερικών έλαβε το μήνυμα ότι η Αθήνα δεν πιέζει να επιβληθούν αμέσως κυρώσεις». Αν ευσταθούν τα όσα αναφέρει το Spiegel πρόκειται για άλλη μια περίπτωση διγλωσσίας από τον Έλληνα πρωθυπουργό, αλλά και ένα παρασκηνιακό άδειασμα του υπουργού Εξωτερικών Νίκου Δένδια, ο οποίος κατά τη συνάντησή του με τον Γερμανό ομόλογό του ζήτησε δημόσια την επιβολή κυρώσεων από την ΕΕ στην Τουρκία. Μάλιστα το άρθρο του Spiegel φαίνεται να διαχωρίζει τον πρωθυπουργό και τον υπουργό Εξωτερικών σημειώνοντας: «Πώς μπορεί μια κρίση να αποσοβηθεί όταν κάποιος μιλά όπως ο Έλληνας υπουργούν Εξωτερικών;». 

Το Spiegel σημειώνει κατόπιν ότι «με κάθε πρόταση του Έλληνα υπουργού, ο Γερμανός υπουργός Εξωτερικών φαίνεται όλο και πιο δυσαρεστημένος» και συμπληρώνει πως τουλάχιστον «στις επαφές με τον Κυριάκο Μητσοτάκη ο Γερμανός υπουργός Εξωτερικών έλαβε το μήνυμα ότι η Αθήνα δεν πιέζει ώστε να επιβληθούν αμέσως κυρώσεις στην Τουρκία. Ο ύπατος εκπρόσωπος της ΕΕ για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής Ζοζέπ Μπορέλ έχει ήδη κληθεί από τα κράτη-μέλη να καταρτίσει κατάλογο πιθανών κυρώσεων. Στην ελληνική πλευρά θα αρκούσε καταρχάς, όπως προέκυψε από τις συνομιλίες, εάν η Τουρκία σταματούσε τις δοκιμαστικές γεωτρήσεις».

Το θέμα της Τουρκίας, αναμένεται άλλωστε να βρεθεί και ημερήσια διάταξη της άτυπης Συνόδου των υπ. Εξωτερικών της ΕΕ την Παρασκευή στο Βερολίνο. Όπως παρατηρεί το Spiegel όμως «ακόμη κι αν δεν άρεσε στον Μάας η οξεία ρητορική της ελληνικής πλευράς, και ο ίδιος θεωρεί ότι είναι σειρά της Άγκυρας να ενεργήσει». Όπως δήλωσε άλλωστε και ο ίδιος: «Εάν η Τουρκία το εννοεί σοβαρά (σσ: ότι επιθυμεί τον διάλογο), τότε μπορεί να το αποδείξει τώρα και να δημιουργήσει τις προϋποθέσεις γι’ αυτό».

Ο γερμανικός Τύπος παρακολούθησε στενά τις διαμεσολαβητικές επαφές του Μάας σε Αθήνα και Άγκυρα, την οποία χαρακτήρισε ως «δύσκολη αποστολή». «Ο Μάας ένιωσε πόσο βαθύ είναι το χάσμα» ανάμεσα στις δυο χώρες αναφέρει χαρακτηριστικά σε τηλεγράφημά του το Γερμανικό Πρακτορείο Ειδήσεων dpa σημειώνοντας πως παρότι αμφότερες οι πλευρές φάνηκαν επί της αρχής πρόθυμες για διάλογο ωστόσο δεν προανήγγειλαν συγκεκριμένες κινήσεις αποκλιμάκωσης.

Ενδεικτικό του κλίματος που εισέπραξε ο Γερμανός υπουργός κατά τις επισκέψεις του είναι το tweet που ανάρτησε αργά το βράδυ της Τρίτης το γερμανικό υπουργείο Εξωτερικών με τις δηλώσεις του μετά την επιστροφή του στο Βερολίνο: «Η κλιμάκωση στην ανατολική Μεσόγειο μας προκαλεί μεγάλη ανησυχία. Όποιος κινείται προς τον γκρεμό μπορεί και να πέσει σε αυτόν. Θέλουμε να εξετάσουμε όλες τις δυνατότητες για έναν σοβαρό διάλογο μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας. Οι δυο χώρες διατείνονται ότι θέλουν λύση βάσει του διαλόγου. Αντί προκλήσεων θα πρέπει να επικεντρώσουμε σε λύσεις. Γι΄ αυτό πήγα σήμερα σε Αθήνα και Άγκυρα για να διερευνήσω αυτή την προθυμία για διάλογο».

