Κάποιοι, εντός και εκτός κυβέρνησης, βλέπουν ήδη «άρωμα 2015». Κάποιοι άλλοι, κυρίως από την αντιπολίτευση, μιλούν για επικοινωνιακού και προεκλογικού χαρακτήρα σύγκρουση με προσχεδιασμένο συμβιβασμό. Τα πραγματικά δεδομένα πίσω από το μπρα ντε φερ κυβέρνησης και θεσμών για το νέο σχήμα προστασίας της πρώτης κατοικίας μάλλον δεν δικαιώνει καμία από τις δύο πλευρές, καθώς ούτε πρόθεση ρήξης υπάρχει – τόσο σε Αθήνα όσο και σε Βρυξέλλες –, ούτε όμως προεξοφλείται ο συμβιβασμός.

Οι πληροφορίες από το Μαξίμου δείχνουν ότι η κυβέρνηση σκοπεύει όντως να καταθέσει την Παρασκευή το νομοσχέδιο για την προστασία της πρώτης κατοικίας, είτε υπάρχει είτε δεν υπάρχει έως τότε συμφωνία με τους θεσμούς (κυρίως με την ΕΚΤ και την Κομισιόν). Η προστασία της πρώτης κατοικίας είναι ένα μέτρο εμβληματικό ειδικά στην τρέχουσα προεκλογική κατοικία, η κυβέρνηση έχει επενδύσει πολιτικά στην υλοποίησή του, και η όποια υπαναχώρηση «θα ήταν πολιτική αυτοκτονία» όπως έλεγε χαρακτηριστικά σήμερα το απόγευμα κυβερνητική πηγή.

Ως εκ τούτων δεν υπάρχει ζήτημα υπαναχώρησης, δεν υπάρχουν όμως και μηνύματα μετωπικής σύγκρουσης όπως τονίζουν οι ίδιες πηγές. Αλλωστε, το γεγονός και μόνον ότι η Ελλάδα δεν βρίσκεται πλέον σε Μνημόνιο σημαίνει – και αυτό το αναγνωρίζουν και κοινοτικοί παράγοντες – πως δεν τίθεται θέμα «μονομερών ενεργειών», ούτε αναζήτησης των λεγόμενων «ισοδυνάμων».

Σύμφωνα, δε, με παράγοντες που εμπλέκονται στις διαβουλεύσεις, το χειρότερο σενάριο – κι εάν και εφόσον ούτε έως τότε έχει επέλθει συμφωνία και προσαρμογή του νέου νομικού πλαισίου – είναι να επισημανθεί η διαφωνία της Κομισιόν στην επόμενη εξαμηνιαία έκθεσή της. Τότε, και με βάση την πάγια πρακτική που ισχύει για όλες τις χώρες στο πλαίσιο του «ευρωπαϊκού εξαμήνου», η Ελλάδα θα δεχθεί συστάσεις και θα κληθεί σε διαβουλεύσεις για να τροποποιήσει τον – ψηφισμένο πλέον – νόμο έτσι ώστε να ανταποκρίνεται στις ευρωπαϊκές προδιαγραφές.

Οι ίδιες κυβερνητικές πηγές ωστόσο θεωρούν ότι δεν θα φθάσουμε ούτε εκεί. Βλέπουν ως πιθανότερο σενάριο κάποιες, όχι μείζονος σημασίας, αλλαγές είτε πριν είτε μετά την ψήφιση του νόμου, και εκτιμούν ότι σε επίπεδο πολιτικής ηγεσίας δεν υπάρχει καμία πρόθεση σύγκρουσης με την Ελλάδα εν όψει και των ευρωεκλογών.

Εξ ου και στο Μαξίμου υπήρξε δυσφορία για συγκεκριμένο αξιωματούχο των θεσμών και το «προειδοποιητικό» μήνυμα που έσπευσε να στείλει σήμερα. Ο συγκεκριμένος αξιωματούχος είπε πως εάν δεν επέλθει συμφωνία έως το Eurogroup, τότε θα υπάρξει και νέα αναβολή της εκταμίευσης του 1 δις ευρώ από τις επιστροφές των κερδών των ελληνικών ομολόγων – γεγονός που, όπως επεσήμανε, θα αποτελούσε αρνητικό «σήμα» στις αγορές σε σχέση με την Ελλάδα.

Η ενόχληση από αυτό το μήνυμα αφορά ακριβώς την σύνδεση της υπόθεσης με την συμπεριφορά των αγορών, καθώς και το γεγονός – όπως τουλάχιστον υποστηρίζουν στην κυβέρνηση – πως η εν λόγω παρέμβαση δεν συνάδει με το πολιτικό κλίμα που υπάρχει σε επίπεδο κορυφής στην Ευρώπη. Κυβερνητικοί παράγοντες, μάλιστα, λένε πως καλό είναι να μην εξάγονται συμπεράσματα περί συγκρούσεων πριν από τις επαφές που θα έχει από την Πέμπτη ο πρωθυπουργός στην σύνοδο κορυφής των Βρυξελλών. Σύμφωνα με τους ίδιους παράγοντες, σ’ αυτές τις επαφές εντάσσεται και μια πιθανή συζήτηση με τον πρόεδρο της Κομισιόν Ζαν Κλοντ Γιούνκερ.

Ως προς την ουσία των διαφωνιών, τα κύρια σημεία τριβής για το νέο νόμο είναι δύο: Το εάν, και κυρίως με ποιους όρους, θα ενταχθούν στο νέο σχήμα προστασίας και τα επιχειρηματικά δάνεια για τα οποία υπάρχει ενέχυρο πρώτης κατοικίας, και το εάν θα παραμείνουν ή όχι σε ισχύ οι «ουρές» του νόμου Κατσέλη που επιτρέπουν την προσφυγή των οφειλετών στα δικαστήρια σε περίπτωση απόρριψής τους από το νέο σύστημα.