Σε πολύ σκληρό Χειμώνα για τον λαό και στο ζήτημα της Υγείας παραπέμπουν όλα τα στοιχεία που έχουν συγκεντρώσει και δημοσιοποιήσει οι συνδικαλιστικοί φορείς του υγειονομικού προσωπικού στο Εθνικό Σύστημα Υγείας.

Οι υγειονομικοί εκπέμπουν SOS λόγω της υποστελέχωσης και υποχρηματοδότησης της δημόσιας υγείας εν μέσω υποτροπής της πανδημίας, με την κυβέρνηση να επιμένει στην «μαγική εικόνα» της «πλήρους επιχειρησιακής ετοιμότητας» του ΕΣΥ.

Από την Θεσσαλονίκη, όπου την Παρασκευή πραγματοποιήθηκε διαδήλωση των υγειονομικών για τη σωτηρία της δημόσιας υγείας, ενόψει της επίσκεψης του πρωθυπουγού, Κ. Μητσοτάκη, η Αφροδίτη Ρέντζιου, πρόεδρος της Ομοσπονδίας των Νοσοκομειακών Γιατρών, και ο πρόεδρος της ΠΟΕΔΗΝ (η Ομοσπονδία των εργαζομένων στα δημόσια νοσοκομεία), Μιχάλης Γιαννάκος, αποδόμησαν τους ισχυρισμούς της κυβέρνησης.

Μεγάλες ελλείψεις προσωπικού

Η Α. Ρέντζιου σημείωσε, ότι οι προσλήψεις συμβασιούχων που έχουν γίνει – «δηλαδή προσλήψεις με ημερομηνία λήξης» – είναι επισήμως 4.721. Ωστόσο «αυτές δεν προστίθενται στο υπάρχον προσωπικό, γιατί ένα πολύ μεγάλο μέρος τους απλώς αντικαθιστά όσους έχουν αποχωρήσει λόγω απολύσεων ή συνταξιοδοτήσεων. Άρα, πώς είναι δυνατόν να λένε ότι καλύπτονται πλήρως οι ανάγκες των ασθενών, όταν μιλάμε για 30.000 κενές οργανικές θέσεις, σύμφωνα με τα υπάρχοντα οργανογράμματα, που και αυτές είναι πίσω από τις πραγματικές ανάγκες;».

Η αλήθεια για τις ΜΕΘ

Αν και η κυβέρνηση παρουσιάζει σαν «κοσμογονία» το γεγονός ότι θα έχουμε – άγνωστο το πότε –  1.200 Μονάδες Εντατικής Θεραπείας, ωστόσο, ακόμη και αυτός ο αριθμός θα καλύψει μόλις το 1/3 των πραγματικών αναγκών. Όπως τόνισε η Α. Ρέντζιου, θα έπρεπε να έχουμε σαν χώρα, πριν από την επιδημία και με βάση τις οδηγίες του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, 3.500 ΜΕΘ. Όμως, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, την 1η Σεπτέμβρη είχαμε μόλις 917 ΜΕΘ.

Ωστόσο, σύμφωνα με της ΠΟΕΔΗΝ, οι κλίνες ΜΕΘ είναι μόνο 607 και οι κλίνες ΜΕΘ για κορονοϊό 169. «Αυτές οι κλίνες δεν έφταναν για την εποχική γρίπη. Φανταστείτε τι θα γίνει τον χειμώνα», σημείωσε και πρόσθεσε πως τα νοσοκομεία δεν διαθέτουν μοριακούς αναλυτές και αντιδραστήρια, με συνέπεια να καθυστερούν τέσσερις ημέρες αποτελέσματα των τεστ για τον κορονοϊό.

Σημαντικό ζήτημα αποτελεί και η στελέχωση των ΜΕΘ με νοσηλευτικό προσωπικό ώστε να πληρούν τις ελάχιστες προδιαγραφές ασφάλειας. Πριν από την επιδημία η αναλογίοα νοσηλευτικού προσωπικού ανά κλίνη ΜΕΘ ήταν 2,2 νοσηλευτές. Σύμφωνα με τις οδηγίες του Κεντρικού Επιστημονικού Συμβουλίου, μία ΜΕΘ, για να έχει τις ελάχιστες προδιαγραφές ασφάλειας, έπρεπε να έχει τουλάχιστον 4 νοσηλευτές ανά κρεβάτι ΜΕΘ. Αυτό σημαίνει ότι, για να λειτουργήσουν πραγματικά οι 917 ΜΕΘ, θα έπρεπε να έχουν 1.200 νοσηλευτές. Αλλά δεν έχει προσληφθεί κανένας.

