Σε κόστος αίματος μετράται η εξακολουθητική απουσία, παρά τις περί του αντιθέτου κυβερνητικές υποσχέσεις, θεσμικού πλαισίου για την κυκλοφορία ηλεκτρικών πατινιών, έναν χρόνο από την εμφάνισή τους στην Ελλάδα. Μόλις τώρα τέθηκε σε διαβούλευση το νομοσχέδιο «Η Ελλάδα σε κίνηση: Βιώσιμη Αστική Κινητικότητα – Μικροκινητικότητα» το οποίο περιλαμβάνει κάποιες ρυθμίσεις, όπως ηλικιακά όρια, χρήση κράνους κλπ,  για τα ηλεκτρικά πατίνια, χωρίς όμως να αντιμετωπίζεται ουσιαστικά το πρόβλημα της επικίνδυνης συνύπαρξής τους με τα αυτοκίνητα.

Τελευταίο θύμα της απουσίας κρατικής μέριμνας, σύμφωνα με την καταγραφή από τον σύλλογο «SOS Τροχαία Εγκλήματα», ήταν ο 11χρονος Λεωνίδας Abazi, ο οποίος, το μεσημέρι της 22ας Σεπτεμβρίου 2020, στη Χερσόνησο Κρήτης, οδηγώντας ηλεκτρικό πατίνι, χτυπήθηκε από αυτοκίνητο. Μεταφέρθηκε με σοβαρές κρανιοεγκεφαλικές κακώσεις, θλάσεις στον πνεύμονα και την καρδιά στο νοσοκομείο όπου τρεις μέρες μετά άφησε την τελευταία του πνοή μέσα στο χειρουργείο.

«Ένα 11χρονο παιδί πεθαίνει στον δρόμο και αποκλείεται να δοθεί ονοματεπώνυμο στην ευθύνη» λέει στο Tvxs.gr o Μανώλης Σταυρουλάκης, από τα ιδρυτικά μέλη και μέλος του ΔΣ του συλλόγου.

«Εμείς σαν σύλλογος φωνάζουμε, για τέτοια εγκλήματα στον δρόμο, πρέπει σαν κοινωνία να απαιτήσουμε ονοματεπώνυμο της ευθύνης. Χάθηκε ένα παιδί, με ένα πατίνι που κάποιος του το έδωσε. Είναι δυνατόν να δίνεται σε ένα παιδί ένα τέτοιο δολοφονικό μέσο; Και να μην υπάρχει ευθύνη από κανέναν και να λέμε ότι είναι “ατύχημα”; Οι ευθύνες και της πολιτείας και της κοινωνίας για τέτοιους θανάτους είναι εγκληματικές. Ας συνειδητοποιήσοτυμε ότι είμαστε υποχρεωμένοι να προστατεύσουμε τα παιδιά. Δεν μπορούμε να αποδίδουμε ευθύνες στα παιδιά για τις τραγικές αμέλειες της πολιτείας».

Ο Λεωνίδας δεν ήταν το μοναδικό θύμα και, όσο η κυβέρνηση δεν λαμβάνει μέτρα, δεν θα είναι το τελευταίο.

«Στις 24 Σεπτεμβρίου 2019 στη Χίο είχαμε το πρώτο θανατηφόρο τροχαίο στην Ελλάδα με θύμα  οδηγό ηλεκτρικού πατινιού. Οδηγός ΙΧ χτύπησε, τραυμάτισε βαριά και εγκατέλειψε 23χρονο φοιτητή που οδηγούσε ηλεκτρικό πατίνι. Ο δράστης συνελήφθη μέρες αργότερα» σημειώνει ο σύλλογος στην ανακοίνωσή του με αφορμή τον θάνατο του 11χρονου στην Κρήτη.

«Παρά τις προσπάθειες των γιατρών το θύμα πέθανε 34 ημέρες μετά το συμβάν στο νοσοκομείο Χίου (…)

»Στις 4 Οκτωβρίου 2019, ο αρμόδιος υφυπουργός ΥΜΕ, Γ. Κεφαλογιάννης απαντώντας σε σχετική ερώτηση του βουλευτή Β. Κεγκέρογλου για το θέμα του θεσμικού πλαισίου για την κυκλοφορία των ηλεκτρικών πατινιών διαβεβαίωνε την Βουλή: “Εντός 4 μηνών θα κατατεθεί το νομοθετικό πλαίσιο που θα προβλέπει όλο το κανονιστικό πλαίσιο για την αγορά, την ασφάλεια και τη χρήση στις πόλεις, όλων των μικροοχημάτων όπως τα πατίνια ή τα skate rollers…. Παράλληλα έκανε γνωστό ότι μέχρι την οριστική λύση του προβλήματος θα ανακοινωθεί η εφαρμογή προσωρινών μέτρων για την ελεύθερη διακίνησή τους μέσα στις πόλεις”. “Το υπουργείο μας έχει αναλάβει συγκεκριμένες πρωτοβουλίες και θα μου επιτρέψετε να σας πω ότι η χώρα μας σε αυτό το θέμα είναι όχι ένα, αλλά δύο βήματα μπροστά απο τις υπόλοιπες ευρωπαικές χώρες” ανέφερε στη δευτερολογία του ο υφυπουργός.

»Πέρασε ήδη, όχι το τετράμηνο αλλά ένας χρόνος από την διαβεβαίωση του υφυπουργού και κανένα νομοθετικό πλαίσιο δεν υφίσταται ούτε έχει κατατεθεί προς συζήτηση. Παράλληλα κανένα “προσωρινό μέτρο” δεν ίσχυσε.

»Στο μεταξύ όλες οι πόλεις έχουν κατακλυστεί από πατίνια που οδηγεί ο οποιοσδήποτε οπουδήποτε, τα μαγαζιά για την πώληση τους είναι αναρίθμητα, ενώ ανθεί και ο επιχειρηματικός κλάδος των ενοικιάσεων ηλεκτρικών πατινιών.

»Όλα αυτό το διάστημα τα “ατυχήματα” με ηλεκτρικά πατίνια αυξάνονται διαρκώς με αξιοσημείωτο τα πολλά θύματα μικρής ηλικίας. (Ενδεικτικά: Κομοτηνή: Ανήλικος με ηλεκτρικό πατίνι χτύπησε 7χρονο παιδί, Βόλος: Παρέσυρε 3χρονο αγοράκι με πατίνι και εξαφανίστηκε, Ηράκλειο: Ηλεκτρικό πατίνι συγκρούστηκε με αυτοκίνητο με αποτέλεσμα να τραυματιστεί το παιδί) 
»(….) Ο θάνατος του Λεωνίδα (και όχι μόνο) αποτελεί απάντηση στη δημιουργία ενός “άτυπου”  πλαισίου που επέτρεψε να κατακλυστεί η χώρα από ηλεκτρικά πατίνια και να δημιουργηθεί ένα “επιχειρηματικό λόμπι” εισαγωγέων, πωλητών και αυτών που νοικιάζουν πατίνια που μαζί με τους διαρκώς αυξανόμενους χρήστες θα αποτελέσει τον καθοριστικό παράγοντα στις όποιες ρυθμίσεις θα γίνουν (αν και όποτε από το ΥΜΕ). Είναι γνωστό σε όλους πως τα ηλεκτρικά πατίνια μπήκαν στην κυκλοφορία αρχές του 2019 με προσωρινή άδεια του Δήμου Αθηναίων, ο οποίος, όπως και οποιοσδήποτε Δήμος δεν έχει κανένα δικαίωμα να επιτρέπει σε οποιοδήποτε μέσο να μπει στην κυκλοφορία».

Για τον συνομιλήτή μας, τα πατίνια και ποδήλατα «πρέπει να έχουν χώρο». «Αλλά οι ελληνικοί δρόμοι δεν έχουν αυτή τη δυνατότητα. Και με το νομοσχέδιο αυτά τα οχήματα εξακολουθούν να εμπλέκονται στην κυκλοφορία, στο οδικό δίκτυο της χώρας. Το οποίο δεν μπορεί να τα σηκώσει. Στους ελληνικούς χώρους δεν έχει χώρο ουτε ο πεζός να περπατήσει.».

Η λύση σύμφωνα με τον σύλλογο είναι μακράς πνοής αλλά μονόδρομο: Υποδομές και κατάλληλος χώρος κίνησης αυτών των οχημάτων, «δηλαδή διαδρόμους χαμηλής κυκλοφορίας, που να μην εμπλέκονται με τα αυτοκίνητα». «Δεν θέλουμε να ακυρώσουμε τη χρήση τους. Στο πλαίσιο της βιώσιμης κινητικότητας ο περιορισμός του αυτοκινήτου καλό είναι να γίνει με τέτοια μέσα. Αλλά χρειάζονται υποδομές. Και το νομοσχέδιο δεν τις προβλέπει.».

Η επικίνδυνη ρελάνς των διαφημιστικών πινακίδων

Την ώρα που η κυβέρνηση νομίζει ότι «ξεμπερδεύει» με τα ηλεκτρικά πατίνια, εμφανίζεται ιδιαίτερα δραστήρια στην επαναφορά των φονικών διαφημιστικών πινακίδων στους δρόμους.

Όπως έγραψε το Tvxs.gr τον περασμένο Ιούλιο, με κοινή υπουργική απόφαση, που δημοσιεύτηκε στις 22 Ιουλίου, οι Υπουργοί Παπαθανάσης, Χατζηδάκης, Μενδώνη, Λιβάνιος, Κεφαλογιάννης τροποποιούν τους όρους και προϋποθέσεις της υπαίθριας διαφήμισης, ανοίγοντας το δρόμο για την επιστροφή των θανατηφόρων πινακίδων στους δρόμους.

«Το θέμα είχε λήξει με αποφάσεις του ΣτΕ» μας λέει ο Μανώλης Σταυρουλάκης. «Έρχεται τώρα μια ΚΥΑ και προσπαθεί να μπερδέψει το τοπίο και να δώσει με κάποιους τρόπους δυνατότητες να δραστηριοποιηθούν πάλι οι πινακίδες προκαλώντας προβλήματα στην οδική ασφάλεια. Μετά τις αποφάσεις του ΣτΕ, απαγορεύεται ο αυστηρώς να υπάρχουν τέτοιες πινακίδες στο οδικό  δίκτυο, στο οποίο δεν μπαίνει τίποτε άλλο πέρα από τον εξοπλισμό της οδού, διότι αποσπούν την προσοχή του οδηγού. Η ΚΥΑ αυτή λέει ότι οι διαφημιστικές πινακίδες μπορούν να μπαίνουν σε πεζόδρομους. Έτσι, θα μπορούν να τοποθετηθουν σε πεζόδρομους που βρίσκονται παράλληλα με κεντρικούς άξονες, όπως είναι η Κηφισίας. Και πάλι ο χρήστης της οδού θα έχει οπτική ρύπανση».

Ούτε όμως η απαγόρευση των πινακίδων είναι καινούργια, ούτε τα «παραθυράκια» για την υπέρβασή της. Η Ελλάδα έχει συνυπογράψει το 1986 τη σχετική Συνθήκη της  Βιέννης, η οποία απαγορεύει τη χρήση τους στους δρόμους, αλλά το 1996, τέθηκε ένα νομικό πλαίσιο που προσπάθησε να «διευκολύνει» τις διαφημιστικές. Το ΣτΕ λοιπόν ξεκαθάρισε το 2007, ότι οι νόμοι 1996 είναι ανίσχυροι μπροστά στη Συνθήκη της Βιέννης.

Να σημειωθεί, ότι απαγορεύονται και οι διαφημίσεις στις στάσεις, καθώς και όλα τα πλαίσια που είναι κάθετα προς την κατεύθυνση των οχημάτων.

Όμως «οι δήμοι έχουν τα έσοδα από την εκμετάλλευση των στάσεων». «Ακόμη και χθες στο Δημοτικό Συμβούλιο της Αθήνας, ήρθε θέμα – το οποίο μάλιστα η Ανοιχτή Πόλη δεν το δέχτηκε – για 640 τέτοια παράνομα στέγαστρα. Για το θέμα αυτό των διαφημιστικών πινακίδων έχουν καταδικαστεί δήμαρχοι, περιφερειάρχες, αλλά το κράτος δεν θέλει να επιβάλει τον νόμο», καταλήγει ο συνομιλητής μας.