Τα πρώτα εξειδικευμένα σενάρια για την ανάληψη αμιγώς αναπτυξιακών μέτρων αποτελούν πραγματικότητα στην Ευρωζώνη. Ωστόσο, υψηλόβαθμοι αξιωματούχοι σπεύδουν να διευκρινίσουν ότι το «χέρι» της όποιας νεοφερμένης αναπτυξιακής στρατηγικής θα κρατά η δημοσιονομική πειθαρχία, ευρέως γνωστή ως λιτότητα.
Ads
«Μικρό καλάθι»
Σύμφωνα με την κυρίαρχη άποψη σε Βρυξέλλες και Βερολίνο, είναι εσφαλμένο το δίλημμα: λιτότητα ή ανάπτυξη, υπό το πρίσμα ότι οποιαδήποτε αναπτυξιακή προσπάθεια με την κλασική έννοια του όρου «θα πέσει στο κενό» χωρίς την απαραίτητη δημοσιονομική προσαρμογή.
Συνεπώς, παρ’ όλες τις προσδοκίες τις οποίες «γεννούν» οι εξαγγελίες του νέου Γάλλου προέδρου Ολάντ αναφορικά με την ανάγκη τροποποιήσεων στο Σύμφωνο Σταθερότητας, εκτιμάται ότι η πολιτική λιτότητας δεν πρόκειται να υποστεί την παραμικρή αλλαγή.
Ουσιαστικά, η όποια συζήτηση αφορά στην προοπτική να δημιουργηθεί παράλληλα ένα Σύμφωνο Ανάπτυξης, κάτι για το οποίο μάλλον θα πρέπει κανείς να κρατά «μικρό καλάθι», δεδομένου ότι ακόμη αποτελούν ταμπού για το Βερολίνο ζητήματα όπως η προώθηση μαζικών επενδύσεων σε υπερχρεωμένες χώρες και γενικότερα η μεταφορά πλούτου από το βορρά στο νότο της Ευρωζώνης.
Πιθανές εκδοχές
Ο Κάρστεν Φόλκερυ συνοψίζει για λογαριασμό του γερμανικού περιοδικού Der Spiegel τις εξειδικευμένες στρατηγικές οι οποίες ενδέχεται να απαρτίζουν ένα επικείμενο Σύμφωνο Ανάπτυξης, πάνω σε 4 άξονες:
«Χαλάρωση» των δημοσιονομικών στόχων
Επιμήκυνση του χρόνου για τον περιορισμό δημοσιονομικών ελλειμμάτων (στο 3% του ΑΕΠ) σε χώρες όπως η Ολλανδία, η Ισπανία και η Γαλλία (έχουν δεσμευτεί για το 2013). Η συγκεκριμένη προοπτική μπορεί να βελτιώσει το κλίμα στις εγχώριες οικονομίες, ωστόσο, θα εγείρει ερωτηματικά στο επίπεδο των διεθνών χρηματοπιστωτικών αγορών.
Φθηνότερο χρήμα από την ΕΚΤ
Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα έχει τη δυνατότητα να μειώσει περαιτέρω τα επιτόκια δανεισμού, γεγονός το οποίο είναι σε θέση να ενισχύσει τη ζήτηση. Ωστόσο, το καθεστώς ανεξαρτησίας της ΕΚΤ δεν επιτρέπει στους Ευρωπαίους ηγέτες να περιλάβει αυτή την παράμετρο σε ένα Σύμφωνο Ανάπτυξης.
Διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις
Πρόκειται ασφαλώς για την αγαπημένη αναπτυξιακή «συνταγή» της ΕΕ επί δεκαετίες και αφορά σε μέτρα όπως η απελευθέρωση της αγοράς εργασίας, η αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης και ο περιορισμός των εμποδίων στο εμπόριο, με στόχο την αύξηση της ανταγωνιστικότητας. Ωστόσο, η συγκεκριμένη επιλογή δεν επιφέρει βραχυπρόθεσμο αποτέλεσμα. Ακόμη και στη Γερμανία χρειάστηκαν χρόνια για να αποδώσει.
Ευρωπαϊκές επενδύσεις
Οι ευρωπαϊκές επενδύσεις μπορούν να προωθηθούν είτε μέσω της δημιουργίας διαρθρωτικών ταμείων για τον περιορισμό των τοπικών ανισοτήτων, είτε με ενίσχυση της κεφαλαιακής επάρκειας της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων (είναι χαρακτηριστικό ότι αν το κεφάλαιο ενισχυθεί κατά 10 δις, τότε η ικανότητα δανειοδότησης της ΕΤΕπ μπορεί να αυξηθεί κατά 60 δις). Πλέον, η Γερμανία δεν είναι αντίθετη σε αυτό το ενδεχόμενο.
