«Θέλουμε να μάθει η κοινωνία πως η κυβέρνηση Μητσοτάκη πετάει ψυχικά πάσχοντες και εξαρτημένους στον δρόμο με το νέο νομοσχέδιο που καταργεί τις δημόσιες δομές ψυχικής υγείας. Κάνουν ό,τι μπορούν για να το κρύψουν από τις οικογένειες πασχόντων και εξαρτημένων», εκφράζει στο tvxs την αγωνία της  η Κατερίνα Μάτσα, ψυχίατρος πρώην διευθύντρια του 18 Άνω.

Η «Πρωτοβουλία για ένα Πολύμορφο Κίνημα στην Ψυχική Υγεία», το «Δίκτυο Ακούγοντας Φωνές», ο «Συντονισμός για τη Δημόσια Ψυχική Υγεία και Απεξάρτηση» και οι «Συλλογικές Δράσεις Κοινωνικής Αλληλεγγύης για το 18 Ανω» δήλωσαν σε κοινή τους ανακοίνωση και συνέντευξη τύπου πως το νέο νομοσχέδιο, είναι ένα γραφειοκρατικό τερατούργημα, υπό τον συνηθισμένο, πλέον, ευφημιστικό όρο «ολοκλήρωση της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης», που εδώ και μερικούς μήνες το «διαρρέουν», κάθε φορά σε πιο φραστικά επεξεργασμένη μορφή.

Με αυτό προχωράει η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας στην οριστική εξάρθρωση των υπηρεσιών ψυχικής υγείας και απεξάρτησης και την πλήρη ιδιωτικοποίησή τους. Τι προβλέπει και με ποιον τρόπο αποκλείει ψυχικά πάσχοντες και τοξικοεξαρτημένους από το ΕΣΥ εξηγεί στο tvxs η Κατερίνα Μάτσα.

«Το νομοσχέδιο επιγράφεται για την “ολοκλήρωση της ψυχιατρική μεταρρύθμισης”. Στην πραγματικότητα δεν έχει σχέση ούτε με ολοκλήρωση  ούτε με μεταρρύθμιση» λέει η Κ. Μάτσα.

«Πρώτον, δεν κάνει καμία αναφορά σε κοινοτικές δομές που θα διαδεχθούν το Δαφνί και το Ψυχιατρικό Νοσοκομείο  Θεσσαλονίκης τα οποία καταργεί. Δεύτερον φτιάχνει έναν οργανισμό στον οποίο εντάσσονται όλες οι δομές και οι υπηρεσίες,   δημόσιες και ιδιωτικές καθώς και τα ψυχιατρεία και τα κέντρα ψυχικής υγείας και οι ιδιωτικές κλινικές ιδιώτες και οι  ΜΚΟ…τα πάντα!

Καταλαβαίνει ο καθένας, ότι έτσι στρέφει τους ανθρώπους με αυτή τη λογική της ενοποίησης, στις ιδιωτικές κλινικές. Λογική που διαλύει το σύστημα ψυχικής υγείας.

Η ψυχική υγεία βγαίνει από το ΕΣΥ. Ενα μέρος του νέου οργανισμού θα χρηματοδοτείται  από τον κρατικό  προϋπολογισμό και ένα πολύ μεγάλο μέρος του θα εξαρτάται από τον ιδιωτικό τομέα».

Δεν θα υπάρχει δημόσιο πρόγραμμα απεξάρτησης

Όσον αφορά στον τομέα της απεξάρτησης από τα ναρκωτικά, η Κ. Μάτσα με την πολύχρονη εμπειρία της στο θέμα, σημειώνει:

«Ομογενοποιεί όλα τα στεγνά θεραπευτικά προγράμματα, όλα τα δημόσια μαζί με τον ΟΚΑΝΑ και τα ιδιωτικά, τα οποία έως σήμερα είναι παράνομα αλλά θα τα νομιμοποιήσει και θα τα κάνει μία σούμα.  Όλα μαζί θα τα εντάξει σε έναν φορέα υπερσυγκεντρωτικό και ιδιωτικού δικαίου. Πολύ απλά δεν θα υπάρχει δημόσιο πρόγραμμα απεξάρτησης.

Ομογενοποιούνται άρα χάνουν την αυτοτέλειά τους. Και είναι ο εξαρτημένος που θα επιλέξει αυτό που του ταιριάζει σύμφωνα με την κυβέρνηση. Το νομοσχέδιο όμως λέει ότι ο εξαρτημένος θα προωθείται,  όπου υπάρχει κενή θέση!

Ένα δικαίωμα που κατακτήθηκε από αγώνες, καταργείται με αυτό το νομοσχέδιο. Επίσης, μέσα από την ομογενοποίηση θα γίνονται συγχωνεύσεις καταργήσεις τμημάτων υπηρεσιών και δομών. Δηλαδή θα απολυθεί προσωπικό. Τμήματα αναγκαία που θα κρίνονται περιττά δεν θα λειτουργούν».

Για τα μάτια των φαρμακευτικών εταιρειών και των ιδιωτών

Γιατί όμως η κυβέρνηση προχωράει σε αυτό το νομοσχέδιο και μάλιστα σε μια εποχή που αυξάνεται ο αριθμός ψυχικά πασχόντων και εξαρτημένων λόγω των πολλαπλών κρίσεων;

«Επιχειρείται να εφαρμοστεί μια πολιτική στα πλαίσια του νεοφιλελευθερισμού, που έχει στόχο  να ιδιωτικοποιηθεί η θεραπεία και να μειωθούν οι δημόσιες δαπάνες.

Το δεύτερο είναι ότι η κυβέρνηση πιέζεται από τις παντοδύναμες φαρμακευτικές εταιρείες οι οποίες  έχουν πολλά να κερδίσουν από τις αλλαγές αυτές. Στον τομέα της ψυχικής υγείας, η  ερήμωση του δημοσίου φορέα θα έχει σαν αποτέλεσμα η φαρμακευτική δαπάνη να αυξηθεί θα είναι τα φάρμακα η αποκλειστική θεραπεία που θα προτείνεται.  Ακόμα και στον τομέα της απεξάρτησης, θα πάνε στα φάρμακα.

Και είναι γνωστό από τις έρευνες πως έχουμε αυξημένο αριθμό ψυχικά πασχόντων και εξαρτημένων γιατί μέσα στην κρίση έτσι εκφράζεται η δυσφορία κυρίως νέων, σε ένα καθεστώς παρακμής. Η κυβέρνηση από τη μεριά της θέλει να επιβάλει την καταστολή, τον κοινωνικό έλεγχο των πιο ευάλωτων. Η συντήρηση της εξάρτησης αποβλέπει στην καταστολή και η καταστολή οδηγεί στην εξόντωση. Ας πεθάνουν στον δρόμο. Αυτό λένε με λίγα λόγια».

Θεωρίες φασιστικές πίσω από το νομοσχέδιο

Αναρωτιέται κανείς τι κάνουν οι επιστημονικές επιτροπές που συμβουλεύεται η κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη, όταν παίρνει πρωτοβουλία για τέτοια νομοσχέδια. Ρωτάω την Κ. Μάτσα σε ποια επιστημονικά στοιχεία στηρίζονται οι αποφάσεις αυτές.

«Πίσω από αυτές τις αποφάσεις,  υπάρχει η αντίληψη ότι η τοξικομανία είναι νόσος του εγκεφάλου. Είναι ιατροκεντρική αντίληψη, καταστροφική. Ενώ είναι κοινωνικό φαινόμενο. Ιατρικοποιώντας το φαινόμενο, περνά αυτήν την πολιτική με τα φάρμακα. Το ίδιο και στην ψυχική υγεία.

Οι αντιλήψεις των εμπνευστών του κατάπτυστου νομοσχεδίου, είναι ότι όλα αυτά τα φαινόμενα βίας, δυσφορίας… είναι προϊόντα βιολογικών προδιαθέσεων και η απάντηση είναι η καταστολή.

Πρόκειται για  θεωρίες του 19ου αιώνα περί εκφυλισμού όλων αυτών των στρωμάτων, που καταλήγει στην προγραφή και την εξόντωση. Βαθιά φασιστικές αντιλήψεις. Μια λογική που καταλήγει με αυτό που είχαν σαν φιλοσοφία οι ναζί «ζωές ανάξιες να ζουν».

Η Κ. Μάτσα τέλος δηλώνει πως τόσο το προσωπικό των νοσοκομείων και των δομών όσο και οι συλλογικότητες, θα φτάσουν τον αγώνα μέχρι τέλους, προκειμένου να μην ψηφιστεί το νομοσχέδιο.

«Οι απεξαρτημένοι του 18 Άνω λένε ευτυχώς εμείς προλάβαμε. Τι θα γίνουν τα νέα παιδιά; Η εξάρτηση είναι διαταξικό φαινόμενο. Είχαν δεν είχαν χρήματα, μπορούσαν να επιλέξουν στεγνό πρόγραμμα. Τώρα δυστυχώς θα εξωθούνται στους ιδιώτες και στα φάρμακα ως μοναδικό μέσο θεραπείας».