Εδώ και αρκετό καιρό εκτυλίσσεται στη συνοριακή γραμμή Ελλάδας – ΠΓΔΜ, στην Ειδομένη, μια άλλη παράπλευρη σκηνή του παγκοσμίου δράματος των προσφύγων και των μεταναστών. Τα βίντεο και οι μαρτυρίες αποκαλύπτουν την τραγωδία των “εγκλωβισμένων της Ειδομένης”.

Όπως αναφέρουν κάτοικοι της περιοχής σε επιστολή τους που δημοσιεύει το “Κοινωνικό Κέντρο / Στέκι Μεταναστών” της Θεσσαλονίκης, Σύροι, στην πλειονότητά τους, πρόσφυγες, μαζί με ορισμένους Αφγανούς, έχοντας δώσει τις τελευταίες τους οικονομίες στους δουλεμπόρους, ερχόμενοι άλλοι από τη Σμύρνη, άλλοι από το Λίβανο και άλλοι μέσω του Έβρου, σε μια απέλπιδα προσπάθεια να προσεγγίσουν την Ευρώπη, βρίσκονται μόνοι, ανέστιοι, εγκλωβισμένοι και αβοήθητοι στη συνοριακή γραμμή Ελλάδας – ΠΓΔΜ.

Περίπου 300 άτομα, μεταξύ των οποίων και περίπου 25 παιδιά, βρέφη και έγκυες γυναίκες, παραμένουν δέσμια των αγκυλώσεων της ελληνικής και διεθνούς πολιτικής και θύματα μιας σκαιούς συχνά συμπεριφοράς των ιθυνόντων και της αστυνομίας της γειτονικής χώρας. Σύμφωνα με τις πληροφορίες ήδη δύο άνθρωποι έχουν χάσει τη ζωής τους.

Στην επιστολή τους, δύο κάτοικοι της περιοχής η  Ευδοξία Κουτρουμπάκη – Βασίλης Τσαρτσάνης καλούν σε αλληλεγγύη, υπογραμμίζοντας πως “είναι πλέον επιβεβλημένη η εύρεση άμεσης λύσης σε ευρωπαϊκό επίπεδο, με την επανεξέταση του κανονισμού του Δουβλίνου, που εγκλωβίζει στις ευρωπαϊκές χώρες του νότου πρόσφυγες που δεν επιθυμούν να μείνουν σε αυτές”.

^{_{Εικόνες και μαρτυρίες από τους “Εγκλωβισμένους της Ειδομένης”}}

Ο γιατρός Χουσεΐν Μπαλτατζής, που επισκέφτηκε το σημείο, αναφέρει πως “καμία γλαφυρή περιγραφή πλέον δεν δύναται να αποτυπώσει την σκληρή εικόνα, που μας έχει στοιχειώσει”.  “Ως ιατρός προσπαθώ να συμπονώ και να μη συμπάσχω τον ασθενή· αυτήν τη φορά δεν τα κατάφερα”, αναφέρει στην επιστολή του, που επίσης δημοσιεύεται στην ιστοσελίδα του “Κοινωνικού Κέντρου / Στέκι Μεταναστών” της Θεσσαλονίκης, και συνεχίζει:

“Στο αυτοσχέδιο εξεταστήριο (καπό αυτοκινήτου) κλήθηκα να αντιμετωπίσω δύσπνοια μωρού μόλις 8 μηνών, πόδια ανθρώπων στα πρόθυρα γάγγραινας, έγκυες γυναίκες, υπερήλικες, όλοι τους αναζητούσαν μια παροδική ανακούφιση. Οι συνθήκες υγιεινής άθλιες· στην καλύτερη των περιπτώσεων στοιβαγμένοι σε μια σκηνή, χωρίς πόσιμο νερό, να αναγκάζονται να πίνουν από συσσωρευμένες ακαθαρσίες. Φοβισμένα, καχύποπτα βλέμματα στην αρχή, καταφθάνουν μαζικά από το πουθενά μόλις βεβαιωθούν για τις προθέσεις μας. Πυρετός, κακουχία, πνευμονία, γαστρεντερίτιδα, πόνος πολύς, αναλγητικά, αντιβιώσεις και λίγο χαμόγελο για να σπάσει ο πάγος… Η παγωνιά της νύχτας όμως…;

