Ο Πάνος Σκουρλέτης λέει «δεν θέλουμε followers, θέλουμε μέλη τα οποία θα έχουν μια ουσιαστική σχέση με την πολιτική» κι ο Γιώργος Τσίπρας απαντά ότι «έχουμε ανάγκη και από μέλη και από followers». Ο Ευκλείδης Τσακαλώτος λέει –στο tvxs.gr– ότι θα ήταν αφελής «εάν δεν φοβόταν να μην μολυνθεί ο ΣΥΡΙΖΑ από την πασοκοποίηση», ο Δημήτρης Παπαδημούλης  διαμηνύει ότι «δεν κινδυνεύουμε να μολυνθούμε από τον λαό», κι ο Πάνος Λάμπρου ρωτά εάν «ο ΣΥΡΙΖΑ θα χωράει πολλές ταυτότητες – κάτι σαν σούπερ μάρκετ;». Ενδιαμέσως, μπαίνει σφήνα και το πολιτικό θυμικό Πολάκη που προειδοποιεί ότι «εδώ και καιρό πολλοί κρατιόμαστε για να μη μιλήσουμε δημόσια», φωτογραφίζοντας εμφανώς Ευκλείδη.

Ads

Είτε όλοι έχουν δίκιο είτε όλοι άδικο, μάλλον απαντούν στο λάθος ερώτημα. Διότι το ερώτημα – όσο επώδυνο και κυνικό κι εάν ακούγεται στους μυημένους της αριστεράς – δεν είναι ποιο κόμμα θέλουν εκείνοι. Δεν είναι επίσης ποιος θα είναι ο τίτλος και ποιος ο υπότιτλος της παράταξης, δεν είναι η δοσολογία πασοκοποίησης – ριζοσπαστικοποίησης – μη αστικοποίησης, ούτε είναι το εάν στο «ποινολόγιο λαθών» της εκλογικής ήττας γράφει περισσότερες ευθύνες ο Παππάς από τον Τσακαλώτο ή ο Τζανακόπουλος από τον Πολάκη.

Το κόμμα και η κοινωνία

Το ερώτημα για τον ΣΥΡΙΖΑ, όπως λέει ιστορικό στέλεχός του που απέχει συνειδητά από την δημόσια αντιπαράθεση των ημερών, είναι «ποιο κόμμα θέλει η κοινωνία – υπό την προϋπόθεση πως όλοι έχουμε αποδεχθεί ότι αποτελούμε πλέον κόμμα και πρόταση εξουσίας. Κι ότι τα κόμματα γεννιούνται από τις ιστορικές συγκυρίες κι ανδρώνονται μέσα από τις κοινωνικές τους συμμαχίας».  Ή άλλως, το δομικό ερώτημα , είναι εάν ο ίδιος ο ΣΥΡΙΖΑ είναι έτοιμος κι εάν αντέχει να συναντήσει και να συζητήσει ειλικρινά, και με όρους ισοτιμίας, με αυτήν την κοινωνία ή, τουλάχιστον, με το 31,5% που τον ψήφισε στις 7 Ιουλίου.

Ads

Στην αναμέτρηση με αυτή την πρόκληση, δύο φόβοι υπάρχουν στην Κουμουνδούρου, και θα αποτυπωθούν – όχι ανέφελα – σήμερα και αύριο στην συνεδρίαση της Κεντρικής Πολιτικής Επιτροπής. Ο πρώτος είναι η ιδεολογική μετάλλαξη και η απώλεια του αριστερού ριζοσπαστισμού. Για κάποιους είναι γνήσια και ταυτοτική ανησυχία, για κάποιους άλλους είναι απλώς μια βολική δογματική αγκύλωση, ελλείψει νέου οράματος. Ο δεύτερος φόβος είναι εκείνος της μετατροπής του ΣΥΡΙΖΑ σε προσωποκεντρικό, αρχηγικό κόμμα. Εξ ου και οι ισχυρές αντιρρήσεις – Σκουρλέτη, Βούτση, Τσακαλώτου κ.α – στην ψηφιακή και άνευ όρων διεύρυνση και εγγραφή νέων μελών.