Ομόλογα ειδικού σκοπού
Μία έκδοση ομολόγων για την ανάπτυξη υποδομών (μέσω δανείων και εγγυήσεων), μέσω του χαμηλού επιτοκίου για τις επιχειρήσεις, θα ενίσχυε τις επενδύσεις. Εκτιμάται ότι μία αντίστοιχη «ένεση» 200 εκατ. θα απελευθέρωνε επενδύσεις ύψους 4 δις. Η Γερμανία όμως είναι αντίθετη, διότι θεωρεί ότι με αυτόν τον τρόπο μπορεί να ανοίξει ο δρόμος για την έκδοση ευρωομολόγου, το οποίο αρνείται πεισματικά καθώς η συγκεκριμένη εξέλιξη θα σημαίνει την κοινή διαχείριση της κρίσης χρέους στην Ευρωζώνη και κατά την άποψη της γερμανικής κυβέρνησης θα ανταμείβει την ασυνέπεια των προβληματικών χωρών.
Παρίσι καλεί Βερολίνο
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον αποκτά η έκτακτη Σύνοδος Κορυφής στις 23 Μαΐου, οπότε και ο νέος πρόεδρος της Γαλλίας Φρανσουά Ολάντ αναμένεται να διατυπώσει τις προτάσεις του για τη δημιουργία ενός Συμφώνου Ανάπτυξης το οποίο θα συμπληρώνει το Σύμφωνο Σταθερότητας. Ένα από τα επιχειρήματα του νέου συνομιλητή του Βερολίνου ενδέχεται να αποτελέσει το γεγονός ότι το 2000 η Συνθήκη της Λισαβόνας προέβλεπε για το 2010 την ανάδειξη της Ευρώπης ως της πιο ανταγωνιστικής ηπείρου στον κόσμο. Σήμερα, η ευρωπαϊκή οικονομία βρίσκεται αναμφίβολα σε ακόμη δυσχερέστερη θέση.
Το μόνο σίγουρο είναι ότι η καγκελάριος της Γερμανίας Άγκελα Μέρκελ δεν έχασε χρόνο για να διαμηνύσει προς πάσα κατεύθυνση ότι η επιλογή της δημοσιονομικής πειθαρχίας δεν πρόκειται να μετριαστεί από τις εξελίξεις σε Γαλλία και Ελλάδα, στις οποίες δεν αναφέρθηκε ούτε στιγμή κατά τη διάρκεια ομιλίας της στο γερμανικό Κοινοβούλιο. «Η ανάπτυξη μέσω διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων είναι σημαντική και αναγκαία. Η ανάπτυξη μέσω δανεισμού θα μας οδηγήσει πίσω, στην αρχή της κρίσης. Δεν το θέλουμε, δεν θα το κάνουμε» διαμήνυσε, καταχειροκροτούμενη από Γερμανούς βουλευτές.
Σε συνέντευξη στην εφημερίδα Passauer Neue Presse, η ίδια δήλωσε ότι η δημοσιονομική πειθαρχία και η ανάπτυξη αποτελούν αλληλένδετες έννοιες, γεγονός το οποίο κατά τη γνώμη της αποδεικνύει η οικονομική επιτυχία της Γερμανίας τα τελευταία χρόνια. «Η έξοδος από την κρίση θα είναι μία μακρά διαδικασία», τόνισε, επαναλαμβάνοντας ότι η εκάστοτε επιλογή του Βερολίνου υιοθετείται με γνώμονα την παραμονή της Ελλάδας στο Ευρώ.
Στην Ελλάδα τα ΜΜΕ που στηρίζουν τις νεοφιλελεύθερες πολιτικές, χρημαδοτούνται από το ... κράτος. Tο tvxs.gr στηρίζεται στους αναγνώστες του και αποτελεί μια από τις ελάχιστες ανεξάρτητες φωνές στη χώρα. Mε μια συνδρομή, από 2.9 €/μήνα,ενισχύετε την αυτονομία του tvxs.gr και των δημοσιογραφικών του ερευνών. Συγχρόνως αποκτάτε πρόσβαση στα ντοκιμαντέρ και το περιεχόμενο του 24ores.gr.
Δες τα πακέτα συνδρομών >