Οι ελληνικές αρχές ήταν υποχρεωμένες από τον νόμο και από διεθνείς συμβάσεις να διασώσουν τους πρόσφυγες του ναυαγίου της Πύλου και είχαν πάνω από 24 ώρες στη διάθεσή τους να το κάνουν αλλά δεν το έπραξαν.

Σε αυτό το συμπέρασμα, που ενοχοποιεί το Ελληνικό Λιμενικό Σώμα συνηγορούν πολλοί. Από τον Νίκο Σπανό, ναύαρχο του λιμενικού σώματος  και διεθνή πραγματογνώμονα που είπε στην ΕΡΤ πως «…ακυβέρνητο σκάφος σημαίνει ότι πρέπει να κάνω τα δέοντα για να πάει σε ασφαλές αγκυροβόλιο» έως τον , Νίκο Ράγκο, πρώην περιφερειακό συντονιστή Βορείου Ελλάδας και Ηπείρου του υπουργείου Μεταναστευτικής Πολιτικής, ο οποίος εκτιμά μιλώντας  στο tvxs ότι:

«Υπήρξε συνειδητή απόφαση από το Λιμενικό Σώμα, να μην επέμβει, να μη φέρει το αλιευτικό σε λιμάνι. Θα μπορούσε και όφειλε, να το ρυμουλκήσει σε ασφαλή λιμένα. Κατάλαβαν ότι είχε ως στόχο να πάει στην Ιταλία, και αποφάσισαν συνειδητά να μην ασχοληθούν».

Την ίδια εκτίμηση έκανε έγκαιρα, ο γνώστης των διεθνών συνθηκών σε σχέση με τη διάσωση, Ιάσων Αποστολόπουλος ο οποίος δήλωσε στο tvxs πως «το Λιμενικό Σώμα δεν έχει καμιά δικαιολογία.

«Βλέπεις ένα αλιευτικό φορτωμένο με πρόσφυγες. Είναι σε ζώνη της δικής σου ευθύνης. Αλλά ακόμα κι αν δεν ήταν, οι διεθνείς συμβάσεις λένε ότι είσαι υποχρεωμένος να το πας στο πλησιέστερο ασφαλές λιμάνι. Δεν χρειάζεται να το δεις να βουλιάζει για να καταλάβεις ότι αυτοί οι άνθρωποι είναι σε κίνδυνο. Το ελληνικό λιμενικό γνώριζε από το μεσημέρι  της προηγούμενης μέρας. Οι ελληνικές αρχές ειδοποιήθηκαν και από το ιταλικό λιμενικό και από την Frontex και από το Alarmphone! Μάλιστα το λιμενικό έφτασε να μεταθέτει την ευθύνη στους πρόσφυγες. Οι πρόσφυγες δεν ήθελαν να διασωθούν!».

Στα παραπάνω ήρθαν να προστεθούν μαρτυρίες διασωθέντων της Πύλου, που αποκάλυψαν ότι το ελληνικό λιμενικό έδεσε το σκάφος τους, το ρυμουλκούσε και μετά βυθίστηκε, κάτι που απέκρυψε από τις ανακοινώσεις του το ΕΛΣ! Στο βίντεο, που βγήκε στη δημοσιότητα, λένε μιλώντας στον Αλέξη Τσίπρα, ότι το λιμενικό τους ρυμουλκούσε πολύ γρήγορα και αυτό αποσταθεροποίησε τη βάρκα και την ανέτρεψε.

«Την ίδια πληροφορία έλαβε και ο Κρίτωνας Αρσένης, πέρα από τον Αλέξη Τσίπρα. Αν ισχύει αυτό, δεν μιλάμε μόνο για άρνηση διάσωσης και εγκληματική αμέλεια, αλλά για πράξη που προκάλεσε τον θάνατο 600 ανθρώπων….Πολύ πιθανό να τους έσπρωχναν από την ελληνική ζώνη διάσωσης SAR για να μεταφερθούν στη μαλτέζικη, ώστε να τους παρατήσουν εκεί και να απαλλαχθεί η Ελλάδα από την ευθύνη διάσωσης. Η Μαλτέζικη απείχε μόνο 43 μίλια. Η ρυμούλκηση εξηγεί το γιατί ανατράπηκε η βάρκα χωρίς καθόλου κύμα» σχολιάζει ο Ιάσων Αποστολόπουλος.

Γιατί η Ελλάδα ήταν υποχρεωμένη να  μεταφέρει έγκαιρα τους πρόσφυγες σε ασφαλές λιμάνι.

«Το ποιες θαλάσσιες περιοχές είναι στην ευθύνη της κάθε χώρας ώστε να προβεί σε διάσωση σε περίπτωση ναυαγίου, δεν αφορά τα χωρικά ύδατα,  αλλά τις περιοχές έρευνας και διάσωσης (SAR) οι οποίες έχουν καθοριστεί από διεθνείς συμφωνίες.

