Ταράζει τα νερά του ΣΥΡΙΖΑ ο Αλέξης Τσίπρας, με την πρότασή του για απ’ ευθείας εκλογή του προέδρου και της Κεντρικής Επιτροπής του κόμματος από την βάση – μια πρόταση, που ζυμωνόταν εδώ και περισσότερο από έναν χρόνο αλλά είχε μείνει «παγωμένη» λόγω των ισχυρών εσωκομματικών αντιδράσεων.

Οι λόγοι που ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ αποφάσισε να ενεργοποιήσει την πρόταση τώρα είναι τρεις:

Το «βάλτωμα» της διεύρυνσης που προσέκρουσε στα κομματικά στεγανά και στις συμπληγάδες των τάσεων. Ο Αλέξης Τσίπρας θεωρεί ότι με την απ’ ευθείας εκλογή προέδρου και οργάνων μπορεί να ανοίξει και να ανανεωθεί πραγματικά το κόμμα – να κινητοποιηθεί κόσμος που είναι θετικός προς τον ΣΥΡΙΖΑ αλλά θεωρεί εαυτόν αποκλεισμένο από τους εσωκομματικούς μηχανισμούς.

Η απόφαση να σπάσουν οι μηχανισμοί απλής αναπαραγωγής στελεχών, τάσεων και ποσοστώσεων. Η κοινωνική απέχθεια στους μηχανισμούς αυτούς θεωρείται από την ηγεσία της Κουμουνδούρου και ένας από τους λόγους της δημοσκοπικής καθήλωσης του ΣΥΡΙΖΑ.

Η ανάγκη επαναβεβαίωσης και ενίσχυσης του ηγετικού προφίλ του ίδιου του Αλέξη Τσίπρα. Είναι μια ανάγκη που επίσης η ηγετική ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ διαπιστώνει μέσα από τις δημοσκοπήσεις. Επιπλέον, αποτελεί κοινή ομολογία πια στην Κουμουνδούρου πως δεν γίνεται και η ΝΔ και το Κίνημα Αλλαγής να εκλέγουν πρόεδρο μέσα από μια ευρεία όχι μόνον κομματική, αλλά και κοινωνική βάση και ο ΣΥΡΙΖΑ να παραμένει περιχαρακωμένος σε παρωχημένα μοντέλα προηγούμενων δεκαετιών.

Η διάσταση αυτή, δε, πήρε πιο έντονα χαρακτηριστικά μετά και την εκλογή του Νίκου Ανδρουλάκη στην ηγεσία του ΚΙΝΑΛ που, με την μαζική συμμετοχή, έδειξε να ανοίγει το πολιτικό παιχνίδι στον χώρο της κεντροαριστεράς.

Η πρόταση Τσίπρα, όπως αναμενόταν, δεν έγινε δεκτή με ενθουσιασμό από τον σκληρό κομματικό πυρήνα και, κυρίως, από την πλευρά της «Ομπρέλας». Στην διάρκεια του πολύωρου Πολιτικού Συμβουλίου τα στελέχη της «Ομπρέλας» αντέδρασαν έντονα μιλώντας ακόμη και για «αντιδημοκρατικό» βήμα.

Η πιο έντονη και κάθετη αντίδραση ήρθε από τον Ευρκλείδη Τσακαλώτο, ενώ σε ανάλογους τόνους κινήθηκαν και ο Νίκος Φίλης και ο Νίκος Βούτσης, με βασικό επιχείρημα ότι δημιουργείται ένα αρχηγο-κεντρικό κόμμα, ότι καταργείται η λογοδοσία και αυτονομείται πλήρως ο αρχηγός και η ηγετική ομάδα. «Φτιάχνουμε κόμμα star system» ήταν μία από τις φράσεις που ακούστηκαν, ενώ και τα τρία στελέχη τόνισαν πως πρόκειται για μοντέλο που κινείται έξω από τις παραδόσεις της Αριστεράς και «ρευστοποιεί το κόμμα».

Στον αντίποδα, η εισήγηση Τσίπρα έγινε δεκτή με ενθουσιασμό από τα πασοκογενή στελέχη και τελικά εγκρίθηκε με 27 ψήφους υπέρ και 11 κατά. Καταψήφισαν οι Ευκλείδης Τσακαλώτος, Νίκος Βούτσης, Νίκος Φίλης, Πάνος Σκουρλέτης, Θοδωρής Δρίτσας, Δημήτρης Βίτσας, Τασία Χριστοδουλοπούλου, Ράνια Σβίγγου, Εφη Καλαμαρά, Πάνος Λάμπρου.

