Πάνω από 180 επιστολές αντίθεσης στο σχέδιο σαρωτικών αλλαγών στο ΚΕΘΕΑ που προωθεί η κυβέρνηση έχουν ήδη αποσταλεί από εργαζόμενους του οργανισμού, όπως μεταφέρει στο tvxs.gr ο πρόεδρος του Συλλόγου Εργαζομένων Δημήτρης Κολοκάθης.

Οι εργαζόμενοι τονίζουν ότι αν περάσουν οι εν λόγω αλλαγές, μεγάλα κομμάτια της δουλειάς που γίνονται τώρα στα επιμέρους προγράμματα του ΚΕΘΕΑ θα καταλήξουν αρτηριοσκληρωτικά και ο ίδιος ο οργανισμός θα καταλήξει να ακολουθεί μοντέλα που ήδη ακολουθούν άλλες δημόσιες δομές αλλά και ΜΚΟ.

Οι επίμαχες αλλαγές αυτές έχουν συνταχθεί σε ένα κείμενο 100 σελίδων που αποτελεί προσχέδιο νόμου και στάλθηκε στους εργαζόμενους προς διαβούλευση, πριν πάει στο Διοικητικό Συμβούλιο και από εκεί στο υπουργείο Υγείας προς νομοθέτηση. Πρόκειται για τη δεύτερη παρέμβαση στο ΚΕΘΕΑ από την κυβέρνηση Μητσοτάκη, μετά την Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου του Οκτωβρίου 2019, με την οποία σταμάτησε η εκλογή του Διοικητικού Συμβουλίου από τη Γενική Συνέλευση και πλέον ορίζεται από την εκάστοτε πολιτική ηγεσία.

Η επιτροπή που συνέταξε το προσχέδιο νόμου αποτελείται από την αντιπρόεδρο του ΚΕΘΕΑ Φωτεινή Λεομπίλλα, το Γενικό Διευθυντή Βασίλη Γκιτάκο, κάποια ακόμα στελέχη της διοίκησης αλλά και εκπροσώπους του υπουργείου Υγείας και του υπουργείου Εσωτερικών. Από την ανακοίνωση των εργαζομένων προκύπτει ότι βασικοί άξονες των επίμαχων αλλαγών είναι οι εξής:

• Αφαιρείται η αποφασιστική αρμοδιότητα της Γενικής Συνέλευσης στην οποία συμμετέχουν εργαζόμενοι, θεραπευόμενοι, γονείς και επίτιμα μέλη και ενισχύονται οι αρμοδιότητες του διορισμένου από την κυβέρνηση Διοικητικού Συμβουλίου. Ενισχύονται οι διοικητικές υπηρεσίες
• Μειώνονται οι υπηρεσίες πρώτης γραμμής, τα προγράμματα δηλαδή τα οποία είναι σε διάδραση με τους θεραπευόμενους και τις κοινότητες στις οποίες αυτοί ζουν
• Ενσωματώνονται διαφορετικοί πληθυσμοί και πρακτικές υπό κοινή εποπτεία
• Μετατοπίζεται η αποστολή του ΚΕΘΕΑ από τη θεραπεία για απεξάρτηση και την κοινωνική ένταξη προς τη μείωση βλάβης και τη σωματική αποτοξίνωση

Ζητήσαμε από τον κο. Κολοκάθη να εξηγήσει τον αντίκτυπο που θα έχουν, σύμφωνα με τους εργαζόμενους, οι προωθούμενες από την κυβέρνηση αλλαγές.

«Συγχωνεύονται τα προγράμματα. Το κάθε πρόγραμμα έχει μια εξειδίκευση και είναι αυτοτελή μονάδα. Έχει συμβουλευτική φάση, φάση θεραπείας μέσα στην κοινότητα και φάση επανένταξης. Εφαρμόζει δικά του μοντέλα και δικές του πρακτικές, ανάλογα με τους εξυπηρετούμενους και τις ανάγκες τους. Η επιστημονική του εποπτεία γίνεται για το συγκεκριμένο πληθυσμό και στο συγκεκριμένο πλαίσιο. Όταν ενσωματώνεις διαφορετικά τέτοια προγράμματα υπό μία εποπτεία, χάνονται τα οφέλη αυτής της αυτοτέλειας των προγραμμάτων. Ο άνθρωπος που θα αναλάβει την εποπτεία αυτή είναι αδύνατο να γνωρίζει τις ανάγκες και να έχει εμπειρία από τις διαφορετικές αυτές κοινότητες», απαντά. 

