Αυστηρότερα περιβαλλοντικά πρότυπα και όρια εκπομπών υγρών αποβλήτων για τις βιομηχανίες που δραστηριοποιούνται στον Ασωπό ποταμό, προβλέπει Κοινή Υπουργική Απόφαση, η οποία καταργεί τους νόμους του 1965 και 1969 που τον είχαν μετατρέψει σε αποδέκτη βιομηχανικών λυμάτων και αποβλήτων. Κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου που παραχώρησε σήμερα η υπουργός Περιβάλλοντος Τίνα Μπιρμπίλη, ανακοίνωσε τη δέσμευση της ΕΥΔΑΠ για τροφοδοσία, τα επόμενα τρία χρόνια, της Θήβας και των Οινοφύτων με νερό αποκλειστικά από το Μόρνο, αλλά και τη δρομολόγηση των απαιτούμενων έργων για υδροδότηση με νερό της ΕΥΔΑΠ των οικισμών Ελαιώνας και Νεοχωράκι. Η κ. Μπιρμπίλη σημείωσε, επίσης, ότι συγκροτείται Γραφείο Επιθεωρητών Περιβάλλοντος Οινοφύτων, στη ευθύνη του οποίου εντάσσονται και περιοχές εντός της υρδογεωλογικής λεκάνης του Ασωπού, όπως η Μεσσάπια Εύβοιας καθώς και άλλες περιοχές με αντίστοιχα προβλήματα εντός των διοικητικών ορίων της Στερεάς Ελλάδας.

Ειδικότερα:

1. Η ΕΥΔΑΠ δεσμεύθηκε ότι για τα επόμενα 2-3 τουλάχιστον χρόνια θα μπορεί, με κατάλληλο χειρισμό των αποθεμάτων της και του δικτύου, να τροφοδοτεί τόσο τη Θήβα όσο και τα Οινόφυτα με νερό αποκλειστικά από το Μόρνο, η ποιότητα του οποίου είναι απόλυτα συμβατή με την υφιστάμενη υποδομή των συστημάτων επεξεργασίας (διύλισης) στις δύο περιοχές. Για την αντιμετώπιση του ενδεχόμενου, μετά την παρέλευση της τριετίας, συμπληρωματικής υδροδότησης από την Υλίκη οι υφιστάμενες εγκαταστάσεις θα αναβαθμισθούν κατάλληλα.

2. Δρομολογούνται τα απαιτούμενα έργα για υδροδότηση με νερό της ΕΥΔΑΠ των οικισμών Ελαιώνας και Νεοχωράκι οι οποίοι αντιμετωπίζουν πρόβλημα με την ποιότητα του νερού από τις γεωτρήσεις. Για το σκοπό αυτό, με συνδρομή της ΕΥΔΑΠ θα κατασκευασθούν άμεσα οι απαιτούμενοι αγωγοί τροφοδοσίας των δικτύων των δύο οικισμών από τα διυλιστήρια της Θήβας. Παράλληλα, για πληρέστερη εξασφάλιση της επάρκειας θα γίνει επέκταση των διυλιστηρίων της Θήβας. Η δαπάνη προϋπολογίζεται σε 5 εκ ευρώ, τα οποία έχουν εξασφαλισθεί από το ΕΣΠΑ. Για τα Βάγια θα διερευνηθεί σε συνεργασία με το ΙΓΜΕ η δυνατότητα υδροδότησης από εναλλακτικές γεωτρήσεις με νερό κατάλληλης ποιότητας.

3. Μέσω κατάλληλου χειρισμού της υποδομής της η ΕΥΔΑΠ θα διασφαλίζει μια ελάχιστη οικολογική παροχή 10,000 μ3/ημέρα στον Ασωπό.

4. Δίνεται η δυνατότητα, με σχετικά μικρή επιβάρυνση λόγω αντλήσεων, τροφοδότησης της περιοχής με αρδευτικό νερό από την Υλίκη. Με τον τρόπο αυτό θα διασφαλίζεται η ποιότητα των παραγόμενων αγροτικών προϊόντων και θα υποβοηθείται η απορρύπανση των υπόγειων νερών.

5. Θεσπίζονται με ΚΥΑ αυστηρά Περιβαλλοντικά Πρότυπα και Οριακές Τιμές Εκπομπών των υγρών αποβλήτων από βιομηχανικές και άλλες δραστηριότητας, που βρίσκονται εντός της λεκάνης απορροής του ποταμού Ασωπού, σύμφωνα με αντίστοιχα Πρότυπα που έχουν θεσπισθεί σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης (π.χ. Οδηγία 105/2008), σχετικά με τις ουσίες προτεραιότητας και άλλους ρύπους.

6. Ο έλεγχος τήρησης των περιβαλλοντικών προτύπων των υδάτων του Ασωπού θα γίνεται στο πλαίσιο του Εθνικού Δικτύου Παρακολούθησης. Οι ελάχιστες θέσεις παρακολούθησης είναι αυτές που ορίζονται στο πλαίσιο του Εθνικού Δικτύου Παρακολούθησης.

7. Η αρμόδια αρχή μπορεί κατά περίπτωση να καθορίζει αυστηρότερα όρια εκπομπών για κάθε βιομηχανική ή άλλη δραστηριότητα, κατά τη διαδικασία αδειοδότησης ή ανανέωσης των περιβαλλοντικών όρων, στον βαθμό που είναι εφικτό να ικανοποιούνται βάσει των Βέλτιστων Διαθέσιμων Τεχνικών. Οι νέες βιομηχανικές και λοιπές δραστηριότητες οφείλουν να προσαρμόζονται στις απαιτήσεις της παρούσας απόφασης με την έναρξη της λειτουργίας τους.

8. Με την εν λόγω ΚΥΑ καταργείται η υπ’ αριθμ. Γ1/1806/1969 απόφαση των Υπουργών Συντονισμού, Εσωτερικών, Κοινωνικών Υπηρεσιών, Γεωργίας, Βιομηχανίας και Δημοσίων Έργων (ΦΕΚ 200/Β/20-03-1969) “Περί ορισμού χρήσεων υδάτων ποταμού Ασωπού και των συμβαλλόντων ρεμάτων και καθορισμού ειδικών όρων διαθέσεως λυμάτων και βιομηχανικών αποβλήτων εις αυτούς”. Επιπρόσθετα για την περιοχή του Ασωπού δεν ισχύουν οι όροι διάθεσης της Υγειονομικής Διάταξης Αριθ Ε1β/221 του 1965, διάταξη που βρίσκεται υπό γενικότερη αναθεώρηση. Επισημαίνεται ότι με τη νέα ΚΥΑ απαγορεύεται η υπεδάφια διάθεση των υγρών βιομηχανικών αποβλήτων και ανακαλούνται οι ισχύουσες σχετικές αδειοδοτήσεις.

9. Υφιστάμενες βιομηχανικές και λοιπές δραστηριότητες που διαθέτουν τα υγρά τους απόβλητα στον ποταμό Ασωπό υποχρεούνται να υποβάλλουν αίτηση αναθεώρησης των αποφάσεων έγκρισης περιβαλλοντικών όρων (ΑΕΠΟ) εντός του τρέχοντος έτους, ώστε να έχουν λάβει τους νέους περιβαλλοντικούς όρους από τις αρμόδιες υπηρεσίες εντός του 2010 ή το αργότερο έως το τέλος του α’ εξαμήνου του 2011, με στόχο την επίτευξη των ορίων της παρούσης απόφασης εντός του 2011.

10. Η δαπάνη της διενέργειας δειγματοληψίας και εργαστηριακής ανάλυσης των δειγμάτων για τη διαπίστωση της τήρησης των θεσμοθετημένων με την ΚΥΑ ορίων εκπομπής, βαρύνει την ελεγχόμενη βιομηχανική ή άλλη δραστηριότητα, με διαβίβαση σε αυτή των σχετικών παραστατικών από την ελεγκτική αρχή.

12. Συγκροτείται Γραφείο Οινοφύτων (Γ.Ε.Π. Οινοφύτων) με σκοπό την ενδυνάμωση των περιβαλλοντικών ελέγχων και του συστήματος παρακολούθησης της εφαρμογής της κείμενης περιβαλλοντικής νομοθεσίας σε περιοχές που αντιμετωπίζουν σοβαρή περιβαλλοντική κρίση, όπως η περιοχή του Ασωπού ποταμού, των παραποτάμων του και των ρεμάτων εντός της υδρογεωλογικής λεκάνης του ποταμού, η Μεσσάπια Εύβοιας, κ.λ.π., και άλλες περιοχές με αντίστοιχα προβλήματα εντός των διοικητικών ορίων της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας, με σκοπό τη συμμόρφωση των βιομηχανικών και άλλων δραστηριοτήτων στους εγκεκριμένους Περιβαλλοντικούς Όρους, με σκοπό τη διασφάλιση της Δημόσιας Υγείας και την προστασία του περιβάλλοντος.

Μιλώντας στην εφημερίδα «Ελευθεροτυπία», ο εκπρόσωπος του Ινστιτούτου Τοπικής Αειφόρου Ανάπτυξης και Πολιτισμού, χημικός μηχανικός, Θανάσης Παντελόγλου σημειώνει ότι η νέα Κοινή Υπουργική Απόφαση «είναι στη θετική κατεύθυνση, αρκεί να συμπληρωθεί με τα απαραίτητα όργανα ελέγχου και να εξασφαλιστεί η τήρησή του. Βάζει μια τάξη στο χάος και χαλινάρι στην εντελώς ανεξέλεγκτη λειτουργία χωρίς να είναι τέλειο». Όπως επισημαίνει η εφημερίδα, το Γραφείο Επιθεωρητών Περιβάλλοντος με έδρα τα Οινόφυτα τείνει να μετατραπεί σε γιοφύρι της Άρτας. Το υπουργείο Περιβάλλοντος προώθησε τη σύστασή του με κοινή υπουργική απόφαση, αλλά το Εσωτερικών, όταν απάντησε, ζήτησε να γίνει με Προεδρικό Διάταγμα.

Παράλληλα, η ΚΥΑ προβλέπει ότι όλες οι βιομηχανίες της περιοχής πρέπει να έχουν λάβει τους νέους περιβαλλοντικούς όρους «το αργότερο έως το τέλος του α’ εξαμήνου του 2011». Ωστόσο, προκύπτει εύλογα το ερώτημα του πως θα εγκριθούν οι νέοι όροι για τις δεκάδες βιομηχανίες εντός της προθεσμίας που θέτει η ΚΥΑ. Σύμφωνα με το ρεπορτάζ της «Ελευθεροτυπίας», για τις μεγάλες βιομηχανίες, οι όροι (ΑΕΠΟ) εγκρίνονται από την υπηρεσία ΕΑΡΘ του ΥΠΕΚΑ και υπογράφονται από συναρμόδιους υπουργούς. Για την Ελληνική Αεροπορική Βιομηχανία (ΕΑΒ), η νέα ΑΕΠΟ εκκρεμεί από το 2008 και, σύμφωνα με πληροφορίες, η επεξεργασία της ολοκληρώθηκε από την ΕΑΡΘ και προωθήθηκε εδώ και δύο μήνες στο υπουργείο Οικονομίας για υπογραφή. Βιομηχανίες που επεξεργάζονται μέταλλα (σαν την ΕΑΒ) αλλά και άλλες που επιβαρύνουν το περιβάλλον υπάρχουν τουλάχιστον είκοσι στην περιοχή. Πότε άραγε θα εγκριθούν οι νέες ΑΕΠΟ ώστε να ελεγχθεί η τήρησή τους μέσα στο 2011;