Δεν πρόκειται για μια χολιγουντιανή υπερπαραγωγή με συγκινητική μουσική υπόκρουση… Είναι ένας βουβός απομονωμένος χειμώνας που διαταράσσεται από το κλάμα ενός παιδιού, σε απόσταση αναπνοής από την εν κώφωση πολιτισμένη κοινωνία. Με την παρούσα επιστολή, εκπέμπεται σήμα κινδύνου προς όλες τις κατευθύνσεις, γίνεται μια έκκληση στην συνείδηση υπεύθυνων πολιτών, ιδίως των δημοσίων λειτουργών για κινητοποίηση των δυνάμεών τους. Πράξτε τα δέοντα! Ας μην περιμένουμε την απώλεια συνανθρώπου μας για κινητοποιηθούμε. Ας εκδηλώσουμε έμπρακτα τον ύστατο σεβασμό στην απλή ανθρώπινη υπόσταση, το αξίζουν, μπορείτε…”

Τους “Εγκλωβισμένους της Ειδομένης” επισκέφτηκε πριν από μερικές ημέρες και η “Αντιρατσιστική Πρωτοβουλία Θεσσαλονίκης” και το “Κοινωνικό Ιατρείο Αλληλεγγύης της Θεσσαλονίκης”. Η αντιπροσωπεία, στην οποία συμμετείχαν και μέλη οργανώσεων από την περιοχή του Κιλκίς και του Πολυκάστρου, προσέφερε υλική βοήθεια (τρόφιμα, ρούχα, φάρμακα, είδη ατομικής υγιεινής, παιχνίδια κα.), που είχε συγκεντρωθεί τις προηγούμενες ημέρες καθώς και ιατρική υποστήριξη και φάρμακα.

“Στην Ειδομένη είδαμε και καταγράψαμε εικόνες που λυγίζουν και τους πιο ψύχραιμους. Είκοσι μόλις μέτρα από τα σύνορα, λίγο πέρα από την όχθη του ποταμού Αξιού, οικογένειες προσφύγων από το Αφγανιστάν, με μωρά, μικρά παιδιά και εγκύους, νέοι από τη Συρία και άλλους πολύπαθους τόπους, έχουν στήσει αυτοσχέδια καταλύματα με καλάμια, μισοκατεστραμμένες σκηνές, υπνόσακους και νάιλον, και φυτοζωούν -μέσα σε συνθήκες ψύχους και υψηλότατης υγρασίας- επιχειρώντας κάθε τόσο να περάσουν στην Ευρώπη. Δύσκολα τα καταφέρνουν, καθώς η αστυνομία της γειτονικής χώρας, όπως και η δική μας σε άλλα σύνορα, τους στέλνει πίσω, συχνά με βάναυσο και απάνθρωπο τρόπο. Συναντήσαμε νεαρούς πρόσφυγες από τη Συρία να φτάνουν με τα πόδια στα σύνορα έχοντας περπατήσει ώρες και να κρύβονται στις καλαμιές από φόβο μη συλληφθούν. Είδαμε τις συνθήκες στο κρατητήριο του Α.Τ. Ειδομένης, όπου σε δύο υγρά δωμάτια στοιβάζονται, χωρίς καν προαυλισμό, για βδομάδες και μήνες 10, 20 ή και παραπάνω άτομα, ανάμεσά τους -παρανόμως- και ανήλικοι”, αναφέρει η Αντιρατσιστική Πρωτοβουλία Θεσσαλονίκης και συνεχίζει:

“Ακούσαμε επίσης, στη συζήτηση που ακολούθησε στο κυλικείο του σιδηροδρομικού σταθμού, τους ντόπιους κατοίκους που αυθόρμητα και ανθρώπινα στέκονται στο πλευρό των προσφύγων, ακόμη και όσοι δε συμμετέχουν σε κάποια πολιτική η αντιρατσιστική οργάνωση, να μιλούν με αλληλεγγύη για τους ανθρώπους αυτούς. Το πιο σημαντικό από όλα είναι όμως ότι τους ακούσαμε να ζητούν αυτό που ζητάμε όλες και όλοι εμείς: να δοθεί η δυνατότητα σε αυτούς τους ανθρώπους να φύγουν από τη χώρα για τον προορισμό που θέλουν χωρίς να παρεμποδιστούν από κανέναν!

