Εκδικάζεται σήμερα Τετάρτη 19 Σεπτεμβρίου η έφεση κατά της πρωτόδικης απόφασης που έκανε εν μέρει δεκτή την αγωγή στελέχους της Ελληνικός Χρυσός εναντίον του συνεργατικού μέσου Alterthess και της δημοσιογράφου Σταυρούλας Πουλημένη, ενώ υπάρχουν και σχετικά καλέσματα για συγκέντρωση αλληλεγγύης έξω από το Εφετείο Αθηνών.

Πρόκειται για αγωγή SLAPP που κατατέθηκε μετά από ρεπορτάζ που είχε δημοσιεύσει η δημοσιογράφος στο Alterthess τον Οκτώβριο του 2020 σχετικά με την πρωτοβάθμια ποινική καταδίκη δύο στελεχών της Hellas Gold.

Τα δύο υψηλόβαθμα στελέχη καταδικάστηκαν τότε για μια σειρά παραβάσεων της περιβαλλοντικής νομοθεσίας που αφορούσαν την υποβάθμιση του περιβάλλοντος της ΒΑ Χαλκιδικής με υπαιτιότητα της δραστηριότητας της εταιρείας. Οι παραβάσεις αυτές είχαν βεβαιωθεί από την Επιθεώρηση Μεταλλείων, μέσα από πολυσέλιδα πορίσματα και μαρτυρίες, σύμφωνα με το ρεπορτάζ.

Τον Οκτώβριο του 2021, ένα από τα στελέχη της εταιρείας, κατέθεσε αγωγή, με την οποία ζητούσε αποζημίωση 100.000 ευρώ, κάνοντας λόγο για δυσφήμηση και παραβίαση προσωπικών δεδομένων.

Έπειτα από δεύτερη έφεση, οι καταδίκες και των δύο στελεχών ανατράπηκαν στη συνέχεια από ανώτερο δικαστήριο τον Μάιο του 2022.

Το πρωτοβάθμιο δικαστήριο που αφορούσε την αγωγή SLAPP έγινε στις 19 Μαΐου του 2022 και έκανε εν μέρει δεκτή την αγωγή του στελέχους, αναφέροντας, μεταξύ άλλων, ότι στο εν λόγω δημοσίευμα η Σταυρούλα Πουλημένη προχώρησε σε παράνομη επεξεργασία των προσωπικών του δεδομένων εφόσον καταχώρησε την καταδίκη του στο ρεπορτάζ χωρίς να λάβει τη ρητή συγκατάθεσή του.

«Συγκεκριμένα, έκρινε ότι η επεξεργασία δεν υπαγορευόταν από ανάγκη πληροφόρησης του κοινού, η οποία, σε κάθε περίπτωση, σύμφωνα με την απόφαση, μπορούσε να επιτευχθεί με την απλή καταγραφή του γεγονότος, χωρίς την ταυτόχρονη δημοσίευση των στοιχείων της ταυτότητας και της επαγγελματικής του ιδιότητας. Το δικαστήριο επιδίκασε στον ενάγοντα 3.000 ευρώ για την αποκατάσταση της ηθικής βλάβης που υποτίθεται ότι υπέστη», αναφέρει το Alterthess.gr, υπογραμμίζοντας πως πρόκειται για απόφαση που θέτει σε κίνδυνο την ελευθερία της έκφρασης.

Την ίδια ώρα, την αλληλεγγύη και τη συμπαράστασή τους στη δημοσιογράφο αλλά και το συνεργατικό μέσο έχουν εκφράσει δημοσιογραφικές ενώσεις και διάφορες οργανώσεις, τόσο από την Ελλάδα όσο και από το εξωτερικό.

Στήριξη από ΕΣΗΕΜΘ και ΠΟΕΣΥ

Ανακοίνωση στήριξης στο συνεργατικό μέσο ενημέρωσης Alterthess και τη δημοσιογράφο, μέλος του ΔΣ της ΕΣΗΕΜΘ, Σταυρούλα Πουλημένη εξέδωσαν η Ένωση Συντακτών Μακεδονίας-Θράκης και η Πανελλήνια Ομοσπονδία Ενώσεων Συντακτών, με αφορμή την εκδίκαση της έφεσης η έφεση κατά της πρωτόδικης απόφασης που έκανε εν μέρει δεκτή  την αγωγή στελέχους της εταιρίας «Ελληνικός Χρυσός» εναντίον του συνεργατικού  μέσου και της  δημοσιογράφου.