Αυτή η νομοθεσία καθορίστηκε μετά τη βύθιση του Τιτανικού, είναι τόσο παλιά» λέει στο tvxs ο Νίκος Ράγκος.

«Τα κράτη μέλη  της ΕΕ, εχουν δικαιοδοσία στην περιοχή την επιβλέπουν και φέρουν την ευθύνη για την περιοχή αυτή. Μπορούν να βοηθήσουν και σε άλλα χωρικά ύδατα,  αλλά με έγκριση του αρχηγείου της χώρας που έχει την ευθύνη. Αν ήθελε δηλαδή στην προκειμένη περίπτωση η Ιταλία να διασώσει, θα έπρεπε να ζητήσει άδεια από τις ελληνικές αρχές γιατί το ναυάγιο έγινε σε περιοχή,  ευθύνης της Ελλάδας.

Το συγκεκριμένο αλιευτικό, εντοπίστηκε από ραντάρ αρχικά γιατί τα σκάφη που πλέουν εντός ΕΕ, ελέγχονται από ειδικό σύστημα. Βλέπουν  από τα ραντάρ αρκετά νωρίς κατεύθυνση και προορισμό. Αφού το εντόπισε το ραντάρ, πέταξε αεροπλάνο της FRONTEX, που έχει καθήκον να παρατηρεί και να βοηθάει τα μέλη κράτη, αλλά όχι να επιχειρεί.

Εντόπισε ότι πρόκειται για πλοίο  με μετανάστες, κι επειδή ήταν σε περιοχή ευθύνης της Ελλάδας, πήγε εκεί το ελληνικό λιμενικό. Άρα ναι, και μπορούσαν και όφειλαν σύμφωνα με το νόμο οι ελληνικές αρχές να κάνουν διάσωση και μάλιστα είχαν πάνω από 24 ώρες στη διάθεση τους. Πέραν όμως της ερμηνείας για τις ζώνες ευθύνης, η νομοθεσία λέει ότι όταν άτομο βρίσκεται σε κίνδυνο στη θάλασσα  βοηθεια είναι υποχρεωμένες οι αρχές να διασώσουν. Και ήταν πεντακάθαρο πως οι 700 επιβαίνοντες σε ένα παλιό αλιευτικό, ήταν σε κίνδυνo. Από την ώρα που έκανε επιτόπια αυτοψία το λιμενικό κι έπειτα θα μπορούσαν να είχαν σωθεί και να είχαν συλλάβει και τους διακινητές πριν διαφύγουν».

Διαβάστε σχετικά: Πύλος: Βαριές καταγγελίες διασωθέντων για τις συνθήκες του ναυαγίου και τον ρόλο του Λιμενικού [Βίντεο]

Γιατί δεν το έκαναν;

«Εκτιμώ ότι υπήρξε συνειδητή απόφαση από το Λιμενικό Σώμα, να μην επέμβει, να μη φέρει το αλιευτικό σε λιμάνι. Θα μπορούσε να το ρυμουλκήσει σε ασφαλή λιμένα. Κατάλαβαν ότι είχε ως στόχο να πάει στην Ιταλία, και αποφάσισαν συνειδητά να μην ασχοληθούν» απαντά ο Ν. Ράγκος.

«Το λιμενικό λέει ότι μίλησε με κάποιον με δορυφορική σύνδεση και του είπε πως δεν θέλουν βοήθεια.  Κατά πάσα πιθανότητα, το λιμενικό μίλησε με διακινητή ο οποίος διέφυγε. Είναι γνωστό ότι οι διακινητές διέφυγαν με φουσκωτό. Δεν επρόκειτο για φρεγάτα, ούτε για κρουαζιερόπλοιο.

Πέραν των άλλων όμως, υπάρχει και το ερώτημα γιατί το λιμενικό δεν έκανε καν έναν έλεγχο. Είχε δικαιοδοσία να το κάνει και δεν το έκανε.

Άρα το συμπέρασμα μου είναι,  ότι το λιμεναρχείο είπε: είναι πρόβλημα των Ιταλών, όπως έγινε με το ναυάγιο στη Μύκονο. Όπως κάποιος τους είπε “πάτε” έτσι τους είπε και “φύγετε.. αφήστε τους”. Οι Ιταλικές αρχές όπως και οι ελληνικές, έχουν έγγραφα απομαγνητοφώνησης εμπιστευτικά που περιγράφουν όλες τις κινήσεις και τις εντολές. Δεν θα τα δώσουν προφανώς στη δημοσιότητα, γιατί το λιμενικό έχει υποχρέωση, έχει καθήκον, να διασώζει»