Εξι χρόνια μετά το Καστελλόριζο, με το βάρος τριών Μνημονίων και μετά την αλλαγή πέντε κυβερνήσεων ένας από τους πιο αμφιλεγόμενους πρωταγωνιστές του ελληνικού δράματος, ο Γιώργος Παπακωνσταντίνου δίνει τη δική του εκδοχή και το δικό του αφήγημα για την κρίση χρέους και την εμπλοκή του ΔΝΤ στην Ελλάδα.
Ο υπουργός Οικονομικών της κυβέρνησης Παπανδρέου, σε συνέντευξή του στον ΣΚΑΪ, επιβεβαίωσε ότι το ΔΝΤ βρισκόταν σε συνομιλίες με την ελληνική κυβέρνηση από το πρώτο κιόλας μετεκλογικό διάστημα του 2009, αποκάλυψε ότι στο θυελλώδες φόρουμ του Νταβός το 2010 υπήρξε μυστική συνάντηση δική του, του Γιώργου Παπανδρέου και του τότε επικεφαλής του Ταμείου Ντομινίκ Στρος-Καν μέσα σε μια… κουζίνα, και αναγνώρισε ότι η συνταγή που επιβλήθηκε ήταν λάθος.
Ο Γιώργος Παπακωνσταντίνου επέρριψε, πάντως, την πλήρη ευθύνη για την εμπλοκή του Ταμείου στην Ευρώπη και την Ελλάδα στην ‘Ανγκελα Μέρκελ, ενώ είπε πως ο μεγαλύτερος πολέμιος της αναδιάρθρωσης του χρέους ήταν ο τότε πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Ζαν-Κλοντ Τρισέ.
Αναλυτικά ο Γιώργος Παπακωνσταντίνου είπε, μεταξύ άλλων:
Για το πώς ήρθε το ΔΝΤ στην Ελλάδα
«Το τελευταίο πράγμα που ήθελα εγώ ως υπουργός οικονομικών ήταν να υπογράψω μια προσφυγή, έστω και σε έναν μηχανισμό στον οποίο συμμετείχε το Ταμείο, πόσο μάλλον μια προσφυγή στο Ταμείο, το τελευταίο πράγμα που ήθελε ο Παπανδρέου ήταν να του πούνε ότι ήταν αυτός που πήγε την Ελλάδα στο Ταμείο.
* Μετά τις εκλογές του ’09 όταν καταλάβαμε το εύρος της καταστροφής που είχαμε κληρονομήσει, εκεί ξεκίνησε μια συζήτηση με το ΔΝΤ σε δύο κατευθύνσεις. Η μία ήταν η κατεύθυνση της τεχνικής βοήθειας, δηλαδή χρειαζόμασταν την βοήθειά τους, όπως είχε γίνει και στο παρελθόν θυμίζω και το 2005, για το φορολογικό σύστημα και για να ξαναφτιάξουμε από την αρχή το σύστημα του προϋπολογισμού…./…Το δεύτερο ήταν, ότι εμείς βλέποντας τα πράγματα να εξελίσσονται, είχαμε την εξής απορία και προβληματισμό: Εάν κάποια στιγμή η Ελλάδα δεν μπορεί πλέον να δανειστεί από τις αγορές, τι θα κάνει;
* Την εποχή εκείνη, όποτε κάναμε αυτή τη συζήτηση με τους Ευρωπαίους ομολόγους μου και την είχα κάνει εγώ προσωπικά με τον κύριο Σόιμπλε, με την κυρία Λαγκάρντ, η απάντηση την οποία παίρναμε ήταν ότι << Εσείς κάντε την δουλειά σας , πάρτε μέτρα και οι αγορές θα αντιδράσουν θετικά σε αυτό και δεν θα έχετε πρόβλημα πρόσβασης>>. Εμείς όμως καταλαβαίναμε από τότε, ότι …/…οι αγορές αυτό που ζητούσαν ήταν κάτι διαφορετικό. Ήταν μια εγγύηση μη πτώχευσης. Μια εγγύηση ότι αν μια χώρα βρεθεί