Όπως τονίζει σε ανακοίνωση της η ΕΣΗΕΜ-Θ, την οποία προώθησε και η ΠΟΕΣΥ, «η ΕΣΗΕΜ-Θ υποστηρίζει και σε αυτήν την δικαστική περιπέτεια, που αποτελεί χαρακτηριστική περίπτωση SLAPP με στόχο δημοσιογράφους, το μέλος της».

Ρεπόρτερς Χωρίς Σύνορα: Ζωτικής σημασίας η υποστήριξη σε σχέση με τις SLAPP

Ο επικεφαλής του Γραφείου των Ρεπόρτερς Χωρίς Σύνορα (RSF) για την Ευρωπαϊκή Ένωση και τα Βαλκάνια Pavol Szalai μίλησε στο alterthess για την κατάσταση που επικρατεί στον Τύπο σε παγκόσμιο επίπεδο, σε ένα ασφυκτικό περιβάλλον όπου η Ελευθερία του Τύπου συρρικνώνεται όλο και περισσότερο.

Η συνέντευξη αυτή δόθηκε με αφορμή την εκδίκαση της έφεσης για την αγωγή SLAPP που έχει δεχτεί το alterthess.

Μεταξύ άλλων, ανέφερε πως «Η προσωπική υποστήριξη από συναδέλφους, αλλά και η θεσμική αλληλεγγύη από δημοσιογραφικές ενώσεις, συνδικάτα και την κοινωνία των πολιτών είναι ζωτικής σημασίας σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο. Η συγκέντρωση νομικής υποστήριξης και άλλων πόρων ειδικά σε σχέση με τα SLAPP (π.χ. νομικοί εμπειρογνώμονες κατά των SLAPP, βάσεις δεδομένων γνώσεων, καινοτόμες στρατηγικές υπεράσπισης κ.λπ.) είναι επίσης σημαντική.

Κοινοπραξία Δημοσιογράφων: Εάν ισχύσει η απόφαση, το μέλλον των δικαστικών ρεπορτάζ θα βρεθεί σε κίνδυνο

Η κοινοπραξία Media Freedom Rapid Response (MFRR) με ανακοίνωσή της εκφράζει την πλήρη υποστήριξή της προς την Ελληνίδα δημοσιογράφο Σταυρούλα Πουλημένη και το μέσο ενημέρωσης Alterthess ενόψει της προσφυγής τους στις 19 Σεπτεμβρίου 2024.

Όπως αναφέρει: «Η σημερινή ακρόαση ακολουθεί μια δικαστική απόφαση που έκανε εν μέρει δεκτή μια αστική αγωγή που ζητούσε αποζημίωση για το ρεπορτάζ της Πουλημένη σχετικά με την καταδίκη δύο στελεχών της Hellas Gold για ρύπανση των υδάτων – η οποία ανατράπηκε το 2022, όπως είχε επίσης αναφέρει τότε η δημοσιογράφος.

Το 2023, η Alterthess κλήθηκε να καταβάλει 3.000 ευρώ σε ένα από τα στελέχη της εταιρείας για την αναφορά της δικαστικής καταδίκης του τον Οκτώβριο του 2020. Ο δικαστής έκρινε ότι, παρά το γεγονός ότι η καταδίκη αφορούσε δημόσια πληροφορία, η δημοσίευση του ονόματός του αποτελούσε παραβίαση της ιδιωτικής του ζωής που προστατεύεται από τους κανόνες του ΓΚΠΔ και προκάλεσε ηθική βλάβη.

Εάν η απόφαση αυτή ισχύσει, το μέλλον των δικαστικών ρεπορτάζ και το δικαίωμα πρόσβασης του κοινού στις δικαστικές αποφάσεις θα τεθεί σε κίνδυνο.

Επιπλέον, η απόφαση του κατώτερου δικαστηρίου κινδυνεύει να ενθαρρύνει περισσότερες στρατηγικές αγωγές κατά της δημόσιας συμμετοχής (SLAPP) με στόχο τη φίμωση των μέσων ενημέρωσης στην Ελλάδα, όπου οι δημοσιογράφοι αντιμετωπίζουν ήδη έναν αυξανόμενο αριθμό νομικών πιέσεων.

Στις 11:00 π.μ., υποστηρικτές θα συγκεντρωθούν έξω από το Εφετείο Αθηνών για συνέντευξη Τύπου με σκοπό την ευαισθητοποίηση για την υπόθεση. Το MFRR καλεί το δικαστήριο να ανατρέψει την απόφαση αυτή, διασφαλίζοντας ότι οι δημοσιογράφοι στην Ελλάδα θα μπορούν να συνεχίσουν το έργο τους χωρίς το φόβο νομικών αντιποίνων».