Όπως πολύ καλά έχουν καταλάβει και οι κάτοικοι της περιοχής, που με τη στάση τους δίνουν ένα αυθεντικό παράδειγμα αλληλεγγύης, για μας το σημαντικότερο θέμα δεν είναι η ανθρωπιστική βοήθεια στους πρόσφυγες. Αυτή με τον ένα ή τον άλλο τρόπο υπάρχει και θα υπάρχει, αλλά δεν μπορεί σε καμιά περίπτωση να λύσει το πρόβλημα των προσφύγων. Και το πρόβλημά τους είναι ένα: η Ευρώπη, φοβούμενη αυτούς που έχουν χάσει τα πάντα, συνήθως εξαιτίας της δικής της στρατιωτικής ή οικονομικής παρέμβασης στους τόπους τους, αντιμετωπίζει τους πρόσφυγες σαν εγκληματίες· οχυρώνεται, σηκώνει φράχτες, τοποθετεί θερμικές κάμερες και βυθίζει βάρκες. Ο ρόλος της Ελλάδας σε αυτή την «αποτρεπτική» πολιτική είναι κρίσιμος: μέσα από τις ευρωπαϊκές συνθήκες σαν το Δουβλίνο ΙΙ, οι ελληνικές κυβερνήσεις έχουν μετατρέψει τη χώρα σε ένα τεράστιο στρατόπεδο συγκέντρωσης προσφύγων, εγκλωβίζοντας τους πρόσφυγες εδώ και απαγορεύοντας τους να προχωρήσουν προς τις χώρες όπου θέλουν να ζητήσουν άσυλο. Και όσο μένουν εδώ αντιμετωπίζουν, παράνομες επαναπροωθήσεις, βασανιστήρια και κακομεταχείριση των προσφύγων, επ’ αόριστον κράτησή τους στα στρατόπεδα συγκέντρωσης, αποτροπή τους από την υποβολή αιτήματος χορήγησης ασύλου. Η ευρωπαϊκή πολιτική αποτυγχάνει συνεχώς. Δεν μπορεί να ανταποκριθεί στην ανάγκη για ένα ασφαλές καταφύγιο και προτιμά να δίνει εκατομμύρια ευρώ στη «φύλαξη» των συνόρων.

Για μας είναι αυτονόητο ότι όλες και όλοι πρέπει να σταθούμε στο πλευρό των προσφύγων και των μεταναστών. Ο κοινός αγώνας ντόπιων και ξένων μπορεί να νικήσει. Η μάχη για ανοιχτά σύνορα και άσυλο στους πρόσφυγες πρέπει να συνεχιστεί. Όλοι μαζί θα αγωνιστούμε ενάντια στην Ευρώπη φρούριο και σε ό,τι ωθεί τους ανθρώπους στην προσφυγιά. Για όλους αυτούς τους λόγους:

• Εντείνουμε την πάλη μας ενάντια στο ευρωπαϊκό συνοριακό καθεστώς του θανάτου και τις συνθήκες τύπου Δουβλίνου.
• Επιδιώκουμε το άνοιγμα των συνόρων και την παροχή ταξιδιωτικών εγγράφων στους πρόσφυγες που μένουν εγκλωβισμένοι στην Ελλάδα.
• Απαιτούμε την ουσιαστική πρόσβαση στην αίτηση ασύλου και στην Ελλάδα, καθώς και την παροχή ασύλου και ίσων δικαιωμάτων στους πρόσφυγες που θέλουν να μείνουν εδώ.
• Παλεύουμε για την κατάργηση των στρατοπέδων συγκέντρωσης, των βίαιων επαναπροωθήσεων, του φράχτη και των ναρκοπεδίων.
• Οργανώνουμε την έμπρακτη αλληλεγγύη προς τους πρόσφυγες στην πόλη μας, στα βόρεια σύνορά μας και όπου αλλού χρειαστεί.
• Διεκδικούμε από το Δήμο και κάθε άλλη υπεύθυνη αρχή την παροχή στέγης για όλους τους άστεγους, ντόπιους και πρόσφυγες”.