Εδώ, είναι προφανές πως όσο πιο ανοιχτή είναι η διαδικασία της διεύρυνσης, τόσο πιο έντονη θα είναι η ευθεία αναφορά των νέων μελών στο πρόσωπο του Αλέξη Τσίπρα. Το είπε άλλωστε, κομψά μεν, εύγλωττα δε αυτή την εβδομάδα ο Γιώργος Κατρούγκαλος θυμίζοντας ότι «η επιρροή του αρχηγού στην κοινωνία υπερβαίνει αυτήν του ΣΥΡΙΖΑ». Και σ’ αυτή την περίπτωση, για κάποιους ο φόβος εκπορεύεται από την πηγαία ανησυχία απώλειας της συλλογικότητας ενός κόμματος που γεννήθηκε ακριβώς κόντρα στα αντιδημοκρατικά χαρακτηριστικά των αρχηγοκεντρικών συστημάτων εξουσίας. Για κάποιους άλλους είναι και πάλι το βολικό άλλοθι μπροστά στον κίνδυνο να χαθούν τα ηγετικά οφίτσια και ο έλεγχος των κομματικών μηχανισμών.

Το σχέδιο Τσίπρα

Δεν είναι βέβαιο ότι η συζήτηση επί όλων αυτών δεν θα οδηγήσει σε εκρήξεις εσωστρέφειας, με χαρακτηριστικά ακόμη και προσωπικών αντιπαραθέσεων – ποτέ άλλωστε, κανένα κόμμα εξουσίας δεν ξεπέρασε μια εκλογική ήττα με απλές εκδρομές ιδεολογικού αναστοχασμού.

Είναι όμως μάλλον βέβαιο, όπως τουλάχιστον διακρίνουν όσοι συνομιλούν μαζί του, ότι ο Αλέξης Τσίπρας έχει πάρει τις αποφάσεις του: Δεν θα αποφύγει την κριτική και την αυτοκριτική, δεν θα πάει σε συγκρούσεις και αποκλεισμούς – εξ ου και η απόφασή του η εκλογή του προέδρου, τουλάχιστον σ’ αυτή την φάση, να γίνει από το συνέδριο και όχι από την βάση. Ταυτόχρονα, όμως, δεν θα κάνει πίσω και στην στρατηγική απόφασή του για «αντιστοίχηση» του κόμματος με την εκλογική του βάση.

Πρακτικά, αυτό σημαίνει ότι από την Κυριακή, και μετά την ομιλία Τσίπρα στο Γουδή, θα ανοίξει τρίμηνη καμπάνια εγγραφής νέων μελών με στόχο τουλάχιστον τα 100.000 μέλη. Από εκεί και πέρα, το ισχυρότερο σενάριο λέει ότι πρόεδρος θα εκλεγεί μεν από το συνέδριο, το συνέδριο όμως θα αλλάξει το καταστατικό προκειμένου η εκλογή προέδρου στο εξής να γίνεται από την βάση. Το ίδιο σενάριο λέει πως οι σύνεδροι δεν θα εκλεγούν από τις νομαρχιακές επιτροπές αλλά από τις τοπικές οργανώσεις μελών. Οι οποίες δεν θα είναι μόνον οι υφιστάμενες οργανώσεις, θα εμπλουτιστούν με νέες οι οποίες – βάσει καταστατικού – θα μπορούν να συστήνονται ελεύθερα από τους νεοεγγραφέντες στον ΣΥΡΙΖΑ, υπό την μοναδική προϋπόθεση ότι θα αριθμούν 15 μέλη.

Πρόκειται για το παλιό, γνωστό μοντέλο αυτο-οργάνωσης του ΠΑΣΟΚ επί εποχής Ανδρέα. Με την όποια σημειολογία μπορεί να κομίζει τούτο στον μετασχηματισμό του ΣΥΡΙΖΑ….