Στη συνέχεια έκανε ειδική μνεία στις ευρωτουρκικές σχέσεις: «Όσον αφορά τις σχέσεις ΕΕ-Τουρκίας είμαστε σε σταυροδρόμι. Θέλουμε να μπορούμε να μιλάμε και πάλι για κοινά συμφέροντα και ευκαιρίες. Γι΄ αυτό θα πρέπει να επιλυθούν όμως επιτέλους αμφιλεγόμενα ζητήματα».

Για την Süddeutsche Zeitung «στην πραγματικότητα δεν έχει κανείς να ζηλέψει τίποτα από τον Χάικο Μάας. Η διαμεσολάβηση μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας δεν θα ήταν ευχάριστη ακόμη και για τους πιο έμπειρους διπλωμάτες, πόσο μάλλον για κάποιον όπως ο Χάικο Μάας. Η Αθήνα και η Άγκυρα δεν διαφωνούν μόνο για την τρέχουσα διαμάχη για τα κοιτάσματα φυσικού αερίου στην ανατολική Μεσόγειο. Τα δυο γειτονικά κράτη διάκεινται εχθρικά το ένα προς το άλλο εδώ και πάνω από εκατό χρόνια, μια εχθρότητα που άλλοτε υφέρπει κι άλλοτε εκδηλώνεται πολύ, πάρα πολύ ανοιχτά. Aν και τα δύο κράτη είναι μέλη του ΝΑΤΟ, αυτή η εχθρικότητα δυστυχώς έχει διατηρηθεί μέχρι σήμερα. Και τα δύο κράτη προτιμούν να καταφεύγουν σε πολεμικούς θεατρινισμούς, όταν δεν καταφέρνουν τους στόχους τους με νηφάλια επιχειρήματα. Αυτό συμβαίνει και τώρα».

Το σχόλιο συνεχίζει παρατηρώντας για την ελληνοτουρκική διένεξη: «Οι Τούρκοι στέλνουν ερευνητικά σκάφη που συνοδεύονται από πολεμικά πλοία για αναζήτηση ορυκτών πόρων σε ύδατα στα οποία, σύμφωνα με την ελληνική ερμηνεία, δεν έχουν καμία δουλειά να κάνουν έρευνες. Οι Έλληνες, που έχουν δίκιο, τουλάχιστον καταρχήν, σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο, δεν μπορούν να σκεφτούν κάτι πιο έξυπνο από το να στείλουν αμέσως στην περιοχή το δικό τους ναυτικό (…) Tίποτα από όλα αυτά δεν είναι σοφό. Αλλά είναι επικίνδυνο. Μια φορά ήδη έπρεπε να παρέμβει η καγκελάριος –προφανώς την τελευταία στιγμή- ( …)»

Για τις συνομιλίες του Μάας ο σχολιαγράφος σημειώνει: «Ανεξάρτητα από το αποτέλεσμα του ταξιδιού του Χάικο Μάας για διαμεσολάβηση μεταξύ Αθήνας και Άγκυρας, ένα πράγμα διαφαίνεται από καιρό, ότι οι δύο πλευρές δεν θέλουν ούτε μπορούν να λύσουν τη σύγκρουση μόνες τους. Επίσης o στόχος, που πρέπει να επιδιωχθεί με μια διαμεσολάβηση, είναι αγανωρίσιμος: αυτό που απαιτείται είναι μια διαπραγματευτική λύση, που οδηγεί σε μια λίγο-πολύ δίκαιη κατανομή του ορυκτού πλούτου χωρίς να αμφισβητούνται τα σύνορα των χωρών που υπάρχουν εδώ και 100 χρόνια». Κλείνοντας το σχόλιο συνοψίζει λέγοντας ότι τις επόμενες εβδομάδες και μήνες είναι καθήκον του Βερολίνου και ειδικά του ίδιου του Χάικο Μάας να «γεμίζει με διπλωματία την απόσταση που χωρίζει την τρέχουσα κατάσταση από τον επιδιωκόμενο στόχο. Εάν δεν το καταφέρει, το ξέσπασμα της στρατιωτικής βίας είναι σχεδόν προδιαγεγραμμένο».