Υπογράφου οι εξής οργανώσεις:

Διεθνές Ινστιτούτο Τύπου (IPI)

Ευρωπαϊκό Κέντρο για την Ελευθερία του Τύπου και των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης (ECPMF)

Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία Δημοσιογράφων (EFJ)

Free Press Unlimited (FPU)

Osservatorio Balcani Caucaso Transeuropa (OBCT)

Δίκτυο για τα Πολιτικά και Κοινωνικά Δικαιώματα: Να υπερασπιζόμαστε τις ελευθερίας εκεί που κινδυνεύουν:

Το Δίκτυο για τα Πολιτικά και Κοινωνικά Δικαιώματα, αναφέρει σε ανακοίνωσή του πως η αγωγή κατά του Alterthess πρέπει να απορριφθεί, τουλάχιστον για τρεις λόγους:

• Επειδή η ελευθερία του Τύπου στην Ελλάδα βρίσκεται σε θανάσιμο κίνδυνο. Μαζί με τις υποκλοπές σε βάρος δημοσιογράφων και την –ακόμα– «ανεξιχνίαστη» δολοφονία του Γιώργου Καραϊβάζ, οι αγωγές SLAPP συμβάλλουν τα μέγιστα στη θλιβερή κατάταξη της χώρας στην ετήσια έκθεση των Δημοσιογράφων Χωρίς Σύνορα. Χαρακτηριστική, για το νοσηρό κλίμα που έχει δημιουργηθεί, είναι η αγωγή του Γρηγόρη Δημητριάδη, πρώην επικεφαλής του πολιτικού γραφείου του πρωθυπουργούν, κατά της Εφημερίδας των Συντακτών και των Reporters United, με αφορμή αναφορές των Μέσων στο ρόλο του στην υπόθεση των υποκλοπών.
• Επειδή η ελευθερία του Τύπου απειλείται, μεταξύ άλλων, από επιχειρήσεις με δραστηριότητες αποδεδειγμένα επικίνδυνες για το περιβάλλον. Η αγωγή κατά του Alterthess και της Σταυρούλας Πουλημένη συνιστά πράξη εκδίκησης διότι το Μέσο και η δημοσιογράφος έφεραν στη δημοσιότητα ζήτημα δημοσίου ενδιαφέροντος. Από αυτή τη σκοπιά, η αγωγή Λιάλιου ανήκει στην «παράδοση» που εγκαινίασαν η αγωγή της WRE κατά του δημοσιογράφου Τάσου Σαραντή, για ρεπορτάζ του με θέμα τις ανεμογεννήτριες (Εφημερίδα Συντακτών, 29/12/2019) και η αγωγή του Ομίλου ΟΝΕΧ κατά του Παρατηρητηρίου Ποιότητας Περιβάλλοντος Σύρου, που απέρριψε το Πολυμελές Πρωτοδικείο Σύρου τον Νοέμβριο του 2022.
• Επειδή πρέπει να υπερασπιζόμαστε τις ελευθερίες εκεί που κινδυνεύουν. Η ελευθερία του Τύπου δεν απειλείται στην περίπτωση φιλοκυβερνητικών Μέσων ή δημοσιογράφων ταυτισμένων με επιχειρηματικά συμφέροντα. Όπως δείχνουν οι περιπτώσεις του Alterthess, των Reporters United ή της Εφημερίδας των Συντακτών, ο αυταρχισμός των αγωγών SLAPP απειλεί κριτικές και αδέσμευτες φωνές, που δεν μπερδεύουν το δημοσιογραφικό ρεπορτάζ με τα δελτία Τύπου κυβερνήσεων, κομμάτων ή επιχειρήσεων. Αν το Alterthess και η Σταυρούλα Πουλημένη καταδικαστούν, δημοσιογράφοι και Μέσα θα πρέπει να αυτολογοκρίνονται και να αποσιωπούν παραβάσεις και εγκλήματα επιφανών παραγόντων της οικονομικής και πολιτικής εξουσίας. Αλλά τότε η ελευθερία του Τύπου, «ψυχή της Δικαιοσύνης», θα έχει ξεψυχήσει.