Όπως είπε η Α. Ράντζιου, η κυβέρνηση έχει απλώς «συστήσει» – δεν τις έχει προκηρύξει – 1.000 θέσεις νοσηλευτών. «Χωρίς βέβαια να μας λέει πώς θα τις καλύψει. Με μετακινήσεις προσωπικού; Με προσλήψεις συμβασιούχων; Διότι το προσωπικό των ΜΕΘ, εκτός από επαρκές σε αριθμό, πρέπει να είναι και εκπαιδευμένο. Να έχει υψηλή ειδίκευση. Και ο συμβασιούχος, μέχρι να την αποκτήσει, απολύεται. Απαξιώνεται έτσι ένα έμπειρο επιστημονικό προσωπικό».

Τι σημαίνει ελλιπές προσωπικό στις ΜΕΘ; Σύμφωνα με την Ελληνική Εταιρεία Εντατικής Θεραπείας, η στελέχωση είναι πολύ κρίσιμο ζήτημα, γιατί αν είναι ανεπαρκές, αυξάνεται η νοσηρότητα και η θνητότητα των νοσηλευόμενων στις ΜΕΘ, επειδή αυξάνεται ο κίνδυνος των ενδονοσοκομειακών λοιμώξεων.

Επιπλέον, όπως τόνισε η ίδια, στις Πράξεις Νομοθετικού Περιεχομένου που ψήφισε η κυβέρνηση, προβλέπεται μετακίνηση εξοπλισμού από τις ΜΕΘ και ΜΑΦ (σσ: Μονάδες Αυξημένης Φροντίδας), από το ένα νοσοκομείο στο άλλο. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα τραγελαφικές καταστάσεις, όπως αυτές με τον μοριακό αναλυτή που πηγαινοερχόταν από τη Σύρο στην Αττική και πίσω.

ΕΣΥ… μιας νόσου

Η κυβέρνηση ισχυρίζεται ότι καλύπτονται πλήρως οι ανάγκες των ασθενών, «όμως οι ασθενείς που αντιμετωπίζουν άλλα χρόνια νοσήματα έμειναν ξεκρέμαστοι στο πρώτο κύμα της επιδημίας» τονίζει η Α. Ρέντζιου. Και παραμένουν ξεκρέμαστοι, γιατί στο ΕΣΥ «έχει επανέλθει η προηγούμενη άθλια κατάσταση». «Και αυτό παρατηρείται σε όλη την Ευρώπη, όπου τα εθνικά συστήματα υγείας μετατράπηκαν σε συστήματα μιας νόσου. Εχουμε σημαντικές επιπτώσεις από τη νοσηρότητα και τη θνητότητα για άλλες ασθένειες. Για παράδειγμα, υπάρχουν επίσημα στοιχεία που λένε, ότι την επόμενη δεκαετία θα έχουν αυξηθεί οι θάνατοι, μόνο για τον καρκίνο του παχέος εντέρου και του μαστού, κατά 10.000».

Αν δεν χρηματοδοτηθούν τα νοσοκομεία και δεν προσληφθεί προσωπικό «ο χειμώνας θα είναι πάρα πολύ δύσκολος» καθώς με την πτώση της θερμοκρασίας δεν θα είναι δυνατή η ταυτόχρονη αντιμετώπιση περιστατικών κορονοϊού, εποχικής γρίπης και άλλων παθήσεων, «με αποτέλεσμα ν’αρχίσουν να χάνουν τη ζωή τους ασθενείς από άλλες παθήσεις», σημειώνει ο Μιχάλης Γιαννάκος.

Η πραγματική καθημερινότητα του ΕΣΥ

Πάντως, ήδη το σύστημα δείχνει σημάδια κατάρρευσης. Όπως είπε σε συνέντευξή της στο «Πριν» η Δέσποινα Τοσονίδου, πρόεδρος του Σωματείου Εργαζομένων Ασκληπιείου Βούλας, μέλος της Εκταλεστικής Γραμματείας της ΟΕΝΓΕ και του ΔΣ της ΕΙΝΑΠ «τα παραδείγματα συναδέλφων που δηλώνουν ότι αδυνατούν να καλύψουν τις αυξημένες υγειονομικές ανάγκες, λόγω της έλλειψης του προσωπικού, πολλαπλασιάζονται καθημερινά».