Η Tageszeitung του Βερολίνου σχολιάζει: «Στη διαμάχη για την εκμετάλλευση αποθεμάτων ορυκτού πλούτου στην ανατολική Μεσόγειο, ο Μάας ανέλαβε να φέρει και τις δύο πλευρές στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Είναι μια δύσκολη αποστολή. Και οι δύο πλευρές θεωρούν ότι έχουν απολύτως δίκιο, κανείς δεν θέλει να συμβιβαστεί. Ήδη πολλές φορές η καγκελάριος Μέρκελ έχει μιλήσει τηλεφωνικά με τον Κυριάκο Μητσοτάκη και τον Ταγίπ Ερντογάν, μέχρι στιγμής άνευ επιτυχίας. O Mητσοτάκης της την έφερε, δεδομένου ότι μια μέρα μετά το τηλεφώνημα υπέγραψε συμφωνία με την Αίγυπτο, η οποία προκάλεσε κι άλλο την Τουρκία, και ο Ερντογάν από την πλευρά του στέλνει αντί για μηνύματα ειρήνης νέα πολεμικά πλοία προς την κατεύθυνση της Ελλάδας.»

Η TAZ παρατηρεί ότι μέχρι πρότινος οι διαφορές μεταξύ των δύο νατοϊκών εταίρων επιλύονταν σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης από την Ουάσιγκτον. «Από τη στιγμή όμως που οι ΗΠΑ υπό τον Τραμπ δεν επιτελούν πια αυτόν τον ρόλο, την ευθύνη φέρει η Ευρώπη. Οι τελευταίες εβδομάδες έχουν δείξει ότι η Γερμανία από μόνη της δεν έχει αρκετό βάρος. Ο Μάας μπορεί να επιτύχει κάτι μόνο αν μπορέσει αξιόπιστα να απειλήσει και τις δύο πλευρές με συνέπειες και γι αυτό χρειάζεται και τα υπόλοιπα κράτη-μέλη, ειδικά τη Γαλλία. Με την επίσκεψή της στον Μακρόν το περασμένο Σαββατοκύριακο η καγκελάριος Μέρκελ κατάφερε η Γαλλία να επιθυμεί τη στήριξη της γερμανικής διαμεσολάβησης. Φαινομενικά και οι δυο χώρες εξακολουθούν να μη δείχνουν ετοιμότητα να ενδώσουν. Ο Μάας όμως θα είχε ήδη πετύχει πολλά, αν τουλάχιστον ο Ερντογάν απέσυρε αθόρυβα τα ερευνητικά και πολεμικά πλοία του. Τουλάχιστον γι αυτό υπάρχουν καλές πιθανότητες».

Επαφές Κραμπ – Καρενμπάουερ με Παναγιωτόπουλο και Πετρίδη

Η κλιμακούμενη ένταση στα ελληνοτουρκικά θα απασχολήσει και το σημερινό άτυπο συμβούλιο των ευρωπαίων υπουργών Άμυνας στο Βερολίνο. Πριν από τη συνάντηση που θα ξεκινήσει το μεσημέρι, η προεδρεύουσα του συμβουλίου γερμανίδα υπουργός Άμυνας Κραμπ-Κάρενμπαουερ επρόκειτο να έχει διμερείς επαφές με τους ομολόγους της από Ελλάδα και Κύπρο, Παναγιωτόπουλο και Πετρίδη.

Όπως επισήμανε η ίδια μιλώντας στο πρωινό μαγκαζίνο της γερμανικής δημόσιας τηλεόρασης ZDF, η περαιτέρω κλιμάκωση θα πρέπει να αποτραπεί, χρειαζόμαστε μια πολιτική λύση στη βάση συμφωνίας.