«Για παράδειγμα στο προσχέδιο που μας στάλθηκε προβλέπεται η εποπτεία των προγραμμάτων για το αλκοόλ, τον τζόγο, τους ανθρώπους σε φυλακές, το street work και η μονάδα μείωσης βλάβης θα είναι κάτω από έναν υπεύθυνο. Αν ο άνθρωπος που θα κληθεί να δουλέψει σε αυτή τη θέση έχει γνώση, σπουδές και εμπειρία πάνω στο αλκοόλ, με ποια επάρκεια και σύμφωνα με ποια λογική θα εποπτεύει το street work ή τις φυλακές; Ένα τέτοιο σύστημα θα καταλήξει σίγουρα αρτηριοσκληρωτικό, θα καταλήξει σίγουρα στο να μην μπορεί η δουλειά μας να γίνεται όπως την κάνουμε έως τώρα», λέει ο κ. Κολοκάθης.

Σχετικά με τη στροφή προς τη μείωση της βλάβης και τη σωματική αποτοξίνωση, ο εκπρόσωπος των εργαζομένων διατυπώνει την εξής απορία: «Οι αλλαγές αυτές συνιστούν διολίσθηση του ΚΕΘΕΑ προς αντικείμενα με τα οποία ασχολούνται κι άλλοι οργανισμοί ή ΜΚΟ. Αναρωτιέμαι γιατί να πάρεις από έναν οργανισμό κάτι που το κάνει μόνο αυτός για να τον βάλεις να κάνει κάτι που το κάνουν κι άλλοι;»

Γνωρίζοντες το θέμα, διατυπώνουν την άποψη ότι η κυβέρνηση προσπαθεί να αφαιρέσει από το ΚΕΘΕΑ το «συγκριτικό του πλεονέκτημα» που είναι ακριβώς η θεραπεία μέσα από την επανένταξη και η δημοκρατική λειτουργία και να το στρέψει προς λογικές που παραπέμπουν στα κέντρα αποτοξίνωσης. «Εφόσον όλες οι επιλογές θα κινούνται στην ίδια λογική, ο κάθε εξαρτημένος και η οικογένειά του θα μπορούν να στρέφονται και προς ιδιωτικές δομές ή να απευθυνθούν απλά στον ΟΚΑΝΑ. Τώρα ενδεχομένως δεν το κάνουν γιατί βλέπουν πόσο καλό μπορούν να κάνουν στους εαυτούς τους και στα παιδιά τους μέσα από το ΚΕΘΕΑ», λέει στο tvxs.gr άριστος γνώστης του θέματος.

Όσον αφορά στη δημοκρατική λειτουργία του οργανισμού, οι εργαζόμενοι επισημαίνουν ότι η αποφασιστική αρμοδιότητα της Γενικής Συνέλευσης του ΚΕΘΕΑ ήταν ένα από τα θετικά σημεία της Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου που είχε περάσει ο υπουργός Υγείας Βασίλης Κικίλιας το 2019 και τώρα αφαιρείται.

«Λογικά κάθε τέτοια αλλαγή στο ΚΕΘΕΑ πρέπει να περάσει από τη Γενική Συνέλευση. Όμως τώρα άνοιξαν περίοδο διαβούλευσης 10 ημερών πριν στείλουν το προσχέδιο στο ΔΣ για έγκριση», λέει ο πρόεδρος των εργαζομένων. «Το προσχέδιο απορρίφθηκε από τη Γενική Συνέλευση των εργαζομενων (σ.σ άλλο όργανο από τη ΓΣ του ΚΕΘΕΑ) ως εκτρωματικό. Έχουμε μείνει ενεοί. Από τις 180 και πλέον επιστολές που εστάλησαν από εργαζόμενους στο πλαίσιο της διαβούλευσης, νομίζω πως δεν υπάρχει κάποια που το περιεχόμενό της να είναι θετικά διακείμενο προς το προσχέδιο. Αντιθέτως μαθαίνω ότι οι συνάδελφοι ζητούν σύγκληση της Γενικής Συνέλευσης».