Τον τελικό λόγο επί της πρότασης θα τον έχει πλέον το συνέδριο το οποίο θα κληθεί να την εγκρίνει. Το μοντέλο Τσίπρα προβλέπει εκλογή του προέδρου και της Κεντρικής Επιτροπής από τα μέλη του κόμματος με ενιαία λίστα – γεγονός που, σύμφωνα με πηγές της προεδρικής πλευράς, σημαίνει ότι το εκλογικό σώμα θα είναι ενιαίο, άρα δεν υποκρύπτεται και πρόθεση δημιουργίας αρχηγικής δομής.

Το συνέδριο θα κληθεί να εγκρίνει εκτός από το κείμενο της Πολιτικής Απόφασης και τις υποψηφιότητες για την προεδρία και την Κεντρική Επιτροπή , ενώ η ψηφοφορία για την εκλογή θα διεξαχθεί αμέσως μετά το συνέδριο.

Οι αλλαγές στο καταστατικό

Εξίσου ριζικές αλλαγές στην λειτουργία του κόμματος φέρνουν και οι προτάσεις της Επιτροπής Καταστατικού που κατατέθηκαν στο Πολιτικό Συμβούλιο και τις οποίες είχε επεξεργαστεί η επιτροπή υπό τον Γιάννη Δραγασάκη. Ιδιαίτερη ήταν εδώ και η συμβολής της Δανάης Κολτσίδα από το Ινστιτούτο Πουλαντζά η οποία επεξεργάστηκε επί μακρόν τα μοντέλα  λειτουργίας των κομμάτων της ευρωπαϊκής αριστεράς και σοσιαλδημοκρατίας.

Οι προτάσεις αυτές προβλέπουν μεταξύ άλλων:

Διαδικασία ένταξης στο κόμμα
Με μια απλή αίτηση είτε στην ΟΜ, είτε κεντρικά στο κόμμα, είτε στην ηλεκτρονική πλατφόρμα iSyriza.gr, ο κάθε πολίτης που το επιθυμεί γίνεται αυτοδίκαια μέλος του ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ.

Ισότητα φύλων στην συλλογική ηγεσία
Καθιερώνεται σε όλα τα επίπεδα, σώματα και όργανα του κόμματος, αλλά και στη συγκρότηση ψηφοδελτίων η πλήρης ισότητα των φύλων. Δηλαδή, ο ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ θα είναι το πρώτο κόμμα στη χώρα που υιοθετεί την απόλυτη ισότητα 50%-50% σε άνδρες και γυναίκες στη συλλογική του ηγεσία. Μέχρι σήμερα υπήρχε ποσόστωση φύλου στο 30%.

Επιτροπής Δεοντολογίας
Θεσμοθετείται Επιτροπή Δεοντολογίας, απευθείας εκλεγμένη από το συνέδριο, προκειμένου να παρακολουθεί την τήρηση του καταστατικού και να επιβάλλει πειθαρχικές κυρώσεις όπου απαιτείται. Για σοβαρά πειθαρχικά παραπτώματα η Επιτροπή Δεοντολογίας με αυξημένη πλειοψηφία 2/3 μπορεί να αποφασίσει την αναστολή ιδιότητας του μέλους ή ακόμα και τη διαγραφή του.

Θέμα Πολάκη

Στην συνεδρίαση του Πολιτικού Συμβουλίου τέθηκε για μια ακόμη φορά και θέμα Πολάκη, κυρίως σε σχέση με τις τελευταίες παρεμβάσεις του πρώην αναπληρωτή υπουργού Υγείας για την λειτουργία της Δικαιοσύνης και τις διώξεις κατά δημοσιογράφων. Εκεί, στελέχη τόσο από την «Ομπρέλα», όπως ο Νίκος Βούτσης και ο Πάνος Σκουρλέτης, όσο και από την «Γέφυρα» όπως ο Νίκος Μπίστης και ο Σπύρος Δανέλλης τόνισαν ότι ο Παύλος Πολάκης εκθέτει το κόμμα με τις συνεχείς παρεμβάσεις του.