Έτσι, στο Γενικό Νοσοκομείο Καλαμάτας η γενική συνέλευση των εργαζομένων καταγγέλλει τις τραγικές ελλείψεις σε ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό και δηλώνει ότι με αυτές τις συνθήκες δεν γίνεται να νοσηλεύσουν ασθενείς Covid-19. Αντίστοιχες εικόνες έρχονται από το Ρέθυμνο, τη Ζάκυνθο αλλά και από τα νοσοκομεία Αθήνας και Θεσσαλονίκης.

«Μόλις πριν λίγες ημέρες, ο διοικητής του ΓΝΘ “Σωτηρία”, του νοσοκομείου που ηγείται της μάχης ενάντια στον Covid-19, κάλεσε τους γιατρούς να κάνουν υπεράριθμες εφημερίες τον Σεπτέμβριο, επειδή το ιατρικό προσωπικό δεν επαρκεί. Στο Γενικό Κρατικό Νίκαιας, η προϊσταμένη του Αναισθησιολογικού δηλώνει ότι αν δεν επιστρέψει στο τμήμα το νοσηλευτικό προσωπικό που μετακινήθηκε αλλού για να καλύψει τις νέες ανάγκες, το πρόγραμμα των χειρουργείων είναι στον αέρα. Στο Ασκληπιείο Βούλας ψάχνουμε ακόμη το ασθενοφόρο που θα μεταφέρει τους πάσχοντες από Covid-19 μεταξύ των κτιρίων. Αυτή είναι η καθημερινότητα στο ΕΣΥ και όχι τα παραμύθια του Κοντοζαμάνη».

Τι δείχνει η έρευνα της ΠΟΕΔΗΝ

Σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσιοποίησε η ΠΟΕΔΗΝ, η κατάσταση στο ΕΣΥ αυτή τη στιγμή έχει ως εξής:

• Οι Δημόσιες Δαπάνες Υγείας εξακολουθούν να βρίσκονται στο 5% του ΑΕΠ όταν ο μέσος όρος στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι στο 7,5% στου ΑΕΠ.
• Τα Νοσοκομεία ως όριο δαπανών στον προϋπολογισμό τους έχουν το 1,5 δις ευρώ παγωμένο στο ίδιο ύψος τα τελευταία χρόνια παρά την πανδημία. Το αποτέλεσμα είναι να μην μπορούν τα Νοσοκομεία και άλλες Υγειονομικές μονάδες να ανανεώσουν, να συντηρήσουν τον εξοπλισμό και τις υποδομές. Δεν είναι σε θέση να πληρώνουν μισθούς, νυκτερινά και αργίες στους Επικουρικούς υπαλλήλους. Δεν είναι σε θέση να προμηθευτούν το απαραίτητο υγειονομικό υλικό. Οι ληξιπρόθεσμες οφειλές των Νοσοκομείων τέλος Απρίλη ήταν 1 δις ευρώ.
• Οι κενές οργανικές θέσεις του προσωπικού των Νοσοκομείων είναι 45.000. Στις 90.000 οργανικές θέσεις υπηρετούν 45.000. Από το 2018 δεν έχει γίνει καμία πρόσληψη μόνιμου προσωπικού και κάθε χρόνο αποχωρούν περί των 1.500 μόνιμων υπαλλήλων από τα Νοσοκομεία. Με βάση την απογραφή του Μητρώου Ανθρώπινου Δυναμικού του Ελληνικού Δημοσίου τον Ιούνιο 2019 στο Υπουργείο Υγείας και τους Φορείς του υπηρετούσαν 79.177 μόνιμοι και Αορίστου χρόνου υπάλληλοι. Τον Ιούνιο του 2020 ήταν 77.308. Το προσωπικό του Υπουργείου Υγείας σε ένα χρόνο λιγόστεψε κατά 1869 υπαλλήλους. Το Επικουρικό προσωπικό που υπηρετούσε στις Υγειονομικές Περιφέρειες (Νοσοκομεία, Κέντρα Υγείας, ΔΥΠΕ) ήταν τον Ιούνιο 2019, 3.620 και τον Ιούλιο του 2020, 8.553 σύμφωνα με τα στοιχεία του πληροφοριακού συστήματος του Υπουργείου Υγείας. Αύξηση 4913 υπάλληλοι.
• Το Μόνιμο προσωπικό (πλην ιατρών) σε κάθε Υγειονομική Περιφέρεια (Νοσοκομεία, Κέντρα Υγείας και λοιπούς φορείς) τον Ιούνιο 2019 ήταν 63703 και τον Ιούνιο 2020 ήταν 62301. Το μόνιμο προσωπικό λιγόστεψε κατά 1402.
• Το Επικουρικό προσωπικό που προσλήφθηκε στα Νοσοκομεία για τις ανάγκες αντιμετώπισης της πανδημίας είναι 4.360.
• Οι Συμβασιούχοι στα Νοσοκομεία υπερβαίνουν τους 15.000 (Επικουρικοί. ΟΑΕΔ, ΣΟΧ κ.α.). Καλύπτουν πάγιες και διαρκείς ανάγκες και θα πρέπει πέραν της επιβεβλημένης άμεσης παράτασης των συμβάσεων για λόγους δημοσίου συμφέροντος να μετατραπούν οι Συμβάσεις τους σε αορίστου χρόνου.