σε αδιέξοδο, θα έρθουν οι Ευρωπαίοι εταίροι και θα πουν << Εμείς εγγυόμαστε ότι αυτή η χώρα δεν θα πάει ποτέ στον τοίχο>>. Αυτή την εγγύηση δεν μας την έδινε κανένας. Άρα λοιπόν, ήταν ζήτημα ευθύνης, να αναζητήσουμε ποιες άλλες πιθανές λύσεις να υπήρχανε. Έτσι ξεκίνησε και η κουβέντα με το ΔΝΤ, στην λογική ότι αν δεν υπήρχε καμία άλλη λύση, οι μόνοι που ήταν διαθέσιμοι να δανείσουν την χώρα, εκ του καταστατικού τους, ήταν το Ταμείο. «
Για το παρασκήνιο του Νταβός
«Εκεί έγινε, εκτός της επίσημης ατζέντας, μία συνάντηση και αυτή περιγράφω στο βιβλίο μου, μεταξύ του Πρωθυπουργού, εμού και του Ντομινίκ Στρος-Καν. Η συνάντηση αυτή έγινε εκτός δημοσιότητας, γιατί οποιαδήποτε δημόσια παρουσία των τριών μας και καταγραφή, την επόμενη μέρα θα είχε πρωτοσέλιδο, Η Ελλάδα πηγαίνει στο ΔΝΤ και θα μας κατέστρεφε τελείως στις αγορές. Και συζητήσαμε μαζί του από κοντά τις εναλλακτικές μας.»
Για την στάση Μέρκελ – Σαρκοζί
«Εγώ θυμάμαι και μάλιστα τις καταγράφω και στο βιβλίο που έχω γράψει για την κρίση, συζητήσεις στο Eurogroup, όπου ο πρόεδρος της ΕΚΤ και πολλοί υπουργοί, μεταξύ των οποίων και ο Γερμανός Υπουργός, να λένε ξεκάθαρα, δεν υπάρχει περίπτωση να μπει το ταμείο στην κρίση της Ευρωζώνης, κάτι τέτοιο θα διαλύσει την Ευρωζώνη, θα διαλύσει το σύστημά μας, θα είναι σαν να αντικαθιστά το Eurogroup. Αυτή η λογική υπήρχε, μέχρι το Μάρτιο, Απρίλιο του 2010, τη λογική αυτή θυμάμαι να μας τη μεταφέρει, σαν χθες, ο Πρόεδρος Σαρκοζί, στη συνάντηση που είχαμε μαζί του, με τον Πρωθυπουργό, τον Απρίλιο, λέγοντάς μας ότι ξεχάστε το ταμείο, μην σκέφτεστε προς αυτή την κατεύθυνση, διότι εμείς αυτό που επαναλαμβάναμε σε όλους ήταν, θα υπάρξει ένας ευρωπαϊκός μηχανισμός; Αν δεν υπάρξει, τι θα κάνουμε εμείς;
– Και η απάντηση του Σαρκοζί;
Η απάντηση του Σαρκοζί ήταν όχι θα κάνουμε κάτι ευρωπαϊκό, ξεχάστε το Ταμείο, θα κάνουμε κάτι ευρωπαϊκό, χωρίς το Ταμείο. Δύο εβδομάδες, κυριολεκτικά δύο εβδομάδες, μετά τη συνάντηση που είχαμε με τον Σαρκοζί, οι Γερμανοί, οι οποίοι μέχρι εκείνη τη στιγμή και αυτοί έλεγαν το ίδιο ακριβώς, στο eurogroup, και συγκεκριμένα η καγκελάριος, αποφάσισαν ότι ο μόνος τρόπος για να περάσει στο εσωτερικό της, από τη γερμανική βουλή, κάτι το οποίο μέχρι τότε ξόρκιζε, τη δυνατότητα, δηλαδή την ανάγκη να βοηθήσει μια χώρα με χρήματα, ο μόνος τρόπος να πείσει, τους Γερμανούς φορολογούμενους, το Γερμανικό λαό, τη Βουλή, ήταν να δώσει τη σιγουριά, ότι υπάρχει κάποιος ο οποίος θα είναι σκληρός σε αυτήν την ιστορία, και ο μόνος σκληρός της παρέας θα ήταν το ΔΝΤ.»