Ελληνική Ένωση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου: Γενικότερη απαξίωση των δημοκρατικών θεσμών

Στην υπόθεση αναφέρεται και η Ελληνική Ένωση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου, η οποία υπογραμμίζει τα εξής:

Την Πέμπτη, 19 Σεπτεμβρίου 2024 στο Εφετείο Αθηνών εκδικάζεται σε δεύτερο βαθμό η υπόθεση της δημοσιογράφου του Alterthess, Σταυρούλας Πουλημένη. Τον Οκτώβριο του 2020, η δημοσιογράφος δέχθηκε αγωγή SLAPP από υψηλόβαθμο στέλεχος της εταιρείας «Ελληνικός Χρυσός» σε συνέχεια δικαστικού ρεπορτάζ που είχε δημοσιεύσει.

Οι αγωγές κατά δημοσιογράφων, λόγω των ερευνών ή της κριτικής που έχουν ασκήσει σε ζητήματα δημόσιου ενδιαφέροντος, συνιστούν υποθέσεις SLAPPs (Strategic Lawsuit Against Public Participation), έχουν ως στόχο τον εκφοβισμό καθώς και την ηθική και οικονομική εξόντωσή τους.

Στην υπόθεση της δημοσιογράφου του Alterthess, ο ενάγων ζήτησε 100.000€ ως αποζημίωση λόγω ηθικής βλάβης που υπέστη για δημοσίευμα με θέμα την καταδίκη της «Ελληνικός Χρυσός» για ρύπανση του νερού στη Β. Χαλκιδική και άλλων παραβιάσεων της περιβαλλοντικής νομοθεσίας. Το δικαστήριο πραγματοποιήθηκε τον Μάιο του 2022 και έκανε εν μέρει δεκτή την αγωγή του στελέχους της «Ελληνικός Χρυσός» αναγνωρίζοντας ότι πρόκειται για παράνομη επεξεργασία των προσωπικών δεδομένων του ενάγοντος και επέβαλε στη δημοσιογράφο την καταβολή ποσού 3.000€ για αποκατάσταση ηθικής βλάβης.

H αντιμετώπιση της ερευνητικής δημοσιογραφίας ως απειλής και οι εκδικητικές μηνύσεις και αγωγές κατά δημοσιογράφων δημιουργούν μεγάλη ανησυχία, όχι μόνο για την παραβίαση των δικαιωμάτων τους, αλλά, πρωτίστως, για το μέλλον της ελευθερίας του τύπου στην Ελλάδα, μέλλον που διαφαίνεται ζοφερό και συμπληρώνει την εικόνα της γενικότερης απαξίωσης των δημοκρατικών θεσμών.

H Ελληνική Ένωση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου έχει ζητήσει τη λήψη μέτρων προστασίας των ερευνητών δημοσιογράφων στην κατεύθυνση της σχετικής Πρότασης Οδηγίας και της Σύστασης 2022/758 της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την προστασία δημόσιων προσώπων δημοσιογράφων και υπερασπιστών/τριών ανθρωπίνων δικαιωμάτων από προδήλως αβάσιμες ή καταχρηστικές δικαστικές διαδικασίες.

Κατάληψη ΕΣΗΕΑ: Δήλωση αλληλεγγύης στο Alterthess.gr και τη Σταυρούλα Πουλημένη

Δήλωση αλληλεγγύης στη δημοσιογράφο Σταυρούλα Πουλημένη και στο Alterthess εξέδωσε η Κατάληψη ΕΣΗΕΑ.

Μεταξύ άλλων υπογραμμίζει πως «στην πραγματικότητα, η δίωξη κατά της Σταυρούλας Πουλημένη και του alterthess είναι μια επιχείρηση εκφοβισμού που επιχειρείται από την ίδια την εταιρεία «Ελληνικός Χρυσός» μέσω του μεγαλοστελέχους της σε μια απόπειρα να φιμώσει τις λίγες φωνές που αντιτάσσονται στο περιβαλλοντικό έγκλημα που διαπράττει εδώ και χρόνια στη Χαλκιδική. Μια εταιρεία που στηρίζει τις επενδυτικές δραστηριότητές της στη λεηλασία της φύσης απειλώντας και τη δημόσια υγεία, που για να τις υλοποιήσει έχει πραγματοποιήσει πλήθος διώξεων κατά των κατοίκων που αντιστάθηκαν στα σχέδιά της εξαπολύοντας τη τρομοκρατία που της εξασφάλισαν το Κράτος και οι μηχανισμοί του».

«Οι απόπειρες ποινικοποίησης των υπερασπιστών του περιβάλλοντος και οι απόπειρες φίμωσης συναδέλφων μας δεν θα περάσουν», τονίζει επίσης.