Από τέλος Σεπτεμβρίου λήγουν Συμβάσεις Επικουρικών υπαλλήλων και έως τον Μάρτη 2021 λήγουν οι Συμβάσεις 10.000 συμβασιούχων στα Νοσοκομεία με αναμενόμενη έξαρση της πανδημίας μαζί με την αντιμετώπιση της εποχικής γρίπης και άλλες παθήσεις.

Όμως σε αρκετά Νοσοκομεία εξακολουθούν να βρίσκονται εργολάβοι. Όχι μόνο δεν απομακρύνονται αλλά επιστρέφουν σε Νοσοκομεία καθότι δεν υπάρχει θεσμικό πλαίσιο στα Νοσοκομεία που λήγουν οι Συμβάσεις να προκηρύξουν νέους διαγωνισμούς. Οι εργολάβοι καταπατούν κάθε εργασιακό δικαίωμα, προσφέρουν αμφιβόλου ποιότητας υπηρεσίες και πρέπει πάραυτα να απομακρυνθούν από όλα τα Νοσοκομεία. Να δοθεί η δυνατότητα σε όλες τις υγειονομικές και προνοιακές μονάδες να διενεργούν διαγωνισμούς για πρόσληψη προσωπικού ΣΟΧ με περαιτέρω αύξηση της μοριοδότησης.

Δεν είναι δυνατόν επικουρικό προσωπικό που υπηρετεί πάνω από πέντε χρόνια στα Νοσοκομεία, προσωπικό μέσω ΟΑΕΔ που υπηρετεί τέταρτο χρόνο να κινδυνεύουν με απόλυση. Βρίσκονται σε ομηρία και το σύστημα τους χρειάζεται. Προκηρύχτηκαν 2.100 θέσεις για προσλήψεις μόνιμων που θα έρθουν στα Νοσοκομεία μετά από ένα χρόνο το νωρίτερο. Τα Νοσοκομεία χρειάζονται πρόγραμμα ετήσιων προσλήψεων 3.000 υπαλλήλων προκειμένου να καλύπτονται συνταξιοδοτήσεις και σταδιακά οι κενές οργανικές θέσεις.

Διαχείριση της πανδημίας

Η ΠΟΕΔΗΝ τονίζει ότι για την παρακολούθηση της πανδημίας θα πρέπει:

• Να αυξηθούν τα τεστ και να βελτιωθούν τα μέσα ατομικής προστασίας των εργαζομένων στα Νοσοκομεία και τις υγειονομικές μονάδες.
• Τα Νοσοκομεία θα πρέπει να διαθέτουν μοριακούς αναλυτές και αντιδραστήρια. Να αυξηθούν τα προληπτικά τεστ στην κοινότητα προκειμένου να εντοπίζονται τα ασυμπτωματικά περιστατικά.
• Να λειτουργεί σε πλήρη ανάπτυξη το Εθνικό Κέντρο Αιμοδοσίας. Να εκδίδονται άμεσα τα αποτελέσματα των τεστ και όχι σε 4 ημέρες όπως σήμερα. Να συνταγογραφείται και να αποζημιώνεται η εξέταση κορωνοιού από τον ΕΟΠΥΥ.
• Να υπάρξει διαχωρισμός των κλινικών νοσηλείας στα Νοσοκομεία ύποπτων κα θετικών κρουσμάτων κορωνοϊού με όλες τις προδιαγραφές.
• Να γίνονται τακτικά τεστ στο Υγειονομικό προσωπικό. 600 υγειονομικοί νόσησαν, ένας πέθανε, 50 νοσηλεύτηκαν σε σοβαρή κατάσταση.