Για τη (μη) αναδιάρθρωση του χρέους
«Είχαμε γνώση των επιφυλάξεων μεταξύ των οικονομολόγων του Ταμείου, των οποίων ο επικεφαλής οικονομολόγος, ο Olivier Blanchard με τον οποίο είχα μια συζήτηση όταν πρωτοπήγα τον Μάρτιο, ότι η δυναμική του χρέους είναι πάρα πολύ επικίνδυνη, και ότι χωρίς να λέει καθαρά ότι χρειάζεται και ένα κούρεμα του χρέους, τις επιφυλάξεις του κατά πόσον θα τα καταφέρναμε, ακόμα και με μία παροχή βοήθειας μεγάλου μεγέθους…./…Η συζήτηση αυτή όμως κόπηκε με το μαχαίρι, παρά το γεγονός ότι εμείς την κάναμε μαζί τους, μάλιστα με τη βοήθεια της Λαζάρ, η οποία από τότε ατύπως μας βοηθούσε σε αυτήν την κατεύθυνση. Κόπηκε όταν μας διεμηνύθη από όλες τις ευρωπαικές χώρες, εξαιρετικά έντονα, αλλά και από τις ΗΠΑ, σε εμένα το είπε ο Tim Geithner, πως ό,τι και να συμφωνηθεί, δεν υπάρχει περίπτωση σε αυτήν τη φάση να συζητήσουμε οτιδήποτε έχει να κάνει με απομείωση του χρέους.
* Η λέξη αναδιάρθρωση χρέους ήταν απαγορευμένη ρητά ακόμη και ως αναφορά μέσα στο eurogroup. Την πρώτη φορά που αναφέρθηκε, από την ολλανδική αντιπροσωπεία, ο Ολλανδός υπουργός, το είπε, ότι πρέπει να δούμε και αυτό το ζήτημα, ο κ. Τρισέ απείλησε ότι θα σηκωθεί και θα φύγει, λέγοντας ότι ως γνωστόν τα πράγματα διαρρέουν και ότι αυτή τη στιγμή η λέξη αυτή βρίσκεται στα ειδησεογραφικά πρακτορεία και θα δημιουργήσει τεράστιο πρόβλημα για τις υπόλοιπες χώρες, και για την ακεραιότητα του ίδιου του ευρώ. Αυτό ίσχυσε μέχρι το Φεβρουάριο του 2011, εκεί πλέον την σκυτάλη την πήρε ο ίδιος ο Γερμανός υπουργός οικονομικών.»
Για τις κόντρες ΕΕ – ΔΝΤ
«Πολλές φορές, διακόπταμε την διαπραγμάτευση, διότι μου έλεγαν ευθαρσώς, ξέρετε δεν συμφωνούμε μεταξύ μας, να αποσυρθούμε λίγο να βρούμε μια κοινή θέση και θα επανέλθουμε στο τραπέζι.»
Για την συνάντηση του Λουξεμβούργου
«Η συνάντηση του Λουξεμβούργου ήταν το δυσκολότερο σημείο. Σας θυμίζω ότι όταν διέρρευσε, πριν γίνει, και ενώ ήμουν εν πτήση και μάλιστα, για να μην γίνει γνωστό ότι γίνεται, είχα πάει μέσω Γερμανίας, μόνος μου για να μην με πάρει κανένας χαμπάρι, γιατί έτσι μου είχε ζητηθεί από τον κύριο Γιούνκερ. Είχε διαρρεύσει, και οι εφημερίδες και τα ειδησεογραφικά πρακτορεία όλου του κόσμου, έλεγαν ότι η Ελλάδα ετοιμάζεται να φύγει από το ευρώ. Και αυτό έπρεπε αμέσως να φύγει από το τραπέζι, εκεί πλέον φάνηκε ότι δεν υπήρχε άλλη λύση από την αναδιάρθρωση του χρέους, κι εκεί στην πράξη πάρθηκε η απόφαση ότι θα γίνει η αναδιάρθρωση που οδήγησε στην απόφαση του Ιουλίου. Ο κ. Τρισέ, εξακολουθεί να λέει όχι. Σηκώνεται και φεύγει από τη σύσκεψη, ήταν καλεσμένος, και με το που αντιλαμβάνεται το θέμα του χρέους ότι θα μπει πάνω στο τραπέζι, λέει εγώ δεν θα συμμετάσχω, και σηκώνεται και φεύγει».
Για τη «λάθος συνταγή»
* Καταλήξαμε όχι απλώς σε ένα πρόγραμμα που δεν είχε απομείωση χρέους, είτε με κούρεμα, είτε με μετακύλιση σε μεταγενέστερο χρόνο των λήξεων των ομολόγων, αλλά και σε ένα πρόγραμμα το οποίο, όλοι ήξεραν εκ των προτέρων, ότι είχε χαρακτηριστικά τιμωρητικά. Δηλαδή επιτόκια υπερβολικά ψηλά, χρόνους αποπληρωμής, πολύ μικρούς. Στο eurogroup που ενέκρινε το ελληνικό πρόγραμμα, όχι ένας αλλά πολλοί, από την επιτροπή από το euroworking group που είχε κάνει την τεχνική προετοιμασία, ο ίδιος ο Όλι Ρεν, είχε πει, κοιτάξτε, όλοι ξέρουμε ότι υπάρχουν κάποιες λήξεις ομολόγων το ’13-’14-’15, που αθροίζουν στα δύο χρόνια μαζί 140 δισ. Δεν υπάρχει περίπτωση η Ελλάδα να μπορεί να αποπληρώσει, το ξέρουμε, αλλά οι χώρες λένε ότι αυτή τη στιγμή το μόνο που περνάει από τα κοινοβούλιά τους είναι αυτό το πρόγραμμα, το άλλο θα το χειριστούμε στο δρόμο.
* Και εκεί είναι που επαναλαμβάνουν το λάθος που είχαν κάνει στις αρχές του 2010, που θεωρούσαν ότι αρκεί η Ελλάδα να κάνει μια μεγαλύτερη προσπάθεια για να πειστούν οι αγορές ― εκεί γίνεται η μυστική συνάντηση του Λουξεμβούργου. Φτάνουμε στον Απρίλιο, Μάιο, όπου μας προτείνονται πράγματα εξωφρενικά, όπως η εκποίηση, αυτού που ο Ιταλός υπουργός αποκάλεσε «την κληρονομιά της χώρας».
Στην Ελλάδα τα ΜΜΕ που στηρίζουν τις νεοφιλελεύθερες πολιτικές, χρημαδοτούνται από το ... κράτος. Tο tvxs.gr στηρίζεται στους αναγνώστες του και αποτελεί μια από τις ελάχιστες ανεξάρτητες φωνές στη χώρα. Mε μια συνδρομή, από 2.9 €/μήνα,ενισχύετε την αυτονομία του tvxs.gr και των δημοσιογραφικών του ερευνών. Συγχρόνως αποκτάτε πρόσβαση στα ντοκιμαντέρ και το περιεχόμενο του 24ores.gr.
Δες τα πακέτα συνδρομών >