Ελάχιστοι ήταν τελικά οι μετανάστες που επέλεξαν να εγγραφούν στους εκλογικούς καταλόγους και να αποκτήσουν δικαίωμα ψήφου στις δημοτικές εκλογές.

Ads

Του Λευτέρη Αρβανίτη (Ομάδα TVXS Θεσσαλονίκης)

Ο νόμος που δίνει το δικαίωμα του εκλέγειν και εκλέγεσθαι σε χιλιάδες μετανάστες που ζουν και εργάζονται νόμιμα στην Ελλάδα χαρακτηρίστηκε ως ιστορική τομή για τη μεταναστευτική πολιτική της χώρας και ξεσήκωσε θύελλα αντιδράσεων. Όμως, μερικούς μήνες μετά τη ψήφισή του, η πλειοψηφία των μεταναστών φαίνεται ότι γυρίζει την πλάτη στα πολιτικά κόμματα και τις τοπικές εκλογές, καθώς προτιμούν την αποχή από την συμμετοχή.

Κεντρικό ρόλο στην απόφασή τους, φαίνεται ότι έπαιξε η μεγάλη δυσπιστία που τρέφουν για την πολιτική του ελληνικού κράτους σε θέματα μετανάστευσης και η στέρηση βασικών δικαιωμάτων που αντιμετώπιζαν για χρόνια. Άλλωστε τόσο οι μετανάστες, όσο και οι αντιρατσιστικές και μεταναστευτικές οργανώσεις θεωρούν ότι το νομοσχέδιο του υπουργείου Εσωτερικών ήταν ένα πρώτο βήμα για την ισότιμη αντιμετώπισή των μεταναστών, δεν αποδείχτηκε όμως σε επιμέρους ζητήματα ιδιαίτερα τολμηρό.

Ads

Μισό δικαίωμα

Ο Ηλίας που είναι από τη Σομαλία και ζει τα τελευταία 17 χρόνια στην Ελλάδα μας λέει ότι «όταν όλα αυτά τα χρόνια το ελληνικό κράτος μου στερεί βασικά μου δικαιώματα και με θέτει στο περιθώριο της κοινωνίας, είναι κοροϊδία ξαφνικά χωρίς καμία άλλη αλλαγή να μου προσφέρει το δικαίωμα να ψηφίσω. Ακόμη και αυτό όμως είναι περιορισμένο, καθώς ο μετανάστης δεν μπορεί να εκλεγεί σε όλα τα αξιώματα».

Επιπλέον η εμπειρία ταραγμένων πολιτικών καταστάσεων και διαφθαρμένων πολιτικών συστημάτων που διαθέτουν οι περισσότεροι μετανάστες από τις χώρες προέλευσής τους, λειτουργεί αποτρεπτικά στην ενασχόληση τους με την πολιτική.

Όπως δηλώνει στο TVXS η Βαλμπόνα Χιστούνα, μέλος του συλλόγου Αλβανών μεταναστών Θεσσαλονίκης « Μητέρα Τερέζα», «το κλίμα που επικρατεί μεταξύ των μεταναστών χαρακτηρίζεται από την απαξία της πολιτικής και την έλλειψη εμπιστοσύνης στα πολιτικά κόμματα. Οι Αλβανοί παρόλο που η χώρα τους είναι αρκετά κοντά δεν πηγαίνουν ούτε και εκεί να ψηφίσουν. Θεωρούν ότι δεν πρόκειται να αλλάξει κάτι με τη δική τους ψήφο. Βέβαια υπάρχει και η ακραία συντηρητική άποψη κάποιων, που ισχυρίζονται ότι το δικαίωμα ψήφου δόθηκε γιατί τώρα η Ελλάδα τους χρειάζεται και οι ίδιοι αρνούνται να ψηφίσουν σε αυτήν τη συγκυρία».

Τέλος δεν είναι λίγοι και όσοι επέλεξαν να εγγραφούν στους εκλογικούς καταλόγους, αλλά δεν κατάφεραν να συγκεντρώσουν τα απαραίτητα δικαιολογητικά στον απαιτούμενο χρόνο. Η διαδικασία εγγραφής θα ανοίξει και πάλι μετά τις εκλογές του Νοέμβρη και θα είναι πλέον διαρκής.

Τι λένε οι αριθμοί

Ο αριθμός των μεταναστών που πληρούσαν τις προϋποθέσεις και είχαν δικαίωμα εγγραφής στους καταλόγους άγγιξε τους 190.000. Από αυτούς μόνο 17.000 σε όλη τη χώρα εκδήλωσαν ενδιαφέρον υποβολής αιτήσεων εγγραφής και τελικώς περίπου 6.000 έλαβαν το δικαίωμα συμμετοχής στην εκλογική διαδικασία. Ο Γενικός Γραμματέας του υπουργείου Εσωτερικών κ. Ανδρέας Τάκης δήλωσε στο TVXS ότι «ο αριθμός των αιτήσεων ήταν μικρότερος του αναμενόμενου, παρόλο που η διαδικασία μαζικοποιήθηκε ακραία τις τελευταίες ημέρες. Η διαδικασία που ακολουθήθηκε και τα ίδια τα νούμερα δίνουν απάντηση στις Κασσάνδρες που έκαναν λόγο για κύμα μαζικών νομιμοποιήσεων και αλλοίωση του εκλογικού σώματος με την αθρόα συμμετοχή σε αυτό και μεταναστών».

Σε κάθε περίπτωση οι αριθμοί δείχνουν ότι ακόμη κι αν όλοι οι νόμιμοι μετανάστες ζητούσαν να συμμετάσχουν στην εκλογική διαδικασία, θα ήταν κάποιες δεκάδες χιλιάδες, διασκορπισμένοι σε όλη την εθνική επικράτεια, που σημαίνει ότι δεν θα ξεπερνούσαν το 1% σε κάθε νομό. Πλέον, με τη μειωμένη διάθεση των μεταναστών να συμμετέχουν στις εκλογές, δεν ξεπερνούν σε κάθε νομό το 0.2%-0,4%.

Τα παράδοξα

Με τα ψηφοδέλτια των αυτοδιοικητικών σχημάτων να μην έχουν κλείσει ακόμη και χωρίς προηγούμενο εκλογικής διαδικασίας με τη συμμετοχή μεταναστών, δεν μπορεί να υπάρξει ασφαλής εκτίμηση της πολιτικής τους συμπεριφοράς. Οι ενδείξεις όμως συγκλίνουν ότι η απουσία οργανωμένης έκφρασης των συμφερόντων των μεταναστών οδηγεί σε συντηρητικές επιλογές, ενώ κανείς θα περίμενε υποψηφιότητές τους μόνο στα ψηφοδέλτια του ΠΑΣΟΚ και της Αριστεράς. Αυτό αποδεικνύει ότι βασικό κριτήριο της συμμετοχής τους στην εκλογική μάχη αποτελούν οι προσωπικές σχέσεις που έχουν αναπτύξει σε τοπικό επίπεδο.