Σε σύγχυση φαίνεται πως βρίσκεται η κυβέρνηση σχετικά με τα ελληνοτουρκικά. Μετά το φιάσκο με την επιμονή στον ανυπόστατο ισχυρισμό περί «δυνατού αέρα» που είχε ως αποτέλεσμα το 24ωρο «ξεστράτισμα» του τουρκικού ερευνητικού Oruc Reis στην ελληνική υφαλοκρηπίδα, «θύελλα» στην κυβέρνηση ξέσπασε και με το ζήτημα της ενδεχόμενης προσφυγής στη Χάγη. Μια «θύελλα» που οδήγησε και στην ακατανόητη πρόθεση παραίτησης του αναπληρωτή συμβούλου Εθνικής Ασφάλειας, Θάνου Ντόκου. 

Ads

Συγκεκριμένα ο Θάνος Ντόκος έθεσε την παραίτησή του στη διάθεση του πρωθυπουργού με αφορμή τις δηλώσεις του περί «συνεκμετάλλευσης στο Αιγαίο».

Συγκεκριμένα, σε συνέντευξή του στην κυπριακή εφημερίδα «Φιλελεύθερος», δήλωσε πως «εφόσον ανακαλυφθούν σημαντικά κοιτάσματα στο Αιγαίο ή στην Ανατολική Μεσόγειο, εφόσον το κοίτασμα εκτείνεται στις θαλάσσιες ζώνες και των δύο χωρών, εφόσον η ποσότητα, η τιμή και οι τάσεις απομάκρυνσης από τα ορυκτά καύσιμα επιτρέψουν την εμπορική εκμετάλλευση του κοιτάσματος και, τέλος, εφόσον η Ελλάδα αποφασίσει ότι αυτό τη συμφέρει, τότε θα μπορούσε να διαπραγματευθεί μια συμφωνία συνεκμετάλλευσης με ποσοστά που θα καθοριστούν σύμφωνα με τα συμφωνημένα θαλάσσια σύνορα».

Μ’ αυτόν τον τρόπο, πρόσθεσε, «η Ελλάδα εξασφαλίζει τη βασική της επιδίωξη (σ.σ. οριοθέτηση θαλάσσιων ζωνών) με ένα υποθετικό αντάλλαγμα, το οποίο έτσι κι αλλιώς δεν θα τη βλάψει, καθώς θα στηρίζεται στα δεδομένα της οριοθέτησης που θα έχει προηγηθεί».

Ads

Σε κάθε περίπτωση, πάντως, ως προϋπόθεση όλων των παραπάνω, ο Θάνος Ντόκος έθεσε την προσφυγή στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης. «Ακόμη και η συνεκμετάλλευση θα μπορούσε να συζητηθεί, υπό την προϋπόθεση της πρότερης οριοθέτησης των θαλασσίων ζωνών μέσω προσφυγής σε διεθνές δικαιοδοτικό όργανο. Αυτό σημαίνει μια ξεκάθαρα εμπροσθοβαρή, υπέρ ημών».

Οι δηλώσεις του προκάλεσαν την αντίδραση του κυβερνητικού εκπροσώπου, Στέλιου Πέτσα, ο οποίος ισχυρίστηκε πως «δεν τίθεται θέμα συνεκμετάλλευσης» και πως «το μοναδικό ζήτημα προς διευθέτηση με την Τουρκία είναι η οριοθέτησης της υφαλοκρηπίδας».

Ωστόσο, ο ισχυρισμός του κ. Πέτσα προκαλεί εύλογα ερωτήματα, καθώς μόλις πριν από λίγες ημέρες ο ίδιος ο πρωθυπουργός είχε χαρακτηρίσει λογική κίνηση την προσφυγή στη Χάγη, τονίζοντας πως η Ελλάδα θα μπορούσε να προσφύγει όχι μόνο για την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας, όπως είπε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, αλλά και για το ζήτημα της ΑΟΖ. Επίσης, ο Θάνος Ντόκος έχει επαναλάβει και στο παρελθόν την άποψη περί συνεκμετάλλευσης, ένα ενδεχόμενο που έχει επισημανθεί ως πιθανή λύση και από άλλα στελέχη – βουλευτές της ΝΔ, όπως για παράδειγμα από τον Μπάμπη Παπαδημητρίου. Από την άλλη η Ντόρα Μπακογιάννη έχει ταχθεί υπέρ της προσφυγής στη Χαγη, παρά το γεγονός πως η ίδια επισήμανε πως ενδεχομένως να χάσουμε την ΑΟΖ στο Καστελόριζο, εν είδει ανταλλαγής με την κατοχύρωση δικαιωμάτων σε άλλα νησιά, όπως στη Ρόδο και τη Λέρο.

Σημειώνεται ακόμη πως το τελευταίο διάστημα πλήθος δημοσιευμάτων στον φιλοκυβερνητικό Τύπο παρουσίαζαν το ενδεχόμενο της συνεκμετάλλευσης, ως πιθανό σενάριο, επιχειρώντας να το «αποδαιμονοποιήσουν». Και αφού ο κ. Ντόκος έχει και στο παρελθόν μιλήσει ανοιχτά για αυτό το σενάριο και κανείς από την κυβέρνηση δεν είχε αντιδράσει, τότε ποιος είναι ο λόγος να παραιτηθεί τώρα.

Φαίνεται πως και σε αυτήν την περίπτωση η κυβέρνηση κινείται αποκλειστικά με όρους επικοινωνίας. Μετά τις αντιδράσεις και τα αρνητικά δημοσιεύματα, ακόμη και από τον φιλοκυβερνητικό Τύπο, για τη στάση της στην παραβίαση της ελληνικής υφαλοκρυπίδας από το Oruc Reis, μάλλον αδυνατεί να υποστηρίξει σε αυτή τη φάση τη «συνεκμετάλλευση». Όμως είναι η ίδια που με την πολιτική του «κατευνασμού», αρνούμενη ακόμη και να ζητήσει την επιβολή κυρώσεων σε βάρος της Τουρκίας, έδωσε ώθηση στον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος πλέον θέτει τη δική του ατζέντα στο τραπέζι με τις μεγάλες δυνάμεις να έχουν αναγνωρίσει τον σημαντικό του ρόλο στις εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο. 

Απόδειξη πως οι εξελίξεις οφείλονται στο «τάιμινγκ» είναι πως ο ίδιος ο κ. Ντόκος, εξηγώντας στον Real Fm τους λόγους που έθεσε την παραίτησή του στον πρωθυπουργό, είπε πως «το λάθος μου είναι ότι άνοιξα ένα ζήτημα άκαιρο – υποθετικό – σε μια στιγμή που έχουμε πάρα πολλά ζητήματα, τα οποία είναι καυτά και τρέχουν». «Είναι μια προσωπική άποψη. Εάν και πλέον θα έπρεπε να έχω συνειδητοποιήσει ότι δεν εκφράζω προσωπικές απόψεις. Χρησιμοποίησα ένα υποθετικό παράδειγμα για να πω κάτι απλό και αυτονόητο. Ότι αν η Τουρκία αλλάξει συμπεριφορά μπορούμε να γίνουμε φυσιολογικοί γείτονες».

«Είναι άκαιρο και κακώς χρησιμοποίησα το συγκεκριμένο σενάριο γιατί ούτε η Τουρκία φαίνεται διατεθειμένη να αλλάξει συμπεριφορά και να πάμε σε μία ομαλοποίηση των σχέσεων, ούτε έχει ανακαλυφθεί κάτι για να κάνουμε συζήτηση για το πώς θα το μοιράσουμε» κατέληξε ο σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας.