«Οι διαδικασίες κατεδάφισης και η ταχεία σύνταξη νέων πρωτοκόλλων κατεδάφισης σε δάση, ρέματα και ακτές, θα ξεκινήσουν άμεσα» επαναλαμβάνει σε συνέντευξή του στο Tvxs.gr ο αναπληρωτής υπουργός Περιβάλλοντος, Σωκράτης Φάμελλος. Επιπλέον, παρότι κάνει αναφορά στις «πολιτικές περιορισμού των μέσων για την πρόληψη κι αντιμετώπιση μεγάλων φυσικών καταστροφών από τη μεγάλη πυρκαγιά στην Πελοπόννησο έως το 2015», σημειώνει ότι «αυτές οι αδυναμίες και το αρνητικό παρελθόν δεν αποτελούν δικαιολογία σήμερα».  

Παράλληλα, ο κύριος Φάμελλος επισημαίνει ότι «η αντιμετώπιση του προβλήματος των αυθαίρετων κατασκευών, με γρήγορους ελέγχους και αποτελεσματικά πρωτόκολλα κατεδάφισης, μας υποχρεώνει να υλοποιήσουμε πολιτικές πρόληψης. Τέτοια πολιτική πρωτοβουλία είναι η ανακοίνωση του πρωθυπουργού για την αντιμετώπιση των οικιστικών στρεβλώσεων. Αυτή η μεγάλη πολεοδομική αλλαγή θέλει μακροπρόθεσμο σχεδιασμό και απαιτεί τη συνεργασία όλων των κομμάτων του δημοκρατικού τόξου». Τέλος, τονίζει πως οι νομοθετικές ρυθμίσεις που φέρνει η κυβέρνηση για την αντιμετώπιση του ζητήματος «απαιτούν διοικητική στήριξη με κατάλληλα στελέχη και παράλληλη κοινωνική αλλαγή. Πρέπει να μπουν στη λειτουργία της κοινωνίας και των υπηρεσιών κι αυτό είναι ξεκάθαρο ότι χρειάζεται χρόνο».

Μετά από έντεκα χρόνια η χώρα βιώνει εκ νέου μια βαθιά τραυματική εμπειρία, μετρώντας δεκάδες νεκρούς από πυρκαγιές. Μήπως τελικά το ελληνικό κράτος δεν έμαθε από τα λάθη και τις τραγικές ελλείψεις του; Σε τελική ανάλυση, είμαστε καταδικασμένοι σε κάθε περίπτωση που υπάρχουν ακραία καιρικά φαινόμενα να μετράμε ανθρώπινες απώλειες;

Από τη μεγάλη πυρκαγιά στην Πελοπόννησο έως το 2015 κυριάρχησαν στη χώρα μας πολιτικές περιορισμού των μέσων, που έχει στη διάθεσή της η πολιτεία για την πρόληψη και αντιμετώπιση των μεγάλων φυσικών καταστροφών. Περιορίστηκαν σημαντικά οι προϋπολογισμοί για πολλές δημόσιες υπηρεσίες, αδυνάτισαν σε επίπεδο προσωπικού και όλες οι δημόσιες πολιτικές τέθηκαν σε δεύτερη μοίρα, μιας και το μνημόνιο επέβαλε σκληρό νεοφιλελευθερισμό και λιτότητα. Αυτό ίσχυσε και για τη δασική πολιτική πρόληψης πυρκαγιών και για την πυρόσβεση. Σας θυμίζω την εκκρεμότητα με τους 5ετούς υποχρέωσης δασοπυροσβέστες, που έλυσε η κυβέρνησή μας. Αυτές οι αδυναμίες και το αρνητικό παρελθόν δεν αποτελούν δικαιολογία σήμερα. Έχουμε επιλέξει σαν χώρα να βγούμε από το αδιέξοδο και να δομήσουμε νέες πολιτικές, που θα δίνουν προοπτική και στον πολίτη και στην κοινωνία.

Η πολιτεία είναι υποχρεωμένη να προετοιμάζεται για τα ακραία καιρικά φαινόμενα και ο πολίτης πρέπει να απαιτεί από την πολιτεία την προστασία του και την ύπαρξη πολιτικής προστασίας. Για τον λόγο αυτό ο πρωθυπουργός έχει ήδη ανακοινώσει νέο σχέδιο και φορέα πολιτικής προστασίας και αντιμετώπισης εκτάκτων αναγκών, όσον αφορά και το πολιτικό-διοικητικό αλλά και το επιχειρησιακό σκέλος. Μια εθνική υπηρεσία, που να αξιοποιεί τα καινοτόμα εργαλεία πρόληψης πρόγνωσης, αντιμετώπισης, ενημέρωσης και αποκατάστασης, μιας και η κλιματική αλλαγή, παγκόσμια, αλλά και η πραγματικότητα της χώρας μας δημιουργεί την απαίτηση για αυτές τις μεγάλες αλλαγές.  Είμαστε υποχρεωμένοι και αποφασισμένοι να δομήσουμε, πολιτικά και επιχειρησιακά, υπηρεσίες πολιτικής προστασίας, αλλά και κοινωνική γνώση, εμπειρία και αυτοματισμούς για την πρόληψη και την αντιμετώπιση, που θα εξασφαλίζουν την ασφάλεια των πολιτών, λαμβάνοντας υπόψη τα έντονα και ακραία κλιματικά φαινόμενα, την έλλειψη υποδομών, αλλά και το πολύπλοκο, αδιέξοδο, για να μην πω παράλογο, πολεοδομικό και περιβαλλοντικό υπόβαθρο της χώρας.  Δυστυχώς αυτές τις απαιτήσεις της σύγχρονης κοινωνίας τις συζητάμε στη σκιά αυτής της τραγωδίας με το πολύ υψηλό κόστος σε ανθρώπινες ζωές. Όπως έχουμε δηλώσει, δεσμευόμαστε να μην ξεχαστεί κανείς και να αντιμετωπίσουμε αποτελεσματικά τις αιτίες, για να μη θρηνήσουμε ξανά θύματα.  

Το ζήτημα των αυθαιρέτων αναδεικνύεται για μια ακόμη φορά σε κεντρικό ζήτημα μετά από τις φονικές πυρκαγιές. Από την πλευρά σας ήδη ανακοινώσατε πρόσφατα από κοινούς με τους κυρίους Σταθάκη και Σκουρλέτη κάποια συγκεκριμένα βήματα τόσο για την κατεδάφιση κτισμάτων που δε διαθέτουν καμιά απολύτως άδεια όσο και στην επίσπευση των ελέγχων προκειμένου να διαπιστωθούν γενικευμένες παραβάσεις; Πόσο γρήγορα να περιμένουμε να κινηθεί η κυβέρνηση στο συγκεκριμένο τομέα; Θα θεωρούσατε ότι στο εν λόγω ζήτημα είναι απαραίτητη μια διακομματική συναίνεση;

Το πολεοδομικό και περιβαλλοντικό παράδοξο της Ανατολικής Αττικής δημιούργησε σημαντικά αδιέξοδα, που συνετέλεσαν στα τραγικά αποτελέσματα της φονικής πυρκαγιάς της 23ης Ιουλίου.  Ήδη ως κυβέρνηση είχαμε ξεκινήσει σημαντικές μεταρρυθμίσεις στο πεδίο της αυθαίρετης δόμησης με τη δημιουργία του Παρατηρητηρίου, που θα απεγκλώβιζε τις υπηρεσίες δόμησης από τις καθυστερήσεις, τους υποκειμενισμούς και τις πολιτικές πιέσεις της διαχείρισης των αυθαιρέτων.  Η πρόσφατη νομοθετική μας πρωτοβουλία επιτρέπει την επιτάχυνση τουλάχιστον κατά μία δεκαετία των διοικητικών διαδικασιών, ενστάσεων και συμβουλίων που απαιτούνταν  για να τελεσιδικήσει ένα πρωτόκολλο κατεδάφισης. Παράλληλα, το Υπουργείο μας αναλαμβάνει την πρωτοβουλία μέσα από τους επιθεωρητές δόμησης να κάνει τους απαραίτητους ελέγχους και να συντάσσει τα πρωτόκολλα κατεδάφισης.

Η αντιμετώπιση του προβλήματος των αυθαίρετων κατασκευών, με γρήγορους ελέγχους και αποτελεσματικά πρωτόκολλα κατεδάφισης, μας υποχρεώνει να υλοποιήσουμε πολιτικές πρόληψης. Τέτοια πολιτική πρωτοβουλία είναι η ανακοίνωση του πρωθυπουργού για την αντιμετώπιση των οικιστικών στρεβλώσεων. Αυτή η μεγάλη πολεοδομική αλλαγή θέλει μακροπρόθεσμο σχεδιασμό και απαιτεί τη συνεργασία όλων των κομμάτων του δημοκρατικού τόξου.  Ειδικότερα, όμως, στην Ανατολική Αττική και στην πληγείσα έκταση επιλέξαμε την άμεση χωρική οργάνωση και πολεοδόμηση περιοχών εκτός σχεδίου, με βάση τους κανόνες της περιβαλλοντικής νομοθεσίας, έτσι ώστε να υπάρχουν επαρκείς δρόμοι, πεζοδρόμια, χώροι συνάθροισης κοινού σε περίπτωση κινδύνου, διέξοδοι προς την παραλία και πρόσβαση στον αιγιαλό, όπως ήταν νομοθετημένο εδώ και 35 χρόνια.
Όσον αφορά τις διαδικασίες κατεδάφισης και την ταχεία σύνταξη νέων πρωτοκόλλων κατεδάφισης σε δάση, ρέματα και ακτές, αυτές θα ξεκινήσουν άμεσα, όπως και η στελέχωση των αντίστοιχων υπηρεσιών.

Η κατάσταση που διαπιστώθηκε όσο αφορά στην αυθαίρετη δόμηση στο Μάτι είναι κάτι παραπάνω από εξοργιστική και δυστυχώς στάθηκε μια από τις βασικές αιτίες για την πρόσφατη  τραγωδία. Επιπλέον είναι σαφές πως ανάλογα φαινόμενα υπάρχουν σε ολόκληρη τη χώρα, με διαχρονικές ευθύνες των εκάστοτε κυβερνήσεων, των κρατικών υπηρεσιών αλλά και της τοπικής αυτοδιοίκησης. Εκτιμάτε πως ως κυβέρνηση θα μπορούσατε να είχατε κινηθεί με μεγαλύτερη αποφασιστικότητα στο ζήτημα αυτό;

Τα τελευταία τρία χρόνια έχουμε υλοποιήσει μεγάλες μεταρρυθμιστικές τομές στο πεδίο της πολιτικής περιβάλλοντος και δόμησης. Να υπενθυμίσω τους Δασικούς Χάρτες, την ανάρτηση ήδη ποσοστού 45%, που θα φτάσει το 100% το 2019. Τη νομοθεσία για το Κτηματολόγιο και την ολοκλήρωσή του το 2020. Τη συγκρότηση του Παρατηρητηρίου για τη Δόμηση και τις Αυθαίρετες Κατασκευές. Την οριοθέτηση του αιγιαλού που ολοκληρώνεται επίσης το 2018. Τα σχέδια διαχείρισης κινδύνου πλημμύρας που εκπονήθηκαν με δική μας πρωτοβουλία και έχουν ήδη κυρωθεί πριν ένα μήνα.  Αυτές οι αλλαγές καθυστερούσαν πολλές δεκαετίες. Η ταχύτητα και η πυκνότητα των αλλαγών που υλοποιούμε υπερβαίνουν τα συνήθη όρια μιας κυβέρνησης. Υλοποιήθηκαν σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα, παράλληλα με τις μεγάλες συγκρούσεις της εξόδου από το μνημόνιο, της καταπολέμησης της λιτότητας, αλλά και της υποστήριξης της κοινωνίας.   Αυτές οι νομοθετικές αλλαγές απαιτούν διοικητική στήριξη με κατάλληλα στελέχη και παράλληλη κοινωνική αλλαγή. Πρέπει να μπουν στη λειτουργία της κοινωνίας και των υπηρεσιών κι αυτό είναι ξεκάθαρο ότι χρειάζεται χρόνο.

Πολλοί είναι αυτοί που προβλέπουν πλέον την προσφυγή σε πρόωρες εκλογές, θεωρώντας εκ προοιμίου δεδομένο πως η κυβέρνηση Τσίπρα δε θα αντέξει το βάρος όσων έχει να διαχειριστεί; Ποια είναι η δική σας εκτίμηση πάνω στο ζήτημα;

Όπως διαψεύσθηκε το σενάριο της αριστερής παρένθεσης, όπως διαψεύσθηκε ο “κόφτης” λόγω πλεονασμάτων, κάτι που θεωρούσαν σίγουρο η αντιπολίτευση και τα ΜΜΕ, με τον ίδιο τρόπο η κυβέρνησή μας θα αντέξει και θα διαχειριστεί με επάρκεια και σοβαρότητα απέναντι στην  κοινωνία και αυτή την πολύ μεγάλη καταστροφή. Έχουμε αποδείξει ότι αντέχουμε στα δύσκολα και είναι γεγονός ότι έχουμε ανεβάσει τον πήχυ και στο επίπεδο της νομοθέτησης, αλλά και στο επίπεδο του ήθους της εξουσίας. Δεν ξεχνάμε ότι η εντολή που έχουμε πάρει από την κοινωνία είναι να ολοκληρώσουμε το πρόγραμμα της τετραετίας. Και αυτό θα γίνει.

Στις 30 Σεπτέμβρη διεξάγεται το δημοψήφισμα στην ΠΓΔΜ κι έτσι μπαίνει στην τελική ευθεία η υλοποίηση της συμφωνίας των Πρεσπών. Θεωρείτε πως θα υπάρξει τελικά η απαιτούμενη πλειοψηφία για την έγκριση της συμφωνίας από την ελληνική Βουλή, με δεδομένο ενδοκυβερνητικό ρήγμα πάνω στο ζήτημα, όπως διαφαίνεται αυτό από τη στάση των ΑΝΕΛ;

Η πρόταση συμφωνίας που πετύχαμε ζητάει να προηγηθούν οι αποφάσεις μεγάλων αλλαγών από την ΠΓΔΜ. Όνομα, Σύνταγμα, ιστορικές ανακρίβειες και ανιστόρητες διεκδικήσεις και πάνω απ’ όλα αλυτρωτισμοί για εδάφη ή μειονότητες θα επιλυθούν και με δημοψήφισμα αλλά και με την απόφαση συνταγματικής αναθεώρησης. Αυτές οι αλλαγές, όταν ολοκληρωθούν, θα δώσουν προοπτική ειρήνης, συνεργασίας και προόδου στα Βαλκάνια. Και, μετά τη θετική τους ολοκλήρωση, θα δούμε πολιτικές αλλαγές και στην ελληνική Βουλή.  Η πιθανή θετική έκβαση του δημοψηφίσματος και της συνταγματικής αλλαγής στη FYROM θα αποδείξει ότι υπάρχει πλέον η δυνατότητα να εκλείψει ένα μεγάλο καρκίνωμα που είχαμε στα βόρεια σύνορά μας. Αυτή την επιλογή εκτιμώ ότι δεν θα μπορεί να την αρνηθεί το ελληνικό πολιτικό σύστημα. Πολύ δε περισσότερο όταν λύνει ένα διαχρονικό πρόβλημα σε συμφωνία με τις διαχρονικές ελληνικές προτάσεις και διεκδικήσεις.

Μετά τις 20 Αυγούστου και τη λήξη του μνημονιακού προγράμματος ποια πιστεύετε πως πρέπει να είναι τα βήματα, στα οποία οφείλει να προχωρήσει μια κυβέρνηση για να σηματοδοτήσει την έναρξη μιας νέας εποχής; Περιλαμβάνεται σε αυτά η ακύρωση δυσμενών μέτρων, όπως η μείωση των συντάξεων;

Έχουμε ξεκαθαρίσει ποιες είναι οι βασικές προτεραιότητες της κυβέρνησης. Η ενίσχυση της εργασίας και, μέσα από αυτή, η δημιουργία ελληνικού προϊόντος, ανταγωνιστικού και βιώσιμου, και άρα η ενίσχυση της ελληνικής οικονομίας, και παράλληλα η καταπολέμηση της διαφθοράς και της διαπλοκής, που σε συνδυασμό με τα μνημονιακά μέτρα λιτότητας καθυστέρησαν την κοινωνία μας τα τελευταία χρόνια. Επίσης έχουμε τοποθετηθεί ξεκάθαρα λέγοντας ότι, το πλεόνασμα του αποτελέσματος  της οικονομίας μας θα διατίθεται για τη μείωση της φορολογίας και την ελάφρυνση της κοινωνίας.  Είναι προφανές ότι οι συνταξιούχοι  και άλλες ευαίσθητες κοινωνικές ομάδες θα έχουν προτεραιότητα και σε οικονομικά μέτρα ελάφρυνσης και υποστήριξης. Μετά την έξοδο από το πρόγραμμα, όλες οι πολιτικές θα βελτιώνουν την κοινωνική συνοχή. Με βάση το δημοσιονομικό αποτέλεσμα του 2018 και μετά την έξοδο από το πρόγραμμα θα έχουμε πλέον τη δυνατότητα και το δικαίωμα να μιλάμε για τις δικές μας πολιτικές.  

Εκτιμάτε πως υπάρχει σοβαρή προοπτική για τη δημιουργία ενός προοδευτικού πόλου στο εγχώριο πολιτικό σκηνικό;

Για την Ελλάδα αλλά και για την Ευρώπη χρειαζόμαστε μια νέα -κοινωνική και πολιτική- προοδευτική συμμαχία, η οποία θα στηρίζεται στις βασικές αρχές της δημοκρατίας και των θεμελιωδών δικαιωμάτων, πάνω στις οποίες εξάλλου στηρίχθηκε το ευρωπαϊκό οικοδόμημα. Θέλουμε μια Ευρώπη, και την Ελλάδα στο κέντρο της, με εργασία, αλληλεγγύη, ισονομία και κοινωνική συνοχή. Διεκδικούμε την αξιοποίηση της γνώσης και τη στενή συνεργασία όλων των κοινωνικών ομάδων σε ένα κράτος πρόνοιας και δικαίου, που να ανταποκρίνεται στις ανάγκες των ταχύτατα μεταβαλλόμενων οικονομιών και κοινωνιών. Και μια Ευρώπη με ισχυρό λόγο στα θέματα της παγκόσμιας ειρήνης, του διεθνούς δικαίου, της βιώσιμης ανάπτυξης και της κλιματικής αλλαγής, αντίβαρο στις τάσεις και στις πολιτικές απομονωτισμού, υστερίας, διακρίσεων, εντάσεων και φόβου. Και στην Ελλάδα αλλά και στην Ευρώπη απαιτείται μια προοδευτική συμμαχία η οποία θα έχει σαφέστατη κοινωνική αναφορά. Μια νέα πλειοψηφική κοινωνική συμφωνία. Και αυτή μπορεί να γίνει μόνο προς την προοδευτική κατεύθυνση, γιατί είναι και η μόνη κατεύθυνση που δίνει διέξοδο. Δυστυχώς αποδείχθηκε με ένα τραγικό τρόπο ότι ο νεοφιλελευθερισμός και η λιτότητα δεν αποτελούν διέξοδο και επιλογή. Οφείλουμε όλοι να δουλέψουμε και να προσπαθήσουμε ώστε να υπάρξει μια τέτοια προοπτική, γιατί είναι και η μόνη που ενδιαφέρει τους πολίτες.