Ο κ. Κολοκάθης τονίζει ότι «η αντίθεσή μας στο προσχέδιο δεν ξεκινά από την υπεράσπιση των εργασιακών μας δικαιωμάτων, τα οποία προφανώς είναι σημαντικά, ούτε έχει να κάνει με την προοπτική να αλλάξουν κάποιες θέσεις εργασίας χώρο και αντικείμενο. Έχει να κάνει με τη δουλειά μας».

Εξηγεί μάλιστα ότι η ενίσχυση των διοικητικών υπηρεσιών που προβλέπεται στο προσχέδιο αυξάνει τη γραφειοκρατία σε βάρος των αυτόνομων θεραπευτικών προγραμμάτων – κοινοτήτων: «Το ΚΕΘΕΑ είναι διαρθρωμένο οριζόντια, η οργάνωσή του υπαγορεύεται από τις ανάγκες της κοινωνίας, είναι παρόν σε κάθε πόλη και διαρθρωμένο με τρόπο δημοκρατικό. Έχει μόνο δύο βαθμίδες διεύθυνσης ενώ σύμφωνα με το προσχέδιο προστίθενται ακόμα δύο και φτάνουν τις τέσσερις. Αυξάνουν την πυραμίδα».

«Πέρα από εμάς τους εργαζόμενους, αναμένουμε να ζητήσουν σύγκληση της Γενικής Συνέλευσης οι γονείς και τα προηγούμενα μέλη των Διοικητικών Συμβουλίων. Εκεί πρέπει να συζητηθεί το θέμα επί της ουσίας. Κανείς δεν λέει ότι δε χρειάζεται διάλογος. Αυτό το προσχέδιο πάντως δεν είναι προϊόν διαλόγου. Οι μονάδες υγείας δεν μπορούν να αλλάξουν με αυτόν τον τρόπο. Εδώ η κάθε δομή έχει χιλιάδες ανθρώπους. Χρειάζεται διαβούλευση με την επιστημονική κοινότητα, με τους άλλους φορείς Δημόσιας Υγείας και τα πολιτικά κόμματα», υποστηρίζει ο κ. Κολοκάθης.

Αξίζει να σημειωθεί ότι ο Σύλλογος Εργαζομένων είχε προχωρήσει σε μια σειρά προτάσεων για τη βελτίωση της λειτουργίας και των υπηρεσιών του ΚΕΘΕΑ. «Πριν την ΠΝΠ είχαμε καταθέσει πρόταση για νέο κανονισμό λειτουργίας με τον οποίο θεωρούμε ότι θα βελτιώνονταν πολλές από τις αδυναμίες που είχαν συσσωρευτεί με τα χρόνια. Ζητούσαμε να θεσπιστεί αμφίδρομη αξιολόγηση, από κάτω προς τα πάνω κι αντίστροφα», λέει ο εκπρόσωπος των εργαζομένων.

Σημειώνει ακόμα ότι ο κανονισμός λειτουργίας του ΚΕΘΕΑ είναι η συλλογική σύμβαση μεταξύ της διοίκησης και του Συλλόγου Εργαζομένων, σύμβαση που μπορεί να παρακαμφθεί μόνο με νόμο του κράτους. Αυτό δηλαδή που δρομολογεί η κυβέρνηση.

Τι λέει η ανακοίνωση της διοίκησης του ΚΕΘΕΑ

Το μεσημέρι της Δευτέρας 12 Απριλίου το ΔΣ του ΚΕΘΕΑ εξέδωσε δελτίο τύπου στο οποίο αναφέρει ότι «η κατάρτιση του Κανονισμού Λειτουργίας του ΚΕΘΕΑ, σε εφαρμογή της ΠΝΠ, σε καμία περίπτωση δεν συνιστά «τίτλους τέλους», αλλά σηματοδοτεί μια νέα αρχή για τον Οργανισμό, με διαφάνεια και λογοδοσία, που σέβεται τα 20 και πλέον εκατομμύρια ευρώ κρατικών πόρων που η Πολιτεία διαθέτει στο ΚΕΘΕΑ».

Σημειώνεται ακόμα ότι «δεν καταργείται κανένα θεραπευτικό πρόγραμμα ούτε θεραπευτική κοινότητα. Αντιθέτως, τα προγράμματα αναμορφώνονται και ενισχύονται λειτουργικά και διαχειριστικά, με στόχο την αποτελεσματικότητα, τη διαφάνεια και την μεγαλύτερη δυνατή ωφέλεια για το κοινωνικό σύνολο και για όσους έχουν ανάγκη από τις υπηρεσίες τους».