Βομβαρδιζόμαστε καθημερινά από πλήθος πληροφοριών. Έναν τόσο μεγάλο όγκο πληροφοριών που μερικές φορές δεν μπορούμε να τον διαχειριστούμε. Ο όγκος αυτός δεν σημαίνει πάντα ότι μας εξασφαλίζει πλήρη ενημέρωση. Συχνά συμβαίνει το αντίθετο. Πρόκειται για μερικές αλήθειες, τις μερικές αλήθειες που είναι προς όφελος του πομπού ή τις μερικές αλήθειες που ταιριάζουν στο τρόπο σκέψης του δέκτη. Χωρίς υπόβαθρο, χωρίς σύνδεση η αχανής και κατακερματισμένη πληροφορία δεν μετατρέπεται σε ενημέρωση ή γνώση.

Η ανάγκη να καταλάβουμε και να είμαστε όσο το δυνατόν πιο σίγουροι για αυτό που ισχυριζόμαστε πολλές φορές πέφτει θύμα της πίστης μας στο ότι τα ΜΜΕ έχουν κάνει καλά τη δουλειά τους σύμφωνα με κάποια κριτήρια, στον φανατισμό ή τις προϋπάρχουσες εδραιωμένες πεποιθήσεις μας και στην έλλειψη χρόνου για την αναζήτηση των πηγών.

Μια τέτοια περίπτωση αποτελεί και ο θόρυβος που ξεκίνησε από χθες γύρω από την αποστέρηση πολιτικών δικαιωμάτων των καταδικασμένων μελών και στελεχών της Χρυσής Αυγής και της σχέσης αυτής της αποστέρησης με τον νέο ποινικό κώδικα που ψηφίστηκε στην προηγούμενη Βουλή από τον ΣΥΡΙΖΑ και το Ποτάμι. Ο νέος ποινικός κώδικας συντάχθηκε από επιτροπή με τη συμμετοχή ακαδημαϊκών, δικηγόρων και ανώτατων δικαστικών (τα ονόματά τους αναφέρονται στην πρώτη σελίδα της αιτιολογικής έκθεσης) και αποτελεί δουλειά πολλών ετών, πέρα και εκτός της κυβερνητικής θητείας του ΣΥΡΙΖΑ.

Στο άρθρο 59 (σελίδα 17 στην αιτιολογική έκθεση) αναφέρεται ότι:
«Η ποινή της αποστέρησης των πολιτικών δικαιωμάτων καταργείται, γιατί κρίθηκε πλέον ως παρωχημένη. Σε ό,τι αφορά ειδικότερα το δικαίωμα του εκλέγειν στις βουλευτικές εκλογές το άρθρο 51 παρ. 3 του Συντάγματος προβλέπει ότι ο νόμος δεν μπορεί να περιορίσει το εκλογικό δικαίωμα παρά μόνο αν δεν έχει συμπληρωθεί κατώτατο όριο ηλικίας ή για ανικανότητα δικαιοπραξίας ή ως συνέπεια αμετάκλητης καταδίκης για ορισμένα εγκλήματα. Τα εγκλήματα αυτά ορίζονται στην εκλογική νομοθεσία και η καταδίκη για τα ίδια αυτά εγκλήματα αποτελεί ταυτόχρονα κώλυμα εκλογιμότητας, σύμφωνα με το άρθρο 55 Συντάγματος. Ανάλογα ισχύουν και για τη συμμετοχή στις αυτοδιοικητικές εκλογές ή για την άσκηση οποιουδήποτε άλλου πολιτικού δικαιώματος. Παρέλκει επομένως οποιαδήποτε άλλη σχετική πρόβλεψη».
 
Σύμφωνα με αυτό, παύει η συλλήβδην αφαίρεση πολιτικών δικαιωμάτων και οι περιορισμοί στο δικαίωμα του εκλέγειν και εκλέγεσθαι παραπέμπονται για καθορισμό στην εκλογική νομοθεσία.
 
Ας δούμε τώρα τι προβλέπει το άρθρο 5 του προεδρικού διατάγματος που αφορά στην στέρηση του δικαιώματος. Εκεί αναφέρεται ότι:
«Στερούνται του δικαιώματος του εκλέγειν: α) Όσοι βρίσκονται, σύμφωνα με τις διατάξεις του Αστικού Κώδικα, σε πλήρη στερητική δικαστική συμπαράσταση.
β) Όσοι στερήθηκαν το δικαίωμα αυτό, λόγω αμετάκλητης ποινικής καταδίκης, σε κάποιο από τα εγκλήματα που ορίζονται από τον ποινικό και στρατιωτικό ποινικό κώδικα, για όσο χρόνο διαρκεί αυτή η στέρηση».
 
Ποιο είναι λοιπόν το πρόβλημα που προέκυψε; Ο νέος ποινικός κώδικας παραπέμπει στην εκλογική νομοθεσία και η εκλογική νομοθεσία στον (παλιό) ποινικό κώδικα. Τόσο η προηγούμενη Βουλή (το διάστημα μετά την ψήφιση του νέου ποινικού κώδικα, δηλαδή λιγότερα από ένα μήνα), όσο και η νέα Βουλή που προέκυψε μετά τις εκλογές του Ιουλίου του 2019 άφησαν ένα μεγάλο κενό. Μετά την ψήφιση του νέου ποινικού κώδικα, το ζήτημα της αποστέρησης πολιτικών δικαιωμάτων έπαψε να είναι ζήτημα ποινικού κώδικα αλλά εκλογικής νομοθεσίας. Και ο νομοθέτης το άφησε σε εκκρεμότητα.
 
Η ερμηνεία του ζητήματος από τα κυρίαρχα ΜΜΕ γίνεται με στόχο να εξυπηρετήσει ένα αφήγημα που συνδέει μια τυχόν ευνοϊκή μεταχείριση των καταδικασμένων μελών και στελεχών της Χρυσής Αυγής με την προηγούμενη κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ και την αλλαγή του ποινικού κώδικα. Το αφήγημα αυτό συνεχίζεται σήμερα, παρουσιάζοντας τον ΣΥΡΙΖΑ να καταθέτει τροπολογία για να επαναφέρει κάτι (την στέρηση πολιτικών δικαιωμάτων) που αυτός κατήργησε. Και υπαίτιος της ευνοϊκής μεταχείρισης και υποκριτής, λέει το αφήγημα. Αυτό που δεν παρατήρησαν είναι πως η τροπολογία που κατέθεσε νωρίτερα σήμερα ο ΣΥΡΙΖΑ αφορά στην εκλογική νομοθεσία και συγκεκριμένα στο άρθρο που αναφέρθηκε παραπάνω. Με την τροπολογία ορίζονται ποια ακριβώς είναι τα εγκλήματα που θα οδηγούν στην στέρηση πολιτικών δικαιωμάτων. Καλύπτεται, δηλαδή, το κενό που είχε αφήσει ο νομοθέτης.
 
Και η τροπολογία προτείνει την εξής διατύπωση:
«β) Για χρονικό διάστημα δέκα (10) ετών, ως συνέπεια που επέρχεται αυτοδίκαια, όσοι α) έχουν καταδικαστεί σε ποινή ισόβιας κάθειρξης, β) έχουν καταδικαστεί σε κάθειρξη για τα κακουργήματα των άρθρων 134, 135, 137Α, 138, 139, 140, 143, 144, 146, 148, 157, 159 και 159Α του Ποινικού Κώδικα. Επίσης αποστερούνται αυτοδίκαια και διαρκώς το δικαίωμα του εκλέγειν και εκλέγεσθαι όσοι έχουν καταδικαστεί σε οποιαδήποτε ποινή στερητική της ελευθερίας για τα εγκλήματα του άρθρου 187 του Ποινικού Κώδικα («εγκληματική οργάνωση») και κατά το χρόνο της τέλεσής τους είχαν την ιδιότητα του μέλους του ελληνικού ή του ευρωπαϊκού κοινοβουλίου ή καταδικάστηκαν ως συναυτουργοί και συμμέτοχοι μέλους του ελληνικού ή του ευρωπαϊκού κοινοβουλίου που τέλεσε τις παραπάνω πράξεις.»

Η διατύπωση αυτή καλύπτει συνολικά τα εγκλήματα που πρέπει να περιληφθούν σύμφωνα με το κόμμα και δεν είναι μια διατύπωση που αφορά μόνο στη Χρυσή Αυγή.
 
Στην εξαιρετική τηλεοπτική σειρά Newsroom toy Aaron Sorkin θέτει το ζήτημα του ρόλου των ΜΜΕ και συγκεκριμένα των δελτίων ειδήσεων στην σύγχρονη πολιτική. Στο τρίτο επεισόδιο της πρώτης σεζόν, εκεί που φαίνεται πως το δελτίο θα αλλάξει ρότα, ο  παρουσιαστής Will McAvoy λέει εμφατικά «Τίποτα δεν είναι πιο σημαντικό για μια δημοκρατία από ένα καλά ενημερωμένο εκλογικό σώμα».

Πολλές φορές η ενημέρωσή μας έχει πέσει σε λάθος χέρια. Είναι καθήκον μας να επιμείνουμε, να ψάχνουμε περισσότερο αυτό που διαβάζουμε στο συνεχές σκρολάρισμα στα social media, να ελέγχουμε τις πηγές μας, να επιλέγουμε αξιόπιστα μέσα ενημέρωσης, να διασταυρώνουμε τις πληροφορίες και να αναζητούμε, όπου είναι εφικτό, την πρωτογενή πηγή.
 
Για έναν ενεργό δημοκρατικό πολίτη ούτε η πολιτική δράση ούτε και η ενημέρωση μπορεί να εξαντλείται στην ανάθεση.
 
* Υποψήφιος Διδάκτορας Πολιτικών Επιστημών, Μέλος της Κεντρικής Επιτροπής Ανασυγκρότησης του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία.